پهپادهایی که معادله تقابل های نظامی را متحول کردند

تهران - ایرنا - مرکز مطالعات شبکه خبری الجزیره قطر در گزارش مفصلی به تاریخچه، کاربرد، کشورهای تولید کننده و دیگر زوایای هواپیماهای بدون سرنشین (پهپاد) پرداخته است، پهپادهایی که به استناد این گزارش معادله تقابل های نظامی در عصر حاضر را دچار تحولی عظیم کرده اند.

به گزارش این مرکز، پهپادها در سال های اخیر به عنوان سلاحی چندمنظوره در جنگ ها اهمیتی راهبردی پیدا کرده اند، به گونه ای که کشورها و گروه های مسلح در تلاش هستند با بهره مندی از آن و با هزینه ای اندک بیشترین ضربات را به دشمن وارد کنند.

** تاریخچه:

کلمه انگلیسی "درونز" نام اصلی پهپاد است و به هواپیماهایی اطلاق می شود که از راه دور هدایت می شود و گاهی دارای هدایت شونده داخلی است و نیاز به کنترل راهبر ندارند.

اولین پهپاد در سال ۱۹۱۷ در انگلستان ساخته شد و تا سال ۱۹۲۴ طراحی آن پیشرفت های ملحوظی پیدا کرد.

آمریکا، آلمان و انگلستان اولین کشورهایی بودند که در جنگ جهانی اول از پهپاد استفاده کردند و سپس در دهه 30 میلادی، اتحاد جماهیر شوروی نیز از پهپاد در یگان هوایی ارتش خود استفاده کرد.

جنگ جهانی دوم (۱۹۳۹-۱۹۴۵) و جنگ کره (۱۹۵۰-۱۹۵۳) نیز این فرصت را به آمریکا داد تا از پهپاد ها به عنواناهداف تمرینی استفاده کند و این کشور ساخت ۱۵ هزار هواپیمای بدون سرنشین را در کارخانه ای واقع در جنوب کالیفرنیا آغاز کرد.

نقش اطلاعاتی و شناسایی پهپادها پس از جنگ ویتنام بسیار پر اهمیت شد و در حمله به کوزوو در سال ۱۹۹۹ میلادی برای اولین بار پهپادها مجهز به موشک شدند.

** تقسیم بندی از نظر ظاهری:

۱.پهپاد با بال ثابت

۲.پهپاد به شکل بالگرد

۳. پهپاد Decoys

** آینده پهپاد:

پیش بینی می شود به دلیل افزایش درخواست ها تا پایان سال جاری میلادی حدود ۱۰۰ میلیارد دلار در سطح جهانی برای بهره مندی از پهپادها و توسعه امکانات این سلاح پرکاربرد هزینه شود.

بسیاری از کشورها در نظر دارند تا با توسعه فنی پهپادها از آنها به جای هواپیماهای جنگی و موشک اندازها استفاده کنند.

آمریکا و رژیم اسرائیل از تولیدکنندگان اصلی پهپاد هستند و تل آویو یکی از صادرکنندگان هواپیماهای بدون سرنشین در سطح جهانی به شمار می رود.

** هدایت پهپاد:

کنترل پهپادهایی که برای مسافت های کوتاه مورد استفاده قرار می گیرد با استفاده از راهبر و با موج های رادیویی صورت می گیرد، اما هواپیماهای بدون سرنشینی که در مسافت های چند صد کیلومتری استفاده می شوند با ارتباط بی سیم از طریق ماهواره ها هدایت می گردند.

معمولا نقاط مقصد و هدف به طور دقیق برای پهپاد تعریف می شود تا بدون نیاز به کنترل راهبر، پهپاد مسیر خود را طی کند.

پهپادها با استفاده از (GPS) می توانند پس از طی مسافتی به صورت خودکار دقیقا به نقطه پرواز خود بازگردند. پهپادها همچنین با استفاده از دوربین مادون قرمز و رادارهای مخصوص همه تهدیدهایی که ممکن است هواپیمای بدون سرنشین با آن مواجه شود را جمع آوری کند؛ سیستم پرواز خودکار پهپاد، اطلاعات را به ایستگاه کنترل زمینی ارسال می کند، البته سیستمی به نام "پیشگیری" که در پهپاد تعبیه شده از وقوع حادثه برای هواپیمای بدون سرنشین جلوگیری می کند و نیازی به دخالت کاربر ایستگاه کنترل نیست.

** مشکلات و چالش ها:

با وجود همه پیشرفت ها در زمینه ساخت پهپاد، اما این پرنده همچنان با مشکلات فنی رو به رو است که تاکنون باعث ایجاد حوادث متعددی شده است. برای مثال در سال ۲۰۱۰ وزارت دفاع آمریکا (پنتاگون) از سقوط ۳۸ پهپاد این کشور در افغانستان و عراق خبر داد.

از عوامل سقوط پهپادها می توان به چند عامل مهم اشاره کرد:

۱.خطای انسانی

۲.ایرادهای فنی در طراحی پهپاد

۳.بد بودن شرایط جوی در زمان اجرای پرواز

۴.غلط بودن اطلاعات از نقاط مورد حمله

** مزایا و امتیازهای پهپاد:

۱. کشف پهپادهای کوچک با استفاده از چشم غیرمسلح بسیار سخت است.

۲.رادارها از اساس برای شناسایی هواپیماهای بزرگ طراحی شده اند.

۳. هزینه مقابله با پهپاد بسیار سنگین است. برای نمونه هر موشک سیستم دفاعی پاتریوت بیش از یک میلیون دلار ارزش داشته در حالیکه قیمت یک پهپاد  گاهی ۵۰۰ دلار است.

** مهم ترین کشورهای سازنده پهپاد:

بیش از ۴۰ کشور در جهان از تولیدکنندگان انواع هواپیمای بدون سرنشین هستند.

چین:

این کشور ۲۵ نوع پهپاد تولید می کند و سال 2018  از ساخت پهپاد "CH-۷" خبر داد. این پهپاد می تواند  تا ارتفاع ۱۳ هزار متری و با سرعت ۵۷۱ مایل بر ساعت پرواز کند و بمب هایی با برد بلند هوا به زمین و هوا به دریا را حمل نماید.

ایران:

ایران در دهه اول قرن ۲۱ میلادی ساخت پهپاد با هدف شناسایی را آغاز کرد و در سال ۲۰۱۳ از ساخت پهپاد پیشرفته جنگی- شناسایی "فطرس" با طول ۷ متر خبر داد که توانایی ۲ هزار کیلومتر پرواز بدون وقفه را دارد.

ترکیه:

این کشور ابتدای امسال (۲۰۱۹) از توسعه پهپاد "عنقا ۲" خبر داد.

ترکیه یکی از شش کشور بزرگ سازنده هواپیمای بدون سرنشین در سطح جهانی است.

این کشور از فوریه ۲۰۱۹ و همزمان با اعلام خبر ارسال پهپادهای مدل "بیرقدار" به قطر رسما به کشورهای صادرکننده هواپیمای بدون سرنشین پیوست.

** کشورهای عربی تولید کننده پهپاد:

در میان کشورهای عربی، امارات مهم ترین تولیدکننده پهپاد است. این کشور از سال ۲۰۰۸ ساخت پهپاد "یبهون یونایتد ۴۰" و چند نمونه مشابه را (با کمک غربی ها) آغاز کرد.

الجزایر نیز در سال ۲۰۱۳ از ساخت پهپادهای "امل ۱-۴۰۰" خبر داد.

عربستان سعودی هم با نسخه برداری از یک پهپاد آلمانی با نام "لونا" ساخت هواپیمای بدون سرنشین را (با کمک غربی ها به ویژه آمریکا) آغاز کرده است.

مصر نیز از سال ۲۰۱۶ ساخت پهپاد با اهداف محدود همچون شناسایی را آغاز کرده است.  

** نمونه های تاریخی استفاده از پهپاد:

نقش مهم پهپادها در جنگ با استفاده رژیم صهیونیستی از آنها در جنگ اوکتبر ۱۹۷۳ بروز و ظهور پیدا کرد جاییکه رژیم اسرائیل با استفاده از پهپاد توانست ۲۸ هواپیمای جنگی ارتش سوریه را ساقط کند.

آمریکا نیز از پهپادها در عملیات های مختلفی تحت عنوان "مبارزه با تروریسم" از هواپیماهای بدون سرنشین استفاده می کند.

جنبش انصارالله یمن هم با استفاده از پهپاد توانسته تاکنون خسارت های گسترده ای به فرودگاه ها و زیرساخت های عربستان وارد کند که علیه یمن جنگ ۴ سال و نیمه ای را برپا کرده است.

** کاردبردهای راهبردی پهپادها:

پهپادها توانسته اند هزینه تلفات انسانی و مالی در جنگ ها را به صورت قابل ملاحظه ای کاهش دهند.

پهپادها همچنین انقلاب عظیمی را در عملیات های نظامی ایجاد کرده اند به گونه ای که رصد و تعقیب اهداف را به گونه ای موثر راحت کرده اند و نمونه های آن در افغانستان، عراق و لیبی به خوبی قابل مشاهده است.

پهپادها همچنین نیاز به نیروی انسانی را به مقدار قابل توجهی کاهش داده اند و استفاده از آنها باعث شده تا تعداد نظامیان نیروی دریایی آمریکا در عراق از سال ۲۰۱۱ به مقدار قابل توجهی کاهش پیدا کند.

در کل باید گفت که پهپادها توانسته اند با کاربردهای متعدد خود و ایفای نقش کلیدی در عملیات نظامی، کشورها را به ساخت و استفاده از آنها ترغیب کند تا شاهد انقلاب در عملیات های نظامی جدید میان کشورها باشیم.

اخبار مرتبط

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
captcha