گفت وگوهای برجامی در وین؛ ایران باید از مزایای توافق هسته ای بهره مند شود

به گزارش گروه تحلیل، تفسیر و پژوهش های خبری ایرنا، خبرگزاری و تارنماهای داخلی طی ۲۴ ساعت گذشته در قالب اخبار و گزارش های مختلف به نشست دیروز کمیسیون مشترک برجام پرداخته و از زوایای مختلف آن را مورد تجزیه و تحلیل قرار دادند. در کنار این موضوع، آغاز به کار بازار متشکل ارزی در عید سعید قربان و همچنین موضوع تامین کالاهای اساسی مورد توجه آنها بوده است.

تعهدات اتمی و رفع تحریم‌ها بخش‌های ضروری توافق هسته‌ای

نشست کمیسیون مشترک برجام که دیروز در وین برگزار شد، یکی از محورهای خبری اصلی تارنماهای هر دو جریان اصلاح طلب و اصولگرا طی شبانه روز گذشته بود.

خبرگزاری رسمی جمهوری اسلامی «ایرنا» موضوع حمایت قاطع طرف های حاضر در نشست به ویژه اتحادیه اروپا از برجام را برجسته کرده است. در گزارش «ایرنا» آمده است: شرکت کنندگان بر تداوم تعهدشان به حفظ برجام تأکید و یادآوری کردند که تعهدات هسته ای و رفع تحریم ها دو بخش اساسی توافق هستند. همچنین، تداوم گفت وگوها در سطح کارشناسی درخصوص موضوعات مرتبط با رفع تحریم ها و موضوعات هسته ای مورد تاکید دوباره قرار گرفت. بعلاوه، شرکت کنندگان در این نشست بر حمایت قاطع و مسؤولیت جمعی اعضا برای تداوم پروژه های هسته ای (به طور خاص پروژه اراک و فردو) که بخشی اصلی از برجام به منظور حصول اطمینان از ماهیت کاملاً صلح آمیز برنامه هسته ای ایران است، تأکید داشتند.

سایت تحلیلی- خبری «عصر ایران» نیز به این موضوع پرداخته و گفته های «عباس عراقچی»، نماینده کشورمان در این نشست و بحث کاهش تعهدات برجامی را محور گزارش خود قرار داده است. در گزارش «عصر ایران» به نقل از عراقچی آمده است: بحث‌های مفصلی بر سرگزارش های آژانس مبنی بر کاهش تعهدات برجامی ایران و قصور کشورهای اروپایی در اجرای تعهدات خود ذیل توافق هسته‌ای داشتیم. بحث‌ها سازنده بود. در هنگام جمع ‌بندی، تمامی کشورهای باقی مانده در برجام بر پایبندی خود به تعهدات‌شان ذیل توافق هسته‌ای تاکید کردند. ایران نیز تاکید کرد که تا زمان تامین نشدن خواسته‌هایش، به روال خود در کاهش تعدات برجامی‌ ادامه خواهد داد.

در این میان، تارنمای «فرارو» از نگاهی متفاوت با سایر تارنماهای اصلاح طلب به نشست دیروز پرداخته است. گزارش این تارنما تلاش کرده تا از طریق برجسته سازی قصد و نیت طرف های ایران از برگزاری نشست کمیسیون مشترک وین نشان دهد که این نشست با هدف حل مسائل موجود برگزار نشده و فایده ای برای ایران ندارد.

در گزارش «فراو» به نقل از «علی بیگدلی» تحلیلگر مسائل اروپا و استاد دانشگاه می خوانیم: مشکل بر سر این است که ایران دو انتظار بسیار سنگین از طرف‌های اروپایی دارد؛ یکی بحث فروش نفت است و دیگری. برداشتن موانع شبکه بانکی یعنی نقل و انتقالات مالی است. این دو درخواست درخواست‌های سنگینی است که اروپایی‌ها برای برآورده کردن آن‌ها ناچارند تحریم‌های آمریکا را نقض کنند. به نظر نمی‌رسد اروپایی‌ها از ترس آمریکا بتوانند چنین کارهایی را برای رضایتمندی ایران انجام دهند.

همچنین، بیگدلی در مورد دلایل اروپایی‌ها برای ماندن در برجام گفت: یکی از دلایل این است که سه کشور اروپایی یعنی انگلیس و فرانسه و آلمان به دنبال این هستند که برجام را مانند گروگان در اختیار اتحادیه اروپا قرار دهند. مخصوصا فرانسوی‌ها که روابطشان با آمریکا دچار پیچ و خم‌هایی شده و دیگر نمی‌خواهد آمریکا حکومتی مطلق بر همه دنیا داشته باشد.

نشست دیروز مورد توجه تارنماهای اصولگرا نیز قرار گرفته است. خبرگزاری «فارس» در دو گزارش خبری مجزا به انعکاس گفته های «سرگئی ریابکوف»،معاون وزیر خارجه روسیه و نماینده این کشور در نشست یاد شده پرداخته و می نویسد:  سرگئی ریابکوف بعد از پایان دیدار چندساعته این کمیسیون در مصاحبه با خبرگزاری اینترفکس تاکید کرد که ایران قصد دارد دور تازه کاهش تعهدات خود در چارچوب برجام را آغاز کند.

وی در بخش دیگری از اظهارات خود افزود: شرکت کنندگان در نشست وین توافق کردند که تلاشهای لازم برای بهره مندی ایران از مزایای اقتصادی(در چارچوب برجام) را به کار گیرند. ریابکوف همچنین بر لزوم تکمیل پروژه های اراک، فردو و دیگر پروژه های قید شده در برجام علیرغم تحریم های آمریکا تاکید کرد.

خبرگزاری «تسنیم» نیز موضوع برجام و نشست دیروز وین را در کانون توجه خود قرار داده است. این خبرگزاری از یک طرف گفته های ریابکوف را انعکاس داده و از طرف دیگر به اظهارات «حسام الدین آشنا»، مشاور رئیس‌جمهور و رئیس مرکز بررسی‌های استراتژیک ریاست‌جمهوری پرداخته است. در هر دو مورد هم بحث کاهش تعهدات برجامی ایران برجسته شده است.

در این گزارش به نقل از حسام الدین آشنا آمده است: اقدام ایران در کاهش تعهدات برجامی خود نشانه‌ای برای طرف‌های مقابل خواهد بود که بدانند زمان علیه آنهاست و فکر می‌کنم در زمان‌های نه‌چندان طولانی در چند ماه آینده ما شاهد مواجهه جدیدتری میان کشورهای اروپایی با همدیگر و بین چین و روسیه با آنها برای متوازن‌کردن شرایط برجامی خواهیم بود.

تارنمای «باشگاه خبرنگاران جوان» نیز به موضوع برجام و نشست دیروز پرداخته و به نقل از پایگاه اینترنتی اتحادیه اروپا آورده است:  تعهدات اتمی و رفع تحریم‌ها بخش‌های ضروری توافق هسته‌ای با ایران هستند.

در ادامه گزارش «باشگاه خبرنگاران جوان» آمده است: در این نشست طرفین بر ادامه تعهد خود به حفظ برجام تاکید کردند. آن‌ها این موضوع را اعلام کردند که تعهدات اتمی و رفع تحریم‌ها بخش‌های ضروری توافق هستند. آن‌ها همچنین بر روی عمل به بیانیه‌های جلسات پیشین و از جمله مذاکرات در سطح کارشناسان و رفع تحریم‌ها و مسائل اتمی تاکید کردند.

بازار متشکل ارزی و دشواری های کنترل ارز

اوضاع بازار ارز و نوسانات آن و اثراتش بر سایر بازارها اغلب مورد توجه رسانه ها و تارنماهای داخلی و خارجی است. شروع به کار بازار متشکل ارزی در عید سعید قربان، یکی از محورهای خبری است که در ۲۴ ساعت گذشته مورد توجه برخی از تارنماهای داخلی قرار گرفته است.

خبرگزاری «فارس» در این مورد گفت وگویی با «محمود شکسته بند» مدیرعامل بازار متشکل ارزی انجام داده است. در این گفت وگو به چند نکته مهم در باره بازار متشکل ارزی اشاره شده است؛ یکی تعداد صرافی های فعال در بازار است. در این مورد شکسته بند اظهارداشت: بیش از ۱۰۰ صراف حساب‌ باز کرده‌اند و در حال تکمیل پرونده هستند و بازار متشکل ارزی هم با همین تعداد فعالیت را آغاز می‌کند زیرا تکمیل پرونده هر صراف فرایندی زمان‌بر است. اما هر روز بر تعداد صراف‌های عضو بازار افزود می‌شود و این احتمال وجود دارد که بیش از ۱۰۰ صراف، مثلا ۱۲۰ صراف، تا روز بازگشایی بازار عضو بازار شده باشند. مورد دوم به محدودیت های دسترسی به اطلاعات بازار مربوط است. به نظر می رسد همه به یکسان به این بازار دسترسی نداشته باشند.

 شکسته بند درباره سایت بازار متشکل ارزی و اینکه آیا اطلاعات بازار برای افراد خارج از بازار هم به صورت لحظه‌ای ارائه می‌شود،گفت: خیر برای افراد حقیقی و حقوقی خارج از بازار اطلاعات لحظه‌ای بازار متشکل ارزی ارائه نمی‌شود اما اطلاعات عمومی بازار در سایت ice.ir که در حال راه‌اندازی است، منتشر می‌شود. اما در سایت دیگری اطلاعات جزئی‌تری به اعضا ارائه می‌شود.

در نهایت اینکه، مدیرعامل بازار متشکل ارزی در پاسخ به این سوال که سقف معاملات و نوسانات نرخ ارز در هر روز مشخص شده است، گفت: جزئیاتی از این دست در دستورالعمل‌های مربوط به به معاملات تدوین شده است که تا یکی دو روز آینده به تصویب خواهد رسید و پس از تصویب نهایی به اطلاع‌رسانی می‌شود.

خبرگزاری «تسنیم» نیز در گزارشی مفصل تر جزئیات بیشتری از سازوکار بازار متشکل ارزی را ارائه کرده است. در گزارش این خبرگزاری می خوانیم: چشم‌انداز مسئولان بانک مرکزی و بازار متشکل ارزی حضور ۶۰۰ صرافی در این بازار است. همچنین، در حال حاضر فقط بانک ملی مسئول افتتاح حساب صرافی‌های عضو بازار متشکل ارزی است که احتمالاً تا روز افتتاح رسمی این بازار بانک‌های سپه و صادرات نیز اضافه خواهند شد.

بعلاوه، سازوکار این بازار به گونه ای است که  همزمان با آغاز به کار بازار متشکل ارزی، نرخ ارز براساس عرضه و تقاضا تعیین خواهد شد و در پایان هر روز نیز براساس میانگین قیمت ارز در همان روز، نرخ پایه ارز برای روز بعد تعیین می‌شود. بناست نرخ‌های معاملاتی در این بازار آن‌لاین برای اطلاع مردم نمایش داده شود.

خبر آغاز به کار بازار متشکل ارزی در عید سعید قربان از جانب تارنماهای، «خبرآنلاین»، «مشرق نیوز» و «باشگاه خبرنگاران جوان» نیز مورد توجه قرار گرفته و هرکدام در گزارش هایی به گفته های مدیرعامل این بازار پرداخته اند اما نکته هایی اضافه بر آنچه گفته شد مطرح نکرده اند.

چند و چون تامین کالاهای اساسی

تأمین کالاهای اساسی مورد نیاز مردم از مهمترین دغدغه های دولت و مجلس، به ویژه در شرایط تحریمی است. این موضوع از سوی خبرگزاری و تارنماهای خبری و تحلیلی داخلی مورد توجه قرار گرفته و در عناوین مختلف خبری به آن پرداخته اند.

خبرگزاری «ایرنا» ابتدا از برگزاری جلسه علنی صبح امروز  مجلس شورای اسلامی خبر داد و سپس در گزارشی کوتاه جزئیاتی از این جلسه را از زبان «علی لاریجانی» رئیس مجلس بیان کرد.

«ایرنا» به نقل از علی لاریجانی نوشت: در این جلسه با حضور وزیر کشاورزی و سازمان برنامه و بودجه گزارشات مربوط به این بخش‌ها مورد بررسی قرار گرفت و مقرر شد تا وزارت جهاد کشاورزی برنامه مدونی را در زمینه خودکفایی کالاهای اساسی و آمایش سرزمینی در بعد کشاورزی در ظرف دو ماه آینده تهیه کرده و به مجلس ارائه دهد.

همچنین، «ایرنا» در گزارشی دیگر و از قول «یزدان سیف» مدیرعامل شرکت بازرگانی دولتی ایران آورد: در سال ۱۳۹۷ رقمی حدود ۶۰۰ میلیون یورو به‌منظور واردات کالاهای اساسی برای شرکت بازرگانی دولتی ایران تعهد ارزی ایجاد شده که معادل ۱۰۰ درصد این ارز، کالا به کشور وارد، تخلیه و بخش عمده‌ای از آن ترخیص و تاکنون مبلغ ۲۷۵ میلیون یورو رفع تعهد شده است.

خبرگزاری «ایسنا» نیز ذیل تیتر « لاریجانی: وزارت کشاورزی مکلف به تهیه برنامه مدون برای خودکفایی در کالاهای اساسی شد» این موضوع را انعکاس داده است.

بحث کالاهای اساسی در تارنمای خبری، تحلیلی «تابناک» و «باشگاه خبرنگاران جوان»نیز انعکاس یافته است.اما به جای پرداختن به جلسه غیر علنی امروز مجلس، نامه «عباس قبادی»،معاون بازرگانی داخلی وزارت صمت در باره ضرورت ثبت بی وقفه سفارش کالاهای اساسی را انتشار داده اند.

به نظر می رسد این نامه در پی نامه معاون وزیر جهاد کشاورزی نوشته شده است. تارنمای «مشرق نیوز» با جزئیات بیشتری موضوع نامه قبادی را بررسی کرده و در این مورد به نقل از قبادی می نویسد: پیرو آن نامه و بلافاصله پس از نامه وزارت جهاد کشاورزی  من هم نامه‌ای به مسئولان مربوطه در وزارت صنعت نوشتم و طی آن نامه اعلام شد که ثبت سفارش کالاهای اساسی در وزارت صمت بدون وقفه باید انجام شود.

خبرگزاری «ایسنا» از زاویه ای متفاوت به موضوع کالاهای اساسی پرداخته است که در بخشی از گزارش این رسانه می خوانیم: از چندی پیش ترخیص بخشی از کالاهای اساسی در گمرک‌ها با مشکل مواجه شد که عمده دلیل آن به نیاز به تمدید ثبت سفارش برمی‌گشت. عدم تامین ارز و یا مشکلات موجود در مورد نقل و انتقال ارز موجب تمدید ثبت سفارش شده بود. اما به دنبال آن موضوع از سوی گمرک به سوی وزارت صنعت، معدن و تجارت منعکس و با توجه به این که این کالاها قبلا تایید ثبت سفارش از دفتر تخصصی مربوطه دریافت کرده و واردات آن‌ها انجام شده بود، با این موضوع موافقت شد که ترخیص کالاها به تمدید ثبت سفارش نیاز نداشته باشد.