این کنفرانس خبری با عنوان «جنگ جدید نفتکش ها؛ اوضاع خلیج فارس چگونه پیش خواهد رفت» در محل خبرگزاری راسیا سگودنیا در مسکو برگزار شد.
گریگوری لوکیانف رئیس مرکز علوم سیاسی دانشگاه «آموزشگاه عالی اقتصاد روسیه» در آغاز کنفرانس با بیان اینکه بحران خلیج فارس و کشورهای حوزه آن ریشه دار است، اظهار کرد: این بحران پس از عملیات نظامی آمریکا در سال ۲۰۰۳ علیه عراق بوجود آمد.
وی خاطرنشان کرد: در زمان حاضر ایران و کشورهای شیخ نشین خلیج فارس در مقابل یکدیگر قرار گرفته و توانایی نظامی خود را به رخ یکدیگر می کشند و این تهدیدها تنها تنش در منطقه را افزایش داده است.
وی ادامه داد: ایران و عربستان سعودی و متحدانش با دشمن خواندن یکدیگر، افکار عمومی را در کشورهای خود منسجم می کنند.
کارشناس روس معتقد است که این اقدامات سبب بروز چالش های جدید می شود و مانعی در مبارزه با تروریسم بین المللی است و فقط مناقشه جدید بوجود می آورد.
لوکیانوف تصریح کرد که شورای امنیت و همکاری خلیج فارس دچار بحران و دودستگی شده است و مساله قطر و مناقشه در یمن این دودستگی را بخوبی نشان می دهد ضمن اینکه ائتلاف متشکل از شماری از کشورهای عضو این شورا در یمن دچار تفرقه شده است.
وی معتقد است که در این شرایط جنگ نفتکش ها فقط سطح کوه یخی را نشان می دهد که توجه جامعه جهانی را به خود جلب کرده است زیرا به مساله بسیار مهم نفت مربوط می شود.
لوکیانوف ادامه داد: در این شرایط وزارت خارجه روسیه طرح امنیت جمعی منطقه خلیج فارس را مطرح کرد که طرح جدیدی نیست و بر اساس همکاری و گفت وگو بین کشورهای منطقه استوار شده است.
کارشناس روس حضور نظامی آمریکا و متحدانش در منطقه خلیج فارس را خطرآفرین خواند که به چالش ها در منطقه می افزاید.
بعید است جنگی در خلیج فارس آغاز شود
لانا راوندی فدایی کارشناس مرکز مطالعات قفقاز و آسیای مرکزی و اورال انستیتو شرق شناسی روسیه نیز در این میزگرد گفت که احتمال وقوع مناقشه مسلحانه و سناریوی منفی مانند جنگ در منطقه خلیج فارس بعید است.
وی افزود: اگر ترامپ را با روسای جمهوری قبلی آمریکا مقایسه کنیم متوجه می شویم که وی جنگ طلب نیست و بکارگیری ابزارهای فشار اقتصادی و سیاسی را برای پیشبرد سیاست های خود ترجیح می دهد ولی ابزار نظامی بکار نمی گیرد.
راوندی فدایی گفت: به عقیده کارشناسان آمریکایی، مایک پمپئو وزیر خارجه و جان بولتون مشاور امنیت ملی رئیس جمهوری آمریکا ابزار ترامپ برای ترساندن دیگران هستند.
وی ادامه داد: از طرف دیگر سنتی وجود دارد که روسای جمهوری آمریکا قبل از برگزاری انتخابات ریاست جمهوری جنگ راه می اندازند و ما این واقعیت را در دوران بوش، کلینتون و اوباما دیدیم زیرا زمانی که کشور در حالت جنگی قرار می گیرد مردم متحد می شوند و تغییر رئیس جمهور را خطرناک می دانند و از این منظر وضعیت نامعلوم است.
کارشناس روس معتقد است که وضعیت خلیج فارس بسیار متشنج است و هر گونه اقدام تحریک آمیز از طرف های درگیر در منطقه منجر به آغاز جنگ خواهد شد.
وی به عنوان مثال به سرنگونی پهپاد جاسوسی آمریکا توسط ایران اشاره کرد و افزود: در کنار آن پهپاد یک هواپیمای جاسوسی با ۳۵ سرنشین وجود داشت که اگر سرنگون می شد معلوم نبود چه وضعیتی بوجود می آمد.
راوندی درباره طرح امنیتی روسیه برای خلیج فارس هم گفت: طرحی که روسیه ارائه کرده کمک می کند که بحران پیرامون ایران حل و فصل شود. مقامات ایران می گویند که اقدامات آنها بر تثبیت اوضاع در منطقه کمک می کند.
وی با اشاره به ائتلافی که آمریکا در منطقه خلیج فارس در حال تشکیل آن است، اظهار کرد: عریستان سعودی و اسراییل برای ورود به این ائتلاف ابراز تمایل کرده اند حال آنکه ایران ایجاد این ائتلاف را تهدیدی برای حق حاکمیت و تمامیت ارضی خود خوانده است.
راوندی فدایی طرح امنیت گروهی خلیج فارس که روسیه پیشنهاد داده است را مهم خواند که کشورهای بزرگ در آن مشارکت می کنند.
وی معتقد است که این طرح وضعیت مناسبی را برای ایران بوجود می آورد.
این صاحبنظر اظهار داشت: اتحادیه اروپا سیاست خارجی متفاوت از آمریکا دارد و از طرف دیگر این اتحادیه و روسیه همواره به ایران توصیه می کنند که فریب اقدامات تحریک آمیز آمریکا را نخورد و تن به آن ندهد.
وضعیت خلیج فارس نگران کننده است
«وادیم ماکارنکو» رئیس کرسی تئوری منطقه شناسی دانشگاه دولتی زبانشناسی مسکو نیز گفت که وضعیت منطقه خلیج فارس بسیار جدی است و منطقه در آستانه جنگ قرار گرفته است.
وی افزود: ما در سوریه شاهد بودیم که روسیه، ایران و ترکیه برای پایان جنگ در این کشور و برقراری صلح و آرامش تلاش کردند.
ماکارنکو گفت: در طرف دیگر آمریکا و متحدانش قرار دارند که خواهان صلح در این کشور نیستند و وضعیت بقدری جدی است که مقابله با گروه تروریستی داعش و نابودی آن از سوی آمریکا و متحدانش را تحت الشعاع قرار داده و در درجه بعدی اهمیت قرار داده است.
وی معتقد است که آمریکا قصد خروج از شرق سوریه را ندارد و می خواهد از این منطقه به عنوان پایگاهی برای فشار بر حکومت بشار اسد استفاده کند.
ماکارنکو افزود: آمریکا نمی خواهد برای حل مساله سوریه همکاری کند و از مذاکرات آستانه حمایت نمی کند و هر لحظه ممکن است وضعیت به تشدید مناقشه بیانجامد.
کارشناس روس بر این باور است که اگر ترامپ بتواند برای بار دوم به مقام رئیس جمهور آمریکا برسد دستش برای اقدامات سخت باز خواهد شد.
وی این را نیز گفت که بحران در خلیج فارس از سال ۱۹۹۰ میلادی و نه ۲۰۰۳ آغاز شده است و بازیگران در این منطقه دارای توانمندی های متفاوت هستند.
ماکارنکو گفت: اوضاع امنیتی خلیج فارس بسیار پیچیده است و هر طرحی برای حل این اوضاع بسختی می تواند اجرا شود.
کشورهای خاورمیانه از ائتلاف در این منطقه استقبال می کنند
روسلان مامدوف هماهنگ کننده طرح های خاورمیانه شورای امور بین المللی روسیه نیز گفت که در ۱۰ سال اخیر وضعیت خاورمیانه به گونه ای بوده که کشورهای منطقه را تشویق به ایجاد یک ائتلاف کرده است.
کارشناس روس معتقد است که طرح امنیتی جمعی خلیج فارس که روسیه مطرح کرده حالت تبلیغی دارد و در واقع طرحی جایگزین برای وضعیت حاکم در منطقه است.
وی گفت: روسیه کشوری است که به خاورمیانه بازمی گردد و پس از دوره طولانی نقش ضعیف، سعی دارد نقش تاثیرگذار در تحولات منطقه داشته باشد.
مامدوف خاطرنشان کرد که موفقیت های روسیه در سوریه به مسکو کمک می کند که نقش خود را افزایش دهد و موقعیت این کشور در منطقه خاورمیانه در حال پیشرفت است.
وی افزود: روسیه بسیار صادقانه تر از آمریکا رفتار می کند و سیاست های واشنگتن در واقع بطور کامل بر جانبداری از اسراییل استوار شده است.
کارشناس روس گفت: سیاست ترامپ در داخل آمریکا به این گونه است که آمریکا در مکان نخست قرار دارد و در عرصه جهانی نیز اسراییل در مکان نخست قرار می گیرد.
وی افزود: این سیاست ها با خواسته های خیابان های عربی (مردم کشورهای عربی) که از اسراییل نفرت دارند، مغایرت دارد. با این حال برخی کشورهای عربی منطقه با سیاست های امریکا درباره اسراییل همساز شده اند.
مامدوف به عنوان نمونه به خواسته دولت امارات برای ورود اسراییل به ائتلاف برای گشت زنی در تنگه هرمز اشاره کرد.
وی در بخشی از سخنانش گفت که اقدامات آمریکا در منطقه خلیج فارس برای ثبات این منطقه خطرناک است و به گونه ای طراحی می شود که تنش ها را بیشتر کند.
نظر شما