ریه زمین در محاصره شعله‌های آتش

ماه اوت (مرداد-شهریور) آغاز فصل خشک در برزیل بوده که به عنوان معادلی برای دوره کم باران سالیانه در مناطق گرمسیری در نظر گرفته می‌شود. هر ساله در طول این دوره زمانی شاهد بالا رفتن آمار آتش سوزی‌ در جنگل‌های این کشور هستیم اما حتی با در نظر گرفتن این امر، آتش‌سوزی بزرگی که اخیرا در آن بخش از جنگل‌های آمازون که در حوزه استحفاظی این کشور قرار دارد به راه افتاده، عادی نیست.

به گزارش موسسه ملی تحقیقات فضایی برزیل (INPE) میزان آتش‌سوزی‌ها در این منطقه نسبت به سال گذشته ۸۰ درصد افزایش یافته است و پیش‌بینی می‌شود که با تداوم فصل خشک جنگل بارانی، در چند ماه آتی شعله‌ها شدت بیشتری بگیرند.

از طرف دیگر، بررسی‌های انجام شده بر روی داده‌های به دست آمده از ماهواره حرارتی ناسا (MODIS) نشان می‌دهد که نه فقط امسال بلکه بدترین اتفاقات در آینده دور در انتظار جنگل‌های آمازون است.

پیامدهای زیست محیطی

برخی کارشناسان زیست محیطی ژائر بولسونارو رئیس جمهوری جدید را عامل بروز این بحران می‌دانند و معتقدند سیاست‌های وی در راستای بهره‌برداری بی رویه از منابع آمازون، جنگل‌زدایی‌های بی‌سابقه را برای آمازون رقم زده است.

به هر روی، اگر اقدامات پیشگیرانه لازم صورت نگیرد نرخ جنگل‌زدایی سالیانه در آمازون بار دیگر از ۹ هزار و ۶۰۰ متر مربع که در سال ۲۰۰۴ شاهد آن بودیم، پیشی می‌گیرد. به گزارش سرویس نظارت جوی کوپرنیکس، آتش‌سوزی‌های امسال به تنهایی چیزی در حدود ۲۵۱ میلیون تن دی اکسید کربن به هوا آزاد کرده‌اند.

افزون بر این، بالا رفتن آمار آتش‌سوزی‌ها در این منطقه، تنوع زیستی آمازون را نیز به خطر انداخته است. جنگل‌های بارانی آمازون که خانه صدها قبیله بومی است از منابع طبیعی و گونه‌های جانوری غنی است. پل فاین اکولوژیست دانشگاه برکلی می‌گوید: «جنگل بارانی آمازون گنجینه جهان است. شبیه هیچ جای دیگری نیست. گستره و ابعاد این جنگل‌های بکر واقعا خیره‌کننده است. گونه‌های بی‌شمار از هر نوع موجود زنده که هزاران مورد از آن ها هیچ‌گاه توسط دانشمندان توصیف نشده‌اند... . همگی باید برای حفظ آن دست به دست هم دهیم.»  

آمازون ریه زمین

آمازون، نام بزرگ‌ترین جنگل بارانی جهان است که بیش از نیمی از جنگل‌های بارانی باقی‌مانده در جهان را در خود جای می‌دهد. این جنگل در بخش شمالی آمریکای جنوبی قرار گرفته و بیشتر مساحت آن در خاک برزیل و پرو جای دارد. 

آمازون از بالاترین نرخ تنوع زیستی در جهان برخوردار است و شمار درختان آن در حدود ۳۹۰ میلیارد اصله برآورد می‌شود که شامل ۱۶ هزار گونه درخت است.

این جنگل پهناور که معمولا از آن با عنوان ریه زمین یاد می‌شود، حدود ۲۰ درصد از اکسیژن جهان را تامین می‌کند. فعالان زیست محیطی هشدار می‌دهند که در صورت تداوم آتش‌سوزی‌ها، ممکن است این جنگل به جای کمک به تولید اکسیژن، شروع به آزاد کردن کربن کرده و بیش از پیش کره زمین را در بحران تغییرات اقلیمی فرو ببرد.