آمار ضد و نقیضی از سهم تولیدکنندگان مشهدی در بازار سوغات این شهر اعلام شده و هنوز یک جمع بندی مشخص از این آمار ارائه نشده و مدام این آمار در دولت های مختلف تغییر کرده است.
معاون هماهنگی امور زائران استانداری خراسان رضوی درباره آخرین آمار مربوط به سهم کالاهای مختلف از بازار سوغات مشهد گفت: رتبه نخست این بخش مربوط به زعفران و زرشک است که ۱۱ هزار و ۳۹۰ میلیارد ریال را به خود اختصاص داده است.
محمد صادق براتی افزود: در رتبه دوم اصلی ترین سوغات مشهد خشکبار، نبات، نخود و کشمش قرار دارد که رقم شش هزار و ۱۱۰ میلیارد ریال را به خود اختصاص داده و در رتبه سوم نیز کالاهای زیارتی و سنگ های زینتی با رقم ۳۰ میلیارد ریال قرار دارند.
دستگاه های اجرایی دغدغه مند برای بازار سوغات با بهره گیری از دانشگاه ها و مراکز پژوهشی تلاش کرده اند برنامه های عملیاتی برای افزایش سهم خراسان رضوی از بازار سوغات و همچنین افزایش کالاهای تولیدی استان در سبد سوغات زائر را تدوین و اجرایی کنند.
مسئولان استان بر این باورند که تنها نمی توان زعفران و خشکبار، تسبیح و جانماز را جز سوغات مشهد به زائران دانست بلکه صنایع دستی و هنرهای منحصر به فرد این منطقه نیز که خارجی ها کمتر در آن دستی داشته اند می تواند در سبد سوغات مشهد گنجانده شود تا در کنار رونق بازار سوغات، اقتصاد هنر نیز شکوفا شود.
سهم ۱۰درصدی صنایع دستی در سبد خرید گردشگران
عضو هیات علمی پژوهشکده گردشگری و صنایع غذایی جهاد دانشگاهی مشهد در این باره به خبرنگار ایرنا گفت: سهم چین و هند و دیگر کشورهای خارجی از سوغات مشهد تا ۴۵ درصد است.
آرش قهرمان سهم مالی کالاهای تولید چین را از بازار سوغات مشهد در سال ۲۰۱۴ میلادی پنج هزار میلیارد ریال ذکر کرد و افزود: حتی در حوزه هایی که تولیدات ایرانی مزیت رقابتی دارند، به وفور واردات کالاهای خارجی انجام می شود.
وی اظهار داشت: بر این اساس ۶۵ درصد مهر و تسبیح عرضه شده در بازار سوغات مشهد تولید چین و هند است و این در حالی است که عرضه کالاهای خارجی به عنوان سوغات مشهد فاقد جنبه روانی و رهاورد زیارتی است و در عین حال موجب ضربه زدن به اشتغال بومی می شود.
رئیس پژوهشکده گردشگری و صنایع غذایی جهاد دانشگاهی مشهد نیز گفت: ۵۵ درصد کل سوغات خریداری شده توسط زائران در بازار مشهد کالاهای داخلی و ۴۵ درصد کالا های خارجی است.
هادی رفیعی افزود: سهم صنایع دستی در سبد خرید گردشگران مشهد به خاطر گرانی این نوع کالا ها ۱۰ درصد است و هزینه برای خرید سوغات در مجموع ۱۷ درصد از سبد گردشگری را در این شهر شامل می شود.
وی اظهار داشت: اصلی ترین کالاهای سوغات مشهد از نظر فراوانی شامل نقل و نبات، زعفران، زرشک، پوشاک و پارچه و از نظر ارزش ریالی، شامل پوشاک، مواد خوراکی و صنایع دستی است.
او گفت: نبود برند معتبر در عرصه تولید سوغات و بی توجهی نسبت به محتوای پیام کالاهای سوغات و ذائقه و پسند مشتریان، از نقاط ضعف صنعت داخلی سوغات مشهد در مقابل رقبای خارجی است.
رفیعی افزود: در این چارچوب اکثر کالاها فاقد عقبه فرهنگی مرتبط با شهر مقدس مشهد هستند و این در حالی است که تولید کننده کالای سوغات باید نسبت به اینکه گردشگر چه کالایی را به عنوان سوغات می خرد و همچنین تحلیل رقبا و ماهیت اصلی محصول توجه داشته باشد.
وی مشهد را با جمعیت انبوه زائر و مسافر دارای قابلیت برخورداری از برند تنقلات، گوهرسنگ ها، چرم و صنایع دستی دانست و اظهار داشت: برای دستیابی به بازارهای هدف باید شرایط این کار فراهم شود تا مشتریان سوغات مشهد قادر باشند با اطمینان خاطر خرید کنند و بازار نیز از نظر اصالت محصولات شفاف شود.
اثر هنری، بهترین کالا برای سوغات
معاون هنری و سینمایی اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی خراسان رضوی نیز در این باره به خبرنگار ایرنا گفت: اقتصاد هنر نیز مانند سایر بخش های اقتصادی به عرضه و تقاضا وابسته است که در مورد هنر هم تقاضا در جامعه و هم ظرفیت لازم برای عرضه آثار هنری بسیار است.
محمدرضا محمدی افزود: تا چند سال قبل به مقوله اقتصاد هنر چندان پرداخته نشده بود اما با تاکید رهبر معظم انقلاب بر این موضوع و دیدگاه وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی نسبت به پرداختن به مساله اقتصاد در حوزه فرهنگ و هنر، تکالیفی بر عهده ادارات کل فرهنگ و ارشاد اسلامی کشور گذاشته شد.
وی با اشاره به ظرفیت های مشهد مقدس به عنوان یک شهر زیارتی و برخورداری از ۳۰ میلیون زائر در سال افزود: اثر هنری نیز می تواند جز اقلام سوغات زائر باشد لذا باید فرهنگ سازی و بسترسازی لازم انجام شود تا آثار هنری حوزه تجسمی جز سوغات قرار گیرد.
او ادامه داد: با همکاری اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری می توان اماکنی را به منظور فروش آثار هنری در قالب سوغات برای گردشگران داخلی و خارجی در مشهد ایجاد کرد که پیگیر تحقق این مهم هستیم.
وی تاکید کرد: رونق اقتصاد هنر نیازمند فرهنگ سازی و مشارکت همه نهادهاست و باید کار پژوهشی با همکاری دانشگاه ها در این زمینه انجام شود و بستر لازم برای فروش آثار در جای مناسب توسط دستگاه های اجرایی فراهم گردد.
نسبت ۸۵ به ۱۵ تولیدات ایرانی و غیرایرانی در بازار سوغات مشهد
رئیس سازمان صنعت، معدن و تجارت خراسان رضوی نیز در این باره گفت: دو یا سه مرجع قانونی ارقام متفاوتی را در خصوص ارزش بازار سوغات استان اعلام می کنند که به طور قطع رقم واقعی از ۳۰ هزار میلیارد ریال بیشتر است.
محمد رضا مس فروش افزود: این که گفته می شود ۶۰ تا ۷۰ درصد بازار سوغات مشهد در دست چینی هاست را قبول نداریم و سهم کشور چین از این بازار را کمتر از ۲۵ درصد می دانیم.
وی اضافه کرد: در واقع نسبت سهم تولیدات استان نسبت به تولیدات خارجی در بازار سوغات مشهد ۸۵ به ۱۵ درصد است که عمده اقلام سوغات نیز زعفران، نبات و آب نبات، تسبیح و جانماز است.
او اظهار کرد: سهم صنایع دستی و آثار هنری در سبد سوغات خراسان رضوی بسیار ناچیز و کمتر از دو درصد است که باید این سهم افزایش یابد.
رئیس سازمان صنعت، معدن و تجارت خراسان رضوی گفت: بیش از ۱۰ اتحادیه یا ۲۰ گروه صنعتی – صنفی می توانند در بازار سوغات مشهد فعالیت چشمگیر داشته باشند تا تولید در این حوزه به یک کار اقتصادی پرسود تبدیل شود.
مس فروش افزود: تاکنون آنچه در حوزه رونق بازار سوغات مشهد انجام گرفته، منسجم و راهبردی نبوده اما استانداری خراسان رضوی درصدد برآمده به صورت راهبردی از طریق راه اندازی مراکزی به عنوان عرضه سوغات وارد این موضوع شود که این مهم به زودی به رسانه ها اطلاع رسانی می شود.
تدوین طرح عملیاتی برای افزایش سهم مشهد در سبد سوغات زائران
معاون هماهنگی امور اقتصادی استانداری خراسان رضوی نیز در این باره گفت: در رابطه با افزایش سهم کالاهای تولید داخل استان در سبد سوغات زائران طرحی تدوین شده است که شهرداری مشهد کمیته مربوط به آن را مدیریت می کند.
علی رسولیان افزود: ما همواره در تلاش هستیم تا سهم استان خراسان رضوی را از سوغات زائر افزایش دهیم زیرا براساس آمار، سهم کالای ایرانی از سوغات زائران در مجموع حدود ۶۰ تا ۷۰ درصد است.
وی اضافه کرد: در سبد سوغات زائران سهم بخش صنایع دستی پایین است و باید در راستای تقویت آن گام برداشت.
معاون استاندار خراسان رضوی ظرفیت این استان در زمینه بازار سوغات را بسیار بالا دانست و گفت: می توان با تولید صنایع دستی متنوع و آثار هنری ظرفیت های بالقوه استان را در بخش سوغات ارتقا داد.
رسولیان اضافه کرد: رونق بازار سوغات مشهد در قالب طرح ابتکاری استاندار خراسان رضوی با عنوان مثلث توسعه اقتصادی – فرهنگی مورد توجه قرار گرفته و معین اقتصادی نیز برای آن تعریف شده است.
وی افزود: شهرداری به عنوان معین اقتصادی شهرستان مشهد در قالب طرح مثلث توسعه اقتصادی – فرهنگی استاندار مسئول هماهنگی و پیگیری سوغات زائر است و باید برنامه ریزی لازم را انجام دهد.
رسولیان اضافه کرد: علاوه بر آن ۱۰ اتحادیه صنفی مشهد که در حوزه صنایع دستی و سوغات زائر فعال هستند با شهرداری همکاری خواهند کرد و در عین حال حضور و مشارکت آستان قدس رضوی نیز در این عرصه مورد تاکید قرار گرفته است.
معاون استاندار خراسان رضوی گفت: ایجاد بازار سوغات، استفاده از ظرفیت های خالی مختلف برای تولید صنایع دستی، توسعه استارتاپ ها و فناوری های مربوطه نیز از دیگر برنامه های توسعه بازار سوغات مشهد است که در این زمینه پارک علم و فناوری خراسان برنامه ریزی و همکاری لازم را انجام خواهد داد.
رسولیان اضافه کرد: برای افزایش ظرفیت بازار سوغات در مشهد نیازمند توجه بیشتر به بخش تولید هستیم که در این راستا از توانایی نیروی متخصص برای تولید استفاده می شود و در صورت نیاز سوله های خالی در اختیار آنها قرار می گیرد.
۷۴۸۹/۱۹۲۲
نظر شما