نخستین گام پسابیاریتزی برای حفظ برجام

در این گفت وگوی تلفنی که شب گذشته(شنبه) از سوی رئیس جمهوری فرانسه صورت گرفت، رئیس جمهوری ایران نسبت به پیامدهای انجام نشدن تعهدات برجامی از سوی اروپا هشدار داد.

شبکه 5 تلویزیونی فرانسه گزارش داد: حسن روحانی به همتای فرانسوی خود هشدار داد که اروپایی ها باید به تعهدات خود عمل کنند و اگر نتواند این تعهدات را انجام دهد، ایران به فاصله گرفتن های خود از توافق هسته ای 2015 ادامه خواهد داد.

این نخستین گفت وگوی تلفنی بین دو رییس جمهور از زمان دیدار چهارم شهریور ماه میان امانوئل مکرون با «محمدجواد ظریف» وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران در حاشیه نشست رهبران «گروه 7» در بیاریتز فرانسه در هفته گذشته است.

این شبکه تلویزیونی به نقل از خبرگزاری فرانسه گزارش کرد: در مه سال 2018، آمریکا برای جلوگیری از دستیابی ایران به تسلیحات هسته ای، از توافق بین المللی به دست آمده در وین در سال 2015 خارج شد و به طور مجدد تحریم های سنگینی با هدف خفه کردن اقتصاد ایران اعمال کرد.

تهران با کاهش تدریجی تعهدات برجامی خود به این اقدام آمریکا پاسخ داده است و از آن زمان برای تشویق طرف های اروپایی در این توافق(فرانسه، بریتانیا و آلمان) برای انجام اقدام های مشخص به منظور غلبه بر تحریم های آمریکا بویژه در زمینه صادرات نفت خود تلاش می کند.

روحانی در این گفت وگوی تلفنی به مکرون گفت: اگر اروپا نتواند تعهدات خود را انجام دهد ، ایران قدم سوم را برای کاهش تعهدات خود تحت توافق هسته ای 2015بر می دارد. وی افزود که در صورت تحقق این اقدام از سوی اروپا، اقدام های قبلی ایران قابل بازگشت خواهد بود.

ایران آنچه که می تواند سومین مرحله کاهش تعهدات برجامی باشد را مشخص نکرده اما آقای ظریف وزیر خارجه ایران در گفت و گوی اخیر خود با روزنامه آلمانی "زوددویچه سایتونگ" گفته که در 6 سپتامبر (15شهریور) این مرحله آغاز خواهد شد.

با این وجود، «محمود واعظی» رئیس دفتر رئیس جمهوری ایران اواخر روز شنبه با بیان این که تاریخ این تصمیم می تواند قریب الوقوع باشد، گفت: "در صورت محقق نشدن خواسته های ایران، کمیته ای که در مورد گام سوم تصمیم گیری کند، این کار را انجام خواهد داد. این تصمیم تا دو سه روز آینده گرفته خواهد شد. "

شبکه 5 تلویزیون فرانسه افزود: واعظی گفت که «عباس عراقچی» معاون وزیر امور خارجه ایران فردا(دوشنبه) در صدر یک هیات اقتصادی به فرانسه می رود تا درباره پیشنهادها برای نجات توافق هسته ای گفت وگو کند.

این شبکه فرانسوی گزارش داد: در جریان گفت وگوی تلفنی با مکرون، آقای روحانی یادآوری کرد که اجرای کامل «توافق هسته ای ایران» و «امنیت حمل و نقل دریایی(کشتیرانی) در آبراه ها از جمله خلیج فارس و تنگه هرمز» دو هدف ایران در مذاکرات فعلی بود.

شبکه 5 فرانسه افزود: پاریس اعتقاد دارد که از یک سو، ایران باید به تعهدات خود در زمینه توافق هسته ای برگردد و از سوی دیگر دونالد ترامپ لازم است در تحریم های اقتصادی خود مکث کند. به عنوان مثال به ایران اجازه دهد تا  مقداری از نفت خود را صادر کند.

بدنبال اجلاس رهبران جهان در بیاریتز که موضوع ایران به عنوان یکی از اصلی ترین، داغ ترین و مهمترین موضوع ها و محورهای گفت وگوها و رایزنی های چند جانبه و دو جانبه این رهبران در اجلاس و حتی کنفرانس های مطبوعاتی مشترکشان بود و این رویداد عظیم جهانی در دومین روز خود به دعوت وزیر خارجه فرانسه، محمدجواد ظریف وزیر خارجه ایران را میزبانی کرد، گفت وگوی تلفنی شنبه شب مکرون و روحانی می تواند بر روشنای آینده ای نه چندان دور برای انجام مذاکراتی چند جانبه بین شرکای اروپایی ایران در برجام و تهران از یک سو و نیز تحقق گفت وگوی روسای جمهوری ایران و آمریکا که مکرون هفته گذشته شرایط آن را فراهم خواند، بیافزاید. «دونالد ترامپ» رئیس جمهوری آمریکا هم گفته بود «اگر شرایط مناسب باشد آماده است با رئیس‌جمهوری ایران ملاقات کند».

رؤسای جمهوری ایران و فرانسه شنبه شب با اشاره به ضرورت گسترش رایزنی‌ها، مناسبات و همکاری‌های تهران - پاریس، درباره مسائل و موضوعات گوناگون دوجانبه، منطقه ای و بین المللی برای ششمین بار در طول سه ماه گذشته با یکدیگر گفت وگو کردند.

حسن روحانی رئیس جمهوری ایران در تماس تلفنی امانوئل مکرون رئیس جمهور فرانسه، تلاش های پاریس در راستای حفظ برجام را مجدانه دانست و تاکید کرد:‌ رویکرد جمهوری اسلامی ایران حفظ برجام و مفاد این توافق تغییر ناپذیر است و همه طرف‌ها باید نسبت به محتوای آن متعهد باشند.

وی با اشاره به اینکه رویکرد اصلی جمهوری اسلامی ایران حفظ برجام بوده و همواره در این راستا تلاش می‌کند، تاکید کرد: اجرای کامل تعهدات طرفین در برجام و تأمین امنیت کشتیرانی آزاد در همه آبراهها از جمله خلیج فارس و تنگه هرمز، دو هدف اصلی ایران در مذاکرات کنونی است.  

رئیس جمهوری رفع کامل همه تحریم‌ها علیه ایران را زمینه ساز مذاکرات بعدی دانست و تاکید کرد: اگر اروپا نتواند تعهدات خود را عملیاتی کند، ایران گام سوم در کاهش تعهدات برجامی را به اجرا خواهد رساند که البته این اقدام هم مانند دیگر مراحل اقدامی قابل بازگشت خواهد بود.

امانوئل مکرون رئیس جمهوری فرانسه هم با مثبت ارزیابی کردن سفر ظریف وزیر امور خارجه کشورمان به فرانسه در روز قبل از اجلاس رهبران «گروه 7» و در جریان این اجلاس گفت: این سفر، اراده جمهوری اسلامی ایران برای تامین منافع ایران و تعهد بر اصل مذاکره را ثابت کرد.

رئیس جمهوری فرانسه با بیان اینکه کارشناسان ایران و فرانسه به نتایج خوبی در مسیر حل مشکلات پیش رو رسیده و در هفته جاری نیز نشستی میان کارشناسان اقتصادی ایران و فرانسه در پاریس برگزار می‌شود، اظهار داشت: مطمئناً ادامه گفت وگوها و حل مشکلات از طریق مذاکره، تصمیمی درست است و باید این مسیر را تا رسیدن به نتیجه مطلوب ادامه دهیم.

وی با بیان اینکه شکست برجام موجب خوشحالی بسیاری از تندورها در عرصه بین المللی خواهد بود، افزود: باید به دنبال راه‌حلی برای تامین منافع متقابل باشیم و در این راستا فرانسه پیگیر حل مشکلات سیاسی و اقتصادی در تعاملات با ایران و رفع تنش زدایی در منطقه است.

«محمود واعظی» رییس دفتر رییس جمهوری هم شب گذشته در گفت وگوی تلویزیونی خود با بیان اینکه برجام وقتی برای ما ارزش دارد که بتوانیم از منافع آن استفاده کنیم، افزود: ایران درباره اقدام های بعدی خود بر اساس برجام، تا دو سه روز آتی تصمیم گیری می کند.

بدنبال گفت وگوی تلفنی دو رئیس جمهوری و اظهارات تلویزیونی واعظی رئیس دفتر رئیس جمهوری ایران، دفتر ریاست جمهوری فرانسه در بیانیه ای تاکید کرد: رئیس جمهوری فرانسه در گفت‌ وگوی تلفنی با رئیس جمهوری ایران اجرای کامل تعهدات برجامی‌ ایران و کمک آن در چارچوب تامین صلح و ثبات منطقه را خواستار شد.

رئیس جمهوری ایران در این گفت وگوی تلفنی هشدار داد که کشورش می تواند(درصورتی که اروپا نتواند به تعهدات برجامی خود عمل کند)اندکی بیش از پیش از تعهدات هسته ای اش بکاهد. 

تارنمای خبری «ون مینوت» فرانسه نیز به نقل از یک منبع دیپلماتیک فرانسه در این رابطه نوشت: نکته مهم این بود که پس از بحث در اجلاس رهبران «گروه 7» در باره ایران، تأیید شود که پارامترهای مذاکرات همچنان معتبر و رئیس جمهور روحانی هنوز هم برای مذاکره در دسترس است.