برق زنجیرهای پیر و جوان، چشم سوگواران حسینی را با خود همراه کرده بود و با هم آمیختگی صداهای زیر و بم سنج و طبل، گویا احساس غربت سرور شهیدان و یاران او را به سوگواران منتقل می کرد.
حضور یک نوجوان با شالی سبز رنگ یادآور فرزند جوان امام حسین (ع) "حضرت علی اکبر" است.
اغلب شیعیان شب هشتم ماه محرم را به سوگواری "علی اکبر" فرزند امام حسین (ع) اختصاص می دهند و مصیبت مشهوری که در این عزاداری خوانده می شود نیز برگرفته از سخنان سالار شهیدان پس از شهادت وی است: جوانان بنی‌هاشم بیایید علی را بر در خیمه رسانید
بر اساس شماری از کتب تاریخی اسلامی معاویه نیز اذعان داشته است؛ که "حضرت علی اکبر" نخستین شهید کربلا؛ فرزند جوان امام حسین (ع) شبیه به پیامبر اسلام و شایسته حکومت بوده است.
بر اساس این منابع همچنین علی بن حسین (علی اکبر) نخستین فرد از قوم بنی هاشم بود که به میدان نبرد رفت و به شهادت رسید.
ندای مداحی سینه سوز در میانه دالان زنجیرزنان، اشک سوگواران حسینی را که در پیاده روهای اطراف حسینه ایستاده اند، جاری کرده است.
تعدادی از عزاداران با صدای بلند هق هق گریه سر می دهند و برخی دیگر با دست قطرات اشک را از گونه ها پاک می کنند.
دسته زنجیرزنی به راه می افتد و پیر، جوان و حتی کودکان هم منظم همراه با هر قدم، زنجیرها را در هوا می چرخانند و بر پشت می زنند؛ تنها پارچه سبز برخی از عزاداران، سیاهی پیراهن زنجیرزنان را از یک دستی خارج کرده است.
جوانان در انتهای دسته زنجیرزنی یک نخل را بر دوش گرفته اند؛ با شور و حرارت "یاحسین یاحسین" می گویند و پس از هر چند قدم نخل را زمین می گذارند و به استراحت می پردازند.
سیب های سرخ رنگ آویزان شده با نخ؛ سطح منبت کاری نخل را پوشانده است. به گفته عزاداران؛ مردم این سیب ها را در پایان سوگواری به منظور شفای بیماران و همچنین روای حاجات طلب می کنند.
پیرزنی به طرف نخل می رود و اسکناسی را از زیر چادر بیرون می آورد و می گوید: پسرم دوتا از سیب ها را برای من نگه دار.
دسته های عزاداری و زنجیرزنی به راه خود ادامه می دهند و ندای مداح، فریاد یاحسین جوانان پای نخل را تحت الشعاع قرار داده است.
این آیین در برخی از مناطق ایران نظیر شهر یزد با عنوان نخل گردانی برگزار و "نخل" به عنوان نماد تابوت پیکر مطهر امام حسین (ع) با تزئین آیینه، پارچه و پرچم به همراه مرثیه‌های پُرسوز بر دستان عزادارن تشییع می شود.
دسته های عزاداری از حرکت باز می ایستند و ۲ جوان خیمه ها را برپا می کنند.
در بسیاری از عزاداری ها، سوگواران تکه های سوخته خیمه ها را نیز متبرک می دانند و بعد از برگزاری آیین، تکه هایی چند از آن را با خود به همراه می برند.
بر اساس گفته های برخی از مورخان نظیر "رضی الدین علی بن موسی بن طاووس" (عالم و نویسنده قرن هفتم هجری قمری) در روز عاشورا خیمه های امام حسین (ع) و یاران وی نیز به آتش کشیده شد و زنان و کودکان به بیرون رانده شدند.
خیمه ها را آتش می زنند؛ عزاداران به یاد این واقعه در ظهر عاشورا گریه سر می دهند و برخی برای گرفتن تکه های سوخته خیمه ها جلو می روند.
واقعه ای که به دنبال بیعت نکردن امام حسین (ع) با یزید بن معاویه (در سال ۶۱ هجری قمری) رخ داد و منجر به شهادت آن امام؛ یاران و همچنین اسارت اهل بیت شد. واقعه ای که با ایستادگی در برابر ظلم و ستم رستگاری و جاودانگی را به تصویر کشید.
دسته های عزاداری بار دیگر حرکت می کنند و به همراه آنها دو کودک با رداهای کرم رنگ در نقش طفلان مسلم به پیش می آیند. مظلومیت چهره کودکان تلخی این واقعه تاریخی را بیشتر به نمایش می کشد.
شهادت محمد و ابراهیم؛ ۲ فرزند مسلم بن عقیل (از خاندان آل ابی طالب) که با شهادت امام حسین (ع) در شهر کوفه به زندان افتادند و با گریز از آن مکان به دست یکی از یاران عبیدالله بن زیاد (فرمانده نظامی امویان) به شهادت رسیدند.
این نمایش مذهبی سنتی که در بسیاری از شهرهای ایران زمین نظیر تهران، اصفهان، سمنان، یزد و کرمان برگزار می شود، یک نماد هنری از مذهب شیعه است که در برخی از مناطق کشور در ۱۰ شب نخست محرم در هر سال برپا می شود.
صدای پای اسب ها در آیین عزاداری می پیچد؛ دلهره زمین های نبرد با ورود تعزیه گران در نقش پیکارگران واقعه کربلا با جامه های بلند و دستارهای پیچیده بر سر، احساس می شود.
تظاهر به خشونت در قاب چهره تعزیه گران ظلم و ستم آن روزها را به تصویر می کشد.
رنگ قرمز جامه ها رعب و وحشت عمیق تری را به دل ها می اندازد؛ شمشیرها از غلاف بیرون کشیده می شود و ندای فراخوانی حریف به گوش می رسد.
یک کودک با مشاهده این صحنه به طرف اسب ها می دود و در مقابل پیکارگران می ایستد.
بر اساس نگاره های مورخان ایرانی و اسلامی در نبرد روز عاشورا، حدود ۱۰ کودک نیز به شهادت می رسند که نام هیچ یک از آنها به درستی مشخص نیست.
دسته های عزاداری آرام حرکت می کنند و صدای یکی از مداحان از بلندگوها در آیین عزاداری طنین انداز می شود:
او می برید و من می بریدم او از حسین سر، من غیر از او دل
نظر شما