اشرف بروجردی صبح امروز در آیین افتتاحیه «دومین نشست منطقه‌ای برای شناسایی و تبادل میراث مستند» که در اندیشگاه کتابخانه ملی برگزار شد، اظهارکرد: در شرایطی که بخش‌های مختلف جهان درگیر بحران‌های متعدد زیست محیطی، فرهنگی و تنش‌های قدرت‌طلبی است، هستند ایجاد امکان گفتگوی میان فرهنگی، کنش بسیار پویا و فعالانه‌ای در تأکید بر نیاز کشورها و جوامع به تساهل و همگرایی با یکدیگر است.
وی افزود: کشف و شناسایی میراث مشترک فرهنگ‌ها، یادآور تاریخچه نه چندان دور زیست و تعامل سازنده و صلح‌مدار ملت‌ها و بازگشت به دوران تبادل میان فرهنگی، مهمترین اهرم مقابله با خشونت و جنگ‌طلبی است.
رئیس سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران، ادامه داد: کشورهای منطقه از ایران، افغانستان، پاکستان، هندوستان تا آذربایجان، ازبکستان، قزاقستان، تاجیکستان و ترکیه در دوره‌های مختلف تاریخی به شکل‌های گوناگون در دوستی و اتحاد با یکدیگر بوده‌اند و از قبل همین دوستی میراث بسیار گرانبهایی در زبان، دانش و هنر به اشتراک گذاشته‌اند.
بروجردی گفت: گذرگاه تجاری جاده ابریشم، نمونه برجسته‌ای از تعامل دیرینه کشورهای منطقه با یکدیگر است که در مسیر مبادلات تجاری، بخش زیادی از عناصر میراثی خود را با یکدیگر سهیم شده‌اند یا به هم منتقل کرده‌اند. بنابراین ازدیاد و تقویت مناسبات فرهنگی میان این کشورها، در عین تحقق توسعه پایدار درون کشوری، بی‌آنکه میراث نسل‌های آینده آنها را به خطر اندازد، منجر به برقراری فرهنگ صلح و دوستی نیز خواهد بود.
وی ادامه داد: میراث مستند، سرمایه معنوی مکتوب بشریت است که در محمل‌های متعدد ملموس و منقول، تاریخ زیست انسان، از آغاز تا به امروز را دربرمی‌گیرد. هر بخش شناسایی و معرفی شده این میراث، نشانی بر اراده‌مندی فرهنگ‌ها، کشورها و دولت‌ها در اتحاد و اشتراک جهانی است. متأسفانه بخش زیادی از این میراث، در اعصار مختلف به تاراج رفته یا در جنگ‌ها یا بلایای طبیعی تخریب و نابود شده است. حفاظت از این میراث و انتقال آن به نسل‌های آینده وظیفه همگانی ماست.
رئیس سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران، گفت: یونسکو که همواره منادی صلح و تعامل است برنامه حافظه جهانی را با هدف تقویت مناسبات و روابط میان ملت‌ها در شناسایی و حفاظت از این میراث ایجاد کرده است.
وی افزود: برگزاری نشست شناسایی و تبادل میراث مستند، با شما میهمانان فضای مثبتی برای گشودن مجراهای تنفس فرهنگی ما است تا با مبادله و اشتراک عناصر مستند فرهنگ خود و شناسایی و معرفی این میراث به سایر اقوام و ملل، علاوه بر معرفی ظرفیت‌های پایدار و جامع خود، نقش و توان فرهنگی‌مان، در حفظ و پاسداشت میراث بشر را با دیگران به اشتراک بگذاریم.
بروجردی ادامه داد: جمهوری اسلامی ایران تاکنون آثار مکتوب ارزشمندی را از طریق ثبت در برنامه حافظه جهانی، به جهانیان معرفی کرده است. این آثار به دلیل بیان مضامین والای انسانی، میراث بشریت محسوب می‌شوند.
وی گفت: از جمله این آثار کلیات سعدی که سرشار از پیام برابری، امید، صلح و الگویی برای زیستی مسالمت‌جویانه است؛ شاهنامه فردوسی که با ستایش خرد آغاز می‌شود و منادی اعتدال، امید، تساوی است. پنج گنج نظامی که مشتمل بر پنج مثنوی عاشقانه، غنایی و اخلاقی است و یا وقف‌نامه ربع رشیدی که نشان از حکمرانی عدالت‌محور و برابری خواهانه قانونگذاران است. مضامین این دست آثار، تنها متعلق به ایرانیان نیست؛ بلکه به همه انسان‌ها در هر زمان و مکانی تعلق دارد.
رئیس سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران تاکید کرد: برنامه حافظه جهانی یونسکو این امکان را فراهم ساخته که همه کشورها مشابه چنین آثار فاخر و ارزشمندی از پیشینه فرهنگی خودشان بیاورند، فارغ از مرزهای سیاسی جهان امروز، با یادآوری و احیاء محورهای زیست تعامل‌گرا و تساهل‌محور، به بازیابی و بازآفرینی گفتگوی تمدن‌‍‌ها و فرهنگ‌ها بیاندیشند.
بروجردی رسالت کمیته‌های ملی حافظه جهانی در کشورهای مختلف را شناسایی و معرفی میراث مستند کشورشان به جهانیان دانست و گفت: حفاظت از این میراث به عنوان سرمایه مکتوب بشری و تسهیل دسترسی عموم به آن است. در این مسیر آموزش و آگاه‌سازی عمومی نقش بسیار سازنده‌ای دارد.
وی افزود: با توجه به اینکه در طول یک سال گذشته، دبیرخانه برنامه حافظه جهانی، در صدد بازنگری در فرآیندهای مختلف برنامه اعم از الگوهای تعامل میان کشورها، الگوهای ثبت، روش‌های دسترس‌پذیری و حفاظت میراث مستند است، کمیته ملی حافظه جهانی ایران به ویژه با توجه به اقدامات و فعالیت‌های خود در دو سال اخیر – که در گزارش مبسوطی در همین نشست، ارائه خواهد شد - به این درک دست یافت که راهکار اصلی حفاظت از میراث مستند، آگاهی عموم افراد جامعه و به طور ویژه متخصصان میراث مستند نسبت به اهمیت و نقش این میراث در صیانت تمدن بشری است بنابراین با برگزاری کارگاه‌های آموزشی متعددی در استان‌ها و مراکز مرتبط با این حوزه لزوم حفاظت از میراث و ترویج دسترسی به آن را تشریح کرده است.
بروجردی ادامه داد: این کمیته با تشکیل کارگروه‌های تخصصی در سه حوزه آموزش، حفاظت و دسترسی، شیوه‌های حفاظت از آثار ثبت شده در برنامه، دیجیتال‌سازی آثار و ایجاد امکانات و تسهیلات دسترسی دیجیتال به آثار را بررسی مینماید.
رئیس سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران خاطرنشان کرد: کمیته ملی حافظه جهانی ایران، علاوه بر اینکه آمادگی دارد در کنار کشورهای منطقه به رایزنی در شناسایی، معرفی و ثبت آثار مشترک بپردازد، آمادگی دارد امکانات و تسهیلات خود در راستای اهداف برنامه حافظه جهانی اعم از حفاظت از میراث مستند و دسترس‌پذیر کردن آن را، با دیگر کشورها سهیم کند.
نظر شما