کمتر از ۶ ماه مانده به یازدهمین دوره انتخابات مجلس شورای اسلامی، به سراغ آذر منصوری قایم مقام حزب اتحادملت ایران رفتیم تا نظر ایشان را درباره مسائلی چون انتخابات و وضع شورای عالی سیاستگذاری اصلاحات بپرسیم. منصوری به مشارکت مردم در صورت تداوم برخی مشکلات، خوش بین نیست. او بازگشت تحریم ها، وضع اقتصادی نامطلوب، احکام صادره درباره فعالان مدنی و روزنامه نگاران را از عواملی می داند که درصد مشارکت مردم را پایین خواهد آورد. به باور منصوری اما این شرایط معلول عملکرد اصلاح طلبان نیست و گشایش هایی که باید برای حل این مشکلات به وجود آید از سوی دستگاه های حاکمیتی باید رخ دهد. منصوری همچنین به سوالاتی درباره شورای عالی سیاست گذاری اصلاح طلبان هم پاسخ می دهد. بخش نخست گفت و گو با این فعال سیاسی شناخته شده در پی می آید:
ایرنا: دی ماه ۹۷ گفته بودید بین مجموعه توان اصلاح طلبان و مشارکت حداکثری مردم در انتخابات نسبت امیدوار کننده ای وجود ندارد و در یک سال و خرده پیش رو تا انتخابات ۹۸، کار اصلاح طلبان نسبت به انتخابات قبل بسیار دشوارتر خواهد بود. اکنون که کمتر از ۶ ماه به این انتخابات مانده است وضعیت را چطور می بینید؟
منصوری: این که در فاصله یک سال به انتخابات، هنوز فضای سردی نسبت به انتخابات در جامعه وجود داشته است اتفاقی بوده که تقریبا در همه ادوار انتخابات وجود داشته است. یعنی همواره میل به مشارکت زیر ۴۰ تا ۵۰ درصد بوده است ولی هر چه به ایام برگزاری انتخابات نزدیک تر شده ایم درصد این مشارکت افزایش یافته است.
اتفاقی که بعد از انتخابات ریاست جمهوری سال ۹۶ رخ داد اعتراضات دی ماه همان سال بود. به یک باره موجی در کشور شکل گرفت که کلید آن توسط مخالفان دولت زده شد. آنها اما تصور نمی کردند که چنین فضایی ایجاد شود و این اعتراضات در بیش از ۶۰ شهر کشور دامنه پیدا کند و شعارهایی مطرح شود که محدود به دولت نباشد و صدر تا ذیل را در برگیرد. البته طبیعی است هر وقت موجی در داخل کشور شکل می گیرد مخالفان بیرونی هم سعی می کنند روی آن سوار شوند و دخالت هایی در این اعتراضات داشته باشند. این اتفاق در مورد جنبش سبز هم افتاد.
بعد از این اعتراضات، ارزیابی ما از فضای عمومی کشور این بود که در انتخابات ۹۶، شعارها و وعده هایی به مردم داده شد که انتخابات را دوقطبی کرد و همین دو قطبی شدن، مشارکت را خیلی افزایش داد. اما بعد از انتخابات، نوع عملکرد آقای روحانی در مجموع به گونه ای نبود که بشود آن را برآیند مطالباتی دانست که در ایام انتخابات مطرح شده بود.
ما به طور مشخص از سال ۹۲ در هر انتخاباتی که شرکت کردیم گفتیم مخالف حصر و همچنین مخالف تحریم هستیم. الان که سال ۹۸ هستیم همچنان مساله حصر حل نشده است. خیلی از افرادی به آقای روحانی اقبال نشان دادند انتظارشان این بود که بالاخره مساله حصر فیصله پیدا کند اما هنوز این مساله باقی است. هر چند گشایش هایی در مساله حصر شده است و ما آن را انکار نمی کنیم اما کش دادن این موضوع، یکی از دلایل این ناامیدی رای دهندگان به آقای روحانی بود. البته سال ۹۶ هنوز ترامپ از برجام خارج نشده بود و ما با این موج از بازگشت تحریم ها مواجه نبودیم.
اما در مقایسه با اظهارات سال ۹۷ من، شاید بتوان گفت فضای سیاسی مشارکت مردم نگران کننده تر هم شده است. چون موج تحریم ها که به بی برنامگی بخش هایی از دولت گره خورده است باعث شده تحریم ها اثر خود را بر زندگی مردم بگذارد. هم من و هم شما در بین مردم هستیم و وضع زندگی آنها را می بینیم. سفره مردم در سال ۹۸ نسبت به سال قبل از آن کوچکتر شده و قدرت خرید مردم کاهش پیدا کرده است. در سال ۹۷ قدرت خرید طبقه متوسط خیلی بیشتر از سال ۹۸ بود. هر چقدر هم این روند ادامه پیدا کند طبقه متوسط ضعیف تر خواهد شد. طبقه متوسطی که یکی از مخاطبین شعارهای اصلاح طلبان در انتخابات مختلف بوده اند.
ما با توجه به مجموع این شرایط در این تاریخ یعنی شهریور ۹۸، پیش بینی می کنیم که میل مردم به مشارکت در مقایسه با انتخابات سال ۹۴ مجلس به مراتب پایین تر است. به خصوص در شهرهای بزرگ که فضای آن ها سیاسی تر است و مناسبات قومی و محلی و خویشاوندی و منطقه ای خیلی موضوعیت ندارد و اثر گذار نیست. مناسباتی که در شهرستان ها و شهرهای کوچک وجود دارد و همین الان هم برخی از کاندیداها تبلیغاتشان را شروع کرده اند و رقابت هایشان شکل گرفته است. یک عده هم طبق روال هزینه می کنند برای این که بتوانند رای مردم را با خود داشته باشند.
اما برآیند کلیدر شهرهای بزرگ این است که درصد مشارکت شهرهایی که به لحاظ ساختار سیاسی، سیاسی تر هستند و رایشان، رای سیاسی است تا قومی و محلی؛ مشارکت پایین خواهد بود هر چند این موج در شهرستان ها هم تا حدودی تاثیر گذاشته است. بنابراین اگر این فضا بخواهد تا اسفند امسال ادامه پیدا کند اصلاح طلبان باید به طور جدی نگران مشارکت مردم در انتخابات باشند. ضمن این که ما در شرایطی هستیم که ائتلافی در منطقه و جهان توسط اسرائیل و آمریکا علیه ایران شکل گرفته است و امنیت ملی ما را تهدید می کند. بنابراین باید مراقب تهدیدها باشیم.
متاسفانه اتفاقاتی هم در داخل در مواجهه با منتقدان و مخالفین در حال وقوع است و احکام سنگینی برای دانشجویان، روزنامه نگاران و فعالین صنفی صادر شده که در احکام جدید شلاق هم به آنها اضافه شده است و از سویی تحولی جدی در موضوع حصر هم رخ نداده است، این ها همه در فضای مشارکت مردم اثرگذار است.
عامل دیگری که روی مشارکت مردم در انتخابات تاثیر خواهد گذاشت این است که ایران بتواند در مواجهه با تحریم های ترامپ، از فرصت دیپلماسی برای خنثی کردن این تهدیدات استفاده کند. اگر ایران بتواند این تهدیدات را خنثی کند اثر مثبتی بر مشارکت مردم خواهد گذاشت.
در کنار آن حاکمیت باید تلاش کند شکاف های داخلی را ترمیم کند و همین طور با فساد مبارزه کند تا مردم به این نتیجه برسند که واقعا داریم به سمتی می رویم که هم با مفسدین مبارزه کنیم هم فساد را ریشه کن کنیم. این ها می تواند مشارکت مردم را بهبود بخشد.
نظر شما