ناکارآمدی پدافند پرهزینه عربستان در مقابله با حمله پهپادی

حملات بی سابقه روز شنبه 23 شهریور ماه به صنعت نفت عربستان تولید نفت این کشور را به نصف رساند؛ موضوعی که آمادگی بد این کشور خلیج فارس را برای دفاع از خود با وجود سرمایه گذاری هنگفت در بخش خرید تسلیحات نظامی نشان داد.

خبرگزاری رویترز روز گذشته(سه شنبه) در گزارشی در همین  زمینه با اشاره به ادعای آمریکا و عربستان درباره نقش ایران در این حمله نوشت: سه تن از مقام های آمریکایی گفته اند که این حمله با استفاده از پهپادها و موشک های کروز انجام شد.

این رسانه به نقل از اندیشکده مرکز مطالعات استراتژیک و بین‌المللی نوشت: ایران از بیشترین قابلیت موشک کروز و بالستیک در منطقه خاورمیانه برخوردار است که می تواند هر گونه سامانه دفاع موشکی عربستان را درهم بشکند.

با این وجود حتی حملات محدود از جمله حمله ای که به تازگی انجام شد و حوثی های یمن (انصارالله) مسئولیت آن را برعهده گرفتند، نشان داد که عربستان توان مقابله با آنها را ندارد.

مسوولان شرکت آرامکو که دو تاسیسات نفتی بزرگ آن در حمله این هفته در معرض بدترین حملات به تاسیسات نفتی از زمان بحران خلیج فارس در سالهای ۱۹۹۰ تا ۱۹۹۱ قرار گرفت، امروز (سه شنبه) گفتند که فعالیت این تاسیسات زودتر از آنچه که در مراحل اولیه بروز این حمله تصور می شد، به حالت عادی باز  خواهد گشت.

ریاض در ارزیابی های اولیه خود اشاره کرده که سلاح های مورد استفاده ایرانی بوده اند اما محل پرتاب سلاح ها هنوز معلوم نیست.

رویترز نوشت: مقام ها ابتدا گفته بودند که این حمله با استفاده از پهپاد انجام شده اما سه مقام آمریکایی گفته اند که استفاده از موشک های کروز و پهپادها سطح بالاتری از پیچیدگی این حمله نسبت به تصورات اولیه را نشان می دهد.

یک تحلیلگر امنیتی سعودی که خواست نامش فاش نشود، گفته است این حمله مانند حمله ۱۱ سپتامبر برای عربستان است و بازی سیاسی در منطقه را تغییر خواهد داد.

وی این پرسش را مطرح کرده که «سامانه های دفاع هوایی و سلاح های آمریکایی که عربستان میلیاردها دلار صرف خرید آنها به منظور محافظت از خاک عربستان و تاسیسات نفتی خود کرده، کجا هستند؟  اگر این حمله با چنین دقتی انجام شده، عاملان این حمله همچنین می توانند به تاسیسات شیرین سازی آب و اهداف بیشتری حمله کنند.» 

عربستان از مدتها قبل از سامانه های پاتریوت با بُرد بلند به عنوان  اصلی ترین سامانه دفاع هوایی خود استفاده می کند و آنها را عمدتا برای دفاع از شهرهای بزرگ و تاسیسات مستقر کرده است.

باتوجه به این که پهپادها و موشک های کروز با سرعت کمتر و در ارتفاع پایین تری حرکت می کنند، رهگیری آنها در زمان کافی برای سامانه های پدافندی پاتریوت دشوار است.

یک مقام ارشد خلیج فارس نیز که در گزارش رسانه غربی نامش فاش نشده است، گفته است «پهپادها، چالش بزرگی برای عربستان محسوب می شوند زیرا اغلب در ارتفاعی پایین تر برای رهگیری راداری پرواز می کند و با توجه به مرز طولانی عربستان با یمن و عراق، عربستان در مقابل آنها بسیار آسیب پذیر هستند. »

یک منبع آگاه از مسائل خلیج فارس که از فعالیت های شرکت آرامکو مطلع است نیز گفت، سیستم امنیتی پالایشگاه «بقیق» که هدف حمله اخیر بوده، کامل نیست.

 رویترز به نقل از مدیر اجرایی یک شرکت دفاعی غربی نوشت: تا یک سال پیش پالایشگاه بقیق با استفاده از سامانه های پاتریوت محافظت می شد.

«ترکی المالکی» سخنگوی نیروهای ائتلافی عربستان در پاسخ به این پرسش که چرا سامانه های دفاعی این کشور حملات روز شنبه را رهگیری نکردند به خبرنگاران مدعی شد: بیش از ۲۳۰ موشک بالستیک توسط نیروهای ائتلافی رهگیری شدند... ما از قابلیت عملیاتی برای مقابله برای مقابل با همه تهدیدها و حفاظت از امنیت ملی عربستان برخوردار هستیم.

هنوز معلوم نیست  که سامانه های پدافندی «آونجر» با برد کوتاه و «هاوک» های با برد متوسط که ساخت آمریکا هستند و سامانه پدافندی «اورلیکن» ساخت سوئیس که عربستان اکنون در اختیار دارد، در حال حاضر وارد فاز عملیاتی شده اند یا نه.

رویترز به نقل از یک منبع امنیتی عربستان و دو منبع صنعتی نوشت: ریاض سالها از تهدید پهپادها آگاه بوده و با مشاوران خود درباره راه حل های احتمالی مذاکره کرده اما هنوز تجیهزات جدیدی را مستقر نکرده است.

«دیو دز راشز» از کارشناسان دفاع ملی دانشگاه واشنگتن در این زمینه گفت: بیشتر رادارهای دفاع هوایی متعارف برای مقابله با تهدیدهای سلاح های دارای قابلیت پرواز در ارتفاع بالا همچون موشک ها طراحی شده اند. موشک های کروز و پهپادها در نزدیک زمین عملیات انجام می دهند بنابراین به دلیل انحنای زمین قابل رویت نیستند و پهپادها بسیار کوچک هستند و اثر گرمایی برای بیشتر رادارها ندارند.

رهگیری پهپادهایی با ارزش صدها دلار با پاتریوت ها احتمالا بسیار هزینه بر است و هریک از موشک ها حدود سه میلیون دلار هزینه دارد.

یک مقام سعودی گفت: دست اندرکاران سیاسی عربستان از گذشته نگران حملات علیه تاسیسات آب شرین کن «جوبیل» بوده اند. حملات موفقیت آمیز به این منطقه می تواند میلیون ها عربستانی را از آب آشامیدنی سالم محروم کند و تعمیر آن به مدت زمان بیشتری نیاز خواهد داشت.

یگان  پهپادی ارتش و کمیته‌های مردمی یمن روز شنبه ۲۳ شهریور ماه در عملیاتی با عنوان "توازن بازدارندگی دوم " پالایشگاه های "بقیق" و "خریص" وابسته به شرکت نفتی "آرامکو" عربستان را هدف ۱۰ پهپاد خود قرار داد.

 دو  پالایشگاه بقیق و خریص به ترتیب در ۷۰ و ۲۷۰ کیلومتری ظهران در شرق عربستان و درجنوب خلیج فارس  واقع هستند.

در پی این حملات، حدود ۵۰ درصد از صادرات نفت خام عربستان به بازارهای جهانی متوقف شد.

1071