یکی دو ماهی می‌شود که آمریکا برای تنش‌آفرینی در منطقه خلیج فارس و خاورمیانه پروژه جدیدی را تحت عنوان ائتلاف دریایی در منطقه خلیج فارس کلید زده است. این در حالی است که بازیگران منطقه ای و بین المللی در نیات و اهداف آمریکا تردیدهای جدی دارند و به واسطه رفتارهای اخیر ترامپ هم این تردیدها جدی‌تر شده است.
از مجموع اظهارات و توییتهای ترامپ این طور برمی‌آید که با توجه به روحیات منحصر به فردی که دارد بیشتر به دنبال تنش آفرینی و به گروگان گرفتن امنیت انرژی است بویژه اینکه آمریکا به گفته دولتمردان این کشور نیازی به نفت خاورمیانه ندارد و این رقبای آمریکا هستند که نیاز به انرژی خاورمیانه دارند و به نظر می‌رسد آمریکا می خواهد نیازهای انرژی و توسعه کشورهایی همچون چین ژاپن، کره، هند و اروپا را به رخ آنها کشیده و از آنها باجگیری کند هرچند تلاش‌های آمریکا در این زمینه تاکنون نتایج چندانی به همراه نداشته است و تعداد محدودی از کشورها به این ائتلاف پیوسته‌اند.
در واقع‌آمریکای ترامپ اهداف دوگانه‌ای را از ایجاد این ائتلاف پیگیری می‌کند؛ نخست به گروگان گرفتن نیازهای رقبا به انرژی و امنیت انرژی و دوم پیگیری سیاست منزوی سازی و امنیتی کردن تهران. طبیعی است که رقبا و کشورهای منطقه متوجه پیگیری چنین نیاتی از سوی واشنگتن هستند و به راحتی حاضر نخواهند شد در زمین طراحی شده از سوی‌آمریکا بازی کنند.
ائتلاف دریایی آمریکا در خلیج فارس پس از بالا گرفتن تنش‌ها که از یک سو با تشدید تحریم های واشنگتن و فشار حداکثری به ایران و از سوی دیگر با حوادث پراکنده ای چون حملات خرابکارانه علیه نفتکش ها، سرنگون شدن پهپاد آمریکایی و توقیف تانکرها مطرح شد. اقدامات و سیاست‌های طراحی شده که از همان ابتدا نیز با هدف ایجاد اجماع حداکثری علیه ایران ایجاد شد.
تاکنون امارات متحده عربی، بحرین و عربستان به این ائتلاف پیوسته اند، امارات روز پنج‌شنبه، یک روز پس از آن اعلام شد که شبه‌نظامیان حوثی تهدید کردند به دلیل مشارکت ابوظبی در جنگ یمن، ممکن است به اهدافی در خاک امارات حمله کنند، اعلام کرد که به ائتلاف دریایی در خلیج فارس به رهبری ایالات متحده خواهد پیوست. عربستان سعودی، نیز خبر پیوستن خود به این ائتلاف نظامی دریایی را روز چهارشنبه اعلام کرد.
سالم محمد الزابی، مدیر همکاری‌های امنیتی بین‌المللی وزارت خارجه امارات ضمن انتشار خبر این همکاری نظامی، حمایت کشورش را از تلاش‌های منطقه‌ای و بین‌المللی برای مهار خطراتی که حمل و نقل و تجارت جهانی را تهدید می‌کند اعلام کرد.
محمدجواد ظریف وزیر امور خارجه ایران در واکنش به پیوستن امارات به ائتلاف آمریکا در خلیج فارس، در گفت‌وگو با شبکه المیادین، گفت: حمایت‌های خارجی بی‌فایده است و هیچ چیزی بهتر از تفاهم همسایگان نیست.
در مقابل مایک پومپئو، وزیر خارجه آمریکا روز پنج‌شنبه در توییتر از این گام استقبال کرده و مدعی شد حفاظت از تجارت در جهان با توجه به رخدادهای اخیر بسیار مهم است.
بحرین سومین کشور منطقه است که مرداد ماه به این ائتلاف پیوست. البته منامه طی یکی دو سال اخیر به طور کامل در راستای منویات واشنگتن، ریاض و تلاویو حرکت می‌کند و عملا هیچ گونه استقلال عملی از رهبرلان این کشور مشاهده نمی‌شود. زمزمه های پیوستن رژیم صهیونیستی به این ائتلاف هم در هفته‌های اخیر در حالی مطرح شد که رژیم صهیونیستی ناوگان دریایی ندارد و جزو کشورهای همسایه گذرگاه کشتیرانی بین المللی هم نیست. عراق نه تنها مشارکت در این ائتلاف را رد کرد بلکه با هرگونه مشارکت رژیم صهیونیستی در این ائتلاف نظامی و حضور آنها در خلیج فارس مخالفت کرد.
از میان کشورهای غربی تاکنون بریتانیا و استرالیا به این ائتلاف پیوسته و به عنوان اعضای اصلی ائتلاف پذیرفته‌اند که امکانات لازم برای تامین امنیت ناوبری در این منطقه را تامین کنند. غیر این این سه کشور هنوز کشور دیگری به این ائتلاف نپیوسته است. پاریس، پیشنهاد تشکیل یک ائتلاف نظامی اروپایی را ارائه کرد و دانمارک، ایتالیا و اسپانیا نیز از این طرح حمایت کردند، اما تاکنون خبری از ائتلاف اروپایی نیست.
آمریکا مدعی است که با هدف حفاظت از حمل و نقل دریایی در خلیج فارس و انتقال آزادانه نفت از مسیر تنگه هرمز این ائتلاف را تشکیل داده است، اما چنین ائتلافی نه تنها باعث کاهش تنش‌ها نخواهد شد بلکه به نظامی شدن بیشتر منطقه و افزایش تنش منجر می‌شود.
اقدام آمریکا در راستای تشدید رقابت‌های نظامی، افزایش حضور و مداخله نظامی، اعمال تحریم‌های شدید اقتصادی و تشکیل ائتلاف های نظامی- سیاسی و تهدید نظامی است همانند دهه‌های گذشته، آمریکا نه تنها به دنبال صلح و امنیت نیست بلکه درصدد ایجاد ناامنی در خلیج فارس و خاورمیانه است.
از ابتدای پیروزی انقلاب اسلامی، آمریکا تلاشی مستمر در راستای ایران هراسی در بین اعراب خاورمیانه بویژه اعراب حوزه خلیج فارس داشته است تا در این راستا منافع و مصالح خود را تامین کند. مقابله با نفوذ و قدرت ایران، مشروع جلوه دادن حضور و نفوذ نظامی خود، وابسته کردن کشورهای منطقه به واشنگتن و فروش میلیاردها دلار اسلحه و تجهیزات نظامی مدرن از جمله اهداف آمریکا است. این روند از زمانی که دولت ترامپ زمامدار امور کاخ سفید شده، بیش از بیش در دستور کار قرار گرفته است.
اما همانگونه که محمد جواد ظریف وزیر امور خارجه کشورمان گفته است آن چه باعث برقراری صلح، ثبات و امنیت در منطقه خلیج فارس می شود، اتخاذ تدابیری مبتنی بر گفت وگو و مشارکت کشورهای عضو است، نه توسل به مداخله نیروهای خارجی، خریدهای سنگین و سرسام آور نظامی.
نظر شما