به گزارش خبرنگار ایرنا، بیانیه روز گذشته سه کشور اروپایی از جهاتی نقطه عطفی در تعاملات این سه کشور با ایران است. نقطه عطفی که حاکی از ناتوانی بازیگری مستقل این سه کشور در عرصه تعاملات بین المللی و وابستگی تام و تمام‌آنها به آمریکاست.
رهبران فرانسه، آلمان و بریتانیا روز دوشنبه اول مهرماه در بیانیه مشترکی ایران را مسئول حمله به تاسیسات نفتی عربستان سعودی معرفی کردند. امانوئل مکرون، آنگلا مرکل و بوریس جانسون در بیانیه‌شان گفته‌اند: «روشن است که ایران پشت حمله به تاسیسات نفتی عربستان قرار دارد. هیچ توضیح احتمالی دیگری وجود ندارد.»
رهبران این سه کشور اروپایی در این بیانیه تصریح کرده‌اند: «زمان آن فرا رسیده است که ایران مذاکرات درازمدت برای برنامه اتمی و امنیت منطقه از جمله برنامه موشکی خود را بپذیرد. ما از ایران می خواهیم به چنین گفت وگویی متعهد شود و از هرگونه تحریک و تشدید تنش خودداری کند.»
این در حالی است که حوثی‌های یمن مسئولیت این حمله را به عهده گرفتند ولی آمریکا و عربستان ادعا می کنند که حمله از طرف شمال خاک عربستان بوده و با توجه به دقت و پیچیدگی آن، این حمله کار ایران است.
هرچند مقامات ایران تا کنون دوبار اتهام حمله به تاسیسات نفتی آرامکو را رد کرده اند. با این حال این کشورهای اروپایی که نتیجه حمایت‌های بی‌دریغشان از ائتلاف سعودی را بر باد رفته می‌بینند، دچار پریشان گویی شده اند.
بیانیه سه کشور اروپایی‌ها به نوعی روینمایی از برنامه عمل واقعی این کشورها در قبال برجام است و اثبات کننده این موضوع است که اساسا اروپایی‌ها هیچ گاه اراده و توانی برای حفظ توافق هسته ای و عمل به تعهدات خود را نداشته اند. در حالی که هنوز زمان قرارداد برجام به سر نرسیده، سخن گفتن از مذاکرات دوباره را می توان در راستای سیاست‌های آمریکا برآورد کرد. در واقع این سه کشور اروپایی در حالی که هنوز در برجام باقی مانده اند خواسته های یکجانبه و غیر منطقی آمریکا در مورد ایران را به زبانی دیگر تکرار می کنند.
این بیانیه البته بی پاسخ نمانده است؛ محمد جواد ظریف وزیر امور خارجه بامداد سه‌شنبه در صفحه توییتر خود تاکید کرد: «هیچ‌گونه توافق جدیدی بدون پایبندی به برجام وجود نخواهد داشت. ناتوانی سه کشور اروپایی در اجرای تعهداتشان بدون اجازه آمریکا از ماه مه سال ۲۰۱۸ (زمان خروج آمریکا از برجام) آشکار شده است. راه حل این کمبود، اراده جامع برای ایجاد مسیر مستقل، عدم تکرار طوطی‌وار ادعاهای پوچ آمریکا و عدم ناسازگاری با برنامه جامع اقدام مشترک است. هیچ گونه توافق جدیدی پیش از پایبندی به توافق کنونی (برجام) وجود نخواهد داشت.»
این پیش شرطی است که تاکنون بسیاری از مقامات کشورمان مطرح کرده اند، رهبر معظم انقلاب نیز در بیاناتی هرگونه گفت وگو با کاخ سفید را منوط به توبه و بازگشت به توافق هسته‌ای اعلام کردند.
کمی قبل از انتشار بیانیه مشترک سه کشور، امانوئل مکرون، رئیس جمهور فرانسه گفته بود، همچنان امیدوار است که میانجیگری بین ایران و آمریکا باعث کاهش تنش در خلیج فارس شود. مکرون به روزنامه لوموند فرانسه گفت: «ایرانی‌ها در زمینه شرط و شروط انعطاف دارند اما در مورد زمان‌بندی نه. آنها معتقدند که مذاکره تنها باید بعد از این روند لغو تحریم‌ها انجام شود. این در حالی است که هدف ایالات متحده این است که جلسه مذاکره در آینده نزدیک برگزار شود».
اما دونالد ترامپ رئیس جمهوری آمریکا در پاسخ به پرسشی در خصوص میانجیگری امانوئل مکرون برای حل مناقشه با ایران گفت: ما به میانجی احتیاجی نداریم... آنها می‌دانند باید به چه کسی تماس بگیرند.
رئیس‌جمهوری فرانسه پس از ورود حسن روحانی رئیس جمهور کشورمان به نیویورک برای شرکت در مجمع عمومی سازمان ملل، با او دیدار کرد. حسن روحانی در این دیدار بر وظایف و مسئولیت سایر طرف‌های برجام تاکید کرد و بیانیه مشترک کشورهای فرانسه، بریتانیا و آلمان در مورد حملات به عربستان را اتهام‌زنی بی‌اساس به جمهوری اسلامی ایران توصیف کرد.
در مقابل بوریس جانسون نخست وزیر بریتانیا با تکرار ادعاهای بیانیه مشترک در اظهارنظری غیرمنتظره گفت فارغ از نقطه‌نظرات مطرح شده درباره توافق هسته‌ای سال ۱۳۹۴ بین ایران و قدرت‌های جهانی، اکنون وقت آن است که درباره یک توافق جدید با تهران مذاکره شود.
این سخنان مقامات اروپایی در حالی مطرح می شود که یک سال و نیم است که شاهد بدعهدی اروپا هستیم. از زمان خروج آمریکا از برجام و آغاز تحریم های بی رحمانه علیه مردم ایران بدعهدی‌های اروپا در قبال راه اندازی سازوکار مالی بین ایران و اروپا آغاز شد، قرار بود مبالغ حاصل از فروش نفت کشورمان طی ساز و کاری که خود اروپا تعیین کرده بود، صرف خرید کالاهایی که مشمول تحریم‌های آمریکا نیستند، شود. اروپایی‌ها ابتدا وعده دادند که حداکثر ۲ ماه پس از خروج آمریکا از برجام یعنی تیرماه سال ۹۷ تعهدات خود مبنی بر تضمین فروش نفت و همچنین برقراری تبادلات مالی و بانکی تهران را اجرایی کنند. اما اکنون بعد از گذشت یک سال نیم اروپا هنوز هیچ اقدامی انجام نداده است.
به نظر می رسد غرب رویکرد دوگانه و غیرمسئولانه ای در قبال نظام عدم اشاعه سلاح هسته ای و صلح بین المللی در پیش گرفته است. در حالی که ایران به خاطر برنامه هسته ای خود طی سال های گذشته به بهانه ایجاد رقابت برای هسته ای شدن منطقه در دوران باراک اوباما رئیس جمهور پیشین آمریکا و بار دیگر در دوران دونالد ترامپ رئیس جمهور کنونی با وجود پیوستن به ان پی تی و نظارت بازرسان آژانس تحت تحریم های سختی قرار گرفته است. اکنون بر اساس گزارش رسانه های غربی عربستان سعودی با کمک آمریکا مسیر هسته ای شدن را طی می کند، آن هم در حالی که اما و اگرهای بسیاری در مورد برنامه هسته‌ای این کشور وجود دارد.
خبرگزاری آمریکایی بلومبرگ اعلام کرده است که بر اساس تصاویر ماهواره‌ای، عربستان در حال اتمام ساخت نخستین رآکتور هسته‌ای خود در جنوب غربی شهرک علم و فناوری ملک عبدالعزیز در ریاض است. در این گزارش آمده است که این موضوع خطراتی به دنبال دارد چرا که عربستان بدون پایبندی به قوانین بین المللی قصد دارد از این فناوری استفاده کند و این موضوع باعث نگرانی کارشناسان کنترل تسلیحات هسته‌ای شده است.
شبکه تلویزیونی سی‌ان‌ان نیز در گزارشی اختصاصی اعلام کرد که به اطلاعاتی دست یافته است که نشان می‌دهند عربستان برنامه موشک‌های بالستیک خود را با کمک چین تسریع کرده است و ۳ مقام آگاه در این باره اعلام کردند که دولت کنونی آمریکا عامدانه گزارش‌های اطلاعاتی درباره برنامه موشک‌های بالستیک عربستان را از کنگره پنهان کرده است.
دلارهای نفتی عربستان سعودی که برای ساخت نیروگاه ها و تاسیسات اتمی به آمریکا پرداخت می شود مجوز ساخت تاسیسات هسته ای و حتی گسترش برنامه موشک بالستیک را به عربستان می دهد. در حالی که ایران با تکیه بر دانش بومی و دانشمندان هسته ای خود به این فناوری دست یافته و سودی برای شرکت‌های آمریکایی ندارد، دلیل واقعی مخالفت‌ها با پیشرفت‌های ایران چه در زمینه برنامه موشکی و چه در زمینه برنامه هسته ای همین است.
نظر شما