نشست تغییرات اقلیمی؛ نمایشی که انتظارات را برآورده نکرد

به گزارش گروه تحلیل، تفسیر و پژوهش های خبری ایرنا، کره زمین و شرایط اقلیمی آن به چالش مهم تقریبا همه مردم جهان تبدیل شده است؛ بسیاری از رهبران جهان هم حداقل در مقام سخن خود را متعهد به حفظ محیط زیست می دانند.

 در حاشیه جلسات سازمان ملل متحد، نشستی در ارتباط با تغییرات اقلیمی برگزار شد که در آن برخی رهبران کشورها و تعدادی از فعالان محیط زیست به ویژه «گرتا تونبرگ» نوجوان سوئدی که در زمینه حفظ محیط زیست فعالیت می کند، برای حاضران سخنرانی کردند.

یکی از مهمترین محورهای این نشست  که در مقر سازمان ملل در نیویورک برگزار شد مقابله با پدیده گرم شدن زمین بود. «سازمان جهانی هواشناسی» (WMO) به تازگی گزارشی را از روند این بحران در ۵ سال اخیر (از ۲۰۱۴ تا ۲۰۱۹) ارائه کرد و این دوره را گرم تر از دوره های پیشین بیان داشت. این گزارش انتشار دی اکسید کربن را مهم ترین دلیل برای گرم تر شدن جو عنوان کرد که پیامد آن افزایش ارتفاع سریع سطح آب دریاها بود . میانگین درجه هوای جهان در دهه های اخیر  ۱.۱ درجه سلسیوس افزایش یافته است. برآورد این سازمان حکایت از آن دارد که ادامه روند کنونی تا پایان قرن حاضر دمای هوای کره زمین را تا سه درجه سلسیوس افزایش خواهد داد.

حاشیه های پررنگ تر از متن

البته در این نشست چند اتفاق برجسته تر بود. پیش از این اعلام شده بود «دونالد ترامپ» رئیس جمهوری آمریکا در نشست اقلیمی شرکت نمی کند و به همین دلیل برای وی زمانی جهت سخنرانی تدارک دیده نشد. درکمال تعجب اما ترامپ به صورت سرزده وارد مکان سخنرانی ها شد و پس از چند دقیقه آنجا را ترک کرد. ترامپ تنها چند دقیقه به سخنان «ناراندرا مودی» نخست وزیر هندوستان و «آنگلا مرکل» صدراعظم آلمان گوش داد و سپس جلسه را ترک کرد.

نکته دیگر آن بود که «آنتونی گوترش» دبیرکل سازمان ملل متحد هم نسبت به دوره های قبل با عزمی جزم به مدیریت اوضاع پرداخت. جالب اینجاست که وی تنها به مقام های ارشد کشورهایی اجازه سخنرانی در این نشست را داد که برای حفظ محیط زیست اقدام عملی را انجام داده بودند. گوترش همچنین در سخنرانی خود هم تصریح کرد که این نشست تنها برای حرف زدن نیست زیرا تا به حال سخنان بسیاری گفته شده است بلکه این گردهمایی  برای عمل کردن برگزار شده است.

گرتا تونبرگ نیز همچون گوترش درجمع رهبران حدود ۶۰ کشوری که در نشست حضور داشتند تصمیم سازان کشورها را به بی عملی در حوزه محیط زیست متهم کرد.

جالب اینجاست مهمترین موضوع در این نشست از نگاه رسانه ها، توافق بر سر همکاری بیشتر برای بهبود آب و هوا نبود بلکه بیشتر رسانه ها به سخنان تند این نوجوان توجه نشان دادند. این نوجوان سوئدی در سخنرانی خود ضمن انتقاد صریح از رهبران کشورهای جهان به ویژه برخی قدرت ها نسبت به بی خیالی آن ها به آینده کره زمین به ویژه نسل بعدی بشریت هشدار داد.

البته «مایکل بلومبرگ» شهردار پیشین نیویورک و فرستاده ویژه سازمان ملل در امور اقلیمی هنگام ورود ترامپ به سالن خطاب به رئیس جمهوری آمریکا ابراز امیدواری کرد «مباحث ما در این نشست برای شما هنگامی که سیاست های آب و هوایی را تدوین می کنید مفید باشد». این سخنان با خنده و تشویق حضار در سالن همراه شد.

برخی رسانه ها اما از واکنش ناشایست ترامپ به نوجوان سوئدی خبر دادند. روزنامه «واشنگتن پست» نوشت رئیس جمهور آمریکا فعال نوجوان محیط زیست را که با حرارت به انتقاد از سیاست های رهبران جهان پرداخت، به سخره گرفت.

نشریه «پلیتیکو» نیز در گزارشی با همین عنوان آورد که ترامپ در یک پیام توئیتری در مورد نوجوان سوئدی عنوان داشت که «به نظر می رسد او همچون یک دختر جوانِ خوشحال منتظر آینده ای روشن و شگفت آور است. از دیدن او بسیار خوشحال شدم».

این درحالی است که گرتا تونبرگ در سخنان خود اشاره ای به نام ترامپ یا دیگر رهبران جهان نکرد. ترامپ در این اقدام زشت تنها نبود و برخی چهره های سیاسی آمریکا در  شبکه خبری «فاکس نیوز» با رئیس جمهور همراه شدند و این نوجوان را فردی دارای بیماری روانی توصیف کردند که به وسیله والدینش و چپ گراها مورد سوءاستفاده قرار می گیرد. البته این شبکه تلویزیونی سپس به علت سخنان کارشناس خود «مایکل نوولز» عذرخواهی کرد.

نشستی که انتظارات را برآورده نکرد

اگرچه بازخورد رسانه ای به ویژه حاشیه های این نشست بسیار پررنگ بود اما از نظرکارشناسان دستاورد آن به اندازه مورد انتظار نبود.

روزنامه «نیویورک تایمز»  در گزارشی عنوان داشت که دونکته مهم این نشست پذیرش تعهداتی اندک در کنار سکوت ایالات متحده بود.

این روزنامه آمریکایی با بیان اینکه سران کشورها از اقدام هماهنگ برای جلوگیری از بدتر شدن شرایط محیط زیست سخن گفتند اما اقدام درخور توجهی را انجام ندادند، افزود: چین هیچ تعهد بیشتری را نپذیرفت و آمریکا هم که قبلا اعلام کرده بود از توافق اقلیمی پاریس خارج می شود چیزی برای عرضه کردن به کشورهای جهان نداشت.

این گزارش سخنان احساسی و خشمگینانه نوجوان ۱۶ ساله سوئدی را نشانه ای از جدی بودن چالش دانست. به نوشته نیویورک تایمز برگزاری این نشست به صورت ویژه برای ارائه راه کارهای درجهت اجرای معاهده اقلیمی پاریس صورت گرفت. کاهش میزان دی اکسید کربن مضر در جو در کنار تلاش برای کاستن از روند گرمایش کره زمین از مهمترین اهدافی است که کشورهای جهان آن را دنبال می کنند. به صفر رساندن تولید گازهای گلخانه ای تا سال ۲۰۵۰ در بیش از ۷۵ کشور جهان و کاهش یک ونیم درجه ای از گرمای کره زمین تا پایان قرن ۲۱ از جمله اهداف تعیین شده در این سند اقلیمی هستند.

این نشست در حالی برگزار شد که دانشمندان از بدتر شدن اوضاع آب و هوا و گرم تر شدن کره زمین سخن می گویند. چند روز قبل سازمان ملل متحد با استناد به گزارش سازمان جهانی هواشناسی از افزایش سرعت آلودگی های کربنی، بالا آمدن سطح دریاها، افزایش درجه حرارت کره زمین و تسریع روند آب شدن یخ های قطبی ابراز نگرانی کرده بود.

همه توافق ها و اهداف در حالی با مخالفت برخی کشورها همچون ایالات متحده روبرو شده است که دانشمندان هشدار می ‌دهند برای نجات کره زمین و دستیابی به اهداف در زمینه کاهش تاثیر تغییرات اقلیمی، جهان به اقداماتی بلندپروازانه ‌تر و مقرراتی سخت تر نیازمند است.

 به گزارش این روزنامه آمریکایی حامیان محیط زیست و دیپلمات ها که سال های متمادی مذاکرات در این حوزه را دنبال می کنند اظهار داشتند که از شرایط حاکم بر این نشست ناامید شده اند. «اندرو استیر» رئیس «موسسه نجات جهان» و از مقام های پیشین بانک جهانی هم بر این باور است که بزرگ ترین اقتصادهای جهان پایین تر از سطح مورد انتظار همدلی نشان دادند. نبود جاه طلبی در این حوزه در تناقض آشکار با افزایش تقاضای جهانی برای انجام اقدامی موثر قرار دارد.