کوروش احمدی در گفت‌وگو با خبرنگار سیاسی ایرنا، در ارزیابی‌اش از هفتمین سخنرانی رئیس‌جمهور در مجمع عمومی سازمان ملل متحد گفت: واقعیت این است که با توجه به تحولاتی که در دو روز اول حضور روحانی در مقر سازمان ملل رخ داد، از جمله سخنرانی توهین‌آمیز (هر چند ملایم) ترامپ و نیز بیانیه سه کشور اروپایی که ایران را مسئول حمله به آرامکو معرفی کردند و از ایران خواستند تا مذاکره در مورد "یک توافق درازمدت در مورد برنامه هسته‌ای و نیز مسائل منطقه‌ای و موشکی" را بپذیرد، ایشان مشکل می‌توانست سخنرانی متفاوتی و با لحن مثبت‌تری ارائه کند.
وی ادامه داد: با توجه به عدم تغییر مواضع دیگر کشورها و حتی در مواردی تندتر شدن این مواضع شاید مشکل می‌شد از ایشان لحن و متن متفاوتی را انتظار داشت، در نتیجه، عمده سخنرانی رئیس‌جمهور صرف تاکید بر مواضع همیشگی ایران شد. در جاهایی نیز مطالبی گفت که دست برای تعبیر و تفسیر آن باز است. مثل اینکه گفت "اگر اسم برجام را نمی‌پسندید به رسم آن پایبند باشید."
این تحلیلگر ارشد مسائل سیاست خارجی با بیان اینکه سخنرانی روحانی حاوی هشدارهایی به کشورهای منطقه و فرامنطقه بود، اظهار داشت: رئیس‌جمهور تاکید کرد که صبر ما حدی دارد و نیز از اینکه منطقه در لبه پرتگاه است، سخن گفت.
احمدی در پاسخ به سوالی درباره دیدار رئیس‌جمهور با همتای آمریکایی‌اش تصریح کرد: ملاقات رئیس‌جمهور با ترامپ در غیاب اجماعی در داخل در این مورد نه می‌توانست ممکن باشد و نه در صورت انجام، فایده‌ای می‌توانست بر آن مترتب باشد.در نظام سیاسی ما رئیس‌جمهور حرف آخر را در مورد سیاست خارجی نمی‌زند. بنابراین قبل از هر اقدام عمده‌ای در این حوزه ضروری است که یک روند نسبتا طولانی و پرفراز و نشیب مشورت در داخل طی شود.
وی افزود: این رویه که مبنای آن به قانون اساسی برمی‌گردد، اگر چه فوایدی دارد، اما موجب دشوار و طولانی شدن روند تصمیم‌گیری و در نتیجه از دست رفتن برخی فرصت‌ها شده است. البته حضور و فعالیت گروه‌های فشار بسیار قدرتمندی این روند را بیش از پیش دشوار کرده است.
این دیپلمات پیشین در پاسخ به این سوال که آیا آمریکا به رفع تحریم‌ها اقدام می‌کند، ابراز داشت: بسیار بعید است که ترامپ به این خواسته گردن نهد. شاید بتوان برجام و ایران را مهمترین موضوع سیاست خارجی ترامپ به شمار آورد. او قبل از انتخاب شدن و طی سه سال اخیر شدیدا خود را در برابر رای‌دهندگان آمریکایی به "اصلاح برجام" و اثبات اینکه نسبت به اوباما مذاکره‌کننده بهتری است، متعهد کرده است. در صورت انجام اصلاحات کوچکی در برجام شاید او بتواند، حاصل کار را به عنوان دستاوردی بزرگ به رای‌دهندگانش بفروشد اما تصور می‌کند که بازگشتش به برجام که مترادف با تعلیق تحریم‌ها خواهد بود، نوعی خودکشی سیاسی برای او خواهد بود و در چنین صورتی مورد تمسخر رقبای سیاسی‌اش قرار خواهد گرفت. شاید بتوان گفت که ترامپ حداقل به یک خروج از این مخمصه با حفظ آبرو نیاز دارد.
وی در پاسخ به این سوال که روحاتی در سخنرانی‌اش از ناتوانی اتحادیه اروپا در اجرای تعهداتش انتقاد کرد. دلیل این ناتوانی اروپا چیست؟ بیان کرد: فعالان اقتصادی در اروپا و در دیگر کشورهای سرمایه‌داری لیبرال، شرکت‌های خصوصی هستند. دولت‌های اروپا بسیار به ندرت در امور اقتصادی فعالند و اگر باشند منحصر به امور عام المنفعه است. به این ترتیب، دولت‌های اروپایی نه مجاز و قادر به تعیین تکلیف برای بانک‌ها و شرکت‌های خصوصی‌اند (که تحت نظارت مجامع عمومی‌شان کار می‌کنند) و نه حتی اگر بتوانند، حاصلی به دست می‌آورند.
این کارشناس ارشد مسائل بین‌الملل اضافه کرد: شاهدیم که برخی شرکت‌های دولتی یا نیمه دولتی در برخی کشورها مانند چین و روسیه نیز مشکل می‌توانند با ایران داد و ستد کنند؛ چراکه تحریم آنها توسط آمریکا گاه می‌تواند آنها را در معرض ورشکستی قرار دهد. به علاوه با توجه به کنترل کانال‌های مالی بین‌المللی توسط آمریکا، شرکت‌ها اگر بخواهند، در بسیاری موارد مشکل می‌توانند از سد تحریم‌های مالی آمریکا عبور کنند.
احمدی درباره جملات تفسیربردار رئیس‌جمهور مبنی بر اینکه "برجام توافقی حداقلی بوده و اگر آنها بیشتر می‌خواهند باید بیشتر بپردازند"، یادآور شد: علاوه بر این عبارتی که شما مطرح کردید، یکی، دو عبارت دیگر هم در سخنرانی ایشان بود که بسیار تفسیربردار است. از جمله اینکه "اگر به اسم برجام حساسیت دارید، به رسم آن برگردید." روز سه‌شنبه نیز رویترز از ایشان نقل کرده بود که در صورت لغو تحریم‌ها آماده گفت‌وگو در مورد برخی تغییرهای کوچک در برجام هستیم. البته اندکی بعد این خبر رویترز توسط دفتر روحانی تکذیب شد.
وی با بیان اینکه به باور من این قبیل اشارات می‌توانند با لحاظ ضرورت واقع‌بینی و استفاده از فرصت‌ها مطرح شده باشند، عنوان کرد: هدف از ذکر آنها باز گذاشتن در برای ادامه تلاش‌ها در آینده باشد.
این تحلیلگر ارشد مسائل سیاست خارجی درباره طرح ابتکاری ایران در هفتاد و چهارمین مجمع عمومی سازمان ملل متحد مبنی بر "ائتلاف امید: ابتکار صلح هرمز" گفت: در مورد "ائتلاف امید" یا "تلاش صلح هرمز"، لازم به ذکر است که ظریف نیز مضامین مشابهی را در گذشته مطرح کرده بود. البته طرح ائتلاف امید دارای اهداف، اصول و یک برنامه عمل نیز هست. در برنامه عمل آن از برگزاری یک نشست سران و... سخن رفته است.
احمدی با بیان اینکه خیلی واقع‌بینانه نخواهد بود که انتظار واکنش خیلی مثبتی از ناحیه کشورهای جنوبی خلیج فارس نسبت به این طرح را در آینده نزدیک داشته باشیم، اظهار داشت: تنش در روابط بسیار بالا است و برخی از روزنامه‌ها و جریانات تندرو در داخل همین دیروز و امروز نیز سخن از شکستن کاخ‌های شیشه‌ای شیوخ عرب می‌کردند. به هر حال، باید منتظر ماند و دید که مخاطبان این طرح چگونه واکنشی به آن نشان خواهند داد. البته من ترجیح می‌دادم که این طرح با توجه مخاطبان هفت گانه‌اش، "ائتلاف صلح خلیج فارس" نامیده می‌شد و به خاطر این مخاطبان از اسم متفاوتی استفاده نمی‌شد.
نظر شما