کشت گلخانهای از موضوعات مهمی است که اخیرا در خراسان جنوبی برای ایجاد بستر توسعهای مد نظر قرار گرفته و در قالب تفاهمنامهای بین استانداری خراسان جنوبی و شرکت شهرکهای کشاورزی کشور که در همایش ملی روز روستا و عشایر امضا شد، یک هزار هکتار کشت گلخانهای با اعتبار ۱۹۰ میلیارد تومان انجام میشود.
میزگرد تخصصی توسعه کشت گلخانهای در استان روز شنبه با حضور معاون هماهنگی امور اقتصادی استاندار خراسان جنوبی، مدیران مرتبط با این حوزه و جمعی از خبرنگاران در محل استانداری برگزار شد.
۸ هزار اشتغال پایدار با توسعه کشت گلخانهای
معاون هماهنگی امور اقتصادی استاندار خراسان جنوبی ضمن تبیین تفاهمنامه توسعه کشت گلخانهای که اخیرا برای استان به امضا رسید گفت: در این تفاهمنامه ۱۹۰ میلیارد تومان در نظر گرفته شده که این اعتبار مورد نیاز به منظور کمک به زیرساخت شهرکهای کشاورزی، کمک به تامین ۲۴ مگاوات برق و ۱۳۰ هزار مترمعکب در ساعت گاز برای احداث و توسعه هزار هکتار گلخانه در سطح استان است.
مشیرالحق عابدی ادامه داد: از مجموع هزار هکتار، ۷۰۰ هکتار شهرک گلخانهای، ۱۵۰ هکتار مجتمع بارگاه زرشک، ۱۰۰ هکتار دامی و ۵۰ هکتار شهرک شیلات است.
وی هدف از توسعه هزار هکتار گلخانه را ایجاد هشت هزار اشتغال پایدار در استان عنوان کرد و افزود: تولید ۲۸۰ هزار تن انواع محصولات کشاورزی صادرات محور که ارزآوری بالایی در مدت ۲ سال ( ۹۸ و ۹۹) داشته باشد از دیگر اهداف این تفاهمنامه است.
وی شروع کار نهضت گلخانهای در استان را نیازمند همکاری همه جانبه بین دستگاهی دانست و یادآور شد: هر دستگاهی به نوبه خود اگر همکاری لازم را نداشته باشد ممکن است تفاهمنامه به سرانجام نرسد لذا موضوعات مرتبط تبیین شده و تمام مدیران پای کار هستند.
تولید محصولات صادراتمحور در اولویت است
موضوع صادرات محصولاتی که در این گلخانهها کشت خواهد شد از جمله سوالاتی بود که توسط یکی از خبرنگاران در این میزگرد مطرح شد و معاون هماهنگی امور اقتصادی استاندار خراسان جنوبی در خصوص آن گفت: محصولات اگر جنبه صادراتی داشته باشد باید با کیفیت بالاتری تولید شود لذا کارآفرینانی که میخواهند وارد این حوزه شوند و از مواهب تفاهمنامه کشت گلخانهای بهره کافی را ببرند به طور قطع اشراف خواهند داشت که در این زمینه تولید محصولات صادراتمحور در اولویت است.
عابدی افزود: البته این به آن معنا نیست که محصولات تولید شده در استان به فروش نرسد، بلکه محصولات با کیفیت بالا در استان و کشور به فروش خواهد رسید که نشان از قابلیت و ارزش آن محصول را دارد.
وی اضافه کرد: کار باید به شکلی باشد که متقاضیان این صنف بتوانند محصولاتی در حد صادرات تولید کنند.
۱۰۰ کارشناس آموزش دیده، آماده بهکارگیری در طرح نهضت گلخانهای
استفاده از نیروی متخصص و دانشآموخته رشته کشاورزی در واحدهای گلخانهای نیز سوال دیگری بود که رئیس سازمان نظام مهندسی کشاورزی و منابع طبیعی خراسان جنوبی در پاسخ به آن گفت: کارشناسان ناظر، آموزش دیده، فنی و طراح که میتوانند مجری باشند در سطح استان وجود دارند.
محمد جادهگی افزود: حدود ۶۰۰ نفر در این رشته آموزش دیدهاند و قطعا دانشگاهها نیز دانشآموختگانی خواهند داشت اما از هماکنون ۱۰۰ نفر آماده آموزش و بهکارگیری برای اجرای طرح گلخانهها شدهاند.
کشت گلخانهای راهکاری برای جلوگیری از تبخیر و تعریق
برآورد میزان مصرف آب در طرح نهضت گلخانهای و منابع آبی که در این طرح استفاده خواهد شد نیز سوالی بود که توسط خبرنگار ایرنا مطرح شد و مدیرعامل شرکت آب منطقه خراسان جنوبی در این باره گفت: مدیریت آب یکی از موضوعات مهم کشاورزی است با توجه به بالا بودن تبخیر و تعرق در استان بسته بودن محیط گلخانه این مشکل را میتواند پوشش دهد.
حسین امامی افزود: از آنجایی که محیط گلخانهای بسته بوده این تبخیر و تعرق به شدت کاهش یافته و میزان سرانه محصول تولید شده به نسبت مصرف آب حداقل رشد سه تا چهار برابری را دارد.
وی بیان کرد: پروژه شامل بخش شهرکهای گلخانهای، واحد شهرکهای گلخانهای خصوصی و حتی مقیاس کوچکتر در سطح منابع آبی موجود استان که کیفیت دارند، خواهد بود و این میتواند موجب رشد درآمد کشاورزان باشد.
مدیرعامل شرکت آب منطقهای خراسان جنوبی با تاکید بر اینکه مدیریت مصرف آب یکی از اهدافی است که در برنامه سازگاری کم آبی استان دیده شده است گفت: با این هدف، اشتغال پایدار و معیشت کشاورزان تامین میشود.
وی با اشاره به مدیریت مصرف آب و کاهش برداشت از منابع آبی موجود در روش کشت گلخانهای اضافه کرد: شهرکهای گلخانهای چاه برداشت آب دارند و مجموعههای سهامی زراعی نیز به عنوان یک مزیت در استان میتوانند به عنوان بهرهبردار گلخانه باشند که سیاست دولت در سمت و سو دادن سرمایه گذاری توسط بخش خصوصی هم محقق خواهد شد.
امامی عنوان کرد: شرکت آب منطقهای خراسان جنوبی بر حسب تقاضای بخش خصوصی در زمینه تامین زیرساختها همکاری خواهد کرد تا شاهد توسعه سطح زیرکشت در منابع آبی موجود باشیم.
۱۰ روز فرصت برای جانمایی شهرکهای گلخانهای در شهرستانها
محل شهرکهای کشاورزی و میزان تسهیلاتی که به متقاضیان داده میشود سوال دیگری بود که توسط خبرنگاری مطرح شد و مدیرعامل شهرکهای کشاورزی خراسان جنوبی در پاسخ به آن گفت: هشت مجتمع گلخانهای در سطح استان داریم.
محمد حسین اکبری افزود: هشت هکتار شهرک گلخانه خصوصی در شهرستان طبس مجوز گرفته و برای مجتمع گلخانه خصوصی این شهرستان نیز در حال صدور مجوز است.
وی ادامه داد: در شهرکهای کشاورزی امکان صدور مجوز برای مجتمعهای گلخانهای در اراضی ملی و دولتی فراهم است و چاههای کشاورزی که اراضی دریافت کردهاند میتوانند مجوز شهرک گلخانهای خصوصی دریافت کنند و برخی زیرساختها بر اساس تفاهمنامه کمک خواهد شد که بسیاری از کشاورزان منتفع شوند.
وی بیان کرد: فرصت ۱۰ روزه داریم که از همه شهرستانها محلهای پیشنهادی شهرکهای گلخانهای را به کارگروه استانی اعلام کنیم تا در خصوص بقیه مسیرها تصمیمگیری شود.
سرمایه گذاری در شرکت شهرک های گلخانهای موفقتر است
معاون هماهنگی امور اقتصادی استاندار خراسان جنوبی نیز با تاکید بر اینکه سرمایهگذاری در شهرکهای گلخانهای موفقتر خواهد بود گفت: بسیاری از زیرساختها در این شهرکها فراهم شده و برابر تفاهمنامه در راستای تکمیل زیرساختها اقدام میشود.
عابدی افزود: این مهم زمان زیادی را نخواهد برد لذا کار بسیار کارشناسی و برنامهریزی شده است که ۱۰ روز فرصت برای جانمایی محلها دادهایم.
وی ادامه داد: تمام برنامهها به گونهای خواهد بود که هر چه سریعتر گزینهها مشخص و کمترین هزینه را در برداشته باشد.
مزایای کشتهای گلخانهای از کنترل آفت تا تداوم کار
رئیس سازمان جهاد کشاورزی خراسان جنوبی نیز در پاسخ به سوال خبرنگار ایرنا که آیا واحدهای کوچک مقیاس نیز از مزایای تفاهمنامه بهرهمند میشود گفت: هدف از کشتهای گلخانهای تولید محصول بدون محدودیتهای محیطی و شرایط فصلی بوده لذا یکی از مزیتهای کشت گلخانهای افزایش تولید در واحد سطح است.
غلامرضا قوسی بیان کرد: مدیریت علمی و کنترل شده در گلخانه موجب افزایش تولید شده است و بیش از یک محصل در سال میتوان از طریق روش گلخانهای تولید کرد.
وی افزود: افزایش کیفیت محصول تولیدی نیز حاصل شرایطی است که در گلخانه تمام عوامل از جمله آفات و بیماریها کنترل میشود.
رئیس سازمان جهاد کشاورزی خراسان جنوبی اظهار داشت: صرفه جویی در مصرف آب نیز از مزایای دیگر روشهای گلخانهای است و همچنین تولید در این روش به شرایط محیطی وابسته نیست.
وی بیان کرد: امکان بازاریابی و تنظیم برنامه کشت مطابق نیاز بازار هم مزیت دیگری است که میتوان برای روش کشت گلخانهای برشمرد.
قوسی میسر بودن تداوم کار و تولید در فضای گلخانهای را یادآور شد و گفت: ایجاد فرصتهای شغلی مناسب برای جوانان و دانشآموختگان نیز در این روش حائز اهمیت است.
وی با بیان اینکه برای موفق بودن طرح گلخانهای که درآمد و اشتغال پایدار به دنبال داشته باشد برخی الزامهای هدفگذاری شده است اظهار داشت: یکی از موضوعات مهم در این طرح مشخص شده بازار فروش است که برای آن برنامهریزی کردهایم.
رئیس سازمان جهاد کشاورزی خراسان جنوبی گفت: تعیین زمانهای مختلف سال از نظر میزان فروش محصول جزو الزامهای اجرای طرح است و ویژگیهای محصول مورد نیاز نیز باید مشخص شود که مورد پسند بازار باشد.
وی جمع آوری اطلاعات هواشناسی، تامین جهتهای وزش بادهای غالب منطقه و نوع خاک را از دیگر الزامها برشمرد و افزود: دستمزد کارگر، مسافت گلخانه تا بازار فروش، جمع آوری اطلاعات علمی و بازدید از گلخانه های اطراف نیز از دیگر مواردی است که نیاز به کارشناسی دارد.
قوسی با تاکید بر بررسی اشتباههای سابق در کار گلخانهداری استان اضافه کرد: با تجزیه و تحلیل این اطلاعات میتوان راهکار علمی ارایه کرد.
وی با اشاره به سوال طرح شده در خصوص پیشبینی تسهیلات نیز گفت: از محل تبصره ماده ۱۸ تسهیلات پنج ساله با بهره هفت درصد بدون هیچ محدویت به متقاضیان در بحث احداث سازه اعطا میشود.
رئیس سازمان جهاد کشاورزی خراسان جنوبی با بیان اینکه طبق تفاهمنامه نهضت گلخانهای زیرساخت ها در شهرکهای کشاورزی فراهم میشود اظهار داشت: ۱۹۰ میلیارد تومان برای اعتباری است که به منظور ایجاد زیرساخت ها هزینه میشود.
وی گفت: بعد از آماده شدن زیرساختها برای احداث سازه، بهرهبرداری باید از تسهیلات بانکی استفاده کند که پیشبینی اعتبار شده و محدودیتی وجود ندارد.
قوسی با اشاره به فراهم بودن زیرساختهای لازم در شهرکهای کشاورزی عنوان کرد: از این رو کار کردن در این مکانها راحتتر بوده و مشاورههای علمی در مجتمعها در دسترستر است لذا عملکرد و راندمان تولید بالا میرود.
وی یکی از ضرورتهای کشت گلخانهای را ایجاد اشتغال پایدار برای جمعیت دانشآموخته دانست و گفت: بحران آب و خشکسالی نیز چارهای جز روشهایی که راندمان تولید را بالا میبرد نداریم که یکی روش کشت گلخانهای است.
رئیس سازمان جهاد کشاورزی خراسان جنوبی با اشاره به شروع روند کشت گلخانهای در استان از سالها قبل گفت: سال گذشته ۱۲.۵ درصد سطح گلخانههای استان افزایش پیدا کرد.
وی با بیان اینکه این تفاهمنامه کشت گلخانهای را تسریع خواهد کرد و افزود: افزایش تعهدات در استان نیز از دیگر نتایج این تفاهمنامه است.
وی با اشاره به اینکه ۴۰ هکتار گلخانه در سطح استان آماده واگذاری اضافه کرد: امسال هم ۶ هکتار احداث گلخانه و ۳۵ هکتار معرفی به بانک داشته ایم که در حال پرداخت است.
قوسی اظهار امیدواری کرد: با توجه به شروع نهضت گلخانهای در استان امیدواریم تا پایان سال اولین تولید محصول گلخانه را در استان شاهد باشیم.
رئیس سازمان جهاد کشاورزی خراسان جنوبی، اجرای تفاهمنامه کشت گلخانهای را در چند بخش معرفی کرد و گفت: قسمتی در مجتمعهای گلخانهای است که زیرساختهای آن از طریق شرکت شهرکهای کشاورزی آماده و واگذار به متقاضیان میشود.
وی ادامه داد: اگر قسمتی در اراضی کشاورزی خود افراد باشد که چاه آب و زمین دارند مجوز تغییر کاربری خواهیم داد تا با تسهیلات اعطایی در همان اراضی کار کند لذا در این بخش بدون هیچ محدودیتی افراد مورد حمایت قرار میگیرند.
وی با بیان اینکه مجوز این بخش خارج از نوبت توسط سازمان نظام مهندسی کشاورزی صادر میشود گفت: البته کیفیت اراضی و آب برای توسعه کشتهای گلخانهای در این بخش اهمیت دارد که مورد توجه خواهد بود.
قوسی بیان کرد: بخشی از این تعهدات ممکن است به سمت گلخانههای کوچک مقایسه برود که در این بخش نیز زیر ۳۰۰ متر میتوان مجوز صادر کنیم و تسهیلات هم از محل صندوق کارآفرینی امید پرداخت میشود.
وی یادآور شد: قسمتی از این تفاهمنامه شامل شهرکهای خصوصی میشود که افراد زمین دارند و به صورت مجتمع اما خصوصی متقاضی هستند لذا زیرساختهای لازم در چنین مکانهایی نیز توسط شرکت شهرکهای کشاورزی آماده و پس از قطعهبندی به متقاضی واگذار میشود.
رئیس سازمان نظام مهندسی کشاورزی و منابع طبیعی خراسان جنوبی با اشاره به اعلام فراخوان برای شروع نهضت گلخانهای در استان گفت: ۶۰ هکتار هم اکنون طراحی و آماده شده است که از محل پساب فاضلاب شهر بیرجند آبیاری میشود.
محمد جادهگی با بیان اینکه ۲ هزار و ۷۰۰ نفر کارشناسان بیکار بخش کشاورزی در استان هستند اضافه کرد: این یک ظرفیت بسیاری خوبی برای اشتغال دانشآموختگی است و آمادگی کامل داریم که آموزشهای لازم به کارشناس بدهیم.
منابع طبیعی آماده تخصیص اراضی با حداقل محدودیت
مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری خراسان جنوبی نیز در خصوص اراضی واگذار شده برای هزار هکتار گلخانه در سطح استان گفت: شرکت شهرکهای کشاورزی موضوع اراضی گلخانهای را در حوزه انتقال سند و مالکیت باید دنبال کند و آنچه که متناسب با نظر مشاور طرح باشد و نیازسنجی و مکان سنجی شود آمادگی تخصیص داریم.
علیرضا نصرآبادی افزود: چرخه واگذاری نیز توسط امور اراضی جهاد کشاورزی انجام میشود که البته چند سایت پیشنهادی نیز منابع طبیعی داشته و اگر مورد تایید مشاور قرار گیرد تخصیص خواهد یافت.
وی با تاکید بر اینکه چرخه کار به همان روال قانونی خواهد بود اظهار داشت: حداقل محدودیتها لحاظ خواهد شد تا تخصیصها بدون مشکل انجام گیرد.
برای کار در مجتمعهای گلخانهای نیاز به هیچ استعلامی نیست
فرآیند های صدور مجوز سوال دیگر بود که توسط خبرنگار ایرنا مطرح و مدیرعامل شرکت شهرکهای کشاورزی استان چنین پاسخ داد: برای ثبتنام در مجتمعهایی که الان وجود دارد و مجتمعهایی که بعدا ساخته می شود متقاضیان باید به مدیریتهای جهاد کشاورزی در هر شهرستان مراجعه کنند و شرکت شهرکهای کشاورزی استان در خیابان پاسداران بیرجند مراجعه کنند.
محمد حسین اکبری ادامه داد: از آنجایی که استعلامهای اولیه دریافت شده وقتی زمین به متقاضی واگذار شد نیاز به هیچ استعلامی نیست و بلافاصله جواز تاسیس صادر میشود.
وی با تاکید بر اینکه تمام مشکلاتی که در گذشته برای صدور مجوز وجود داشته الان رفع شده است گفت: بعد از آن نیز متقاضی میتواند به بانک کشاورزی برای دریافت تسهیلات ساخت سازه اقدام کند و پروانه بهرهبرداری نیز بدون کمترین گرفتاری برای فرد صادر خواهد شد.
مدیرعامل شرکت شهرکهای کشاورزی استان افزود: بسیاری از مکانها در جهاد کشاورزی به عنوان پیشنهاد شناسایی شده است که می توانیم در زمان کوتاه مجوزها را صادر کنیم.
رئیس سازمان نظام مهندسی کشاورزی خراسان جنوبی نیز در تکمیل این بحث گفت: بر اساس دستورالعمل وزیر جهاد کشاورزی استعلامها در بحث گلخانهها برداشته شده و الان وقت زیادی از ارباب رجوع گرفته نمیشود.
جادهگی اظهار داشت: قبلا هفت استعلام باید گرفته میشد که الان چنین چیزی وجود ندارد و کار سخت و مشکلی برای متقاضیان نیست.
وی ادامه داد: به طور متوسط ظرف یک هفته تا ۱۰ روز پروانه برای گلخانههای انفرادی صادر میشود.
مساله بازار محصولات گلخانهای از دیگر مباحث مطرح شده در این میزگرد بود که معاون هماهنگی امور اقتصادی استانداری خراسان جنوبی گفت: رسانهها باید به نوعی این موضوع را به جامعه تعمیم دهند که کارآفرینان بدانند و آگاه باشند کار اصولی در استان پایهریزی شده و تمام امکانات آن فراهم است.
عابدی افزود: شک نکنیم اگر محصول خوب تولید شود خود محصول بازارش را پیدا میکند.
وی با اشاره به تولید صادراتمحور به عنوان یکی از اهداف استانی و کشوری تفاهمنامه کشت گلخانهای گفت: اولویت کیفیت محصول است و اگر تولید کیفی باشد قطعا در رقابت با سایر بازارها استان خراسان جنوبی گوی سبقت را خواهد برد.
معاون هماهنگی امور اقتصادی استانداری خراسان جنوبی با بیان اینکه منظور از محصول صادراتمحور فقط صادرات به کشورهای دیگر نیست بیان کرد: استانهای همجوار و در سطح استان نیز صادرات مد نظر است.
انتقال تجربیات از استانهای موفق در زمینه کشت گلخانه نیز از موضوعات مورد بحث در این میزگرد بود که معاون هماهنگی امور اقتصادی استاندار خراسان جنوبی در خصوص آن گفت: حدود ۲ ماه گذشته بازدید از گلخانههای استان یزد صورت گرفت متعاقب آن تیمی از جهاد کشاورزی استان اعزام شدند و به طور کامل اعتقاد به این موضوع داریم.
عابدی افزود: توسعه کشت گلخانهای اقدام بسیاری بزرگی در خراسان جنوبی است و مدیران با اتفاق نظر اطمینان دارند یک هزار هکتار کشت گلخانهای در استان امکانپذیر است.
وی با ابراز امیدواری از همکاری رسانهها در جلب و جذب کارآفرینان برای موقعیت به وجود آمده گفت: اطلاعرسانی درست در راستای واقعه بزرگ خراسان جنوبی مورد انتظار از رسانهها است.
وی اضافه کرد: ۶۷ هکتار سطح موجود گلخانه در استان قرار است به مدت ۲ سال به هزار هکتار میرسد که نیازمند برنامهریزی درست است.
معاون هماهنگی امور اقتصادی استانداری خراسان جنوبی با تاکید بر اینکه نباید با مباحث چالش محور فرصتها از دست برود گفت: اقداماتی انجام شده که این تفاهمنامه برای تسریع در انجام اقدامات و افزایش تعهدات شرکت شهرکهای کشاورزی کشور باشد و امید است در کوتاه ترین زمان ممکن بیشترین بهره را داشته باشیم.
بارگاه زرشک برای روستاهای قطب تولید احداث میشود
ادامه بحث میزگرد تخصصی توسعه کشت گلخانهای در استان موضوع احداث بارگاههای زرشک در قالب تفاهمنامه یک هزار کشت گلخانه ای بود که در این خصوص مدیرعامل شرکت شهرکهای کشاورزی خراسان جنوبی گفت: تولید زرشک تَر در استان ۸۰ تا ۸۵ هزار تن است که بر اساس آمار موجود ۵۰ درصد بارگاه بهداشتی زرشک ندارد.
اکبری افزود: نبود بارگاه بهداشتی زرشک، کشاورز را مجبور میکند که یا زرشک را روی درخت به فروش برساند و یا پشت بام و خرمن به شکل نامناسب خشک کند.
وی ادامه داد: بر اساس برنامهریزی به بارگاه زرشک نیاز داریم که از فرصت تفاهمنامه استفاده شود و در روستاهایی که قطب تولید زرشک هستند مشابه مجتمع های گلخانهای محلی از اراضی ملی شناسایی شده برای ایجاد زیرساختها، قطعهبندی و واگذار شود.
مدیرعامل شرکت شهرکهای کشاورزی خراسان جنوبی اضافه کرد: در این ارتباط محلهای پیشنهادی اعلام و شرایط فراهم خواهد شد تا مشکل چندین ساله باغداران حل شود.
وی در خصوص تسهیلات بارگاه زرشک نیز گفت: متقاضیانی که موفق به اخذ پروانه تاسیس شوند، باید بسته به ظرفیت واحد خود از طریق سامانه سیتا به بانک کشاورزی مراجعه کنند که ۸۰ درصد تاسیسات واحد تسهیلات با نرخ ۱۲ درصد به آنها تعلق میگیرد.
نظارت عامل دوم در تفاهمنامه
معاون هماهنگی امور اقتصادی استاندار خراسان جنوبی در جمع بندی میزگرد گفت: هماهنگی لازم با فرماندار انجام شده، آموزش به متقاضیان، انتقال تجربیات و شناسایی سرمایهگذاران نیز در دستور کار است.
عابدی افزود: از رسانهها نیز درخواست میکنیم در این خصوص نیز با دستگاههای اجرایی همکاری کنند.
وی با اشاره به عامل نظارت در تفاهمنامه توسعه کشتهای گلخانهای در استان بیان کرد: ماده سه این تفاهم نامه اعلام کرده است که کمیتهای مرکب از معاون اقتصادی استاندار، معاون فنی و اجرایی شرکت شهرکهای کشاورزی کشور، رئیس سازمان مدیریت و برنامهریزی، رئیس سازمان جهاد کشاورزی و رئیس استانی شرکت شهرکهای کشاورزی تشکیل شود.
معاون هماهنگی امور اقتصادی استاندار خراسان جنوبی تاکید کرد: نظارت بر تفاهم نامه بر عهده این تیم خواهد بود و تمام هم و غم مسئولان استان بر به ثمر نشستن بسیاری از برنامههایی است که استان قابلیت اجرایی دارد.
وی تصریح کرد: اگر سفر تابستانی استاندار خراسان جنوبی به یزد نبود و اگر اقدامات کارشناسی جهاد کشاورزی نمیبود قطعا تاکید بر هزار هکتار گلخانه در سطح استان نداشتیم.
عابدی سند سازگاری با کمآبی که در خراسان جنوبی به عنوان اولین استان رقم خورده است را دلیلی بر صحه گذاشته ایجاد گلخانهها دانست.
شیلات، همانند گلخانهها
از آنجایی که خراسان جنوبی جزو چهار استانی است که در کنار یزد، سمنان و قم مجوز ماهی تیلاپیلا را گرفته و یکی از بخشهای تفاهمنامه کشت گلخانهای موضوع شیلات است در این میزگرد ساز و کار شیلات نیز مشابه گلخانهها و بارگاه زرشک اعلام شد و اگر متقاضی در ارتباط با شیلات باشد در سامانه سیتا می تواند ثبتنام کند.
۹۸۹۳ * ۶۰۵۴