طرح ممنوعیت شکار پرندگان مهاجر در مازندران از حرف تا عمل

به گزارش خبرنگار ایرنا، کم تعداد بودن نیروهای محیط‌بان،همراهی نکردن دستگاههای نظارتی با این طرح به خصوص مسوولان محلی در مناطق اصلی شکار پرندگان زمستان گذران چون فریدونکنار و محمودآباد،خلاء قانونی در برخورد با متخلفان شکار و وجود افزون بر ۱۰۰هزار قبضه سلاح شکاری مجوزدار و خرید و فروش زیرزمینی شکار در استان مازندران از چالش های پیشروی اجرای  تمام و کمال طرح ممنوعیت شکار در این خطه شمال کشور است که باعث شده تا با وجود شدت یافتن برخوردها همچنان شکار بی رویه مشکل اصلی زیست محیطی در مازندران مطرح شود.
علاوه بر آن گره خوردن بحث شکار با معیشت برخی از خانوارهای ساکن در حاشیه تالاب و آببندان های استان به ویژه در سرخرود منطقه اصلی شکار، اجرای این طرح را با اگر و اماهای زیادی روبرو می کند.
براساس گزارش محیط زیست مازندران در نیمه نخست سال جاری افزون بر یک هزار پرونده متخلفان زیست محیطی در این استان تشکیل شد که ۸۰ درصد از این پرونده ها مربوط به شکار و صید غیرمجاز است و بیشترین تخلف نیز از ناحیه سلاح های دارای مجوز انجام شده است.
 تنهایی محیط زیست در برخورد با شکارچیان متخلف 
مدیرکل محیط زیست مازندران معتقد است که طرح ممنوعیت شکار به خصوص در سال های اخیر  با وجود برخی ناملایمات ولی با برنامه های فرهنگ سازی، آگاه سازی مردمی و همراهی دستگاههای نظارتی به نسبت گذشته با موفقیت هایی همراه بود ولی همچنان با نقطه ایده آل که همان اجرای تمام و کمال این طرح باشد؛ فاصله دارد.
حسینعلی ابراهیمی کارنامی دلیل عدم اجرای تمام و کمال طرح ممنوعیت شکار را در مازندران به خصوص در مناطق اصلی شکار شامل فریدونکنار و محمودآباد که بیشترین شکار دست جمعی و به قولی قتل عام پرندگان، کم تعداد بودن نیروهای محیط بان، عدم همراهی دستگاههای متولی به خصوص مسوولان محلی در این مناطق و چربیدن بحث اشتغال بر تخلف زیست محیطی می داند.
وی افزود : در سال های اخیر محیط زیست تلاش زیادی را برای فرهنگ سازی در منطقه  به منظور کاهش شکار و سوق دادن این تخلف به سمت پرنده نگری به عنوان طرح اشتغال زا انجام داده که توانست تا حدوی از حجم شکار بی رویه در مناطق پرشکار بکاهد، ولی ما برای کامل شدن پازل طرح ممنوعیت شکار نیازمند همراهی و همکاری تمام دستگاههای فرهنگی، رسانه ای، مسوولان محلی و حتی دستگاههای امنیتی و انتظامی داریم.
مدیرکل محیط زیست مازندران بر این عقیده است که قبل عامل پرندگان مهاجر در این استان به خصوص در فریدونکنار و محمودآباد و تالاب سرخرود محل اجتماع چندصد هزاری پرندگان مهاجر این تخلف را از معضل استانی و ملی خارج کرده و در سطح جهانی نیز به عنوان یک معضل اجتماعی به آن پرداخته می شود و با این رویکرد نیاز است تا برای پاک کردن ذهنیت منفی نسبت به کشورمان ، باید تمام دستگاهها برای رفع این معضل اجتماعی پای کار بیایند و این معضل را جدی بگیرند.
ابراهیمی می گوید: از نظر محیط زیست شکار غیرگزینشی پرندگان مهاجر به روشی که هم اکنون در منطقه وجود دارد،به نوعی نسل کشی و از بین بردن ذخایر گونه های مورد حمایت و کمیاب است و اداره کل تحت مدیریتش بدون هرگونه تسامح وتساهل به دنبال پایان دادن به این مشکل چندده ساله در استان است، ولو اینکه هیچ دستگاهی حاضر به همراهی با محیط زیست نباشد.
وی از کم کاری برخی از دستگاههای دولتی از جمله دامپزشکی و حتی بهداشت نیز انتقاد کرد و خواهان مداخله تمام دستگاهها در اجرای کامل ممنوعیت شکار شد.
ادامه ممنوعیت شکار در سال جاری 
مدیرکل محیط زیست مازندران گفت: از نگاه زیست محیطی شکار پرندگان مهاجر درتمام نقاط استان برای فصل جاری نیز همچنان ممنوع است و با تمام نیروهای در اختیار برای پیشبرد این برنامه به میدان خواهیم آمد و در این مسیر از مردم و رسانه ها و به خصوص تشکل های مردم نهاد زیست محیطی که دغدغه نسبت به شکار بی رویه پرندگان دارند نیز دست یاری دراز می کنیم.
ابراهیمی معتقد است که در سال های اخیر با فرهنگ سازی مردمی و آگاه سازی افکارعمومی دیگر شکار بی رویه صرفا دغدغه محیط زیست نبوده و این روند شرایطی را ایجاد می کند تا بتوانیم برنامه های خود را تا حد زیادی پیش ببریم و به سمت توقف کامل شکار پیش برویم.
رونمایی از طرح جدید 
مدیرکل محیط زیست مازندران از رونمایی طرح جدید برای توقف شکار بی رویه پرندگان مهاجر زمستان گذران در این استان برای سال جاری  خبرداد که با دستور استاندار بومی این خطه شمال کشور در برنامه کاری محیط زیست قرار گرفت که در آن پرنده نگری و حفظ ذخایر پرندگان مهاجر با حمایت مالی دولت با هدف اشتغال زایی در منطقه اجرایی می شود.
ابراهیمی توضیح داد : در این طرح در فصل جاری شکار غیرگزینشی برای همیشه ممنوع می شود و طرح شکار دو نوع از پرندگانی که از بیشترین آمار پرندگان زمستان گذران را تشکیل می دهند شامل چنگر و نوعی اردک آن هم برای پرنده نگاری آزاد می شود و هر دامگاهدار دارای مجوز نیز صرفا حق داشتن یک کرس را دارد تا بتواند این دو نوع پرنده را برای طرح های پرنده نگری و حفظ ذخایر شکار کند.
وی اضافه کرد : در این طرح نیز دامگاهداران متعهد می شوند تا به جز چنگر و اردک سایر گونه های پرندگان را در صورت به دام انداختن آزاد کنند و برای حفظ ذخایر و طرح های پرنده نگری نیز از تسهیلاتی که استانداری مازندران مصوب کرده برخوردار خواهند شد.
به گفته ابراهیمی برای سال بعد به طور کامل شکار ممنوع می شود و بازار غیر قانونی فعلی نیز جمع خواهد می شود و تنها در این صورت محیط زیست حاضر است تا برای دامگاهداری و یک کرس مجوزهایی را صادر کند و زمان صدور مجوز نیز منوط به هماهنگی مسوولان محلی با شرکت تعاونی شکار برای اجرای این برنامه است.
وی خاطرنشان کرد : در شرایط فعلی فرماندار شهرستان های فریدونکنار و محمودآباد موظف شدند تا این طرح را با شرکت های تعاونی مطرح کنند و در صورت متعهد شدن شرکت تعاونی ما برنامه خود را پیش خواهیم برد.
مدعی العموم پای کار ممنوعیت شکار
دادستان عمومی و انقلاب مرکز مازندران می گوید : مدعی العموم به عنوان مطالبه گر و ناظر همانند سنوات گذشته براجرای طرح ممنوعیت شکار نظارت خواهد داشت و با متخلفان نیز مطابق با قانون برخورد می کند، کما اینکه در سال گذشته نیز این کار انجام شده است.
سید یونس حسینی عالمی گفت: بحث برخورد با شکار بی رویه و غیر مجاز پرندگان مهاجر در استان مازندران به خصوص مناطق پرشکار در این خطه شمال کشور است و با این رویه نیز به شدت برخورد خواهد شد.
وی افزود : اجرای این طرح در سال گذشته تا حد زیادی موفقیت آمیر بوده به طوری که با کاهش شکار در منطقه مواجه بودیم و همانند سال گذشته این طرح در سال جاری نیز اجرایی می شود و مدعی العموم نیز پای کار خواهد ایستاد.
وی عمده ترین بخش برخورد مدعی العموم را با آنچه که سودجویی از قبل شکار اعلام کرد دانست و اظهارداشت : برخی از افراد به دلیل نیاز مالی و گذران معیشت اقدام به شکار می کنند و میزان شکار این افراد نیز در روز محدود است که برای اشتغال این گروه باید از سوی مسوولان استانی اقدام اساسی صورت گیرد.
دادستان مرکز مازندران خاطرنشان کرد : ولی یک گروهی هم از قبل شکار به دنبال سودجویی و به جیب زدن سود زیاد هستند که با این گروه قطعا برخورد شدید و قانونی انجام خواهد شد و ملاحظه ای نیز در برخورد با این افراد از سوی دادستانی وجود ندارد و با دادستان شهرستان ها نیز در این ارتباط مکاتبه انجام شده است.
 فرهنگ سازی در الویت برنامه ممنوعیت شکار
دادستان عمومی و انقلاب مرکز مازندران معتقد است که شکار از چندین سال در منطقه انجام می شود و نمی توان با اجرای برنامه برخورد چند ساله انتظار داشت تا تمام ابعاد این معضل جمع شود، بلکه نیاز به فرهنگ سازی بیشتر در بین مردم دارد تا با آگاه سازی جامعه بستر برای شکار غیرمجاز و سودجویی از قبل این معضل کاهش یابد.
حسینی اظهارداشت: اگرچه در این ارتباط کارهای خوبی انجام شد و مردم منطقه نیز به میدان آمدند، ولی همچنان نیاز به تداوم کار داریم تا بتوانیم ضمن ایجاد اشتغال برای خانوارهایی که معیشت آنها با شکار گره خورده، عرصه را برای سودجویان تنگ کنیم.
وی در مورد وجود خلاء قانونی در برخورد با شکارچیان غیرمجاز گفت: در شرایط فعلی هیچ خلاء قانونی در این ارتباط وجود ندارد و با این افراد به شدت برخورد می شود، ولی باید یک سری ملاحظاتی را در برخورد با برخی افراد و خانوارهایی که از این قبل به دنبال تامین معیشت هستند،؛ صورت گیرد.
کاهش تدریجی شکار زمستان گذران با طرح ساماندهی 
فرماندار شهرستان فریدونکنار که به دلیل شکار بی رویه پرندگان زمستان گذران نام شهرستانش  شهرت جهانی یافت می گوید: طرح کاهش تدریجی شکار پرندگان مهاجر زمستان گذران در منطقه در قالب ساماندهی شکار از سوی سازمان محیط زیست از سال گذشته عملیاتی شد و این طرح برای سال جاری نیز پیگیری می شود.
محمد مهدی نصیری کناری در گفت و گو با خبرنگار ایرنا این طرح را در سال گذشته موفقیت آمیز توصیف کرد و افزود: در سال جاری این طرح با کاهش شیوه های شکار کرس، گذر، دومگاه  ادامه خواهد داد به طوری که به هر دومگاهدار یک مجوز کرس، گذر داده می شود تا با زنده گیری پرندگان از آنها برای پرورش اردک و مرغابی وحشی استفاده شود و از این ازدیاد تولید بتوانند درآمدزایی داشته باشند.
به گفته وی دام هوایی به عنوان شکار غیرگزینشی در منطقه ممنوع شد و از حالا نیز اقدام قانونی برای برخورد با متخلفان در دست اجراست.
وی خاطرنشان کرد: اجرای این برنامه می تواند به تدریج در سنوات آینده به طور کامل طرح ممنوعیت شکار را عملیاتی کند و به نوعی زمینه ساز اشتغال و درآمد زایی برای مردم منطقه را به دنبال داشته باشد.
فرماندار شهرستان فریدونکنار اظهارداشت: براساس طرحی که استاندار مازندران ارایه کرد، روش پرورش پرندگان وحشی در فریدونکنار به جای شکار بی رویه پیگیری خواهد شد و تاکنون دو سرمایه گذار نیز برای اجرایی کردن این برنامه به میدان آمدند و با پرداخت تسهیلات می توان علاوه بر اشتغالزایی تا حد زیادی شکار بی رویه را از بین برد.
طبق آمار رسمی محیط زیست حدود ۱۵۰ گونه پرندگان زمستان گذران با جمعیت ۱.۵ میلیون بال  از سیبری و اقصی ایران به آببندان ها و تالاب های استان مازندران سفر می کنند که تعداد ۳۰ گونه از این پرندگان در زمره پرندگان در حال انقراض و یا تحت حمایت تشکیل می دهند که شکار بی رویه و قتل عام گونه از سوی شکارچیان غیر مجاز برخی از این گونه های تحت حمایت را در معرض انقراض قرار داده است.
براساس آمار فرمانده یگان حفاظت محیط زیست کشور سالانه یک پنجم از پرندگان مهاجر زمستان گذران در مازندران از سوی شکارچیان غیر مجاز شکار می شوند که بیشترین شکار پرندگان مهاجر در سطح کشور است .