خروج آمریکا از توافق پاریس، اقدامی تبلیغی و بی‌اثر در دیپلماسی اقلیمی

«دونالد ترامپ» که از زمان حضور در کاخ سفید از تعهدات بین‌المللی آمریکا عقب نشینی و کشور خود را از توافقات چندجانبه خارج کرده، اکنون در راستای وعده های انتخاباتی، اعلامیه رسمی درباره فرایند خروج آمریکا از پیمان آب و هوایی پاریس را به سازمان ملل متحد فرستاده است.

تارنمای آمریکایی نشریه «پولیتیکو» در تحلیلی در این زمینه نوشت: دولت ترامپ بار دیگر بر خلاف رویه سایر کشورهای جهان، روند خروج از توافق پاریس را آغاز کرد. این در شرایطی است که کشورهای جهان متعهد شده اند که انتشار گازهای گلخانه ای را کاهش دهند.

خروج آمریکا از توافق پاریس تاثیر عملی چندانی در سیاست انرژی ایالات متحده ندارد به ویژه اینکه ترامپ تاکنون چندین مقررات مربوط به دولت «باراک اوباما» رئیس جمهوری سابق آمریکا در حوزه انرژی را از جمله مربوط به منابع عمده تولید گازهای گلخانه ای درنتیجه سوخت خودروها و نیروگاه های تولید برق  ملغی کرده است.

اما تصمیم دولت ترامپ بیش از همه بهانه ای به دست دموکرات هایی می دهد که تلاش می کند وی را از قدرت برکنار کنند و دموکرات ها متعهد شده اند اگر ترامپ از توافق پاریس خارج شود آنها از این رویه پیروی نخواهند کرد.

اقدام ترامپ به شکل نمادین در حوزه دیپلماسی اقلیمی در سطح بین المللی توجهات را به خود جلب می کند به ویژه که فقط چند هفته قبل از گردهمایی کشورها در مادرید برای برگزاری کنفرانس دیگر آب و هوایی انجام می شود.  

ترامپ ژوئن سال ۲۰۱۷ میلادی اعلام کرد که از توافق پاریس خارج می شود و از آن زمان تاکنون این تصمیم را به عنوان یک عمل انجام شده به تصویر کشیده اما شروط توافق پاریس اجازه نمی دهد اعضای آن تا سه سال از اجرای آن از این توافق خارج شوند.

با این  حال تا نهایی شدن خروج رسمی آمریکا یک سال دیگر لازم است. آمریکا در نهایت چهارم نوامبر ۲۰۲۰ یعنی یک روز بعد از انتخابات ریاست جمهوری آمریکا خروج خود را نهایی خواهد کرد.

این بدان معناست که وزارت امور خارجه آمریکا هیاتی را برای شرکت در بیست و پنجمین «کنفرانس  احزاب»

(Conference of Parties) که قرار است ماه آینده برگزار شود، اعزام خواهد کرد.

قرار است در این کنفرانس درباره جزییات چگونگی عمل به وعده ها در زمینه کاهش گازهای گلخانه ای گفت وگو شود.

خروج از توافق پاریس صرفا یک موضوع انتخاباتی است

بحث تغییرات آب و هوایی یکی از موضوع های اصلی در کمپین های انتخابات دموکرات ها بوده و نامزدها پیشنهادهایی را که برخی آنها چند تریلیون دلار هزینه دارد، مطرح کرده اند.

این طرح ها کاهش استفاده از سوخت فسیلی در آمریکا و تغییر اتکای این کشور از سوخت های فسیلی به منابع انرژی تجدید شدنی، انرژی باد و خورشید را هدف قرار می دهند.

حتی برخی جمهوریخواهان میانه رو نیز از اعضای حزب متبوع خود خواسته اند که واقعیت تغییرات آب و هوایی را بپذیرد و آن را یک موضوع اصلی در جلب رای دهندگان جوانی عنوان کرده اند که به شکل فزاینده ای نگران هشدارهای دانشمندان در نیم قرن آینده هستند.

با این حال، توافق پاریس همچنان گزینه نامحبوبی بین جمهوریخواهان تندرو است که پایگاه اصلی حمایت از ترامپ را تشکیل می دهند.

جمهوریخواهان مجلس نمایندگان آمریکا هفته گذشته پیش نویس قطعنامه ای را ارائه کردند که «جودی آرینگتون» نماینده جمهوریخواه از تگزاس پیشنهاد داده بود و در آن آشکارا از تصمیم ترامپ برای فاصله گیری از توافق پاریس حمایت می شد و بر مخالفت این حزب بر توافق آب وهوایی تاکید داشت.

اهداف توافق پاریس مبنی بر جلوگیری از افزایش دمای بیش از دو درجه سلیسیوس، هنوز به طور کامل محقق نشده و ترامپ بارها تغییرات آب و هوایی را مسخره کرده و دولت او نشان داده که برای افزایش تولیدات نفت وگاز و زغال سنگ از طریق لغو مقررات وضع شده در دولت اوباما اولویت قائل است.

با این حال برخی ایالت های آمریکا همچون کالیفرنیا و نیویورک تلاش های خود را برای کاهش گازهای گلخانه ای و تولید انرژی تجدید شدنی افزایش داده اند و شهرها و ایالت های آمریکایی و برخی دست اندرکاران تجاری گفته اند به توافق پاریس و اهداف آن پایبند هستند.

با خروج آمریکا سایر کشورها چه خواهند کرد؟

ترامپ علاقه کمی به مذاکرات در سطح بین المللی درباره مسائل آب وهوایی دارد.

هفته گذشته او در تماس با رئیس جمهوری شیلی از تصمیم او برای لغو کنفرانس آب و هوایی در این کشور که قرار بود در شهر سانتیاگو برگزار شود، حمایت کرد.

ترامپ کنفرانس سال گذشته در لهستان را یک اولویت قلمداد کرد زیرا به دنبال شفافیت و ارائه گزارش از سوی کشورهایی بود که در تولید گازهای کربنی نقش دارند و ترامپ این کنفرانس را راهی برای تحت نظر قرار دادن چین قلمداد می کرد.

کنفرانس آینده آب و هوایی در مادرید که به دنبال راه حلی برای سازوکارهای بین المللی تجارت کربن است چندان مورد توجه مشاوران سیاسی رئیس جمهوری آمریکا قرار نگرفته است.

با این حال به نظر می رسد توافق پاریس بدون آمریکا نیز بقا پیدا خواهد کرد. ترامپ دو سال پیش در زمان اعلام خروج از توافق پاریس گفت اگر قرار باشد در توافق باقی بماند باید شروط این توافق تغییر کند و به اصطلاح توافق بهتری حاصل شود اما سایر کشورهای جهان به این پیشنهاد بی توجه بوده اند.

«امانوئل مکرون» رئیس جمهوری فرانسه گفته که حتی در اجلاس «گروه ۷« در فرانسه سعی نکرده نظر ترامپ را تغییر دهد.

در این اجلاس ترامپ در نشست تغییرات اقلمی شرکت نکرد و به گفته «مایک مولوانی» رئیس ستاد کارکنان کاخ سفید این در دستور کار مذاکرات «گروه ۷» در فلوریدا نخواهد بود.

1071