آیا ریاض به دوحه نزدیک می شود؟

از جمله رسانه هایی که به این موضوع پرداختند، خبرگزاری فرانسه بود که دیروز شنبه در گزارشی از منطقه، اعلام کرد، یک مسئول اتحادیه عرب نیز به زودی برای شرکت در کنفرانسی در جریان برگزاری مسابقات فوتبال به دوحه سفر می‌کند.

پیشتر عربستان، امارات و بحرین نیز مشارکت در جام قهرمانی فوتبال قطر را اعلام کردند که کارشناسان آن را نوعی گشایش در بحران به وجود آمده در روابط قطر با این کشورها می‌دانند.

در دو سال گذشته روابط سه کشور عربستان، امارات، بحرین به اضافه مصر با دولت قطر به شدت تیره شده و طی این مدت نیز به سمت عادی شدن نرفته است.

شروع اختلاف ریاض – دوحه و سپس پیروی کشورهای امارات، بحرین و مصر از ریاض، به سخنرانی امیر قطر در خردادماه سال 1396 باز می گردد.

امیر قطر در پنج خرداد ماه سال 1396 در یک سخنرانی جمهوری اسلامی ایران را هژمونی (قدرت برتر) منطقه و از دو جنبش حزب الله لبنان و حماس به عنوان مقاومت منطقه یاد کرد؛ سخنانی که موجب خشم آل سعود گردید و منجر به قطع روابط میان ریاض و دوحه شد. به همین دلیل کشورهای امارات، بحرین و مصر به پیروی از عربستان از ۵ ژوئن ۲۰۱۷ ( ۱۵ خرداد ۹۶) تمامی روابط خود با قطر را قطع و مرزهای زمینی، دریایی و هوایی خود با این کشور را بستند.

در همین ارتباط، "حسین ابیش" پژوهشگر مرکز کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس در واشنگتن درخصوص تاثیر سفر هیات قطری به ریاض به خبرگزاری فرانسه گفته: "صلح یک شبه حاصل نمی‌شود، اما ما شاهد سلسله ابتکارات دیپلماتیک جالب توجه از سوی عربستان و متحدان آن برای تعیین راهکارهای برون رفت از منازعات دشوار منطقه‌ای هستیم. "

این پژوهشگر اعتقاد دارد: "آن‌ها (عربستان، امارات و بحرین) در خصوص سیاست‌های محاصره قطر، جنگ یمن و نابسامانی روابط با ایران، به بن‌بست رسیده‌اند؛ به نظر می‌رسد در این شرایط دیپلماسی و آشتی بهترین گزینه به جای استفاده از تاکتیک‌های خصمانه است. "

"اندریاس کریگ" تحلیلگر و کارشناس امور غرب آسیا نیز در این خصوص به خبرگزاری فرانسه گفت: اقدامات مربوط به آشتی (میان قطر با عربستان، امارات و بحرین) ممکن است موقت باشد، چرا که قطری‌ها هرگز از مسائل اصلی خود چشم‌پوشی نخواهند کرد.

وی معتقد است: "سعودی‌ها می‌خواهند همه امور به وضعیت پیش از ماه می ۲۰۱۷ بازگردد گویی که هیچ اتفاقی نیفتاده است، اما این امر شدنی نیست."

با اینکه چشم اندازهایی در روابط اعضای شورای همکاری بویژه میان قطر و سعودی ایجاد شده، اما به نظر می رسد مسیر سخت و دشوار است، بویژه آنکه کشورهای تحریم کننده قطر ۱۳ شرط برای از سرگیری روابط با دوحه تعیین کرده اند، شروطی که دولت قطر معتقد است تحریم کنندگان هیچ دلیل قانع کننده برای اثبات ادعاهای خود در اختیار ندارند و بعلاوه این شروط در تناقض آشکار با حق حاکمیت قطر است.  

اختلاف منطقه ای عربستان با کشورهایی همچون جمهوری اسلامی ایران، قطر و همچنین ادامه جنگ با یمن موجب بروز مشکلات فراوانی برای سعودی ها و منطقه شده، اما ورود برخی کشورها از جمله پاکستان برای میانجی گری میان ریاض – تهران و همچنین سفر هیات قطری به ریاض و در ادامه اعلام آمادگی عربستان برای گفت وگو با جنبش انصارالله، نشانه های خوبی از حرکت در مسیر صلح در منطقه را به نمایش گذاشته است.