کتاب، کتابخانه، دانشجو

مطالعه و خواندن کتاب می تواند به ما در بلوغ روحی و فکری کمک کند و با خواندن سرگذشت پیشینیان و مطالعه نوع زندگی آنها می توانیم از تجربه پیشینیان نیز استفاده کنیم و همان طور که انسان به غذای جسم نیاز دارد مطالعه می تواند غذای روحی انسان را تامین کند و در عین حال انسانها می توانند با نگارش کتاب سرگذشت خود را برای آیندگان روایت کنند.  
سرگذشت علم نیز با نگارش کتابها و روایت های علمی دست به دست به امروزیان رسیده و ما اکنون بر پایه علم آنها دانش های نوین را از آن خود می کنیم.

کتابخانه مرکزی دانشگاه فردوسی مشهد یکی از قدیمی ترین کتابخانه های دانشگاهی ایران 
مرکز اطلاع رسانی و کتابخانه مرکزی دانشگاه فردوسی مشهد به عنوان یکی از قدیمی ترین مراکز علم و دانش آکادمیک در ایران از اوایل سال ۱۳۵۰ در ساختمان کوچکی در مقابل دانشکده ادبیات و علوم انسانی این دانشگاه با امکانات محدود آغاز به کار کرد و اکنون در زمینی به مساحت افزون بر هشت هزار و ۹۰۰ متر مربع در سه طبقه احداث شده است و  بر اساس نظر هیات رئیسه دانشگاه برخی از کتابخانه ها و منابع در ساختمان جدید تجمیع شده است.
رئیس مرکز اطلاع رسانی و کتابخانه مرکزی دانشگاه فردوسی مشهد به خبرنگار ایرنا گفت: هدف اصلی کتابخانه مرکزی دانشگاه، کمک به ارتقاء سطح کیفی آموزش و پژوهش در دانشگاه فردوسی مشهد از طریق تامین منابع اطلاعاتی چاپی و الکترونیکی لازم و کافی و فراهم کردن محیطی مناسب جهت استفاده از آنها در راستای آموزش و پژوهش در کوتاهترین زمان و مفیدترین شرایط ممکن است.

زهره عباسی با اشاره به اینکه کتابداران معتقد هستند کتابخانه‌ها همانند یک موجود زنده و پویا هستند افزود: برهمین اساس کتابخانه‌ها باید بتوانند خود را با شرایط جدید و فناوری‌های نوین و روزآمد، همگام سازند و به این دلیل کتابخانه‌های دانشگاه فردوسی مشهد علاوه بر فعالیت‌های معمول خود تلاش می کند تا همگام با سایر پیشرفت‎های فناوری به ارائه خدمات بپردازد.
وی ادامه داد: در کتابخانه‌های این دانشگاه، بیش از ۵۰۰ هزار نسخه کتاب وجود دارد و علاوه بر آن دسترسی به بیش از سه میلیون جلد کتاب و مقاله نیز به صورت الکترونیکی برای مراجعان فراهم شده است.  
رئیس مرکز اطلاع رسانی و کتابخانه مرکزی دانشگاه فردوسی مشهد تعداد پایان نامه‌های قابل استفاده در کتابخانه دانشگاه فردوسی مشهد را بیش از ۲۵ هزار عنوان اعلام کرد و گفت:  بیش از  هزار و ۵۰۰ نشریه فارسی و لاتین آرشیو شده نیز در این کتابخانه قابل استفاده است.
عباسی افزود: بیش از دو هزار و ۷۰۰ نسخه خطی ارزشمند نیز در کتابخانه‌های دانشگاه فردوسی مشهد نگهداری می شود که برای استفاده محققان، تمامی این نسخ خطی، اسکن شده و از طریق سایت کتابخانه در دسترس عموم قرار گرفته است.

خواندن کتاب برای نقش آفرینی در جامعه 
رئیس دانشگاه فردوسی مشهد هم گفت: یک فرد برای نقش آفرینی در جامعه در حوزه های مختلف فرهنگی، اجتماعی و اخلاقی نیاز دارد تا با مطالعه کتابهایی در گسترش حوزه های فکری و شخصیتی خود بکوشد.  
دکتر محمد کافی افزود: هر انسانی در هر موقعیتی نیاز به مطالعه این گونه کتابها دارد و به طور طبیعی ضرورت دارد که دانشجویان که جوینده دانش هستند و دانشگاهیان به عنوان افرادی که در یکی از مراکز دانش فعالیت می کنند این کتابها را بیشتر مورد مطالعه قرار دهند. 
وی ادامه داد: این منابع که به طور مستقیم به درس و رشته خاصی مرتبط نیست در تجهیز کتابخانه‌های دانشگاه که نوعی تخصص به شمار می رود هم فراهم شده است تا دانشجویان بتوانند نیاز فکری خود را پاسخگو باشند.
رئیس دانشگاه فردوسی مشهد هم گفت: بیشتر افراد اعتقاد دارند، کتاب های مورد نیاز دانشجویان، فقط کتاب های درسی و کتابهای کمک درسی است ولی دانشجویان برای ایفای نقش اجتماعی خود به استفاده از کتابهای غیر درسی بی شماری نیاز دارند.

مطالعه کتابهای علوم انسانی برای مهندسان 
استادیار گروه آموزشی مهندسی برق دانشگاه فردوسی مشهد نیز به خبرنگار ایرنا گفت: مطالعات آزاد برای دانشجویان بسیار کمک کننده است و من همیشه به دانشجویانم توصیه می‌کنم تا درحوزه‌های مختلف غیردرسی نیز مطالعه کنند.
دکترسید محمد سعید ماجدی افزود: با مطالعه کتابهای تاریخی متوجه می‌شویم کشورهای پیشرفته در حوزه مهندسی چه تلاش‌هایی در طی کردن این مسیر کرده اند.
او ادامه داد: حتی لازم می‌بینم که دانشجویان رشته‌های مهندسی، کتاب‌هایی در زمینه‌های دینی، تاریخی و دیگر گرایش‌های علوم انسانی مطالعه کنند.  
استادیار گروه آموزشی مهندسی برق دانشگاه فردوسی مشهد گفت: نسل جدید جامعه دانشجویی به دلیل حضور بیش از حد در فضای مجازی و شبکه‌های اجتماعی و یا استفاده سرگرم کننده از گوشی‌های هوشمند، کمتر به کتاب خوانی روی می‌آورند و به نظر می‌رسد دست اندرکاران امور فرهنگی باید راهکاری برای علاقه‌مند کردن نسل جوان به کتاب خوانی در نظر بگیرند.
ماجدی افزود: ایجاد پادکست‌ها و کتاب‌های صوتی می‌تواند قسمتی از نیاز دانشجویان را پوشش دهد و شاید یکی از وظایف مهندسان این باشد که چه طور از  فناوری‌های جدید در امر آموزش و به خصوص در فضای کتابخانه ها استفاده شود.

انتشارات دانشگاه فردوسی مشهد
مدیر انتشارات دانشگاه فردوسی مشهد گفت: به دلیل ارزان بودن بیشتر کتاب‌های ارائه شده در غرفه فروش انتشارات دانشگاه، استادان و دانشجویان استقبال خوبی از این غرفه می کنند.
دکتر حسین صابری افزود: در سال جدید نزدیک به ۳۰ عنوان کتاب نیز برای نخستین بار از سوی این انتشارات عرضه شده است.
انتشارات دانشگاه فردوسی مشهد از سال ۱۳۳۸ آغاز به فعالیت کرده است و یکی از مدیریت‌های حوزه معاونت پژوهش و فناوری این دانشگاه با هدف مدیریت و هدایت نشر کتاب و مطبوعات است.

نیاز دانشکده ها به کتابخانه تخصصی 
یکی از دانشجویان علوم سیاسی دانشگاه فردوسی مشهد گفت: یکی از مهمترین مشکلات دانشجویان، تجمیع کتابخانه‌های دانشکده ها در مرکز اطلاع‌رسانی و کتابخانه مرکزی دانشگاه فردوسی است.
سینا نصیری افزود: با توجه به اینکه هر دانشکده به صورت تخصصی در حوزه ای از علم فعالیت دارد بعد از تجمیع کتابخانه همه دانشکده ها در مرکز اطلاع رسانی و کتابخانه مرکزی دانشگاه فردوسی مشهد، فقط سه دانشکده ادبیات و علوم انسانی، الهیات و معارف اسلامی و علوم تربیتی و روانشناسی با نامه نگاری استادان  توانستند کتابخانه تخصصی در دانشکده خود داشته باشند.
او ادامه داد: اگر دانشجویی از سایر رشته‌ها نیاز به استفاده از کتابخانه‌های دانشکده‌های دیگر داشته باشد این امکان برای او مهیا نیست و این یک تبعیض و ظلم در حق دیگر دانشجویان است که به نام کتابخانه تخصصی بعضی از دانشکده ها کتابخانه مجزایی داشته باشند.  
این دانشجوی علوم سیاسی دانشگاه فردوسی مشهد گفت: دانشکده علوم اداری و اقتصاد این دانشگاه که دارای پنج رشته شامل گروه های آموزشی اقتصاد، حقوق، حسابداری، علوم سیاسی و  مدیریت است برای خود کتابخانه تخصصی ندارد و ما برای مطالعه این کتابها باید به کتابخانه مرکزی مراجعه کنیم.
نصیری افزود: در هر دانشکده ای فضایی به عنوان قرائت خانه در نظر گرفته شده است که دانشجویان فقط می توانند از آن فضا که فقط به میز و صندلی مجهز است استفاده کنند و هیچ خدمت کتابخانه ای دیگری در آن مکان انجام نمی شود.
وی ادامه داد: در این شرایط تعدادی از دانشجویان کتاب‌های درسی خود را به زور می‌خوانند و از استادان می‌خواهند تا یک جزوه حداکثر ۲۰ تا ۳۰ صفحه‌ای در اختیار آنها برای استفاده در زمان امتحان قرار دهند و به عبارتی اشتیاق به مطالعه در بین دانشجویان کمرنگ شده است.
او بیان کرد: بیشتر دانشجویانی که در گروه‌های فرهنگی و سیاسی عضویت دارند علاقه‌مند به مطالعه کتاب‌های غیر درسی با موضوعات فرهنگی و سیاسی اند و این باعث یک ضعف بزرگ در آینده کشورمان خواهد بود.  

تبدیل کتاب به فایل صوتی برای دانشجویان نابینا 
دبیر کانون تاک دانشگاه فردوسی مشهد هم که در تبدیل کردن کتابهای دانشگاهی به صوتی برای دانشجویان نابینا فعالیت می‌کنند گفت: تعدادی از دانشجویان از سال ۱۳۸۲ و برای ایجاد محیط بهتری برای هم دانشگاهیان نابینا که حق عادلانه تحصیل در این محیط را دارند سعی کردند تا گوشه ای از مشکلات آنها را برطرف کنند.
نیکی شیبانی افزود: کتاب‌ها و جزواتی که استادان در طول ترم دانشگاهی معرفی می‌کنند به خط بریل که ویژه نابینایان است وجود ندارد و این کانون سعی می‌کند برای استفاده بهتر دانشجویان نابینا این منابع را به فایل صوتی تبدیل کند.
وی ادامه داد: این کانون برای ضبط صدای این کتاب‌ها و جزوات، استودیوی خاصی را در اختیار ندارند و باید با استفاده از کمترین امکانات این کتابها به صوت تبدیل شود.  
دبیر کانون تاک دانشگاه فردوسی مشهد گفت: یکی از نیازهای این دانشجویان، سالن مطالعه اختصاصی است تا در فضای آرامتری بتوانند به مطالعه بپردازند.  
شیبانی افزود: در طول فعالیت این کانون، آرشیو خوبی از کتاب‌ها و جزوات گردآوری شده است که جزء اموال کانون به شمار می رود.
او افزود: نظرات اساتید برای صوتی کردن کتابها مورد استفاده قرار می گیرد و استادان دانشکده‌ها برای تلفظ درست کلمات، ارتباط خوبی با کانون دارند.  
شیبانی ادامه داد: معمولا در مدت یک هفته جزوات و کتابهای مورد نیاز این دانشجویان بین دوستان دانشگاهی تقسیم می شود تا در کمترین زمان ممکن به صوت تبدیل شود به عنوان مثال در ایام امتحانات سال تحصیلی گذشته (۹۷-۹۸) و از حدود اردیبهشت ماه تعداد۵۰ کتاب و جزوه به صوت تبدیل شده است.

دانشگاه فردوسی مشهد با قدمتی ۷۰ ساله و با دارا بودن ۱۳ دانشکده، ۳۸ پژوهشکده، پنج پایگاه پژوهشی و ۱۰ قطب و ۱۵۰ رشته تحصیلی در مقاطع  دکترای تخصصی و کارشناسی ارشد یکی از معتبرترین دانشگاه های جمهوری اسلامی ایران و قطب علمی شمال و شمال شرق کشور به شمار می آید.