آنیمیسم و مراسم زار

این کتاب به قیمت ۱۲۰ هزار ریال و در هفت فصل شامل، آیین، نمایش، زار، آنیمیسم، پیوند زار و آنیمیسم، چکیده و نمایشنامه رحیل چاپ شده است.

بخش‌هایی از کتاب

نویسنده در این کتاب آورده: همانطوری که گفتیم زار نوعی بیماری است که درد جسمی دارد و با معالجات پزشکی به جایی نمی‌رسد چون به قولی باد او را تسخیر کرده است.

رعشه‌هایی که در موقع شروع بازی به بدن زاری وارد می‌شود نشانه آمدن زارش می‌باشد و در اینجا باید گفت که منظور از اهل هوا و زاری‌ها افرادی هستند که به بیماری زار مبتلا شده‌اند و بعد از خوب شدن به جرگه اهل هوا در می‌آیند و یک یا چند زار دارند.

اما منظور از بیمار فردی است که برای اولین بار یا چندمین بار به مجلس می‌آورند تا تشخیص داده شود که آیا مبتلا به زار شده است و اگر شده چه زاری دارد و نام زارش چیست.

آقای جاهدی یکی از خیزرانی های مراسم زار در بندرعباس می‌گوید: «جن تبدیل به زار شده و زار به معنی غمناک است، مثلا در نوحه‌هایی که در سوگواری حضرت زینب می‌حوانند کلمه زینب زار دیده می‌شود و تمام زارها جزء بیمارهای روانی هستند اما شیوه‌ درمان متفاوتی دارند.»

زار می‌تواند صعودی باشد از حالت عادی و روزمره به حالت غیرعادی و فضای لایتناهی، وقتی که یکی از اهل هوا شروع به بازی می‌کند و هیچ چیز در اطرافش توجه او را جلب نمی‌کند و همانطوری که روی دو زانو نشسته است خود را به مرکز ثقل مراسم، جایی که بابا زار و مغنی‌ها قرار دارند می‌کشاند و دست خود را بر دهل می‌کشد و خود را به بابا می‌چسباند گویی که از بابا و دهل‌ها حاجت خود را می‌طلبد و بابا هم‌دستی به سرش می‌کشد.

در بخش دیگری آمده: دنیای زار دنیای مرموز بادهاست، دنیایی که  ورود به آن برای هرکس مقدور نیست و زمانی می‌توان قدم به دنیای آنان نهاد که از خود اهل هوا باشید و دارای زار چرا که زار محملی است که شخص را از دنیای حال به دنیای دیگر می‌برد که همان «تسخیر» است.

«کاتارسیس» یکی از ارکانی‌ست که اهل هوا با آن مواجه‌اند، در یک مراسم به جز فرد بیمار دیگران برای تخلیه روانی به مراسم می‌آیند و البته آنهایی که اهل هوا هستند برای مهار روح سرکش‌شان بازی می‌کنند که اگر مدت زیادی به مراسم نیایند مانند شخصی هستند که به دنبال گمشده‌ای می‌گردند.

اهل هوا معشوق‌اند و زار عاشق آن‌ها؛ در تن‌شان رخنه می‌کند و نخ جانشان می‌شود تا جایی که امکان دارد آنها را از پای در آورد البته اگر حوائج او را برآورده نکنند.

عشق زار به انسان عشقی است که هیچگاه یارای جدایی از آن نیست و جز مرگ هیچ چیز نمی‌تواند آنها را از هم جدا کند.

درباره نویسنده

عبدالله خداکریمی به عنوان نویسنده، فیلمنامه‌نویس و سازنده فیلم و نمایشنامه «زیتون و کبوتر» در استان هرمزگان شناخته شده است.

این نویسنده، تدریس در دانشگاه جامع علمی کاربردی، فرهنگیان و انجمن سینمای جوان، داوری جشنواره فیلم دانشجویی دانشگاه علمی کاربردی وزارت ارشاد، جشنواره منطقه ای و ملی سینمای جوان هرمزگان، جشنواره‌های تئاتر استانی و رضوی ارشاد و حوزه هنری و دبیری سه دوره جشنواره فیلم داستانی و منطقه‌ای خلیج فارس در کارنامه خود دارد.

همچنین فیلمنامه بلند داستانی خیزران، پژوهش آنیمیسم و مراسم زار و نمایشنامه رحیل، چکاوک و دو نمایشنامه دیگر و فیلمنامه‌های در میان امواج و قلب ما خانه توست از جمله تالیفات وی است.

از فیلم‌های ساخته شده توسط خداکریمی می توان به سفر عشق، عبور از آتش، آبی آسمانی، سفر بودن، صدای یکی بودن، سخت و زیبا، خاک سرخ، تشنه بر ساحل، خشت و آیینه، برکه، اوج عشق، سفره زار، سکوت نه، هیاهو آری، سیر و آبی به رنگ دریا اشاره کرد.