آنچه می‌تواند به هر دوره از انتخابات در قالب اهداف ملی و بین‌المللی هویت بخشد، حضور ذینفعان و ولی‌نعمتان، یعنی مردم از هر طیف و گروه و اندیشه و جهانبینی است.
از همین رو و با توجه به اهمیت نقش احزاب به منزله هدایتگر افکار عمومی و نیز نقش مردم به عنوان مهم‌ترین ارکان قدرت و تصمیم‌گیری در نظام، خبرگزاری جمهوری اسلامی در استان فارس با دعوت از چهار فعال سیاسی از گروه‌ها و احزاب مختلف، به واکاوی موضوع " نقش احزاب در جلب مشارکت حداکثری مردم در انتخابات" پرداخته است.
مسائلی همچون مشکلات احزاب در ایران، پیشینه شکست تحزب، آسیب‌شناسی عملکرد حزبی و نقش احزاب در دعوت از مردم و نخبگان در این میزگرد مطرح شده است.
مدیرکل دفتر امور سیاسی و انتخابات استانداری فارس در این میزگرد درباره نقش احزاب در تحقق مشارکت حداکثری در انتخابات به ضرورت توجه به اصل ۱۲۳ قانون اساسی اشاره کرد و گفت: در این اصل به صراحت به فعالیت احزاب مختلف در نظام سیاسی و اجتماعی کشور اشاره شده است و دولت‌ها، در ادوار مختلف به این مهم توجه کرده‌اند؛ مخصوصا دولت یازدهم و دوازدهم توجه ویژه‌ای به احزاب و نقش آنها داشته است.
حجت رضایی تعداد احزاب فعال در استان فارس را ۵۷ حزب برشمرد که از این تعداد ۳۰ حزب اصلاح‌طلب، ۲۳ حزب اصولگرا و ۴ حزب نیز مستقل یا اعتدالیون هستند و این تنوع نشان می‌دهد، ظرفیت‌ها و درخواست‌های جامعه در چارچوب قانون در اسرع وقت پیگیری شده است.
آسیب‌شناسی احزاب، راهکار نهادینه شدن تحزب
این مقام سیاسی ضرورت آسیب شناسی تحزب و عملکرد آنان را با اهمیت دانست وگفت: اهتمام ما در دولت و استانداری فارس این است که موضوع نهادینه شدن احزاب در جامعه را با همکاری سازمان‌های سیاسی و با دیدی واقع‌بینانه آسیب‌شناسی کنیم و درخصوص موارد و محدودیت‌ها راه چاره بیندیشیم.
مدیرکل دفتر امور سیاسی و انتخابات استانداری فارس بیان کرد: توزیع و چرخش قدرت، گفتمان مسلط انقلاب اسلامی است و احزاب ابزار تحقق این گفتمان هستند که در قانون اساسی نیز بر آنها تاکید شده است.
رضایی بیان داشت: ممکن است فعالیت تشکل‌ها و احزاب در ادوار مختلف شدت و ضعف‌هایی داشته باشد. دولت یا مجلس ممکن است بگوید احزاب نقش تعیین‌کننده ندارند، دولتی ممکن است بگوید نقش تعیین‌کننده دارد، ولی باید با محدودیت‌هایی فعالیت کند؛ با وجود این موارد، در این دولت مجوزهای صادرشده نشان دهنده تاکید دولت بر مشارکت فعالانه در تمامی اصول است.
آسیب اول: شکل‌گیری از بالا به پایین
این مقام مسئول در ادامه به آسیب‌شناسی وضعیت احزاب در کشور پرداخت و یکی از آسیب‌های اساسی در ادوار مختلف را شکل‌گیری احزاب از بالا به پایین عنوان کرد.
وی ادامه داد: این موضوع سبب می‌شود احزاب دولت‌محور یا مجلس‌محور شوند. هیات حاکمه در نظام سیاسی خود باید زمینه فعالیت احزاب را فراهم کند و قانون‌گذاری و سیاست‌گذاری مناسب در این خصوص از اصول اساسی آن است.
رضایی با بیان اینکه کشور تا حدودی برای تحقق این موضوع گام‌هایی برداشته است، اظهار کرد: حیای فرهنگی یا محدودیت‌های قانونی به ما اجازه نمی‌دهد وارد اصل موضوع شویم و این مسائل را عمیق‌تر بررسی کنیم.
آسیب دوم: سیاست‌زدگی محض
مدیرکل دفتر امور سیاسی و انتخابات استانداری فارس سیاست‌زدگی در جامعه را یکی دیگر از موارد آسیب‌شناسی احزاب برشمرد و گفت: در نتیجه این سیاست‌زدگی احزابی تندرو شکل می‌گیرد.
وی توضیح داد: حزب در جوهره خود، سیاسی است اما سیاست‌زدگی محض ناشی از افراط و تفریط است.
رضایی با بیان اینکه نگرش تعارض‌انگیز در نگاه بالادست و سیاست‌گذار و در ادوار و دولت‌های مختلف درباره فلسفه وجودی احزاب رخ داده است، این موضوع را نیز آسیبی جدی دانست که باید اصلاح شود.
او گفت: این موضوع هم در قوه قضاییه ما بوده و هم در دولت‌های مختلف دیده شده که در نهایت باعث محدودشدن فعالیت احزاب شد.
آسیب سوم :خود محوری
وی خودمحوری و خوداستبدادی در درون احزاب را از دیگر مشکلات احزاب قلمداد کرد و بیان داشت: حزبی از بالا شکل گرفته، با افراط و تفریط عمل می‌کند، دارای نگاه تعارض‌آمیز نیز هست و در درون خود نیز استبداد رای ایجاد می‌کند.
مدیرکل دفتر امور سیاسی و انتخابات استانداری فارس ابراز کرد: در این چارچوب عده‌ای اندک به‌صورت انحصاری قدرت را در احزاب در دست می‌گیرند و آن را توسعه نمی‌دهند که روند فروپاشی احزاب را تند کرده است.
رضایی در ادامه به موضوع ضعف تحزب در جامعه‌پذیری سیاسی نیز اشاره کرد و گفت: اینکه چقدر احزاب باید پیرامون خود را آموزش دهد، در عملکرد مثبت و یا منفی حزب تاثیر دارد.
این مقام مسئول با بیان اینکه کارکرد ویژه احزاب با وجود موارد یادشده تحقق نخواهد یافت، عنوان کرد: با وجود این مسائل اصل وجود احزاب زیر سوال می‌رود و کارکرد ویژه احزاب تحقق نمی‌یابد؛ بنابراین زمینه مشارکت حداکثری نیز فراهم نخواهد شد.
وی افزود: اینکه توقع داشته باشیم دولت ما را صدا بزند، انتظاری منطقی نیست. در دولت تدبیر و امید شاهد رشد احزاب بوده ایم. همین که دفاتر شهرستانی احزاب هم تشکیل شده است، گامی رو به جلو است ولی این بدان معنا نیست که آسیب‌ها را نشناسیم.
رضایی با بیان اینکه فلسفه وجودی احزاب کسب قدرت است، گفت: اگر خواستیم نیروسازی کنیم که امروز نماینده مجلسی از دل حزبی نامزد انتخابات مجلس شود و مردم به او رای دهند حزبش پاسخگوی مردم باشد و اگر افراط کرد و خط قرمزهای نظام را زیر سوال برد حزبش پاسخگوی مردم و نظام باشد.
مدیرکل دفتر امور سیاسی و انتخابات استانداری فارس ابراز داشت: اینکه کسی که می‌خواهد برای فعالیت احزاب قانون‌گذاری کند، بگوید افتخارم این است که عضو هیچ حزبی نیستم، فاجعه‌ای برای احزاب است.
حکمرانی بدون توجه به مطالبات مردم غیرممکن است
وی بیان کرد: در دوران سیاسی مدرن دیگر نمی‌توان بدون توجه به مطالبات مردم حکمرانی کرد؛ اگر چنین بود نه مردم درسال ۵۷ قیام می کردند و نه امام رهبری را قبول می کردند و همچنین نه مقام معظم رهبری جانشینی را قبول می فرمودند.
رضایی با اشاره به اینکه وجود حزب ضامن تامین منافع ملی است، گفت: در نبود احزاب، نماینده قانون‌گذار و در راس امور تصمیمات منطقه‌ای و شهرستانی می‌گیرد؛ درحالیکه باید در بعد ملی تصمیم‌گیری کند.
این مقام مسئول، نبود احزاب و حمایت مالی آن را برای نمایندگان زمینه‌ساز ورود پیمانکاران به عرصه‌های سیاسی دانست و گفت: پیمانکاران بعد از نماینده شدن نامزدشان، خواسته‌های شخصی خود را مطرح می‌کنند و به دنبال منافع فردی هستند.
احزاب در اصول و مبانی باهم اختلاف ندارند
دبیر انجمن اسلامی جامعه پزشکان ایران در استان فارس نیز در این میزگرد موضوع تحزب و تشکیلات سیاسی را در آغاز راه توصیف کرد و بیان داشت: با اینکه سال‌ها از ایجاد تشکل‌های مختلف می‌گذرد، هنوز شاهد احزاب فراگیر در کشور نیستیم. بسیاری از احزاب در آستانه یا قبل از انتخابات شکل می‌گیرند و بعد از آن به سردی می‌گرایند.
اکبر اجرایی اظهار کرد: همانگونه که به‌خصوص در انتخابات مجلس شورای اسلامی معمولاً شاهد احزاب اقماری هستیم که تاثیرگذاری چندانی نیز ندارند.
وی با اشاره به اینکه احزاب در اصول و مبانی باهم اختلاف ندارند، گفت: اختلاف فقط در روش‌ها و راه رسیدن به اهداف است؛ اما تندروی‌ها باعث می‌شود دامنه اختلاف وسیع‌تر شود و شکل عقیدتی هم بگیرد.
نایب رییس شورای هماهنگی اصلاح‌طلبان فارس اظهار کرد: افراد صاحب‌نظر هر حزب همگی تابع قانون اساسی و دلداده اسلام و انقلاب هستند؛ اما برخی اختلاف‌ها باعث می‌شود افراد تندرو احزاب برای از میدان به در بردن رقیب برچسب‌هایی به یکدیگر بزنند.
مجلس باید جایگاه واقعی خود را بیابد
وی مجلس شورای اسلامی را مهم‌ترین رکن جامعه خواند و گفت: در بین قوای سه‌گانه هیچ‌یک به قدرت و اقتدار مجلس نیست و باید جایگاه واقعی خود را بیابد، در راس امور باشد و نمایندگانش عصاره فضایل ملت باشند.
دبیر انجمن اسلامی جامعه پزشکان ایران در استان فارس افزود: با این حال، متاسفانه در برخی مواقع شاهد هستیم جایگاه مجلس متزلزل می‌شود؛ چه از نظر جایگاه نمایندگان و چه سخت‌گیری‌هایی که برخی ارکان نظام روا می‌دارند و باعث ایجاد کانون‌های موازی می‌شوند که در نهایت سبب می‌شود اقتدار و در راس بودن مجلس دچار خدشه شود.
اجرایی با اشاره به اینکه امام خمینی (ره) اعتقاد داشتند مردم اصلی‌ترین تصمیم‌گیران جامعه هستند، عنوان کرد: عبارت مردم، شامل فرد خاصی نمی‌شود، همه آحاد جامعه را در برمی‌گیرد. کسانی که در چارچوب قوانین اصلی کشور فعالیت می‌کنند، رأیشان باهم برابر است.
وی افزود: بنیان‌گذار انقلاب اسلامی بر این باور بودند که اگر مردم حتی اشتباه تصمیم بگیرند، کسی حق ندارد برای آنها تعیین تکلیف کند و انتخاب اشتباه مردم را باطل کند؛ کما اینکه ایشان به‌صورت واضح در پیام خود اشاره کردند که با ریاست جمهوری بنی‌صدر و نخست وزیری بازرگان مخالف بودم؛ اما هیچوقت ساز و کارهای قانونی را زیر پا نگذاشتند و این مجلس بود که عدم کفایت سیاسی بنی‌صدر را صادر کرد.
دبیر انجمن اسلامی جامعه پزشکان ایران در استان فارس بیان داشت: باید سعی کنیم ساز و کارهای مختلف رعایت شود. قوانین کنونی، قوانین خوبی است و البته قانون هم قابل تغییر است، اما در چارچوب قوانین فعلی هم همه احزاب می‌توانند به‌راحتی فعالیت کنند؛ به شرط اینکه سلایق مختلف خود را محق اجرای سلیقه‌ای قانون ندانند.
عمل به مُر قانون، زمینه‌ساز برخورداری از مجلسی کاراست
اجرایی با بیان اینکه عمل به مُر قانون، زمینه‌ساز برخورداری از مجلسی کاراست، گفت: مشارکت حداکثری همیشه برای ما نقطه قوت و محل اقتدار بوده است. اگر در انتخابات مجلس شورای اسلامی شاهد حضور ۵۰میلیونی جامعه پای صندوق‌ها باشیم، اقتدارمان در جامعه بین‌الملل نیز افزایش می‌یابد.
وی منشا مشکلات کنونی را در داخل کشور دانست و اظهار کرد: اگر در داخل مقتدر باشیم و از هم حمایت کنیم، هیچ دشمن خارجی نمی‌تواند ما را تحت فشار قرار دهد. برخی جناح‌ها صدای همه مردم نیستند و می‌گویند اگر مشارکت کمتر باشد، به نفع ماست و می‌توانیم از این طریق نمایندگان خود را وارد مجلس کنیم.
نایب رییس شورای هماهنگی اصلاح‌طلبان فارس ادامه داد: همواره، مشارکت حداکثری و حضور همه آحاد مردم و حتی آنها که اعتقادی به نظام ندارند و به اعتبار ایرانی بودنشان بیایند پای صندوق رای، از اهمیت برخوردار بوده است.
اجرایی پشتوانه اصلی نظام را مردم دانست و گفت: همگی باید زمینه را برای شکل‌گیری مشارکت حداکثری افراد فراهم کنیم و این وظیفه بر عهده مسئولان و هیات‌های اجرایی و نظارتی است.
دبیر انجمن اسلامی جامعه پزشکان ایران در استان فارس بیان داشت: جلوگیری از سخت‌گیری‌های بی‌مورد و قوانین سلیقه‌ای چه در زمان ثبت‌نام و چه در زمان تایید صلاحیت آنان می‌تواند همه واجدین شرایط از احزاب و تفکرهای مختلف را برای شکل‌گیری مجلسی در خود به مشارکت دعوت کند.
وی افزود: هرچه نمایندگان در حد و اندازه و قواره ملی باشند، تاثیرگذاری بیشتری بر عملکرد داخلی و خارجی کشور خواهند داشت؛ در نتیجه سختگیری در ورود افراد به این عرصه افراد فاقد شرایط را به مجلس می‌فرستد که باعث خدشه در اقتدار نظام خواهد شد و عرصه را برای قانون‌گذاری و نظارت تنگ خواهد کرد.
اجرایی عنوان کرد: در ده دوره مجلس شاهد بوده‌ایم که مجالسی که افرادی برجسته داشته‌اند در تصویب قوانین و نظارت نیز اقتدار بیشتری نشان داده‌اند؛ برای نمونه در مجلس اول افرادی شرکت داشتند که هریک در کشور وزنه سنگینی بوده‌اند و در برخی مجالس نیز ضعیف بوده‌ایم و در عرصه جهانی و ملی دچار مشکل شدیم.
فعال شدن خانه احزاب فارس گامی ضروری است
نایب رییس شورای هماهنگی اصلاح‌طلبان فارس اظهار کرد: ساز و کار و لوازم فعال شدن احزاب اهمیت بسزایی دارد و مسئولان می‌توانند با فعال‌کردن خانه احزاب در استان فارس گامی مهم در این راستا به‌شمار می‌رود؛ چراکه اگر حزبی نیازمند محلی حداقلی باشد برای برگزاری جلسات باشد باید هزینه گزافی پرداخت کند و با توجه به شرایط کنونی احزاب از چنین وضعیتی استقبال نمی‌کنند که باعث می شود احزاب راکد بمانند.
وی ادامه داد: در همین زمینه بازگشت اعتماد عمومی بسیار اهمیت دارد و دولت در این حوزه می‌تواند بیش از سایر نهادها تاثیرگذار باشد و اگر تا زمان انتخابات از این دست امور صورت گیرد و شفافیت نیز اعمال شود، اعتماد از دست رفته جامعه جلب می‌شود.
اجرایی عنوان کرد:در شرایط کنونی ترغیب قشر خاکستری دشوارتر از گذشته است. از همین رو اقناع عمومی مردم و بازگشت اعتماد عمومی و پرهیز از ایجاد دوقطبی کاذب اهمیت دارد.
او افزود: به مردم القا نکنیم که اگر گروهی حاکم شد، چه دشواری‌هایی ممکن است پیش آید. لازم نیست اصولگرا و اصلاح‌طلب دست از عقاید خود و راه‌های رسیدن به هدف بردارند، بلکه در چارچوب همین قوانین و شرایط کنونی کشور با هم رقابت کنن؛ چراکه در کشور ما مردم تصمیم‌گیران نهایی برای همه مسائل هستند.
دبیر انجمن اسلامی جامعه پزشکان ایران در استان فارس عنوان کرد: باید بپذیریم مردم در همه ارکان صاحب‌نظر هستند و دولت نمی‌تواند در همه زمینه‌ها تصمیم‌گیرنده باشد.
تعریف حزب
عضو شورای ائتلاف نیروهای انقلاب اسلامی استان فارس نیز با بیان اینکه تعریفی که ما از احزاب داریم باید با آنچه در جوامع غربی وجود دارد، متفاوت باشد، اظهار کرد: اینکه هر حزبی به باشگاه قدرت تبدیل شود و افراد با نفوذ و ثروتمند برای کسب قدرت دور هم جمع شوند، صحیح نیست.
رضا نجابت عنوان داشت: ضروری است حزب به منزله محفل هدایت فکری، عقیدتی، سیاسی آحاد مردم و ایجاد نوعی کانال‌کشی در اقصی‌نقاط کشور برای تبیین فکر درست فعالیت کند.
وی افزود: افرادی که عمرشان را در احزاب سپری می‌کنند، در انتخابات نیز از اقبال بیشتری برخودار خواهند بود، در این زمینه شکل‌گیری ستادهای انتخاباتی طبیعی است و درستش هم همین است که احزاب تلاش‌گر ضمن ارتباط با مردم صدای آن ها را به گوش حاکمیت برسانند و هدایت فکری مردم را بر عهده داشته باشند.
عضو شورای ائتلاف نیروهای انقلاب اسلامی فارس بیان کرد: اگر هدف احزاب کسب قدرت قرار گیرد می‌تواند منجر به نتیجه‌های نامطلوب شود.
سهم‌خواهی حزب را به باشگاه قدرت بدل می‌کند
نجابت با اشاره به شگردهای هدایت فکری احزاب عنوان داشت: امروز شاهد دو آفت در بدنه احزاب هستیم هستیم. بعد از تشکیل مجلس یا دولت بعضی احزاب درگیر سهم گیری می‌شوند و خلاف خط مشی خود در پی کسب چیزی هستند که منتج به ارتقای جایگاه تحزب در کشور نمی‌شود؛ چرا که در این صورت حزب به باشگاه قدرت بدل می‌شود.
این فعال سیاسی بیان کرد: نمی‌توان از فردی حمایت کرد، اما جایی که تصمیم مخالفی با عقیده‌مان می‌گیرد، بیانیه دهیم و دعوت به آشوب کنیم.
احزاب برای مشارکت مردم تلاش کنند
وی با بیان اینکه احزاب باید کمک کنند مجلس یازدهم به رأس امور برگردد، ابراز داشت: عبارت رأس امور تفسیرهای مختلفی دارد؛ اما ضعف مجلس دهم مفرط بود.
نجابت بیان داشت: در اینکه میزان رای ملت است شکی نیست و مردم و خصوصا مستعضفان ولی‌نعمتان هستند؛ از همین رو احزاب باید در نخستین گام برای شکل‌گیری مشارکت حداکثری تلاش کنند.
وی افزود: مردم در فقه سیاسی، اندیشه بزرگان و قانون اساسی ما نقشی کلیدی دارند. وظیفه احزاب تشویق مردم به شرکت در انتخابات است که زمانی که با هدایت فکری صحیح رخ داده باشد و مردم هم نتیجه مشارکت حداکثری خود را در دوره‌های قبل دیده باشند، زمینه مشارکت مجدد را فراهم می‌کند.
عضو شورای ائتلاف نیروهای انقلاب اسلامی فارس با بیان اینکه وقتی مشارکت کاهش می‌یابد که مردم رای خود را بی‌معنی می‌بینند، عنوان کرد: آنها در این شرایط احساس می‌کنند به هر گروهی رای دهیم، آنچه به خاطرش رای داده‌ایم تحقق نمی‌یابد.
مشارکت نباید جناحی تعبیر شود
وی افزود: مشارکت نباید جناحی تعبیر شود؛ زیرا وقتی مسائل کلیدی و ناموسی کشور را به مسائل جناحی گره می‌زنیم، جایگاه حزب را متزلزل می‌کند.
عضو شورای ائتلاف نیروهای انقلاب اسلامی فارس ابراز داشت: هر زمان توانستیم وجدان خود را راضی کنیم که ببازیم ولو مشارکت حداکثری باشد، نشانگر تفکر درست حزبی است.
نجابت با اشاره به فلسفه تحزب عنوان کرد: اگر بتوانیم با کانال‌کشی جامعه را هدایت کنیم و گفتمانی را شکل دهیم هر دولتی سر کار بیاید، خواه ناخواه مجبور است در آن زمین بازی کند؛ از همین رو ریل‌گذاری گفتمانی از ضروریات احزاب است و می‌تواند نقش آنها را کلیدی کند.
وی ادامه داد: مثلاً در مساله شفافیت گفتمانی شکل گرفته است و تبدیل به اولویت جامعه شده است و یکی از پیشگامان آن احزاب بوده‌اند؛ اما باید بیش از این در زمینه شفافیت فعالیت شود، از جمله در تصمیمات غیرسرّی و مهم باید شفافیت آرا رخ دهد و ارتباط با مردم باید راحت‌تر به وجود بیاید.
این فعال سیاسی با اشاره به موضوع اصلاح نرخ سوخت گفت: در مساله بنزین سیاست‌ها گونه‌ای بود که سران قوا و مجموعه حکومت باید بتوانند با مردم صحبت کنند تا مردم خود را صاحب هویت بدانند.
نجابت با اشاره با تاریخچه تحقق مشروطه در ایران، به موضوع جایگاه احزاب اشاره کرد و آن را موضوعی تحقق‌نیافته برشمرد.
عضو شورای ائتلاف نیروهای انقلاب اسلامی فارس با بیان اینکه برای ورود به مجلس باید با برنامه و به‌صورت تیمی اقدام کرد، بیان داشت: اینکه فردی در قبال تصمیم‌گیری‌هایش به هیچکس پاسخگو نباشد، موضوع احزاب تک‌نفره را به میان می‌آورد که خطری اساسی برای تحقق تحزب در کشور به‌شمار می‌رود.
مشکلات درونی خود احزاب
دبیر حزب اعتدال و توسعه در شهرستان شیراز نیز در این میزگرد سر مشکلات احزاب را به خود آنها بازگرداند و گفت: مشکل احزاب ابتدا از آنجا آغاز می‌شود که کنگره هیچ حزبی طبق اساسنامه تشکیل نمی‌شود و اعضای آن طبق اساسنامه برگزیده نمی‌شوند.
مجتبی جوکار افزود: متاسفانه می‌بینیم عمده احزاب حتی ۱۰ سال است که کنگره‌ای تشکیل نداده‌اند. حزبی که تلاش می‌کند مشارکت را نهادینه کند، خودش به آن اعتقادی ندارد.
معاون شهرستان‌های حزب اعتدال و توسعه استان فارس با بیان اینکه نهادینه‌سازی تفکر حزبی در خود احزاب و کشور مهم است، گفت: در استان‌ها بسیاری از احزاب شاکله‌ای دارند که ۲۵ سال است ثابت مانده ؛ در نهایت تنها، دو سه نفر تغییر می‌کنند. در شهرستان‌ها هم همینطور است، جلسات حزب به یک دورهمی بدل شده است که مرتباً تکرار می‌شود و فرآیند انتخابات در آن رخ نمی‌دهد.
وی با بیان اینکه ثبات در شاکله حزب برمبنای نبود انتخاب شکل می‌گیرد، خاطرنشان کرد: در احزابمان ساختار نداریم، هیچ یک از احزاب کارت عضویت یا هواداری صادر نکرده‌اند و بر این اساس آنها، فرآیند شکل‌گیری را از پایین به بالا شکل نداده‌اند.
دبیر حزب اعتدال و توسعه در شهرستان شیراز گفت: بزرگترین آسیب تحزب، عدم اعتقاد به انتخاب در احزاب است و این وظیفه‌ای است که یاد نگرفته‌ایم و آن را آموزش ندیده‌ایم و چون حزب داریم دلیل نمی‌شود. فعال سیاسی باشیم و فعالان سیاسی باید آموزش ببینند.
جوکار با بیان اینکه مخاطب اصلی احزاب توده مردم و نخبگان هستند، ابراز داشت: باید در بحث مشارکت روی هر دو مخاطب کار کنیم. نخبگان کسانی هستند که احزاب مختلف باید روی آنها سرمایه‌گذاری کنند؛ چراکه هرچه افراد توانمندتری را انتخاب کنیم، مجلس پر قدرت‌تر می‌شود.
وی با اشاره به اینکه حزب اعتدال و توسعه از بسیاری نخبگان برای شرکت در انتخابات دعوت کرده است، افزود: دعوت از نخبگان، مخاطب را جذب می‌کند و همین، باعث افزایش مشارکت می‌شود؛ اما از اینجا به بعد افراد باید از نهادهای اجرایی مطالبه‌گر باشند.
رد صلاحیت‌ها شائبه مهندسی آرا نداشته باشد
معاون شهرستان‌های حزب اعتدال و توسعه فارس بیان کرد: رد صلاحیت‌ها نباید شائبه مهندسی آرا داشته باشد. باید زمینه مشارکت حداکثری را فراهم کند. وقتی تفاوتی بین افرد تاییدشده وجود نداشته باشد و سلایق مختلف حذف شود، چندان مطلوب نیست.
جوکار گفت: اگر احزاب کارکرد واقعی داشته باشند باید در جمع توده پذیرفته شوند. ایجاد کانون‌های روستایی و عشایری از جمله این مسائل است که باعث جلب توده می‌شود.
وی افزود: این بدان معناست که احزاب باید بتوانند در توده مردم شبکه مویرگی ایجاد کنند.
این فعال سیاسی با بیان اینکه قدرت هدف احزاب نیست، بلکه وسیله آن‌هاست، ابراز داشت: احزاب باید تلاش کنند به قدرت برسند برای فراگیر کردن تفکر حزبی خود.
جوکار اظهار داشت: برای آنکه مشارکت حداکثری دوره قبل را شاهد باشیم، باید بتوانیم در زمین ناهموار هم بازی کنیم.
دبیر حزب اعتدال و توسعه در شهرستان شیراز بیان کرد: خوشبین نیستم که لیست احزاب از اقبال برخوردار باشد. کف رای لیست‌ها در انتخابات پیش‌رو حداقل ۵۰ درصد کاهش خواهد داشت، ولی با این حال باید تمام تلاش خود را داشته باشیم.
