چالش های پرورش ماهی در کهگیلویه و بویراحمد

در حالی که پارسال نزدیک به ۱۸۹ هزار تن ماهیان گرمابی، ۱۷۴ هزار تن ماهیان سردآبی، ۶۰ هزار تن ماهیان منابع آبی داخلی، ۴۷ هزار تن میگو و ۲۸۰۰ تن گوشت ماهیان خاویاری در کشور تولید شد اما به رغم وجود منابع آبی راکد و خروشان به عنوان زیرساخت های اصلی پرورش آبزیان اما این استان تنها توانسته در زمینه ماهیان سردآبی و آن هم به میزان محدودی ماهی خاویاری تولید داشته باشد.

کارشناسان حوزه شیلات می گویند: استان کهگیلویه و بویراحمد به دلیل تنوع آب و هوایی ظرفیت های خوبی برای تولید ماهی در قفس،ماهیان گرم،سردآبی و ماهیان زینتی دارد.

روش پرورش ماهی در قفس که در آب های راکد چون سدها امکان پرورش وجود دارد بچه ماهی ها در قفس های مخصوص رهاسازی می شوند و پرورش دهندگان به صورت مرتب غذای مورد نیاز آنها  را در قفس ها تامین و در شرایط طبیعی رشد و در مدت معینی برداشت می کنند.

اما به رغم وجود سد به دلیل نبودن سرمایه گذار هنوز پرورش ماهی در قفس در کهگیلویه و بویراحمد صورت نگرفته است.

کارشناسان شیلات بر این باورند تولید ماهیان خاویاری به عنوان یکی از ظرفیت های کهگیلویه و بویراحمد افزون بر تولید گوشت از اهمیت ویژه ای در صادرات و ارزآوری برخوردار است اما این نوع ماهی هم به صورت محدود در استان تولید می شود.
از سوی دیگر به دلیل صید بی رویه ماهیان خاویاری در استان های حاشیه دریای خزر ،تعداد این گونه ماهی ارزشمند رو به کاهش گذاشته است.
ماهیان خاویاری جزو ذخائر ژنتیکی دریای خزر و ثروت عمومی به شمار می رود و هم اینک صید تجاری آن در دریای خزر از سوی دولت ممنوع شده است.
به عقیده کارشناسان شیلات، با توجه به وضعیت موجود ، افزایش مزارع تولید بچه ماهی خاویاری و پرورش در استان های دیگر هم سهم تولید ایران در بازار جهانی را حفظ می کند و هم از نابودی نسل ماهیان خاویاری جلوگیری می کند.
ماهیان خاویاری از خانواده تاس ماهیان بوده که با توجه به قدمت آنها به عنوان فسیل های زنده نیز شناخته می شوند.
ماهیان خاویاری به ۲۷ گونه و زیرگونه در جهان تقسیم می شوند.
پنج گونه از ماهیان خاویاری ممتاز جهان شامل فیل ماهی یا بلوگا، تاس ماهی روسی یا چالباش، تاس ماهی ایرانی یا قره برون، ماهی شیپ و ماهی ازون برون یا سوروگا از گونه های اصلی دریای خزر هستند.
خاویار ماهیان خاویاری از گران ترین غذاهای موجود در جهان است.

یکی از فعالان پرورش ماهی با اشاره به اینکه تامین غذای بچه ماهی یکی از نیازهای پرورش آبزیان در کهگیلویه و بویراحمد است می گوید : راه اندازی چنین واحدهای تولیدی به کاهش قیمت تمام شده محصول در استان و افزایش درآمد بهره برداران کمک می کند.

محمد اکبری افزود: هم اکنون غذای مورد نیاز بچه ماهی ها از استان های دیگر خریداری می شود که باعث تحمیل هزینه های حمل و نقل بر بهره برداران می شود.

وی با یادآوری این نکته که قیمت هر کیلوگرم غذای ماهی ۱۲۰ هزار ریال است اظهار داشت: این واحدهای تولید درآمد قابل توجهی برای سرمایه گذاران ایجاد می کنند.

یکی دیگر از بهره برداران پرورش ماهی می گوید: همه بهره برداران اقدام به راه اندازی واحدهای تولیدی پرورش ماهیان سردآبی می کنند در حالی که کهگیلویه و بویراحمد ظرفیت های خوبی در زمینه پرورش ماهیان گرم آبی، خاویاری و زینتی دارد.

علی کرمی نژاد افزود: تنوع بخشی به تولید ضمن برطرف کردن نیاز مردم استان با قیمت تمام شده کمتر، باعث استقبال بهتر از محصولات در بازارهای مصرف خواهد شد.

یکی بهره بردار دیگر با بیان اینکه سیلاب ابتدای امسال خسارت زیادی به زیرساخت های مزارع پرورش ماهی در استان زده گفت: فعالان خسارت دیده این عرصه در انتظار حمایت دولت برای بازگشت به تولید هستند.

محمد حسن یوسفی افزود: بهره برداران از دولت انتظار دارند در سال رونق تولید برای تحقق وعده های خود در زمینه پرداخت تسهیلات بلاعوض و بانکی برای راه اندازی مجدد واحدهای آسیب دیده از سیلاب همت کنند.

مدیر شیلات سازمان جهاد کشاورزی کهگیلویه و بویراحمد می گوید: ایجاد واحدهای تولیدی بچه ماهی یکی از نیازهای استان است که می تواند منجر به سودآوری برای سرمایه گذاران،ایجاد فرصت های شغلی و کمک به تولید دیگر واحدهای تولیدی پرورش ماهی شود.

حمزه جانبازی افزود: هم اکنون با وجود ۲۵۱ واحد پرورش ماهی، تولیدی بچه ماهی در کهگیلویه و بویراحمد وجود ندارد.

وی بیان کرد: یک سرمایه گذار  از استان چهارمحال بختیاری برای ایجاد یک واحد تولید بچه ماهی در استان شناسایی و هم اکنون در حال انجام مراحل مقدماتی برای راه اندازی این واحد تولیدی مهم در استان است.

مدیر شیلات سازمان جهاد کشاورزی کهگیلویه و بویراحمد ابراز داشت: پنج هزار متر مربع زمین در یکی از شهرک های صنعتی بویراحمد برای ایجاد واحد تولیدی پرورش بچه ماهی در استان پیش بینی شده است.

جانبازی عنوان کرد: با وجود این اما با توجه به ظرفیت تولید بیش از ۱۰ هزار تن ماهی در هر فصل نیاز به ایجاد واحدهای تولیدی بچه ماهی بیشتری در استان وجود دارد.

وی پرداخت تسهیلات و صدور مجوز در کمترین زمان ممکن از مهمترین حمایت های دولت برای ایجاد واحدهای تولیدی بچه ماهی در کهگیلویه و بویراحمد است.

جانبازی میزان سرمایه گذاری مورد نیاز برای راه اندازی یک واحد تولیدی بچه ماهی در استان را ۳۰ میلیارد ریال عنوان کرد.

وی پرورش ماهی در قفس در آب های سد کوثر و سدمارون را از ظرفیت های مغفول پرورش ماهی در کهگیلویه و بویراحمد ذکر کرد.

جانبازی میزان بهره وری از  ظرفیت های طبیعی کهگیلویه و بویراحمد در ماهیان خاوریاری و گرم آبی را محدود دانست و افزود: متقاضیانی که قصد سرمایه گذاری در این حوزه را داشته باشند با پرداخت تسهیلات بانکی حمایت خواهند شد.

وی بیان کرد:۶۷ میلیارد ریال تسهیلات بلاعوض برای جبران خسارت‌های سیلاب‌های سال زراعی گذشته به حوزه شیلات استان اختصاص یافته است.

حمزه جانبازی اظهار داشت: این میزان تسهیلات بلاعوض برای جبران خسارت های ناشی از بچه ماهی هایی که به دلیل سیلاب از بین رفتند به ۱۱۱ واحد تولیدی کهگیلویه و بویراحمد پرداخت خواهد شد.

وی بیان کرد: مستندات مورد نیاز تعدادی از واحد های تولیدی مزارع پرورش ماهی مورد تائید کارگروه استانی قرار گرفته و به زودی پرداخت تسهیلات بلاعوض حوزه شیلات آغاز خواهد شد.

مدیر شیلات سازمان جهاد کشاورزی کهگیلویه و بویراحمد از بقیه واحدهای تولیدی خسارت دیده حوزه شیلات خواست با تکمیل مستندات خود از مزایای قانونی پیش بینی شده بهره مند شوند.

وی ابراز داشت: سیل همچنین به تاسیسات زیربنایی ۳۱ مزرعه پرورش ماهی در کهگیلویه و بویراحمد خسارت زده است که براساس برنامه ریزی و بعد از احراز مستندات قانونی به این بهره برداران نیز تسهیلات بانکی ارزان قیمت برای بازسازی پرداخت خواهد شد.

جانبازی تصریح کرد: ۲۱۶  مزرعه فعال و ۳۵ مزرعه غیرفعال پرورش ماهی در استان وجود دارد.

وی با اشاره به اینکه سالیانه ۱۸هزار تن ماهی در کهگیلویه و بویراحمد تولید می شودابراز داشت: نیمه نخست امسال ۶هزار تن ماهی سردآبی در استان تولید شده که نسبت به مدت مشابه پارسال سه هزار تن کاهش یافته است.

وی بیان کرد: سیلاب و از بین رفتن بچه ها ماهی ها باعث کاهش تولید ماهی در استان شده است.

بهره برداران حوزه پرورش ماهی که بچه ماهی ها را به مزارع ریخته بودند پس از جاری شدن و از بین رفتن آنان افزون بر از دست دادن فصل بهار برای درآمدزایی ناچار به خرید دوباره بچه ماهی شدند.

کهگیلویه و بویراحمد یکی از قطب‌های تولید ماهی قزل آلا در کشور است به‌طوری که حدود ۱.۶ درصد تولید ماهیان سردآبی جهان و ۱۰ درصد تولید ماهیان سردآبی کشور را تأمین می‌کند.
این استان با دارا بودن حدود ۱۰ درصد منابع آبی و ۱۱ و نیم میلیارد مترمکعب روان آب، ۱۰ درصد تولید ماهیان سردآبی کشور را در خود جای داده است.
استان ۷۲۳ هزار نفری کهگیلویه و بویراحمد در جنوب غربی ایران دارد.