در طرح «الگوها و راهکارهای نوین در همکاری دانشگاهها با جامعه و صنعت» که از سوی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری تدوین و ابلاغ شده است بیش از ۱۰۰ ایده از سوی نخبگان ارسال شده است که ۱۰ ایده به عنوان طرح برتر پذیرفته شده که به برخی از آنها اشاره میشود:
ایجاد شبکه دانش دانشگاههای کشور
شبکه دانش بنا به تعریف ساز و کار ساختار و الگوهای رفتاری رسمی هستند که میان عوامل دانشی که در گذشته به دلیل مرزهای سلسله مراتبی کارکرد یا قانونی در ارتباط نبودند پیوند برقرار میکنند.
با ایجاد شبکه دانش، منابع دانش ضمنی سازماندهی شده و بستر استفاده از دانش ضمنی نخبگان فراهم میشود. در شرایط کنونی به دلیل رابطه سلسله مراتبی شاهد ایجاد سرزمینهای گسسته دانشجو در دانشگاههای کشور هستیم.
شبکه دانش دانشگاههای کشور گامی مهم جهت دستیابی به نظام ملی نوآوری از این شبکه دارای چهار لایه تعاملی مانند پرتال نرمافزار مبتنی بر تلفن همراه، از عملیات مانند تبادل نظر ایدهپردازی ثبت امتیاز مثبت و منفی نسبت فعالیتهای تحقیقاتی است. تحلیل شامل انواع گوناگون گزارش، مانند خبرگان دانشی، مدیران سازمانها و مدیران صنایع است که میتواند سطوح مختلفی داشته باشد. سطح هر کدام از این لایهها توسط شورای سیاستگذاری شبکه دانش تعیین خواهد شد.
حلقههای هوشمند چالشزدایی
طرح حلقههای هوشمند چالشزدایی با هدف ایجاد ارتباط زنجیر وار نوآوری و در قالب یک اپلیکیشن موبایل می باشد که شبکه سازی ذینفعان را تسهیل می کند. نقطه شروع ایده با انعکاس چالشهای صنعت توسط صنعتگران و در غالب نظامهای مرتبط است که شراکت صنعتگران و جامعه دانشگاهی با اعلام مشترکان آپ موبایل آغاز میشود که می تواند منجر به ایجاد و توسعه کسب و کارهای کوچک و متوسط شود. سپس آپ موبایل به صورت هوشمند با گسترش شبکهسازی به ظرفیتهای موجود در شهرکهای صنعتی و تولیدکنندگان بستر لازم برای تجاریسازی محصول و جذب فناوری در بخشهای صنعتی ذیربط را ایجاد میکند.
نکته حائز اهمیت مدیریت چابک این مسیر از طریق یک گردش کار تکرار شونده و شکست کار است. به بیان دیگر در هر گردش کار یکی از ویژگیهای مهم نهایی محقق میشود و طی فرآیند تکرار شونده امکان تکمیل ویژگیهای محصول نهایی و افزایش مزیتهای رقابتی ایجاد میشود.
سامانه جامع ارتباط موثر دانشگاه با جامعه و صنعت
این سامانه ملی و کشوری از ارکان و اجزای تشکیل شده است که فرآیند ارتباط دانشگاه با صنعت و جامعه را تسهیل، بهینه و هوشمندتر میسازد؛ یک بخش مهم این سامانه واحد جمعآوری نیازهاست که این کار به دو شکل انجام میشود:
مراجعه به متخصص نیازسنجی به جامعه و صنعت و بالعکس. به طوری که (برای صنعت و جامعه پرتال یا سامانه جهت ارائه نیازها ایجاد شود) و بخش دیگر واحد پالایش و صنعت (نیازها از یک کار تشخیص نو دستهبندی نیازهای جمعآوری شده) و بررسی کارهای مشابه در پایگاه دانش و ارائه نیازهای جامعه دانشگاهی جهت برطرفسازی که این برطرفسازی بسته به حجم و ابعاد کار میتواند به صورت طرحهای پژوهشی یا به صورت تأسیس رشته یا تدوین دروس باشد.
یک سامانه هوشمند یا بانک هوشمند مدیریت نیازها سبب جلوگیری از انجام کارهای تکراری و صرفهجویی در هزینهها و ذخیره منابع و جلوگیری از انجام کارهای تکراری و صرفهجویی در هزینهها و ذخیره منابع و جلوگیری از اتلاف وقت به بهترین شکلی نیازهای جامعه و صنعت پاسخگویی خواهد شد.
طراحی و پیادهسازی سامانه ارزیابی و پایش همکاریهای علمی چند جانبه دانشگاهها و صنایع
در این طرح از نتایج ارزیابیها میتوانند نقاط ضعف را شناسایی کرد و در جهت رفع آن گام برداشت. نظر به اهمیت این موضوع طراحی و پیادهسازی سامانههای نرمافزاری. ارزیابی و پایش ارتباطات علمی دانشگاهها با صنایع در کشور به تصویر کشیدن میزان تعاملات و هم انتشاری این دو رکن ضروری به نظر میرسد. از طریق این سامانه ارزی سالانه پیوند و ارتباط این دو نهاد به طور مصور و آنلاین برای کاربران فراهم میشود.
ارزیابی دانشگاهها معمولا با استفاده از شاخصهای معمولی که سالیان طولانی است در عرصه سیاستگذاری علم و فناوری مورد استفاده است و مزایای بسیاری دارد اما در محصولات جامعه به کار گرفته نمیشود لذا سبب میشود تا توسعه کشور به صورت ناهمگن باشد از طرف دیگر ماموریت سوم به وظایف دانشگاهها افزوده شده و باید در ارزیابی دانشگاهها مورد توجه قرار بگیرد.
همچنین بعد از این مبنا سنجش مواردی که بتواند دستاوردهای عینیتر و فناورانه دانشگاهها و موسسات تحقیقاتی را به چالش کشیده و در نتیجه سبب رشد آن را فراهم آورد احساس میشود.
نهادسازی مشترک با صنایع، خوشههای صنعتی و دستگاههای اجرایی
هدف از این الگو آن است که دانشگاهها و مراکز پژوهشی فعالیت در دست تاسیس خود را به نهادی با مدیریت مشترک صنعت و یا دستگاههای اجرایی تبدیل کنند. در ساز و کارها و اساسنامههای تحقیقاتی کشور تشکیل شوراهای مانند شورای سیاستگذاری برای ایجاد انگیزه و ترغیب صنایع مخاطب پیشبینی شده است.
ولیکن در الگوی معرفی شده وزن مدیریتی صنعت و جامعه در مراکز تحقیقاتی قابل توجه و چشمگیر است. به نحوی که اولاً مرکز دارای هیات مدیره متشکل از اعضای دانشگاه و صنعت بوده و ثانیاً هر دو نهاد دانشگاه و صنعت به نسبت آوردههای مادی و معنوی خود در نهاد مشترک از سود و زیان متناسب که در آییننامه اجرایی نهاد پیشبینی می ود، بهرهمند خواهند شد.
The Sciencity (دانشگاهی به وسعت یک شهر)
طرح جامع «دانشگاه پارک» در پی اجرای یک مدل پیشگام و عملیاتی برای ارتباط میان دانشگاه و جامعه با تاکید بر ارتقای دانش عمومی شهروندان است.
هدف از این طرح برقراری پیوندی معنادار میان مفاهیم دانش دانشآموز، دانشجو، دانشگاه و جامعه از یک سو و اجرای یک ساز و کار برای تکمیل میان این مفاهیم دیگر است. ایده دانشگاهی این امکان را دارد تا ماموریت خود را در چندین فاز تعریف کند که اولین باز آن در قالب طرح دانشگاه خانواده پیشنهاد شده است.
تبدیل این طرح به یک مرکز موفق ملی در مدت زمان سه سال پیشبینی شده است که در یک چرخه هم تکمیل و با رویکردی جامعه محور حلقههای واسط میان دانشگاهها در جامعه پیرامونی را برقرار و دانشگاه را به خانوادهها به عنوان مهمترین رکن جامعه مربیان مراکز کسب و کار سازمانها و سایر گروههای ذینفع پیوند میدهد و وسیعترین خدمت علمی، فرهنگی و هنری مهارتی را در سطح دانشگاه برای جامعه موجب میشود.
نظر شما