کاهش بارندگی‌ها تهدیدی دوباره برای دریاچه ارومیه

به گزارش ایرنا، بنا به اعلام کارشناسان آب منطقه ای، هواشناسی،  جهادکشاورزی و محیط زیست اکنون این کاهش بارندگی ها در سطح آذربایجان شرقی موجب کاهش مجدد حجم و تراز آب دریاچه ارومیه نسبت به ابتدای امسال و کاهش ۴۰ درصدی میزان بارندگی ها در سال جاری شده، طوری که اکنون این استان پس از اردبیل رتبه آخر میزان بارندگی را در کشور کسب کرده است.  

آمار تمام ایستگاه های هواشناسی آذربایجان شرقی به جز بستان آباد، نشان دهنده کاهش محسوس مقدار بارندگی ها و از طرفی افزایش دما در شهرهای آذربایجان شرقی به جز سراب است طوری که کشاورزی منطقه و برنامه احیای دریاچه ارومیه را مورد تهدید قرار می دهد، بر این اساس باید دستگاه های متولی به فکر مدیریت شرایط یاد شده باشند و از طرف دیگر ستاد احیای دریاچه ارومیه نیز تدابیر لازم را برای حفظ شرایط موجود بیاندیشد.   

البته کارشناسان تغییر اقلیم را علت این تغییرات آب و هوایی و کاهش بارندگی می دانند و راهکار آن را سازگاری و مدیریت شرایط اعلام می کنند، بارش سیل آسا در جنوب کشور (اهواز) و به حداقل رسیدن بارندگی ها در شمال غرب ایران مثل استان های آذربایجان شرقی، آذربایجان غربی و اردبیل این نظریه را تا حدودی تائید می کند.

مدیرکل هواشناسی آذربایجان شرقی در این خصوص با هشدار نسبت به کاهش بارندگی در این استان اظهار کرد: میزان بارندگی های امسال نسبت به سال گذشته ۴۰ درصد کاهش دارد.  

علی دولتی مهر به خبرنگار ایرنا گفت: از ابتدای سال آبی تا کنون نسبت به مدت مشابه سال آبی گذشته ۵۰ میلی متر کاهش بارندگی داریم و پیش بینی های هواشناسی برای سه ماه آینده نیز کاهش بارندگی را نشان می دهد.  

وی با اشاره به اینکه وضعیت بارندگی در شمال غرب کشور بحرانی است، ادامه داد: بارندگی در آذربایجان شرقی نسبت به دراز مدت نیز ۳۷ تا ۴۰ درصد کاهش یافته از طرف دیگر نسبت به سال گذشته ۱.۲ با افزایش دما روبرو شده که کارشناسان علت این وقایع را تغییرات اقلیمی اعلام می کنند.  

دولتی مهر اضافه کرد: استان های آذربایجان غربی،  اردبیل و ایلام نیز با بحران بارندگی روبرو هستند و وضعیت مشابه ما دارند در واقع همین استان ها در آذر ماه گذشته جزو استان های گرم کشور بودند.  

وی ادامه داد: آذربایجان شرقی در آذر ماه گذشته دومین استان گرم کشور بوده و در واقع این استان سال گرمی را سپری می کند البته بیشتر استان ها ماه های خنکی داشتند.  

وی اظهار کرد: از سال ۱۳۳۰ تا ۱۳۹۷ بارندگی در آذربایجان شرقی به خصوص در تبریز روند نزولی و دما روند صعودی داشته و در واقع از سال ۱۳۷۵ به بعد افزایش دما در تبریز محسوس شده است و در مراغه این روند شدیدتر بوده است.  

مدیرکل هواشناسی آذربایجان شرقی گفت: در ۲۰ سال گذشته روند افزایش دما در شهرهای آذربایجان شرقی به جز سراب افزایش معنا داری داشته است.  

مدیر عامل آب منطقه ای آذربایجان شرقی نیز در گفت و گو با ایرنا از کاهش تراز سطح آب دریاچه ارومیه نسبت به ابتدای سال آبی امسال خبر داد و افزود: این تراز نسبت به اول مهر امسال ۵ سانتی متر و نسبت به درازمدت ۳.۳۷ متر کاهش یافته است.  

یوسف غفارزاده اظهار کرد: البته تراز دریاچه ارومیه نسبت به مدت مشابه سال گذشته و هم سنجی انجام شده ۷۱ سانتی متر افزایش دارد و اکنون ۳.۲۹ میلیارد مترمکعب حجم آب دریاچه است که این شاخص نیز نسبت به اول مهر ماه امسال (سال آبی جاری) ۱۴ میلیون مترمکعب کاهش و نسبت به مدت مشابه سال گذشته ۱.۷۳ میلیارد مترمکعب افزایش دارد.  

به گزارش ایرنا، مدیرعامل شرکت مدیریت منابع آب ایران نیز اعلام کرد: میزان بارش‌های کشور از رشد ۱۵درصدی نسبت به سال گذشته برخوردار است، اما این وضعیت در حوضه دریاچه ارومیه کاهش پنج درصدی دارد.

محمدرضا حاج‌رسولی‌ها اضافه کرد: امسال با وجود بارندگی های خوب، اما پراکندگی آن یکسان نبوده و برخلاف افزایش ۴۳ درصدی متوسط بارندگی کشور نسبت به درازمدت، در چندین استان با کاهش متوسط بارندگی روبرو شده است. 

 وی گفت: استان‌های اردبیل ۵۱درصد، آذربایجان شرقی ۴۲درصد، خراسان شمالی ۲۶ درصد، آذربایجان غربی ۲۳درصد، کردستان ۱۹ درصد، گلستان ۱۸ درصد، چهارمحال و بختیاری  ۹ درصد و اصفهان ۳ درصد با کاهش متوسط بارندگی کشور روبرو شدند. 

مدیرعامل شرکت مدیریت منابع آب ایران گفت: حوضه آبریز دریاچه ارومیه با ۳۷ درصد کاهش بارندگی ها نسبت به دوره میانگین درازمدت روبرو شده است و روند کاهش بارندگی ها در این حوضه آبریز می تواند ورودی آب به دریاچه را کاهش دهد.

به گزارش ایرنا، تراز دریاچه ارومیه از سال ۱۳۴۴ تا سال ۱۳۷۲ خورشیدی، بین یک هزار و ۲۷۴ متر تا یک هزار و ۲۷۸ متر متغیر بود، اما از این تاریخ به بعد روند کاهشی تراز دریاچه آغاز شد و تا سال ۱۳۹۳ کاهش متوسط سالانه ۴۰ سانتی متر و در مجموع ۸ متر از تراز دریاچه ارومیه به ثبت رسید.
پس از تصویب طرح نجات دریاچه ارومیه و با وجود تغییر نداشتن چشمگیر بارش‌های حوضه در چهار سال گذشته، تراز دریاچه ارومیه نسبت به تراز احتمالی از روند گذشته با افزایش همراه شد که این نشان دهنده توقف روند کاهشی و تثبیت وضعیت دریاچه است.
به واسطه بارش‌های مناسب سال آبی جاری، امیدواری به احیای این گنجینه آبی شمال غرب کشور و تحقق اهداف برنامه‌ریزی برای بازگشت به تراز واسط دریاچه (۱۲۷۲ متر) بیشتر شده است.
حوضه آبریز این دریاچه با مساحت ۵۱ هزار و ۸۷۶ کیلومترمربع یکی از ۶ حوضه آبریز اصلی کشور است.

گزارش: پیمان پاکزاد