قطاری که رونق و برکت خواهد آورد

راه آهن قزوین - رشت که در سال ۹۲ و زمان استقرار دولت یازدهم دارای پیشرفت فیزیکی حدود ۴۰ تا ۵۰ درصد بود با اهتمام بی‌وقفه مسئولان طی استقرار دولت یازدهم و دوازدهم و اختصاص اعتبارات لازم با گذشتن از سد مشکلات بسیاری همچون شکافتن سنگ های سخت و تونل هایی که باید در دل کوه  ایجاد می‌شد، ریزش تونل ها و اطمینان از  استقامت پل هایی که می باید سالها استوار بماند ، به بهره برداری رسید.

 پیگیری ها برای بهره برداری از این پروژه فقط مختص استان نبود ؛ از دستورات رئیس جمهوری گرفته تا پی جویی ها و بازدیدهای مکرر رئیس سازمان برنامه و بودجه ، وزیر راه و شهرسازی ، معاون وزیر ، استانداران و دیگر مسئولان و دست اندرکاران  بدلیل اهمیت این  پروژه شبانه روزی بود.

 اما با وجود رسیدن قطار  به ایستگاه رشت پرونده تکمیل پروژهای ریلی رشت - انزلی و رشت - آستارا همچنان باز است و مسئولان ارشد کشوری و استانی همچنان مترصد تکمیل زنجیره نوستراک شمال - جنوب هستند.

 راه آهن قزوین - رشت ۵۳ تونل به طول ۲۲ کیلومتر دارد؛ همچنین بزرگترین پل راه آهن کشور به طول یک هزار و ۴۳۰ متر روی سد منجیل ساخته شده و برای احداث این خط ریلی حدود ۹ کیلومتر پل بزرگ و ۲۲ میلیون متر مکعب خاکبرداری و خاکریزی شده است.

اکنون فشار افکار عمومی در استان با راه اندازی قطار قزوین- رشت کاهش یافته و پیگیری چندانی از سوی مردم برای حرکت قطار در مسیرهای رشت - انزلی - آستارا نیست.

این موضوع خود بیانگر این است که دولت و دولتمردان در استان بدنبال انجام کار تبلیغاتی نیستند اما منافعی که از طریق تکمیل این پروژه نصیب استان و کشور می شود، آنقدر ارزشمند است که دولتمردان اهتمام دارند هرچه سریعتر  و در زمان برنامه ریزی شده این طرح را  به بهره برداری برسانند. 

 استاندار گیلان نیز  روز گذشته (سه شنبه) برای آگاهی از چگونگی روند پیشرفت پروژه و مشکلات احتمالی پیش روی پیمانکاران و اتخاذ تصمیمات و راهکارهایی برای خروج پروژه از بن بست و تسریع در روند آن از مسیر بازدید کرد و تعدادی از مسئولان مربوطه و خبرنگاران نیز با وی همراه شدند ، در فضایی که صدای بیل های مکانیکی و ماشین های مختلف سکوت طبیعت را بر هم زده بود افرادی با دستگاه های مختلف در حال کار بر سر این پروژه بودند ، شاید صدای دستگاه ها نه تنها ناخوشایند بلکه گوشخراش بود اما دستکم نوید عدم تعطیلی پروژه های عمرانی و ادامه توسعه استان را  در این شرایط سخت مالی دولت می داد .

استاندار گیلان در حاشیه این بازدید به منظور بررسی مشکلات موجود در اجرای این پروژه با بیان اینکه تکمیل به موقع راه آهن رشت - انزلی - کاسپین - آستارا با جدیت از سوی دولت دنبال می شود، بر شتاب در اجرای این پروژه و تحویل به موقع آن تاکید کرد.

ارسلان زارع با تاکید بر ضرورت رعایت مباحث زیست محیطی در پروژه های عمرانی از مردم ساکن در طول مسیر، شوراها و دهیاران خواست تا برای تسریع در تکمیل این پروژه همکاری لازم را داشته باشند.

زارع با اشاره به یکی از مشکلات این پروژه در زمینه تامین  مصالح اظهار داشت: اولویت اول تامین مصالح در این پروژه ماسه بادی است که ضمن قدردانی از اقدامات انجام شده توسط  سازمان های بنادر و کشتیرانی و صنعت، معدن و تجارت گیلان  تامین این مصالح تسریع شود.

 استاندار گیلان خاطرنشان کرد: درحال حاضر دو میلیون تن مصالح در پشت سد شفارود وجود دارد که بایستی ماشین آلات اضافه شود تا سرعت دو چندان شود.

راه آهن رشت- انزلی به طول ۴۰ کیلومتر در ادامه مسیر راه آهن قزوین- رشت مرکز استان گیلان را به بندر کاسپین متصل می کند که از نظر مبادلات تجاری و بازرگانی با کشورهای منطقه و کشورهای اروپایی و ترانزیت کالا و بار دارای اهمیت ویژه ای می باشد.

این پروژه در سه قطعه در حال ساخت است که دو ایستگاه پیربازار و بندرانزلی برای آن پیش بینی شده است.

در حال حاضر زیرسازی قطعات ۶ و ۷ در حال انجام می باشد و عملیات اجرایی قطعه ۸ به طول سه کیلومتر نیز طبق توافقنامه در تیرماه امسال با سازمان بنادر و دریانوردی تامین اعتبار و اجرا می شود.

 مقرر شده است تا سازمان منطقه آزاد کاسپین بخشی از هزینه ساخت و ارزیابی خط از ایستگاه پیربازار تا بندر کاسپین را تامین کند.

 برای خط ریلی رشت- انزلی تا پایان سال ۹۷ حدود ۲۶۷ میلیارد ریال هزینه شده و اعتبار ابلاغی برای سال ۹۸ آن ۸۹۲ میلیارد ریال بوده که برای تکمیل پروژه  چهار هزار و ۵۸۸ میلیارد ریال دیگر نیاز است.

مسیر ریلی رشت - انزلی تا پایان سال آینده به بهره‌برداری برسد

 معاون رئیس‌جمهوری و رئیس سازمان برنامه و بودجه نیز مردادماه امسال در بازدید از پروژه رشت- انزلی  با تاکید بر ضرورت تکمیل کریدور شمال - جنوب گفت: اهتمام داریم مسیر ریلی رشت - انزلی، تا پایان سال آینده به بهره‌برداری برسد.

محمدباقر نوبخت افزود: بر خلاف مسیر ریلی قزوین – رشت ، خط آهن رشت - انزلی جلگه ای و هموار است اما مشکل کنونی در این مسیر ، استملاک اراضی است و اگر تملک این اراضی به تاخیر نیافتد، می توانیم آن را به موقع به بهره برداری برسانیم.

وی با اشاره به اهمیت تکمیل ادامه راه آهن قزوین - رشت در دو مسیر رشت - انزلی و رشت - آستارا ادامه داد: اجرای قطعات رشت - انزلی - آستارا می تواند کریدور شمال - جنوب را تکمیل کند.

نوبخت اظهار داشت: در واقع این کریدور فقط یک قطعه منفصله دارد و آن رشت – آستاراست ضمن اینکه  قبلا قطعه منفصله کریدور تا  قزوین بود و این کریدور، فقط مربوط به ایران نیست بلکه مربوط به همه منطقه است و در حال حاضر در یک همکاری منطقه ای مشارکت می کنیم که این قطعه تکمیل شود.

وی خاطرنشان کرد: این طرح آنقدر برای همسایگان ما مهم است که آماده شده اند در ساخت نیمی از آن مشارکت کنند و در زمان حاضر این مشارکت را با جمهوری آذربایجان در حال انجام هستیم بنابراین بایستی هر چه سریعتر مسیر رشت - انزلی و رشت - آستارا را تکمیل کنیم.

معاون رئیس جمهوری گفت: علاوه بر بخش مسافری که راه اندازی شده ، بخش دیگر مربوط به حمل بار است و  این فقط به معنای بارهایی که از رشت می آیند ، نیست بلکه بایستی باری که از کشورهای همسایه می آید را نیز به مقصد انتقال دهیم.

وی با اشاره به لزوم عبور مسیر ریلی از اراضی کشاورزی و ضرورت تملک این اراضی، تأکید کرد که لازم است هرچه سریعتر اراضی این مسیر تملک شود.

به گفته نوبخت، چابهار تنها بندر اقیانوسی ماست و قطعه منفصله دیگر از چابهار تا زاهدان وجود دارد که با اتصال آن و نیز مسیری دیگر تا هرمزگان و سپس رشت، زمینه ساز حمل بار  از طریق کشتی و ریلی، ممکن می شود و باید گفت که تکمیل این قطعه، موجب توسعه ملی می شود.  

معاون رئیس جمهوری با بیان اینکه منابع مالی تامین شده و مشکلی برای تکمیل این مسیرها وجود ندارد، گفت: از ایستگاه پیربازار، یک شاخه به سمت انزلی و دیگری به سمت آستارا می رود و هم اکنون، کارهای عملیاتی از منطقه آزاد انزلی آغاز شده و تنها مشکل استملاک اراضی است.

یکی از مهمترین اهداف احداث خط آهن گیلان تکمیل کریدور شمال - جنوب بوده است؛ هم اکنون برای تحقق این مهم در ادامه راه آهن رشت - قزوین، مسیر ریلی از رشت به سمت بندرانزلی، کاسپین و آستارا در حال تکمیل است.

این مسیر ریلی از ایستگاه رشت دو شاخه شده که یک شاخه با عبور از شهر پیربازار به بندرانزلی متصل شده و شاخه دوم آن به شهر مرزی آستارا منتهی می شود.

مسیر رشت - انزلی ۳۷ کیلومتر است که در سه قطعه با سه پیمانکار تعریف شده است. این طرح علاوه بر آنکه از لحاظ حمل ‌و نقل داخلی بار و مسافر برای استان های قزوین و گیلان اهمیت دارد، از نظر ایجاد یک کریدور ریلی جدید برای صادرات و واردات کشور و همچنین ترانزیت کالا از مناطق شمالی کشور به خلیج فارس و آب های آزاد بین‌المللی و دیگر کشورهای همسایه ایران بسیار مهم است.

ظرفیت های گیلان برای بهره گیری از مسیر ریلی در صادرات

کشورمان ظرفیت های بسیاری دارد که مسئولان نیز اهتمام داشته اند تا با بهره گیری از این ظرفیت ها بتوانند با صادرات، به ارزش افزوده محصولات و کالاها فزونی بخشند که یکی از اقدامات انجام شده در این راستا، امضای موافقت نامه الحاق ایران به اتحادیه اوراسیا در اردیبهشت ماه ۱۳۹۷ در شهر آستانه پایتخت قزاقستان  بود که در آذرماه سال گذشته لایحه آن به تصویب هیات وزیران رسید و اجرای مفاد آن از هفته اول آبان ماه امسال، امکان افزایش صادرات ایران به پنج کشور عضو اتحادیه و همچنین بالعکس را فراهم می کند.

اتحادیه اقتصادی اوراسیا (Eurasian Economic Union )که از جامعه اقتصادی اوراسیا ریشه می‌گیرد؛ در سال ۲۰۱۵ میلادی با حضور کشورهای بلاروس، قزاقستان و روسیه آغاز به کار کرد؛ قرقیزستان و ارمنستان هم اندکی بعد در همین سال به عضویت کامل این اتحادیه درآمدند و جمهوری اسلامی ایران نیز در اردیبهشت ماه سال ۱۳۹۷ توافقنامه ایجاد محدوده آزاد تجاری با این اتحادیه را امضا کرد. مطابق موافقت نامه اعضای اتحادیه، ۸۶۲ قلم کالا با کمترین تعرفه بین اعضا مبادله خواهد شد و با توجه به گستره و جمعیت تحت شمول بازار مصرف کشورهای عضو به خصوص روسیه، فرصت اقتصادی بزرگی پیش روی ایران به ویژه در شرایط تحریم گشوده شده و با عنایت به اشتیاق ده ها کشور دیگر برای عضویت در اتحادیه، افق روشن تری برای فعالیت های اقتصادی آن قابل ترسیم است.

گیلان با ۱۴ هزار و ۷۱۱ کیلومتر مربع مساحت و ۲۷۰ کیلومتر نوار ساحلی دریای خزر از چابکسر تا آستارا، از بندرها و اسکله هایی همچون کاسپین، انزلی، کیاشهر، چمخاله و آستارا و همچنین  منطقه آزاد تجاری و صنعتی بندر انزلی و منطقه ویژه اقتصادی بندر آستارا برخوردار است و ارتباط دریایی، زمینی و ریلی گیلان با کشورهای دیگر مزیت های این استان را دوچندان کرده است.

اکنون دبیرخانه اوراسیا در گیلان تشکیل شده و استاندار  برای استفاده از  ظرفیت استان در این بخش جهت رونق اقتصادی  تاکید دارد.

ارسلان زارع با بیان اینکه عمده تولیدات صنعتی گیلان در بخش های سلولزی، فولاد، قطعه سازی خودرو، دارویی، سیمان، روغن موتور و پوشاک است، اظهار داشت: تلاش ما براین است تا صنایع موجود در مرکز استان و منطقه آزاد انزلی سهم بسزایی در تولید ناخالص ملی و پیشرفت استان داشته باشد.

وی افزود: در راستای اجرای منویات رهبر معظم انقلاب، برنامه های رئیس جمهوری و دولت زمینه صادرات کالاهای تولیدی استان بیشتر از گذشته فراهم شده است.

استاندار گیلان به رشد ۸۳ درصدی صادرات محصولات تولیدی گیلان در سال گذشته نسبت به سال ماقبل اشاره و اظهار کرد : هدفگذاری صادرات امسال بر مبنای ۵۰۰ میلیون دلار است که ۴۰۰ میلیون دلار نیز از طریق منطقه آزاد انزلی، بندرکاسپین و انزلی پیش بینی شده است.

شناسایی فرصت های جذب سرمایه گذاری برای رونق صادرات

مدیرکل جذب و حمایت از سرمایه گذاری استانداری گیلان در این ارتباط معتقد است: استان ظرفیت های لازم را برای صادرات دارد.

یونس رنجکش  افزود: تنوع گیلان در بخش تولیدات، خدمات و پتانسیل ها و ظرفیت های موجود در این زمینه به دلیل هم مرز بودن با یک کشور و همچنین وجود بنادر  مختلف ارتباطی همچون کاسپین ، انزلی و آستارا ، خط ریلی آستارا - آستارا و بار انداز آن، راه اندازی شبکه ریلی رشت – قزوین و همچنین جاده مناسب ترانزیتی؛ این استان را به عنوان شاهرگ حیاتی صادرات تبدیل کرده که از دیرباز نیز راه های ارتباطی و موقعیت های ارتباط ساز گیلان مورد توجه قرار داشته است .

وی اظهار کرد: برای اینکه  اقداماتی جدی تر در بحث توسعه صادرات ، محصولات گیلان و ایران با برندهای ایرانی در بازارهای جهانی به ویژه حاشیه دریای کاسپین و اوراسیا عرضه شود؛ نیازمند ایجاد بسترهای سرمایه گذاری در حوزه های مختلف صنایع تبدیلی هستیم که به همین لحاظ با توجه به فرصت های شناسایی شده در استان در مباحث مختلف صادراتی این شرایط اکنون در گیلان فراهم است تا با جذب سرمایه گذاران داخلی و خارجی فرصت های بالقوه موجود عملیاتی شود.

 وی ادامه داد: با توجه به فرصت های شناسایی شده در بخش های تولید انرژی ، ایجاد کارخانه های مختلف در شهرک های صنعتی و سایر نقاط استان شاهد ابراز تمایل بسیاری برای سرمایه گذاری هستیم  که ظرفیت های شناخته شده به متقاضیان معرفی و سرمایه گذاری های مختلفی نیز انجام می شود.

رنجکش گفت: گیلان از لحاظ صنعتی ، گردشگری و خدمات جاذبه های سرمایه گذاری دارد  وبا وجود همه مشکلات موجود همواره شاهد تردد اتباع کشورهای مختلف به عنوان سرمایه گذار هستیم که در دیدارها و رایزنی های مقامات استانی به دنبال ارائه طرح های سرمایه گذاری خود و دریافت مجوزهای لازم در این زمینه هستند .

با توجه به پیشینه دیرین و غنی تجاری و انجام بیشترین حجم مبادلات تجاری با کشورهای همسود (CIS) و اوراسیا در گیلان، با تشکیل میز اوراسیا با محوریت استان موافقت شده است.

قرارداد تشکیل اولیه اتحادیه اقتصادی اوراسیا در ۲۹ مه ۲۰۱۴ میان کشورهای روسیه، بلاروس و قزاقستان منعقد و جایگزین اتحادیه گمرکی اوراسیا شد و سپس کشورهای ارمنستان و قرقیزستان نیز به عضویت آن در آمدند. این اتحادیه کار خود را به طور رسمی از اول ژانویه ۲۰۱۵ آغاز کرد. کشورهای عضو اوراسیا هم اکنون ۲۰ میلیون کیلومترمربع مساحت و بیش از ۱۸۳ میلیون نفر جمعیت دارند که ۵.۲ درصد جمعیت جهان است. درباره اهداف این اتحادیه اقتصادی می‌توان به تسهیل تجارت، ایجاد بازار مشترک در حوزه کشورهای عضو، حذف تدریجی قوانین گمرکی در داخل اتحادیه، برقراری تعرفه خارجی مشترک در میان کشورهای عضو و هماهنگ سازی تشریفات گمرکی اشاره کرد.

موافقنامه موقت ترتیبات ترجیحی ایران و اوراسیا از پنجم آبان ماه سال جاری اجرایی شد و قرار است یکسال پس از اجرای این موافقتنامه، مقدمات تجارت آزاد با منطقه مذکور فراهم شود. این موافقتنامه  ۸۶۲  قلم کالا را شامل می‌شود که ۳۶۰  قلم ترجیحات اعطایی ایران به اوراسیا و ۵۰۲ قلم هم ترجیحات اعطایی اوراسیا به ایران است.

  حمل و نقل ریلی، گامی مهم در توسعه زمین منظر گردی گیلان

گیلان همچنین  به علت جاذبه های طبیعی فرهنگی استانی گردشگری  است و حمل ونق ریلی می تواند نقش موثری در این زمینه داشته باشد.

رئیس کمیسیون گردشگری و خدمات اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی استان گیلان گفت: حمل و نقل ریلی یکی از مهمترین گام ها در توسعه زمین منظر گردی برای گردشگری پایدار در استان است.

همایون کاوه  کاهش آلودگی های محیطی و دسترسی ساده تر و ارزان تر برای بازدید از جاذبه های گردشگری طبیعت محور گیلان را از مهمترین دستاوردهای اتصال راه آهن به استان عنوان کرد.

وی ادامه داد: خط ریلی علاوه بر اینکه خطرات مسافرت جاده ای برای گردشگران را کاهش می دهد؛ امکان بهره مندی مسافران از منظرهای طبیعی استان بدون دست اندازی و یا ایجاد آلودگی در محیط شکننده و طبیعت آسیب پذیر گیلان را نیز فراهم می سازد. 
وی ادامه داد: حمل و نقل جاده ای آلودگی های محیطی فراوانی را در مسیر ایجاد می کند از این رو توسعه حمل و نقل ریلی برای توسعه گردشگری، اقدامی وزین و محوری برای توسعه پایدار استان است .
کاوه،  گردشگری طبیعت محور با دیدگاه توسعه پایدار را از بحث های روز برای توسعه اقتصاد گردشگری پاک گیلان ذکر و خاطرنشان کرد: استان مزیت های ارزنده ای برای گردشگری پاک دارد و یکی از این حوزه ها موسوم به زمین منظرگردی (ژئوتوریسم) است که امکان مسافرت و بهره مندی از مناظر طبیعی و زمین را بدون آسیب رساندن به طبیعت و در زمان بسیار کوتاهی فراهم می کند.

دولتمردان دولت دوازدهم اهتمام دارند تا این پروژه هر چه سریعتر به سر منزل نهایی برسد که در این صورت علاوه بر تسهیل صادرات محصولات استان و دیگر استان های  کشور  ، بدلیل کوتاه شدن مسافت بسیاری از کشورها را برای  جابه جایی کالاهای خود  از مسیر کریدور  شمال - جنوب ترغیب خواهد کرد.

قطار گیلان قادر به حمل ۱۰ میلیون تن بار و سه میلیون و ۸۰۰ هزار مسافر خواهد بود.