دهمین نشست هم‌اندیشی جامعه روحانیت مبارز با احزاب و تشکل‌ها روز پنجشنبه گذشته برگزار شد. جلسه‌ای که سخنان رد و بدل شده در آن می‌تواند پرده از برخی نگرانی‌ها و چالش‌های اصولگرایان برای وحدت بردارد. موضوع رد صلاحیت یکی از چهره‌های اصولگرا هم به عنوان رویدادی تازه میان این گروه مورد توجه رسانه‌ها است. ویژگی‌های مجلس ترازی که اصولگرایان مهم‌ترین شاخص آن را انقلابی بودن و کارویژه آن را مقابله با دولت تعریف می‌کنند.
مکانیسم داوری-رهبری در شانا
بررسی اظهارات این روزهای اصولگرایان درباره شانا از چند معضل حل نشده یا دست‌کم مبهم حکایت دارد. مکانیسم داوری-رهبری و همچنین طیف‌هایی که یا هنوز به راهبرد انتخاباتی نرسیده‌اند یا راهبرد آن‌ها سازش‌پذیر با دیگر راهبردهای اصولگرایان و شورای ائتلاف نیست. انتقادات جامعه روحانیت درباره مبهم بودن مکانیسم داوری-رهبری از سوی آیت‌الله «محمد علی موحدی‌کرمانی» و حجت‌الاسلام «مصطفی پورمحمدی» رییس و دبیرعالی جامعه روحانیت مبارز کشور بیان شد.
آیت‌الله موحدی کرمانی در این زمینه گفته است: «سرنوشت داوری جامعه روحانیت در سازوکار شورای ائتلاف و عملکرد آن روشن و شفاف نیست.» او افزود: «اگر بر فرض اختلاف‌نظر در هر مرحله‌ای بروز کرد و نقش و چگونگی داوری جامعه روحانیت مبهم نباشد، لذا نقش داوری را روشن و بدون تعارف و کلی‌گویی بیان کنید.»
پورمحمدی هم تصریح کرده است که ما در شورای ائتلاف نقش همراهی و هدایت داشتیم و انتظار این بوده که مکانیسم داوری در شورای ائتلاف در صورت بروز اختلاف یا سوءبرداشت، روشن و صریح بیان شود.
حجت‌الاسلام «غلامرضا مصباحی‌مقدم» سخنگوی جامعه روحانیت هم ضمن ابراز بی‌اطلاعی از تصمیمات تازه شورای ائتلاف از عدم حضور خود در جلسات این شورا خبر داد.
در پاسخ به اینگونه انتقادات «غلامعلی حدادعادل» رییس شورای ائتلاف در همان جلسه گرچه پاسخ خاصی به ابهامات نداد اما گفت: شورای ائتلاف خودش تعیین مصداق نخواهد کرد و ما بنا نداریم لیست تهیه کنیم، بلکه ما فرآیندی را به عنوان فرمول کار تعریف کرده‌ایم که باید اجرا شود و بر این باوریم که این فرآیند یک روش منطقی بی‌طرفانه است. او همچنین از تشکیل شورای ائتلاف نیروهای انقلاب در ۲۰۲ حوزه انتخابیه خبر داد.
اما بخش مهم گفته‌های رئیس سابق مجلس درباره وحدت بود. حداد عادل وحدت را شرط لازم و نه کافی برای پیروزی دانست و گفت: باید گفتمانی مدون طرح و عرضه کنیم که طیف‌های خاکستری جامعه هم به آن گرایش پیدا کنند.
آنچه در اظهارات اعضای جامعه روحانیت مبارز درباره فرایند انتخابات در شورای ائتلاف مستتر است نگرانی این تشکل از کنار گذاشته شدن در انتخابات است. جامعه روحانیت مبارز پیش از این هم برابر تصمیم جمنا (جبهه مردمی نیروهای انقلاب اسلامی) در انتخابات ریاست جمهوری دوازدهم سکوت کرد و به حضور حجت‌الاسلام ابراهیم رئیسی به عنوان نامزد اصولگرایان احترام گذاشته بود. این بار جامعه روحانیت خواستار اطلاع بیشتری از سازوکار تصمیم‌گیری در شورای ائتلاف است.
از سوی دیگر برخی چهره‌های اصولگرا شورای ائتلاف را تصمیم‌گیر نهایی می‌دانند. در این زمینه «محمدرضا باهنر» رییس جبهه پیروان خط امام و رهبری گفته است: «هیچ‌گاه قرار نیست که کسی مقابل شورای ائتلاف قرار گیرد و باید کمک و حمایت کنیم که به یک لیست جامع و کامل برسیم و پاشنه آشیل ما وحدت است که اگر مواظب نباشیم به خودمان می بازیم.»
ردصلاحیت رویداد تازه برای اصولگرایان
گرچه موضوع ردصلاحیت‌ها در ادوار مختلف انتخابات دغدغه اصولگرایان نبوده است؛ اما با رد صلاحیت «سعید زیباکلام» استاد اصولگرا و عدالت‌خواه دانشگاه تهران به استناد بند ۶ ماده ۲۸ قانون انتخابات، گویا این روند با اختلالی هرچند موقتی و محدود روبرو شده است.
ردصلاحیت زیباکلام میان طیف‌های مختلف اصلاح‌طلبان با انتقاد روبرو بوده و از پایداری‌ها تا بهاری‌ها نسبت به آن واکنش نشان دادند. واکنش انتقادی اصولگرایان به این دلیل که هیچ وقت تجربه نامزد رد صلاحیت‌شده شاخص و نزدیک به خود را نداشتند و هرگز هم از ردصلاحیت چهره‌های رقیب انتقاد نکردند؛ مهم ارزیابی می‌شود.
وحید اشتری فعال رسانه‌ای عدالت‌خواه در این زمینه می‌نویسد: «سعید زیباکلام به‌عنوان یکی از خوش‌نام‌ترین و باسوادترین و معقول‌ترین اساتید عدالت‌خواه دانشگاه تهران بابت داشتن «سوء شهرت» در هیئت اجرایی رد صلاحیت شده است. حتی نوشتن در موردش هم خجالت‌آور است.» در توییت یکی دیگر از چهره‌های جنبش عدالت‌خواه می خوانیم: «سعید زیباکلام را سالهاست می‌شناسم. باسواد، عالم، دردشناس، آگاه و البته غیرقابل معامله. حالا بفرمائید به چه دلیلی رد صلاحیت شده؟ داشتن سوء شهرت؛ باورتان می‌شود؟»
فعال رسانه‌ای دیگری نزدیک به جریان پایداری که نامزد انتخابات است درباره رد صلاحیت زیباکلام نوشته است: «هرچند که در سلایق سیاسی ما تفاوت‌هایی وجود دارد اما امیدوارم در مرحله بررسی‌های شورای نگهبان نتیجه تغییر کند.»
«غلامحسین الهام» سخنگوی دولت نهم و دهم هم در حساب کاربری خود در توییتر نوشت: سعید زیباکلام که سالهاست شهرت به عدالت‌طلبی دارد و دانشجویان عدالت‌خواه گردش جمع شده‌اند، به دلیل سوء شهرت توسط هیأت اجرایی رد صلاحیت شد! کاش خبر دروغ می‌بود.»
هنوز درباره ردصلاحیت سعید زیباکلام از سوی چهره‌های شاخص اصولگرا و شورای ائتلاف اظهارنظری منتشر نشده است اما با توجه به حمایت‌های متنوع از وی، سکوت این چهره‌ها می‌تواند دست‌کم گلایه‌هایی از سوی این طیف‌های متنوع در شورای ائتلاف داشته باشد.
ماهیت‌سازی برای مجلس آینده
اصولگرایان مدتهاست در طبل پیروزی انتخابات اسفند کوبیده و درباره ماهیت مجلس آینده، کارکردها و حتی ترکیب رییس و هیات‌رییسه آن سخن می‌گویند. نقطه مشترک تمام سخنرانی‌ها البته انتقاد از مجلس فعلی و دولت است و برای مثال باهنر کارویژه مهم مجلس آینده را «هٌل دادن» دولت توصیف می‌کند. با این وجود اصولگرایان در بخش‌های تبیینی، به ویژگی‌های نمایندگان مورد نظر خود هم می‌پردازند. در همین راستا «محسن پیرهادی» سخنگوی شورای ائتلاف نیروهای انقلاب گفته است: اعمال جراحی‌های بزرگ، حداقل نیاز به رای دو سوم نمایندگان مجلس دارد و نیازمند به اکثریت قاطع نمایندگان انقلابی هستیم.
آیت‌الله «محمدتقی مصباح یزدی» پدر معنوی جبهه پایداری در توصیف نامزد اصلح موردنظر خود گفته است: «سعی کنیم به کمک مردم برای تصدی پست‌های رسمی کسانی سر کار بیایند که دین را بهتر شناخته باشند، مصالح جامعه را بهتر درک کنند و ملکه تقوا و دین‌مداری‌شان از دیگران قویتر باشد؛ این یعنی بکوشیم افراد اصلح را انتخاب کنیم. این سه شاخص، ملاک اصلی تشخیص اصلح است؛ البته شاخص‌های فرعی دیگری مثل کارآمدی و تجربه هم در مرتبه بعد باید مورد توجه قرار گیرد.
نظر شما