در میان مؤمنان مردانی هستند که بر سر عهدی که با خدا بستند صادقانه ایستاده‌اند؛ بعضی پیمان خود را به آخر بردند و در راه او شربت شهادت نوشیدند، و بعضی دیگر در انتظارند؛ و هرگز تغییر و تبدیلی در عهد و پیمان خود ندادند. (سوره احزاب آیه ۲۳)
سردار بزرگ و پرافتخار اسلام در روز ۱۳ دی‌ماه ۱۳۹۸ آسمانی شد. دیشب ارواح طیبه شهیدان، روح مطهر قاسم سلیمانی را در آغوش گرفتند. سال‌ها مجاهدت مخلصانه و شجاعانه در میدان‌های مبارزه با شیاطین و اشرار عالم و سال‌ها آرزوی شهادت در راه خدا، سرانجام سلیمانی عزیز را به این مقام والا رسانید و خون پاک او به دست شقی‌ترین آحاد بشر بر زمین ریخت. این شهادت بزرگ را به پیشگاه حضرت بقیة‌الله ارواحناه فداه و به روح مطهر خود او تبریک و به ملت ایران تسلیت عرض می‌کنم. او نمونه برجسته‌ای از تربیت‌شدگان اسلام و مکتب امام خمینی بود، او همه عمر خود را به جهاد در راه خدا گذرانید. شهادت پاداش تلاش بی‌وقفه او در همه این سالیان بود، با رفتن او به حول و قوه الهی کار او و راه او متوقف و بسته نخواهد شد، ولی انتقام سختی در انتظار جنایتکارانی است که دست پلید خود را به خون او و دیگر شهدای حادثه دیشب آلودند. شهید سلیمانی چهره بین‌المللی مقاومت است و همه دلبستگان مقاومت خونخواه اویند. همه دوستان و نیز همه دشمنان بدانند، خط جهاد مقاومت با انگیزه مضاعف ادامه خواهد یافت و پیروزی قطعی در انتظار مجاهدان این راه مبارک است، فقدان سردار فداکار و عزیز ما تلخ است ولی ادامه مبارزه و دست یافتن به پیروزی نهایی کام قاتلان و جنایتکاران را تلخ‌تر خواهد کرد.
این جملات بخشی از پیام تسلیت آیت‌الله خامنه‌ای رهبر معظم انقلاب اسلامی است که در پی شهادت سردار شهید قاسم سلیمانی بیان شدند.
مقام معظم رهبری همچنین شامگاه ۱۳ دی‌ماه با حضور در منزل سردار شهید ضمن تفقد از خانواده شهید، شهادت آن مجاهد مخلص و عالی‌مقام را تبریک و تسلیت گفتند. رهبر انقلاب اسلامی، شهادت سردار سلیمانی به دست خبیث‌ترین افراد عالم یعنی آمریکایی‌ها و افتخار آنها به این جنایت را یک ویژگی ممتاز برای آن مجاهد شجاع برشمردند و خاطرنشان کردند: جهاد او جهاد بزرگی بود و خداوند نیز شهادت او را شهادت بزرگی قرار داد. این نعمت عظیم بر حاج قاسم که شایسته آن بود، گوارا باشد. حاج قاسم باید همین‌جور به شهادت می‌رسید.
- خبر | رهبرمعظم انقلاب در دیدار با خانواده سردار شهید قاسم سلیمانی: حاج قاسم در راه خدا از هیچ کس و هیچ چیز پروا نداشت.
- شهادت در بغداد
بامداد جمعه ۱۳ دی ۱۳۹۸ خورشیدی در حمله موشکی بالگردهای آمریکایی به ۲ خودرو در فرودگاه بغداد، سردار قاسم سلیمانی فرمانده سپاه قدس و ابومهدی المهندس معاون نیروی مردمی عراق (الحشد الشعبی) و همراهان دیگرشان در این حمله هدف قرار گرفتند و به شهادت رسیدند. این حمله با نظارت و دستور مستقیم رییس جمهوری آمریکا انجام شد. به گفته مقام‌های دولتی و وزارت دفاع آمریکا، ترامپ ابتدا در ۲۸ دسامبر (شنبه هفتم دی ماه) گزینه ترور را رد کرده و به جای آن مجوز حمله به گروه‌های مورد حمایت ایران را صادر کرد. وی چند روز بعد در حال تماشای گزارش‌های تلویزیونی بود که اعتراضات مقابل سفارت آمریکا در بغداد را نشان می‌داد و احتمالاً به دلیل خشم از تحقیر آمریکا در این ماجرا اواخر روز پنجشنبه به شدیدترین گزینه روی آورد و مقام‌های پنتاگون از این قضیه مبهوت شدند.
- فیلم | داستان شهادت قاسم سلیمانی و ابومهدی المهندس را ببینید
- گزارش نیویورک تایمز درباره تصمیم‌گیری ترامپ برای ترور شهید قاسم سلیمانی را بخوانید
- زندگینامه و فعالیت‌های سردار قاسم سلیمانی در دوران جنگ تحمیلی
قاسم سلیمانی در اسفند ۱۳۳۵ خورشیدی در یکی از شهرستان های استان کرمان به نام رابُر چشم به جهان گشود. قاسم دوران کودکی و نوجوانی خود را در کنار پدر به کار بنایی گذراند و در سال های جوانی در سازمان آب کرمان پیمانکار یکی از بخش های آن شد. او پس از پیروزی انقلاب اسلامی و تشکیل سپاه پاسداران انقلاب اسلامی به این نهاد پیوست. با شروع جنگ تحمیلی قاسم سلیمانی چندین گردان از سپاهیان کرمان را آموزش می‌دهد و به جبهه‌های جنوب اعزام می‌کند و کمی بعد، خود در صدر یک گروهان به سوسنگرد اعزام می‌شود تا از پیشروی رژیم بعث در جبهه مالکیه جلوگیری کند. سلیمانی در ۱۳۶۰ خورشیدی با حکم محسن رضایی فرمانده وقت سپاه پاسداران، به عنوان فرمانده لشکر ۴۱ ثارالله منصوب شد. این سردار شهید در بسیاری از عملیات ها شرکت داشت. همچنین شهید سلیمانی از فرماندهان عملیات‌های والفجر هشت، کربلای چهار و کربلای پنج نیز بود. با پایان یافتن جنگ در ۱۳۶۷خورشیدی، لشکر ۴۱ ثارالله به فرماندهی سردار سلیمانی به کرمان بازگشت و درگیر جنگ با اشراری شد که از مرزهای شرقی کشور هدایت می‌شدند. سردار سلیمانی در بهمن ۱۳۸۹ خورشیدی از طرف آیت الله خامنه‌ای، فرمانده کل قوا، درجه سرلشکری (بالاترین درجه نظامی در ایران) را دریافت کرد.
- سردار سلیمانی و فرماندهی سپاه قدس پاسداران
سردار قاسم سلیمانی در ۱۳۷۹ خورشیدی از طرف آیت‌الله خامنه‌ای مقام معظم رهبری به فرماندهی سپاه قدس منصوب شد. بر اساس گزارش های نقل شده سپاه قدس پاسداران جهت افزایش فعالیت برون‌مرزی ایران شکل گرفت و سلیمانی پس از احمد وحیدی دومین فرمانده سپاه قدس ایران شد. شهید قاسم سلیمانی نقش کلیدی در خاورمیانه به ویژه در ناآرامی‌های منطقه‌ای معروف به بیداری اسلامی (بهار عربی) ایفا کرد. شهید سلیمانی تا پیش از انتصاب به فرماندهی سپاه قدس با باندهای قاچاق مواد مخدر در مرزهای ایران و افغانستان می‌جنگید. برخی از سیاستمداران معتقدند که انتصاب سردار سلیمانی به فرماندهی سپاه قدس همزمان با قدرت گرفتن طالبان یک پیش‌آمد محض نبود، بلکه او از این رو انتخاب شد که بومیِ منطقه کوهستانی به نام رابُر در کرمان بود و با نظام سیاسی جوامع قبیله‌ای به طور کلی و با جامعه افغانستان به ویژه آشنایی نزدیک داشت. شهید سلیمانی با تجربه‌ای که از جنگ داخلی کردستان داشت نیز گزینه مناسبی به شمار می رفت، چون بنا بود در افغانستانِ عصر طالبان که درگیر جنگ‌های داخلی بود، وارد عمل شود. گفتنی است، شهید سلیمانی در طول هشت سال جنگ تحمیلی و نیز در مبارزه با باندهای مواد مخدر در مناطق مرزی ایران و افغانستان تا پیش از انتصابش به فرماندهی سپاه قدس تجربه بی‌مانندی اندوخته بود. در همین ارتباط مئیر داگان رئیس سابق موساد درباره سردار سلیمانی گفته بود: «او با هر گوشه از نظام رابطه دارد. او کسی است که من به آن باهوش از نظر سیاسی می‌گویم.»
- فیلم | فرماندهی فراتر از مرزها - چگونه قاسم سلیمانی فرمانده امنیت‌طلبی در خاورمیانه شد.
- درباره بسیج مردمی عراق (الحشدالشعبی) بیشتر بدانید.
- فعالیت‌های شهید سلیمانی پس از ظهور داعش
پس از ظهور داعش در عراق و سوریه، شهید سلیمانی به عنوان فرمانده سپاه قدس با حضور در این مناطق و سازماندهی نیروهای مردمی، به مبارزه با این گروه پرداخت. ناگفته نماند که نیروی قدس به رهبری سلیمانی نقش تأثیرگذاری در روند جنگ عراق داشته است. به طوری که موفق الربیعی وزیر سابق امنیت ملی عراق در مصاحبه‌ای با روزنامه الشرق الاوسط، سلیمانی را بدون شک قدرت‌مندترین مرد در عراق خوانده بود. در ۱۱ ژانویه ۲۰۰۷ میلادی آمریکایی ها مستقیما به نقش تاثیر گذار قاسم سلیمانی در عراق اعتراف کردند. در همین ارتباط استنلی مک‌کریستال ژنرال آمریکایی می گوید: مطلع شدیم که قاسم سلیمانی از طریق چند خودرو در حال حرکت به مرز ایران و عراق است. در عراق آمریکایی‌ها در حال تعقیب آنها بودند. کاروان خودروها وارد ساختمان ناشناخته‌ای در شهر اربیل کردستان عراق شدند که روی آن فقط نوشته بود «کنسولگری» که نشان می‌داد، افراد داخل ساختمان تحت پوشش دیپلماتیک عملیات انجام می‌دهند. نظامیان آمریکایی وارد ساختمان شدند و ۵ ایرانی که همگی پاسپورت دیپلماتیک را داشتند، دستگیر کردند، اما اثری از محمدعلی جعفری و قاسم سلیمانی نبود.
به گفته مک‌کریستال، هر پنج تن از اعضای سپاه قدس بودند. ۹ روز بعد از این واقعه، ۹ تا ۱۲ شبه نظامی به رهبری گروه شبه نظامی شیعه عصائب اهل الحق در حمله‌ای به مقر فرماندهی نظامیان آمریکا در کربلا که در بین مراکز فرماندهی پلیس عراق واقع است، سوار بر تعدادی خودروی نظامی با گذشتن از چندین لایه امنیتی به ساختمان اصلی فرماندهی که در آن هنگام ۳۰ آمریکایی در آن مستقر بود، نفوذ کردند و ۴ نظامی آمریکایی را به اسارت گرفتند و از منطقه خارج شدند و به نزدیکی رود فرات رفتند در نهایت با تعقیب بالگردهای آمریکایی شبه نظامیان فرار کردند و در مجموع پنج نظامی آمریکایی کشته شدند. این عملیات «برجسته‌ترین و پیچیده‌ترین عملیات در طول چهار سال جنگ» در عراق توصیف شده و افسران آمریکایی و مقامات عراق ادعا کردند، ایران در آن نقش داشته و پاسخی به اسارت ۵ ایرانی در اربیل بوده است.
-جنگ داخلی در سوریه و حضور تاثیرگذار سردار شهید قاسم سلیمانی
سردار سلیمانی نقش پررنگی در دفاع از مردم بیگناه سوریه در مقابل گروهک تروریستی داعش داشت. او و یارانش که مدافعان حرم نام گرفتند در بیشتر عملیات ها حضور داشتند و از مقام حرم و مردم بیگناه سوری به دفاع همه جانبه پرداختند. به طوری که پس از وقوع یک انفجار مهیب در دمشق که به کشته و زخمی شدن چندین مقام سوری انجامید، رسانه‌های جهان گزارش دادند که قاسم سلیمانی نیز در میان کشته‌شدگان قرار دارد و شایعه دخالت ایران در سوریه و کمک به بشار اسد برای سرکوب مخالفان قوت گرفت. چند روز پس از این ادعا قاسم سلیمانی در دیدار مسوولان نظام ایران با رهبر ایران در تهران حضور یافت. جان مگوایر افسر سابق سیا گفته بود: نبرد القصیر در ۲۰۱۳ میلادی که منجر به بازپس‌گیری شهر استراتژیک القصیر به وسیله ارتش سوریه و نقطه عطفی در جنگ بود، تحت نظارت و فرماندهی سلیمانی بوده است و این نبرد را یک پیروزی بزرگ برای او خوانده است.
-کمک به فرماندهی ارتش در عراق
با شکل گیری کامل گروهک تروریستی داعش و یورش آنها به مناطقی از عراق و سوریه در ۲۰۱۴ میلادی سبب شد تا سردار سلیمانی و یارانش برای دفاع مردم مظلوم این مناطق از جان و زندگی خود دست بکشند و روزها و سال ها به مبارزه با گروهک تروریستی داعش بپردازند. البته در این میان روزنامه ساندی تایمز انگلیس، وال‌استریت ژورنال و نیویورک تایمز مدعی شدند، ایران فرماندهی ارتش از هم فروپاشیده عراق را برعهده گرفته تا با نیروهای گروه تروریستی داعش مقابله کند. قاسم سلیمانی فرمانده سپاه قدس ایران، عملیات دفاع از بغداد پایتخت عراق را در مقابل حملات نیروهای گروه تروریستی داعش، فرماندهی می‌کند. در این میان یک منبع عراقی مدعی شد که ژنرال سلیمانی با ۶۷ مشاور ارشد خود به عراق سفر کرد و فرماندهی عملیات‌ها را برعهده گرفت و بر استقرار نیروهای عراقی و برنامه‌ریزی برای عملیات، نظارت دارد.
-تهدید مکرر به ترور و تحریم به وسیله مقامات آمریکایی
سردار سلیمانی همواره به وسیله مقامات آمریکایی و رژیم صهیونیستی تهدید به ترور می شد. در همین سال گذشته نیز مقامات وزارت امورخارجه آمریکا سردار سلیمانی را متهم به همکاری با نیروهای امنیتی سوریه در جریان اعتراضات در این کشور و سرکوب مخالفان بشار اسد کردند و در پی این اتهام وزارت خزانه‌داری آمریکا این سردار شهید را تحریم کرد. پس از تکرار بسیار نام قاسم سلیمانی در رسانه‌های جهان، خبرگزاری فرانسه خبری را منتشر ساخت که از احتمال ترور او به وسیله دولت آمریکا پرده بر می‌داشت. بر اساس این خبر جک کین فرمانده سابق نیروی زمینی ارتش آمریکا که در نشست استماع کنگره آمریکا حضور داشت با اشاره به طرح ترور مقامات ایرانی به ویژه مقامات ارشد سپاه پاسداران جمهوری اسلامی ایران، گفت: چرا آنها را به قتل نرسانیم؟ آنها قریب به هزار آمریکایی را کشته‌اند، چرا ما عامدانه آنها را ترور نکنیم؟ نمی‌گویم که اقدام نظامی انجام دهیم، من پیشنهاد می‌دهم عملیات محرمانه انجام دهیم. باید فشارهای شدیدی روی آنها اعمال کنیم.
همچنین رویل مارک گریچ از کارشناسان موسسه به دفاع از دموکراسی اظهار داشت: آنان به اندازه ما دارای منطق نیستند، فکر نمی‌کنم بتوانید بدون به قتل رساندن یکی از آنها، مرعوب‌شان کنید. قاسم سلیمانی خیلی زیاد سفر می‌کند، بروید او را دستگیر کنید یا به قتل برسانید! به گزارش خبرگزاری فرانسه در ادامه این اظهارت برخی از نمایندگان آمریکایی اعلام کردند ما انجام هرگونه اقدامی درباره ایران را دور از ذهن نمی‌دانیم اما از ابراز موافقت با اظهارات جک کین سر باز زدند.
- شهادت ره توشه سردار قاسم سلیمانی
سرانجام دشمنان کینه توز که رشادت و قدرت سردار قاسم سلیمانی را تاب نیاوردند در بامداد جمعه ۱۳ دی ۱۳۹۸ خورشیدی با حمله موشکی بالگردهای آمریکایی به ۲ خودروی حامل سردار قاسم سلیمانی فرمانده سپاه قدس و ابومهدی المهندس معاون بسیج مردمی عراق (الحشد الشعبی) و تنی چند از اعضای الحشد الشعبی در اطراف فرودگاه بغداد آنان را به شهادت رساندند. سردار سلیمانی در پاسخ به تهدید ترور از طرف مقامات آمریکایی همواره می گفت: این تهدید نیست، کمک به شوقی است. در پاسخ به افرادی که فکر می‌کنند با تهدیدها رعب بر ما حاکم می‌شود، می‌گویم خداوندا شهادت در راه خودت را به دست دشمنان دینت، نصیب من بگردان.
سپاه پاسداران انقلاب اسلامی با صدور اطلاعیه‌ای اخبار مربوط به شهادت سردار سرلشکر قاسم سلیمانی فرمانده نیروی قدس سپاه پاسداران انقلاب اسلامی را تایید کرد. سپاه پاسداران در اطلاعیه خود آورده است: سردار سرافراز اسلام حاج قاسم سلیمانی پس از عمری مجاهدت بامداد امروز در حمله بالگردهای آمریکایی به شهادت رسید.
- گزارش | روایت سفیر ایران در عراق از شهادت قاسم سلیمانی
- فیلم | پس از شهید سلیمانی، سردار اسماعیل قاآنی فرمانده نیروی قدس سپاه پاسداران شد. درباره او چه می‌دانیم؟
-واکنش‌های جهانی
اقدام آمریکا در ترور قاسم سلیمانی و ابومهدی المهندس نه تنها برخلاف تمام چارچوب‌های حقوق بین‌الملل بود بلکه همانطور که وزیر امور خارجه، جواد ظریف، تأکید کرد مصداق تروریسم دولتی نیز بود. این اقدام ترامپ که بدون مشورت با کنگره آمریکا انجام شد با بازتاب گسترده‌ای در داخل آمریکا نیز روبرو شد و مخالفان سیاسی او در ایالات متحده زبان به انتقادهای گسترده‌ای از ترامپ گشودند. برنی سندرز و جوبایدن دو رقیب دموکرات او در اظهاراتی جداگانه نگاهی واقع بینانه‌تر به پیامد اقدام رییس‌جمهوری آمریکا داشتند. سندرز در توییتی نوشت در صورت واکنش ایران و وقوع یک جنگ دیگر: این جنگ (احتمالی) به بهای جان شمار زیادی از شهروندان آمریکا و هزینه شدن هزاران میلیارد دلار دیگر منجر خواهد شد. جو بایدن نیز گفت برخلاف ادعای ترامپ این اقدام او هیچ اثر پیشگیرانه‌ای نخواهد داشت و اثر عکس هم خواهد داشت.
- اعضای کنگره آمریکا درباره این اقدام ترامپ چه گفتند؟
- فیلم | عاقبت اندیشی دیرهنگام؛ تحلیگران آمریکایی درباره عواقب اقدام تروریستی ترامپ چه می‌گویند؟
- خبر | تسلیت بشار اسد
-واکنش‌ها در ایران
بلافاصله پس از تأیید خبر شهادت سردار سلیمانی، مقامات و چهره‌های سیاسی و اجتماعی و فرهنگی کشور در پیام‌های رسمی یا پیام‌هایی در شبکه‌های اجتماعی به این جنایت واکنش نشان دادند. حسن روحانی رییس جمهوری در پیامی ضمن بیان تسلیت در پی شهادت حاج قاسم سلیمانی گفت: بی‌تردید ملت‌های آزاده انتقام این جنایت هولناک را خواهند گرفت. علی لاریجانی رییس مجلس شورای اسلامی نیز بیان داشت: این ملت، هرگز از خون فرزندان قهرمان خویش نخواهد گذشت. حجت الاسلام سیدابراهیم رییسی رییس قوه قضاییه نیز با بیان تسلیت گفت: آمریکا با این اقدام سبعانه، نقطه‌ای بر پایان حیات شرارت بار خود در منطقه گذاشت. علاوه بر چهره‌های سیاسی، شمار زیادی از چهره‌های برجسته فرهنگی و هنری نیز به ترور سردار سلیمانی واکنش نشان دادند.
- علی نصیریان: شهادت سردار سلیمانی همه را متاثر کرد
- وزیر فرهنگ: همه با هم در سوگ و خونخواه سیاوش زمانه خود هستیم
- علی رهبری: ترامپ دیوانه است
- حجت‌الله ایوبی: برای ایرانی آبادتر سردار سلیمانی باشیم
- آیت‌الله شبیری: ترور سردار سلیمانی جنایتی اسفناک است
-تشییع پیکر شهید سلیمانی و شهید ابومهدی
تشییع پیکرهای این دوشهید ابتدا از کاظمین و در جوار حرم امام موسی کاظم (ع) و امام جواد (ع) آغاز شد و سپس در بغداد با حضور شماری از مقام های بلند پایه عراقی از جمله عادل عبدالمهدی نخست وزیر دولت موقت عراق، سید عمار حکیم رییس جریان حکمت عراق، هادی العامری فرمانده جدید الحشد الشعبی و شماری از مسؤولان احزاب و گروه های عراقی شرکت داشتند.
در این سفر شهادت، سلیمانی تنها نبود و یکی از نزدیک‌ترین افراد به ایران ابومهدی المهندس نیز به شهادت رسید. ابومهدی که از زمان جنگ با رژیم بعث عراق در کنار ایران بود در سال‌های اخیر نیز در جنگ با داعش کنار سلیمانی بود. او بنابر وصیتش در تهران به خاک سپرده خواهد شد.
پیکر این دو شهید بزرگوار بعد از تشییه باشکوه در عراق به ایران آورده شد. ابتدا مردم اهواز این دو شهید را بدرقه کردند و سپس پیکرها آنها گرد حرم رضوی طواف داده شد. و بعد از اقامه نماز در تهران و توسط رهبر معظم انقلاب، شهید سلیمانی در رابر کرمان و شهید المهندس در تهران به خاک سپرده می‌شوند.
بیشتر ببینید:
انتقام سخت
از همان ابتدای شهادت حاج قاسم سلیمانی مقامات مختلف کشور از جمله مقام معظم رهبری از انتقام سخت این جنایت سخن گفتند.
سرلشکر حسین سلامی فرمانده سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در سخنانی بیان اینکه سیاست آمریکا در جهان اسلام با ترور سردار سلیمانی فرو پاشید و از هم گسسته شد، گفت: نتیجه، اثر و پژواک طبیعی ترور حاج قاسم، شکل‌گیری یک انرژی جدید در جغرافیای وسیع به صورت خودجوش، آتش به اختیار و مصمم برای یک انتقام گیری سخت و راهبردی، هم در جغرافیایی وسیع هم در طول زمان، با تاثیرات تعیین کننده خواهد بود که به طور قطع به حضور آمریکا در این منطقه خاتمه خواهد داد. سلامی با تاکید بر اینکه جبهه مقاومت هرگز با رفتن سردار سلیمانی آسیب نخواهد دید، بلکه قوی‌تر خواهد شد، گفت: ترور سردار سلیمانی نقطه آغازی برای پایان حضور آمریکا در این منطقه است، این عبارت ثبت بشود، بعدها همه خواهند دید.
نخستین پیامد این ترور دولتی، مصوبه مجلس عراق برای خروج نیروهای آمریکایی از خاک این کشور بود.
نظر شما