محمدرضا شالبافان روز یکشنبه در گفت وگو با خبرنگار سلامت ایرنا درباره انتشار اخبار ناصحیح در مورد سقوط هواپیمای اوکراینی افزود: همه در روزهای گذشته به دنبال این بودیم که کمترین اندوه برای بازماندگان سانحه هوایی رخ داده باشد و به طور مثال اگر این سانحه به خاطر نقص فنی هواپیما رخ داده بود، اندوه کمتری ایجاد میشد. وقتی این موارد مطرح شد که خطای فردی عامل وقوع سانحه بوده، بسیاری از افراد دوست داشتند شواهدی را باور کنند که اشتباه بود. اعتماد عمومی به دنبال این ماجرا نسبت به رسانهها و بیانیههای رسمی کاهش یافت.
وی ادامه داد: متاسفانه در کشور فضای اتهام زنی بسیار راحت است. اگر در این شرایط خبری از رسانههای خارجی ذکر میشد، به راحتی اتهام زده میشد. این در حالیست که خبرنگاران هم مثل بقیه مردم فکر میکنند و از آن طرف، سیاستگذاری ها باعث انتشار برخی مطالب میشود. گاهی رسانههای داخل کشور، حقایق را با تاخیر یا جهت گیری شده منتشر میکنند. این موضوع گاهی این قدر تکرار میشود که اعتماد عمومی نسبت به رسانه از بین میرود و در این شرایط حتی اگر در کشور هیچ خبر خاصی هم نباشد و رسانهها بگویند همه چیز در امن و امان است، مردم میگویند این امنیت کاذب است. این بی اعتمادی اصلا اتفاق خوبی نیست و اصلاح آن به شرایط خاصی نیاز دارد.
بازماندگان حوادث اخیر برای همه مردم ارزشمند هستند
این روان پزشک اظهار کرد: اکنون خانواده افرادی که در این حوادث آسیب دیدهاند باید بدانند برای همه مردم ایران ارزشمند هستند و باید مورد حمایت صادقانه قرار بگیرند. این حمایت باید جدا از رفتارهای رسمی باشد و مردم بدانند که جان آنها برای همه عزیز است. این امنیت باید از طرف نظام و دولت ایجاد شود و با احترام کامل و عذرخواهی واقعی اتفاق بیافتد تا مردم حس نکنند که اگر به واسطه اتفاقی جان خود را از دست بدهند، برای دیگران اهمیتی ندارد.
وی افزود: باید به بازماندگان این حوادث اجازه داده شود که مراسم عزاداری باشکوهی برگزار کنند. همچنین افراد در این شرایط باید بتوانند دلخوری و گلایه خود را مطرح کنند. در روزهای گذشته این را کاملا دیدیم که برخی مباحث مطرح شده کاملا فنی است و از طرفی فضا به شکلی پیش رفته بود که افراد گمان کردند نمیتوانند نظرات مطرح شده در رسانهها را نقد کنند.
گذراندن شرایط بحرانی
شالبافان گفت: یکی از مواردی که میتواند به افراد برای گذراندن شرایط بحرانی و برگشتن به شرایط طبیعی زندگی کمک کند، حضور بین افرادی است که امیدوار هستند. این در شرایطی است که در روزهای اخیر، بسیاری از افراد جامعه احساس خستگی و بی اعتمادی میکردند و حتی با این صحنه مواجه شدیم که اگر کسی به ظاهر نسبت به بقیه کمتر اندوهگین بود، با اتهام بی تفاوتی مواجه میشد.
وی ادامه داد: گاهی در موقعیتهایی قرار میگیریم که تعادل روانی ما دستخوش اتفاقات ناگهانی میشود و کشور در یک هفته اخیر درگیر این وضعیت شده بود. احساس ناامیدی مداوم و نگرانی و قریب الوقوع بودن خبر بد، یکی از شرایطی است که برای روان انسان خطرناک است. وقتی انسان احساس میکند آرامشها صادقانه نیست و برخی افراد به دنبال عادی جلوه دادن شرایط هستند و در واقع واقعیت را نمیگویند، شرایط طبیعی ایجاد نمیشود.
گاهی سیاست همه حقیقت را نمیگوید
این روان پزشک اظهار کرد: در همه دنیا این موضوع سابقه دارد که در سیاست به شکل کامل، حقیقت را نمیگویند. در شرایطی که افراد به راحتی اطلاعات را کسب میکنند، بستن فضا باعث سلب اعتماد عمومی و آسیب سلامت روان مردم میشود.
عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی ایران ادامه داد: به هر حال هر موضوعی، نظر مخالف و موافق دارد و رسانه برای کسب اعتماد مردم باید در بزنگاههای حساس، بستری برای انتشار نظرات ایجاد کند و حتی نتیجه گیری نکند و آن را بر عهده مخاطب بگذارد.
ترمیم روان جامعه
این روان پزشک گفت: امنیتی کردن فضا و تلاش برای به حاشیه بردن و فراموش شدن ماجرا، بی تردید به سلامت روان جامعه و اعتماد عمومی آسیب جدی وارد میکند و این رویه که در سالهای گذشته بارها رخ داده از برداشتی ناصحیح از روان آدمی منشاء میگیرد.
وی ادامه داد: بدون تردید اگر افراد امکان بیان اندوه خود در فقدانهایی به این بزرگی را به طرز مناسب و بدون دغدغه پیدا نکنند، شاید بعد از مدتی به ظاهر ساکت شوند، اما اثرات مخرب این اتفاق بر سلامت روان آنها بسیار بیشتر و عمیقتر میشود.
عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی ایران بیان کرد: بنابراین مهم ترین کاری که برای ترمیم روان جامعه از دست اندرکاران انتظار میرود، تامین فضای مناسب برای ابراز اندوه و امکان برگزاری مراسمی جمعی و با شکوه برای این قربانیان است تا شاید در بستر چنین نزدیکی به ظاهر تلخی امید و اعتماد عمومی تا حدی ترمیم شود.
بهزاد وحیدنیا مدیرکل مشاوره و امور روان شناختی سازمان بهزیستی کشور نیز روز گذشته (شنبه) درباره ارائه خدمات سلامت روان به بازماندگان حادثه سقوط هواپیما به خبرنگار ایرنا گفت: حمایتهای روانی به خانوادههای جانباختگان حادثه هواپیمای اوکراینی در راستای اجرای طرح حمایتهای اجتماعی و روان شناسی موسوم به محب ارائه میشود.
به گزارش ایرنا، ستاد کل نیروهای مسلح ایران روز گذشته (شنبه) تایید کرد که بر اثر بروز خطای انسانی و غیرعمد، هواپیمای خطوط هوایی اوکراین مورد اصابت قرار گرفته است.
این ستاد اطمینان خاطر داد با پیگیری انجام شده اصلاحات اساسی در فرآیندهای عملیاتی در سطح نیروهای مسلح، امکان تکرار این گونه خطاها را غیر ممکن ساخته و بلافاصله مقصر آن را به سازمان قضایی نیروهای مسلح معرفی کند تا با خطاهای صورت گرفته برخورد قانونی صورت گیرد.
یک هواپیمای خطوط هوایی اوکراین روز چهارشنبه پس از برخاستن از فرودگاه امام خمینی(ره) بر اثر خطای انسانی و بصورت غیر عمد مورد اصابت قرار گرفت و در نتیجه این حادثه ۱۷۶ مسافر و خدمه از جمله ۱۴۶ مسافر ایرانی خدمه جان باختند.
نظر شما