در نمایشگاهی که قرار است در کنار بارش کلمات و لغات ادبی و فرهنگی از دل کتاب‌ها و از زبان فرهنگ دوستان به کتاب‌های پرنغز این دوره، شعور و آگاهی باریده شود، افتتاح و آغاز آن از زبان مسوولان حوزه فرهنگی کشوری و استانی هدیه‌ای ارزشمندی توصیف شد که نتایج آن باید به افزایش میزان مطالعه در بین کودکان و نوجوانان و آشنایی با بزرگان فرهنگ و حافظان تاریخ این منطقه باشد.
پژوهشگران و دغدغه‌مندان حوزه فرهنگ و ادبیات، هرمزگان را سرشار از فرهنگ غنی در حوزه‌های ضرب‌المثل‌ها و قصه‌هایی معرفی کردند که جغرافیای اندیشه و دانش آن کمتر به نسل جوان امروز شناسانده شده است.
علی رضایی پژوهشگر حوزه ادبیات در هرمزگان از جمله افرادی است که نسبت به حوزه فرهنگ اصیل هرمزگان تعصب و دغدغه زیادی دارد.
وی شامگاه شنبه در آیین برپایی هفدهمین نمایشگاه کتاب هرمزگان برپایی این دوره از نمایشگاه کتاب را جدای از هر دغدغه‌ای، آن را فرصتی ارزشمند برای مردم این استان دانست.
رضایی ادامه داد: هرمزگان ظرفی پذیرنده افکار و اقوام مختلف در طول تاریخ است که نگاه به این استان بیشتر اقتصادی بوده و کمتر جغرافیای اندیشه و دانش آن شناسانده شده است.
این پژوهشگر مشهور هرمزگان با بیان اینکه بالندگی مردم هرمزگان در طول تاریخ بر مدار فرهنگ بوده است، افزود: براساس سندهای معتبر تاریخی مردم این استان نگهبان فرهنگ ایران کهن و نو بوده‌اند.
استاد رضایی ابراز خرسندی کرد که هرمزگان در دوره‌های مختلف پاسدار فرهنگ بسیار ارزشمند ایران بوده است.
وی در ادامه از مرحوم شرفا شرفایی موسس کتابخانه شرفایی در سال ۱۳۰۰ در شهر جناح بستک یاد کرد که یکی از گنجینه‌های ارزشمند کتاب‌های خطی ایران زمین را در همین خطه از کشور ثبت و حفظ کرد.
"مرحوم شرفا شرفایی موسس کتابخانه شرفایی در سال ۱۳۰۰ در شهر جناح متولد شد، شرفایی یکی از بازرگانان و اندیشمندان بزرگی بوده که کتاب های نفیس را خریداری و جمع آوری نموده و به همراه ۳۰ هزار جلد کتاب مرجع در علوم متفاوت درکتابخانه خود نگهداری کرد.
کتابخانه عمومی وقفی شرفا شرفایی جناح در شهرستان بستک تنها کتابخانه استان هرمزگان مجهز به بخش نسخ خطی است که در حال حاضر ۲۰۵ نسخه کتاب چاپ سربی، سنگی و خطی شناسایی شده در این کتابخانه وجود دارد.
این تعداد کتاب شامل ۱۲۵ نسخه کتاب چاپ سربی، ۶۶ نسخه چاپ سنگی و ۴ نسخه کتاب خطی است که افزون بر ۱۷۰ کتاب متعلق به خود مرحوم شرفایی موجود است و حدود ۲۰ کتاب اهدایی مردم و خیران است".
استاد رضایی ادامه داد: هم‌چنین در رصدخانه مراغه خواجه نصیرطوسی با آن تمامی مشغله‌های خود ۴۰۰ هزار جلد کتاب خطی فراهم کرد که نمونه آن در این استان با توجه به جغرافیا و موقعیت مکانی فقط یک اهل کتاب هرمزگانی افزون بر ۳۴ جلد کتاب با دست خود جمع‌آوری و به عنوان سرمایه گرانقدر برای ما باقی گذاشته است.
این پژوهشگر حوزه شعر و ادبیات با تاکید بر ضرورت توجه به واژگان بومی استان هرمزگان، خواستار چاپ منظومه درخت آشوری به عنوان عیدی به نسل جوان این استان شد.
وی بیان داشت: در این منظومه ارزشمند ۲ مجادله بین اقوام کشاورز و دامدار وجود دارد که؛ درخت نخل(مغ) با یک بز مناظره دارند که اثری بسیار ارزشمند در حوزه استفاده از واژگان و لغات بومی هرمزگان برای نسل جوان است.
رضایی با اشاره به این مطلب که؛ وقتی درخت نخل(مغ) در فرهنگ و تاریخ ایران تا این اندازه مورد توجه است که بر مهر داریوش ۲ تنه درخت خرما بر روی آن حک شده، ابرازداشت: با مطالعه فرهنگ سازندگی دوران هخامنشیان به این نتیجه رسیدیم که داریوش توجه ویژه‌ای به خرمای "شاهانی" یکی از نمونه‌های درخت خرما داشته است.
این پژوهشگر هرمزگانی تصریح کرد: امروز با نگاهی به ضرب‌المثل‌ها، قصه‌ها و کمی مطالعه می‌توان دریافت که مردم این استان تاریخ و فرهنگ گذشته خود را در وسایل پیرامون زندگی خود می‌توانند پیدا کنند.
وی گفت: اگر روزی شاهزادگان چینی در قرن هشتم شعر سعدی را با فقر می‌خواندند و گوش می‌دادند همین اشعار را دریانوردان هرمزگانی به دوش کشیدند و این فرهنگ را به چین منتقل کردند.
رضایی با بیان اینکه نمایشگاه‌های کتاب اگرچه بسیار هدیه‌های ارزشمندی برای مردم هرمزگان است، تقاضا کرد: در کنار این نمایشگاه، به قلم به دستان در این حوزه که عمر خود را در این مسیر گذاشته‌اند توجه شود.
وی با اشاره به این که؛ مرحوم سدید سند حاکمیت ایران بر خلیج فارس را اثبات کرد که در هر محکمه حقوقی می‌توان از این سندها استفاده کرد، تاکید کرد: آثار پاسداران فرهنگ تاریخی این خطه مهم از کشور نباید به دست فراموش سپرده شود.
این استاد ادبیات اظهارداشت: میراث هرمزگان مربوط به خود این استان نیست، بلکه دانه زنجیری است از سلسله فرهنگ بسیار ماندگار مردم ایران زمین، باشد که همه فرهنگ دوستان سلسله جنبان این سلسله و فرهنگ اصیل باشند.
صاحبان قلم و اندیشه قیمتی‌ترین انسان‌ها هستند
مدیرکل حوزه تبلیغ و ترویج معاونت قرآن و عترت وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی گفت: قرآن بزرگترین کتاب انسان‌ساز است که خداوند این معجزه خود را برای بشریت و به دست آخرین پیامبرش به ارمغان گذاشته است.
اصغر امیرنیا افزود: هرکشوری که در آن مطالعه نهادینه شود و مردم آن کشور با کتاب مانوس باشند آن کشوری روی بدبختی به خود نخواهد دید.
وی صاحبان قلم و اندیشه را انسان‌های بسیار قیمتی و ارزشمند خطاب کرد و ادامه داد: سال‌ها تجربه اندیشمندان از گذشته تاکنون را مطالعه و از این بستر توشه راهی برای خود کسب کنیم.
کتاب ارزشمندترین کالایی است که به انسان ارزش می‌دهد
مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی هرمزگان گفت: کتاب ارزشمندترین ساخته ذهن و دست بشر است؛ دست ساخته‌ای که از روزی که ساخته شد، تمدن و تفکرشکل گرفت.
رضا کمالی زرکانی از کتاب به عنوان ارزشمندترین کالایی یاد کرد که به انسان ارزش می‌دهد.
وی با اشاره به اثرگذاری کتاب در شکل‌گیری شخصیت و زندگی یک انسان، از کتاب‌های "قرآن کریم" به عنوان کتاب مقدس مسلمانان و کتاب "جنس دوم" به عنوان کتاب‌های اثرگذار در این راستا نام برد.
مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی هرمزگان بیان داشت: اهمیت کتاب تا جایی است که خداوند متعال معیار سنجش پیامبران خود را کتاب و پیامبران صاحب کتاب معرفی کرده است.
کمالی زرکانی هم‌چنین به تاریخچه کتاب در استان هرمزگان از جمله توجه به کتابخانههای شخصی دوستداران کتاب اشاره کرد که باعث شده این استان برای ناشران کتاب نیزجذاب باشد.
وی ادامه داد: وجود مخزن‌ها و کتابخانههای بزرگ شخصی اهل قلم و پژوهشگران به خصوص در منطقه غرب هرمزگان اثبات کننده توجه مردم این استان به کتاب و کتابخوانی بوده است.
این مسوول گفت: امسال که هرمزگان برای نخستین بار در حوزه پایتخت کتاب وارد شد، ۳ شهرستان و ۲ روستا جزو ۲۰ شهرستان و ۲۰روستای برتر در حوزه کتاب معرفی شدند.
کمالی زرگانی گفت: نمایشگاه کتاب امسال نیز با ۵۳۴ ناشر و ۱۱۰ هزار و ۸۱۳ عنوان کتاب در قالب ۴۵۰ غرفه جزو نمایشگاه‌های بزرگ کشور است.
وی ادامه داد: در کنار این دوره از نمایشگاه کتاب، ششمین نمایشگاه مطبوعات منطقه‌ای خلیج فارس و رسانه‌های دیجیتال با حضور استان‌های جنوب کرمان، خوزستان، هرمزگان و فارس با حضور ۳۰ نشریه و و ۱۵ ناشر در حوزه الکترونیک از ۱۲ تا ۱۸ بهمن در این مکان دایر است.
مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی هرمزگان از دیگر بخش‌های این دوره از نمایشگاه کتاب به برگزاری شب‌های فرهنگی شهرستان‌ها، جشن امضا، ویژه برنامه‌های کودک و نوجوان و جشن موزیکال اشاره کرد.
توجه به نمادهای بومی در نمایشگاه کتاب هرمزگان مشهود است
مدیرعامل خبرگزاری جمهوری اسلامی نیز با اشاره به عرضه ۱۱۰ هزار و ۸۱۳ عنوان کتاب در ۴۵۰ غرفه در این نمایشگاه و میزان استقبال مردم در نخستین روز از افتتاح نمایشگاه کتاب هرمزگان را نشان‌دهنده ظرفیت فرهنگی در هرمزگان دانست.
سید ضیا هاشمی اظهارداشت: درحالی که وضعیت اقتصادی کشور وضعیت مناسبی ندارد و مردم با مشکلات اقتصادی روبرو هستند اما خرید ۵۲۰ میلیارد ریال کتاب توسط مردم در نمایشگاه‌های کتاب استانی و حضور ۷ هزار ناشر داخلی و ۱۹۴ ناشر خارجی نشان‌دهنده ظرفیت استعدادهای فرهنگی قابل توجه در کشور است.
وی در همین راستا به فروش تمامی بلیت های اینترنی جشنواره فیلم فجر در کمتر از یکساعت اشاره کرد و توضیح داد: این‌ها نشان دهنده علاقه‌مندی مردم کشورمان به حوزه فرهنگ و هنر و تولیدات فرهنگی در شرایطی است که همه نگران معیشت و اقتصاد مردم هستیم.
مدیرعامل ایرنا درعین حال به کاهش سرانه مطالعه کتاب نیز اشاره کرد و ابرازداشت: میزان مطالعه کتاب مطلوب و رضایت‌بخش نیست و به تعبیری با فقر میزان مطالعه روبرو هستیم.
هاشمی گفت: برگزاری چنین نمایشگاه‌ها در استان‌ها این رسالت را باید تعقیب کند که جایگاه کتاب به خصوص در بین نوجوانان و جوانان را افزایش داد.
این مقام فرهنگی و رسانه‌ای با بیان اینکه کتاب و کتابخوانی آثار ارزشمند پیدا و پنهان در راستای فرهنگ جامع دارد، ابرازداشت: براساس تحقیقات میزان مطالعه کتاب در جوامع مختلف با میزان خشونت در رفتارهای اجتماعی یک نسبت معکوس دارد.
وی تصریح کرد: هرچه کتابخوانی بیشتر باشد میزان رفتارهای خشن در جامعه کمتر می‌شود، افزایش دانش، تجربه‌ها، همدلی و تعاملات اجتماعی را از مزیت‌های کتابخوانی عنوان کرد.
هاشمی افزود: در کنار توجه به این ظرفیت‌ها و علاقه‌مندی‌ها، ضعف‌ها و آسیب‌های حوزه کتاب و کتابخوانی باید مورد توجه مسوولان و دست‌اندکاران قرار بگیرد.
گسترش کتابخوانی گسترش مرزهای آگاهی است
معاون سیاسی و امنیتی استاندار هرمزگان آخرین سخنرانی بود که از تمامی دست‌اندرکاران برگزاری این نمایشگاه و توجه به تغذیه فکری فرهنگی مردم قدردانی کرد.
سعید ناجی گفت: هرچه در حوزه افزایش کتاب و فرهنگ کتابخوانی تلاش کنیم در واقع در راستای افزایش آگاهی‌بخشی و کاهش آسیب‌ها و ناهنجاری‌های اجتماعی قدم برداشته‌ایم.
وی ادامه داد: هرجامعه‌ای که بیشتر به این موضوع بپردازد از رفتارهای افراطی و پرخطر درامان خواهد بود.
معاون سیاسی و امنیتی استاندار هرمزگان، گسترش کتابخوانی را گسترش مرزهای آگاهی و اندیشه عنوان کرد.
هفدهمین نمایشگاه کتاب هرمزگان و ششمین نمایشگاه مطبوعات و رسانه‌های دیجیتال شامگاه شنبه و در نخستین روز از دهه فجر انقلاب اسلامی در بندرعباس آغاز شد.
این نمایشگاه با ۳۰ درصد تخفیف شامل ۲۰ درصد سهم دولت و۱۰ درصد سهم ناشران از ۱۲ تا ۱۷ بهمن در سه راه جهانبار محل دائمی نمایشگاه‌های هرمزگان دایر است.
نظر شما