جولان گوزنهای زرد در پارک ملی دز

سید عادل مولا روزچهارشنبه در گفت وگو با خبرنگار ایرنا بیان کرد: تعداد ۱۲ راس از گوزن های زرد منتقل شده نر و پنج راس از آنها ماده هستند و سن آنها بین یک تا پنج سال است.

وی با بیان اینکه انتقال این گوزن‌ها در حدود ۱۰ روز با موفقیت انجام و آخرین آن ۱۵ بهمن منتقل شد افزود: این انتقال با مجوز و پیگیری‌ معاونت محیط طبیعی سازمان حفاظت محیط زیست و دفتر حیات وحش این سازمان انجام شده است.

مولا اضافه کرد: بر اساس برنامه‌ریزی‌ سازمان حفاظت محیط زیست، برای مدیریت سایت‌های گوزن زرد، با توجه به شرایط زیستگاهی، تعدادی از سایت‌ها جمع آوری و تعدادی نیز تقویت می‌شود که همکاران، اساتید دانشگاه و متخصصان در حوزه گوزن زرد، در بازدید از زیستگاه‌های دز و کرخه در خوزستان  به این نتیجه رسیدند که سایت‌های خوزستان تنها زیستگاه اصلی این گونه است و باید تقویت شود، بنابراین مقرر شد که برای تقویت این زیستگاه‌ها تعداد ۱۷ راس گوزن زرد مازاد از سایت گوزن زرد ایلام به پارک ملی دز منتقل شود.

وی همچنین گفت: گوزن‌های زرد اکنون در پارک ملی دز به صورت قرنطینه نگهداری می‌شوند و بعد از آداپته شدن (انطباق) با شرایط زیستگاه، در منطقه آزاد رهاسازی می‌شوند، که زمان خاصی برای آن وجود ندارد و بستگی به شرایط گوزن‌ها دارد.

مولا با بیان اینکه طبق آخرین سرشماری ۲۰ تا ۲۵ راس گوزن زرد در پارک ملی دز وجود دارد، خاطرنشان کرد: پس از این برنامه تکثیر در اسارت نخواهیم داشت، و بیشتر گوزن‌هایی که منتقل می شوند در منطقه آزاد رهاسازی می‌شوند.

وی افزود: برای نظارت و پایش وضعیت گوزن‌های زرد تمهیداتی انجام شده و گروه‌های پایش در پارک ملی دز افزایش یافته است.

مولا اضافه کرد: برنامه خرید «گردنبند ردیاب» برای یک جفت از گوزن‌های زرد در دستور کار است تا بتوانیم حرکت آنها را در زیستگاه رصد کنیم.

وی با اشاره به برنامه تقویت و انتقال تعدادی گوزن زرد به پارک ملی کرخه، گفت: مقرر شده پارک ملی کرخه بررسی و ارزیابی شود، در صورتی که یقین حاصل کنیم بیماری «میاز» در سال‌های آینده در این سایت تکرار نمی شود، انتقال گوزن زرد به این زیستگاه انجام می‌شود.

معاون حفاظت محیط زیست خوزستان ادامه داد: جنگل‌های گرمسیری بینالنهرین زیستگاه اصلی گوزن زرد بوده که به دلیل تخریب، تصرف و دخالت‌ انسانی، تعداد این گونه‌ها کمتر شده است.

وی افزود: در سال ۱۳۴۲ یک جفت گوزن زرد به آلمان و فلسطین اشغالی منتقل و در آنجا تکثیر شد و از بازمانده‌ این گوزن‌ها به جزیره اشک ارومیه و دشت ناز ساری انتقال داده شد. در سال ۱۳۸۹ با برنامه ریزی‌ انجام شده تعدادی از گوزن‌ها از سایت‌ها به جنگل‌های دز و کرخه در خوزستان منتقل شده و در محدوده‌های محصور ۱۰۰ هکتاری رها شد؛ عملیات تکثیر در خوزستان موفق بوده اما با وقوع بیماری میاز در سایت کرخه تعداد زیادی از آنها تلف شدند.

مولا بیان کرد:سیل‌های گذشته تاثیر جدی در زیستگاه‌های گوزن زرد نداشته و با اقدامات پیشگیرانه مشکلی برای آنها بوجود نیامده است.

تا نیم قرن پیش تصور می‌شد نسل گوزن زرد در دنیا، برای همیشه منقرض شده است.اما حدود ۵۰ سال پیش چهار راس گوزن زرد در دز و کرخه مشاهده شده و برای تکثیر بهتر در مناطق مختلف ایران پراکنده شدند.

گوزن زرد ایرانی طبق فهرست ارایه شده از طرف اتحادیه بینالمللی حفاظت از طبیعت (که به فهرست سرخ معروف است)، در رده EN قرار دارد و در معرض خطر محسوب می‌شود.

"منطقه حفاظت شده و پناهگاه حیات وحش دز" بیش از ۱۷ هزار هکتار وسعت دارد. این منطقه که در حوزه جغرافیایی دزفول و شوش قرار دارد، در سال ۱۳۴۶ به عنوان منطقه حفاظت شده اعلام شد، در سال ۱۳۴۸ قسمتی از آن پارک وحش و در سال ۱۳۵۵ پناهگاه حیات وحش دز معرفی شد.