شیوع ویروس کرونا در آستانه شب عید باعث شده که ۸۰ درصد رزرو هتل‌ها و مراکز اقامتی فارس برای نوروز ۹۹ کنسل شود و اکنون نیز ضریب اشغال تخت‌های واحدهای اقامتی این استان به کمتر از ۵ درصد برسد.
گزافه نیست اگر سال ۹۸ را سال وارد آمدن ضربات مهلک به پیکر نحیف گردشگری فارس دانست زیرا در پنجمین روز از این سال، سیلاب ناگهانی برنامه ریزی فعالان گردشگری این استان و شیراز را برای میزبانی از میلیون‌ها گردشگر بر باد داد و اغلب رزروها و خرید تورهای گردشگری نوروز ۹۸ را کنسل کرد.
علیرغم وجود نوسانات اقتصادی، با گذر از نیمه سال جاری،گرانی و سهمیه‌بندی بنزین که ۲۴ آبان ۹۸ به اجرا گذاشته شد نیز باعث کاهش سفرهای داخلی شد و در این زمان تنها چشم امید سرمایهگذاران و فعالان صنعت گردشگری فارس به تعطیلات نوروز ۹۹ و رونق گرفتن گردشگری در این ایام بود.
شیوع بیماری کرونا از ابتدای اسفند و در آستانه نوروز،فعالان گردشگری این استان را در شوک فرو برد زیرا در زمانی که بخش خصوصی خود را برای استقبال از میهمانان نوروزی آماده و تورهای خود را به فروش رسانده و هتل‌ها نیز رزرو شده بود،به یکباره سر و کله این ویروس پیدا شد و فعالان حوزه گردشگری را ناامید ساخت.
بخشنامه معاونت گردشگری وزارتخانه میراث فرهنگی،گردشگری و صنایع دستی نیز فعالان گردشگری را در این ایام با مشکلی مضاعف روبه رو کرده است.
این بخشنامه بر این مبنا صادر شده که همه هتل‌ها و مراکز اقامتی و شرکت‌های مسافرتی باید در پی شیوع ویروس کرونا کل هزینه رزرو اتاق و خرید تور را بدون کسر هیچ مبلغی مسترد کنند.
استان فارس با دارا بودن ۱۱ اثر جهانی و حدود ۳ هزار اثر ثبت ملی،بیشترین آثار باستانی،تاریخی و فرهنگی ایران را در خود جای داده و یکی از قطب‌های اصلی گردشگری کشور محسوب می‌شود.
رییس جامعه هتلداران استان فارس در گفت و گو با خبرنگار ایرنا بیان کرد: شیوع بیماری کرونا تاثیر منفی زیادی بر گردشگری این استان گذاشته به گونه‌ای که اکنون میزان اشغال تخت‌های واحدهای اقامتی فارس کمتر از پنج درصد است.
حسن سیادتان افزود: بیش از ۸۰ درصد رزرو هتل‌های فارس برای نوروز ۹۹ کنسل شده است و هتلداران اکنون با مشکل جدی پس دادن وجه استرداد مواجه هستند.
بخشنامه یک طرفه
وی ادامه داد: معاونت گردشگری وزارت میراث فرهنگی،گردشگری و صنایع دستی نیز در روزهای اخیر بخشنامه ای صادر کرده که نشان دهنده این است که این وزارتخانه اصلا به فکر سرمایه گذار بخش خصوصی گردشگری نیست و موضوع ورشکستگی و تعدیل پرسنل هتل ها برای این نهاد اهمیتی ندارد.
وی با بیان اینکه در هفته‌های گذشته هتل‌ها برای استقبال از میهمانان نوروزی تدارکات زیادی دیده‌اند،گفت: سیل ۵ و ۶ فروردین ۹۸ و ایام نوروز گذشته نیز بر گردشگری تاثیر منفی گذاشت و باعث شد رزروهای نیمه دوم نوروز ۹۸ کنسل شود.
رییس جامعه هتلداران استان فارس افزود: بخشنامه وزارت میراث فرهنگی،گردشگری و صنایع دستی مبنی بر این است که اکنون هتل ها وجه رزرو ایام نوروز ۹۹ و اسفند ۹۸ را به گردشگران بدون کسر هیچ مبلغی مسترد کنند.
او با بیان اینکه جامعه هتلداران اعتراض خود را به این بخشنامه رسما اعلام کرده،گفت: وزارتخانه مذکور می توانست در این بخشنامه اعلام کند که هزینه رزرو بازپس داده نشود و به ایامی دیگر در طول سال با اعمال تخفیف‌های ویژه لحاظ شود.
وی پیشنهاد داد: برای جلوگیری از ضرر و زیان هتلداران و شرکت های مسافربری باید این بخشنامه ملغی و بخشنامه دیگری حاوی عدم بازپس گیری وجه رزرو و تغییر زمان سفر به ایام دیگر در طول سال صادر شود.
سیادتان گفت: هتلداران با انجام این اقدام حاضر به اعمال تخفیفات ویژه و دادن زمان اقامت بیشتر به گردشگران هستند.
وی اظهار داشت:بخشنامه وزارت میراث فرهنگی بدون بسته حمایتی برای حمایت از تاسیسات گردشگری اعمال شده،اگر مشکلی برای کشور ایجاد شده باید برنامه ریزی درستی برای مواجهه با آن انجام شود نه اینکه فقط به بدنه بخش خصوصی گردشگری فشار وارد شود.
سیادتان با بیان اینکه باید بسته‌های حمایتی فوری برای تاسیسات گردشگری لحاظ شود،اضافه کرد: با این شرایط هتل‌های استان فارس و شیراز یکی پس از دیگری با تعطیلی مواجه خواهند شد.
وی اعلام کرد: در حال حاضر هشت هزار و ۱۰۰ تخت هتل و حدود ۱۳ هزار و ۵۰۰ تخت مهمان‌پذیر در استان فارس وجود دارد.
رییس جامعه هتلداران استان فارس بیان کرد: قبل از شیوع بیماری کرونا در ایران و شیراز وضعیت اشغال تخت واحدهای اقامتی استان فارس حدود ۵۰ درصد و در نوروز گذشته و پیش از بروز سیل نیز اشغال تخت هتل ها و مراکز اقامتی فارس حدود ۸۰ درصد بود.
وی به سیل فروردین ۹۸ در شیراز و فارس اشاره کرد و گفت: بعد از بروز سیل هتلداران این استان واحدهای اقامتی خود را رایگان در اختیار مسافران و گردشگران نوروزی قرار دادند.
وی ادامه داد: در حال حاظر هتل ها امکان برگزاری مجالس را نیز به دلیل شیوع ویروس کرونا ندارند و این شرایط باعث نابودی بسیاری از کسب و کارهای مرتبط با گردشگری خواهد شد.
سیادتان بر انجام هزینه در هتل های فارس برای استقبال از میهمانان نوروزی اشاره کرد و گفت: هتل‌ها اغلب برای نوروز ملحفه،پتو و سایر کالاهای مصرفی را خریداری و تغییر دکوراسیون نیز داده اند تا آماده استقبال بهتر از گردشگران این ایام باشند و امسال نیز مانند سالهای گذشته این هزینه‌ها از محل رزرو ایام نوروز انجام داده‌اند ولی اکنون بخشنامه برگشت وجه رزرو بدون هیچ کسری از سوی وزارتخانه میراث صادر شده است.
شرایط اضطراری تنها مختص بخش خصوصی گردشگری است؟
او سوالی را خطاب به دولتمردان مطرح کرد و گفت: آیا شرایط بحرانی و اعلام وضع اضطراری تنها برای هتلداران و دفاتر خدماتی مسافربری است؟
سیادتان ادامه داد: در شرایطی که در پی شیوع ویروس کرونا هتل ها و شرکت های مسافرتی موظف به استرداد هزینه رزرو شده‌اند اما سازمان تامین اجتماعی سر موعد درخواست پرداخت به موقع هزینه بیمه را دارد و اگر یک روز هم تاخیر در آن صورت پذیرد ۴۰ درصد جریمه تاخیر از هتل‌ها اخذ می کند که به جز این مورد سایر ارگان‌ها نظیر اداره مالیات و ... هم وجه درخواستی خود را به موقع طلب خواهند کرد.
وی ادامه داد: در این شرایط نباید سازمان تامین اجتماعی به تاسیسات گردشگری که پشت سر هم با مشکلات عدیده در سال ۹۸ مواجه بوده‌اند مدتی تنفس در پرداخت حق بیمه‌ها اعمال کند تا هتلداران و سایر بخش‌های وابسته به گردشگری ناگزیر به تعدیل نیرو نباشند؟
رییس جامعه هتلداران استان فارس اضافه کرد: اگر هتل ها و واحدهای اقامتی تعدیل نیرو کنند قطعا کارکنان بیکار شده خواستار دریافت حقوق بیکاری از سازمان تامین اجتماعی می‌شوند و وزارت تعاون ،کار و رفاه اجتماعی موظف به پرداخت یک تا دو سال بیمه بیکاری به آنها است و در این شرایط بهتر نیست که با اعمال بسته های حمایتی از این روند و بیکاری هزاران نیروی انسانی شاغل جلوگیری کرد.
سیادتان عنوان کرد: هتلداران و مشاغل مرتبط با گردشگری صنفی شکننده هستند زیرا تمام نوسانات ارزی، اقتصادی و اجتماعی بطور مستقیم تاثیر منفی بر این حوزه می‌گذارد.
وی هتل ها و تاسیسات گردشگری را سرمایه ای ملی عنوان کرد و گفت: هتل را نمی‌توان به دلیل عدم تامین نیازهای مالی به صنفی دیگر تغییر شغل داد و هتل مادام‌العمر هتل باقی خواهد ماند و باید همه مسوولان به فکر حمایت از این صنف و هزاران کارمند مشغول در این صنف باشند.
وی در پاسخ به این سوال که آیا کماکان گردشگر چینی خواستار اقامت در هتل‌های استان فارس وجود دارد یا خیر؟ گفت: در حال حاضر اصلا گردشگر چینی در سطح استان نداریم مگر اینکه کارکنان و کارشناسان چینی که از گذشته تاکنون در عسلویه و یا بوشهر مشغول کار هستند.
بخشنامه استرداد و گلایه بخش خصوصی
معاون گردشگری اداره‌کل میراث فرهنگی،گردشگری و صنایع دستی استان فارس در گفت و گو با خبرنگار ایرنا،گفت: بخشنامه استرداد وجه رزرو هتل‌ها که در پی شیوع کرونا از سوی وزارتخانه میراث فرهنگی،گردشگری و صنایع دستی صادر شده که تمام آژانس ها،هتل ها و مراکز اقامتی که رزرو انجام شده و یا توری را فروخته‌اند به دلیل در نظر گرفتن موارد ایمنی کسانی که از سفر کردن منصرف شده اند وجه آنها را از ابتدای اسفند ۹۸ بدون کسر هیچ مبلغی باید مسترد کنند.
موید محسن‌نژاد افزود: از طرفی سازمان هواپیمایی کشوری هم بخشنامه‌ای خطاب به شرکت‌های هواپیمایی داخلی و خارجی صادر کرده که این مراکز هم وجه پرداختی برای خرید تور و یا انجام سفر را بدون کسر هیچ مبلغی به مردم برگردانند.
وی گفت: بحث فنی در این زمینه وجود دارد به گونه‌ای که اگر یک آژانس مسافرتی بخواهد مبلغ تور کنسلی را به مشتری برگرداند با مشکل زیادی مواجه نشود به این صورت که آژانس مسافری خدماتش نظیر هتل،حمل و نقل ،راهنما و ... را از مراکز دیگر تامین می‌کند و این حلقه مانند زنجیره‌ای است که به هم متصل شده و بخشنامه سازمان هواپیمایی کشور اکنون به کمک آژانس‌های مسافرتی آمده تا این مراکز بتوانند استرداد وجه بلیت هواپیما را از آژانس‌های هواپیمایی بدون مشکل دریافت کنند تا تنها آژانس‌های مسافرتی متحمل ضرر و زیان نشوند.
هم سلامت هم گردشگری
معاون گردشگری اداره‌کل میراث فرهنگی،گردشگری و صنایع دستی استان فارس گردشگری را صنعتی شکننده دانست و گفت: سلامت مردم در اولویت است اما در شرایط کنونی باید به فکر اقتصاد گردشگری کشور و استان هم بود.
وی اظهار داشت: پیکر نحیف گردشگری فارس در پی وارد آمدن ضرباتی که امسال هم زیاد بوده هر روز ضعیف‌تر شده و اکنون نیازمند حمایت هایی از طرف دولت و حکومت است.
محسن‌نژاد افزود: در شرایط کنونی که به هتل و آژانس‌ها ابلاغ شده که وجه رزرو و فروش تور را به مردم بازگردانند،اما در آینده نزدیک اداره مالیات از این مراکز طلب پرداخت مالیات سنگینی خواهد کرد و در حالی که این صنف در این شرایط درآمدی نداشته مشخص نیست که باید مالیات کدام سود را پرداخت کند؟
وی ادامه داد: سازمان تامین اجتماعی نیز بابت به کارگیری نیروی انسانی در این مراکز ماهانه درخواست پرداخت حق بیمه می کند در صورتی که این مراکز درآمدی نداشته اند که بخواهند هزینه‌های اینچنینی نیز پرداخت کنند.
معاون گردشگری اداره‌کل میراث فرهنگی،گردشگری و صنایع دستی استان فارس معتقد است که این موارد فشارهای اضافی است که علاوه بر وجود شرایط کنونی بر سرمایه گذار بخش خصوصی و صنعت گردشگری این خطه تحمیل می‌شود.
وی صدور بخشنامه از سوی وزارتخانه میراث فرهنگی برای رفاه و حفظ سلامت مردم را امر خوبی دانست و گفت: وزارت بهداشت متولی اطلاع رسانی در خصوص معرفی مقاصد پرخطر و تعطیلی‌ها در شرایط شیوع کرونا است و این نهاد تاکنون اطلاعیه‌ای در خصوص عدم انجام سفر به استان فارس و شیراز صادر نکرده است و کماکان مجموعه‌های گردشگری این خطه با رعایت اصول بهداشتی آماده پذیرایی از گردشگران است.
وی ادامه داد: رعایت بهداشت و ضدعفونی اماکن گردشگری و اقامت در استان فارس اکنون در دستور کار همه اماکن و تاسیسات گردشگری قرار دارد.
محسن نژاد ضمن بیان اینکه ممکن است در شرایط کنونی بعضی برای اطمینان خاطر از انجام سفر منصرف شده باشند،افزود: همانگونه که وزارتخانه میراث فرهنگی بخشنامه استرداد وجه رزرو و خرید تور را ابلاغ کرده باید به دنبال هماهنگی با وزارت تعاون،کار و رفاه اجتماعی و وزارت اقتصاد و دارایی نیز بود تا بتوان حمایت‌هایی برای کمک به بخش خصوصی گردشگری نیز جذب کرد تا اگر این حوزه کاسبی نداشته حداقل هزینه دیگری نیز پرداخت نکند.
او خطاب به هتلداران فارس گفت: بخشنامه ای که از سوی وزارت میراث فرهنگی برای استرداد وجه رزرو هتل و خرید تورهای گردشگری از ابتدای اسفندماه ۹۸ صادر شده را می‌توان با مذاکره با متقاضیان کنسل کردن آن به زمان‌های دیگر در طول سال موکول کرد تا نخواهند هزینه را استرداد کنند.
وی حمایت از بخش خصوصی فعال در حوزه گردشگری را امری لازم برای سرپا ماندن این واحدها دانست و گفت: یکی از زمان‌های اوج سفرها به فارس و شیراز بعد از نوروز فصل اردیبهشت است و با توجه به اینکه از ۵ اردیبهشت ۹۹ ماه مبارک رمضان نیز آغاز می‌شود ممکن است کاهش ورود گردشگران را نیز در این فصل شاهد باشیم.
کرونا ستاد دارد اما گردشگری نه
او اعلام کرد: اگر در حال حاضر ستاد ویژه کرونا در کشور تشکیل شده باید ستاد گردشگری هم تشکیل شود تا این صنعتی و سرمایه گذاران بخش خصوصی فعال در این عرصه که فرابخشی است و تنها وزارت میراث فرهنگی در آن دخیل نیست و دستگاه‌های زیادی در آن سهیم هستند به درستی مورد حمایت قرار گیرد.
وی ادامه داد: باید ستاد گردشگری متشکل از چندین وزارتخانه تشکیل شود و در پی آن لطمات گردشگری شناسایی و مورد بررسی قرار گیرد و در نهایت به استراتژی مشترکی رسید که بتوان گردشگری را رونق بخشید.
وی اضافه کرد: گردشگری داخلی تا آمد جان بگیرد گرانی و سهمیه بندی بنزین در سال ۹۸ باعث سخت تر شدن سفر شد و در پی آن بلیت هواپیما نیز افزایش پیدا کرد و اکنون نیز شیوع بیماری کرونا ضربه مهلکی بر پیکره نحیف این صنعت در آستانه نوروز وارد کرده است.
معاون گردشگری اداره‌کل میراث فرهنگی،گردشگری و صنایع دستی استان فارس گفت: باید تدابیری اندیشیده شود که گردشگری در طول سال رونق یابد و تنها مختص نوروز و ایام عید نباشد که می‌توان با برنامه ریزی درست و ایجاد بسته‌های سفر و تعریف رویدادهای مختلف به این هدف دست یافت.
وی اضافه کرد: گردشگری باید بطور ویژه مورد توجه قرار گیرد زیرا این صنعت می‌تواند کشور را از مشکلات کنونی اقتصادی خارج کند.
گردشگری،ایجاد کننده اشتغال،نشاط و امنیت پایدار
وی بیان کرد: در حرف شعارهای بسیاری برای حمایت از گردشگری سر داده می‌شود که متاسفانه هیچکدام عملی نمی‌شود در صورتی که گردشگری می‌تواند اشتغال خوبی در کشور ایجاد و شور و نشاط را به جامعه تزریق کند و همچنین امنیتی پایدار برای کشور به ارمغان آورد.
وی در پاسخ به سوالی در خصوص مشاهده گردشگران چینی در سطح شهرهای استان فارس نیز گفت: قطعا دیگر پروازی از مبدا چین به ایران انجام نمی‌شود و استان فارس نیز پرواز مستقیمی از کشور چین ندارد ولی باید این موضوع مدنظر قرار گیرد که بعضی چینی‌ها در ایران، فارس و استان‌های همجوار از جمله عسلویه،جم و بوشهر مشغول کار هستند و شاید هم در روزهای تعطیل به شیراز و دیگر اماکن گردشگری فارس سفر کنند.
بیکاری درحوزه گردشگری در نوروز
رییس کمیته گردشگری سلامت اتاق بازرگانی استان فارس نیز در روزهای گذشته از در راه بودن بیکاری در حوزه گردشگری و لزوم اعمال معافیت‌ها سخن گفت.
محمدرضا واهبی در گفت و گو با یکی از رسانه‌های فارس،افزود: ۳۰۰هزار شغل در بخش های دفتری حوزه گردشگری سلامت فعال است که با ورود کرونا ویروس و از هم پاشیدگی سفرهای داخلی وخارجی به بیکاری ختم خواهد شد.
وی ادامه داد: بحران بوجود آمده در صنعت گردشگری ایران به یک فاجعه اقتصادی اجتماعی تبدیل خواهد شد، اگر دولت فکری به حال فردای این صنعت نکند.
رییس کمیته گردشگری سلامت اتاق بازرگانی استان فارس اضافه کرد: در کل کشور ۳۰۰هزار نفر در بخش های دفتری این صنعت مشغول بکار هستند ودرسایربخش های خدماتی ، رستورانها ، هتلداری و حمل ونقل جمعیت قابل توجهی به اشتغال رسیده اند که با تعطیلی صنعت گردشگری این تعداد در ایام پایانی سال بیکار خواهند شد و ما نباید چنین عیدی به ملت ایران بدهیم.
واهبی گفت: درحال حاضر بدون حمایت های دولت ، دفاتر خدمات مسافرتی وهوایی درحال تعطیل شدن هستند و کارمندان این دفاتر تعدیل خواهند شد ومعضل بیکاری می تواند به یک بحران اجتماعی تبدیل شود و ما از دولت انتظار داریم حمایت های رایج دراین خصوص را از محل صندوق های حمایتی مبذول دارد چرا که درماه پایانی سال این دفاتر هم باید به فکر زیان‌های وارده و اجاره ملک باشند،هم مبالغ مالیات و تامین اجتماعی را پرداخت کنند و هم حقوق و عیدی کارکنان را بپردازند که عملا در این شرایط رکود غیر ممکن است.
به گفته وی ،دولت می تواند با اتخاذ سیاست های حمایتی این دفاتر را مشمول معافیت های مالیاتی در ایام رکود اقتصادی کند و این پیشنهاد مطرح است تا از طریق رسانه ها دراختیار مقامات دولتی قرار گیرد.
وی با اشاره به وقایع اخیر در بحث ترور ناجوانمردانه سردار شهید سپهبد سلیمانی ، سقوط هواپیمای اوکراینی و اینک کرونا ویروس گفت : صنعت گردشگری از این رویدادهای بزرگ آسیب های جدی دیده است وب اید در ترمیم این وقایع کوشید تا صنعت گردشگری به عنوان اولین صنعت پرسود جهان در ایران به درآمدزایی ومقبولیت خود دست پیدا کند.
کرونا،تیر خلاص بر پیکر گردشگری است
وی در ادامه بیان کرد: کرونا ویروس تیر خلاص به صنعت گردشگری کشور واستان فارس است.
واهبی به مباحث مطرح شده درباب هتلداری در استان فارس پرداخت و گفت: بسیاری از فعالین این حوزه اعلام کرده‌اند که در آستانه ورشکستگی هستند و باید هتل های خود را تعطیل کنند چراکه چراغ این واحد ها خاموش شده است.
رییس کمیته گردشگری سلامت اتاق بازرگانی فارس گفت: طبق آمار سایت هواپیمایی کشوری ۱۲۹ آژانس داری مجوز بند الف در شیراز، ۵۵ آژانس داری مجوز بند الف در شهرستان های فارس مجموعا ۱۸۴آژانس و طبق آمار سایت میراث فرهنگی شیراز، ۱۹۵ آژانس دارای مجوز بند ب در شیراز، ۵۲ آژانس دارای مجوز بند ب در شهرستان های فارس ، جمعا ۲۴۷ آژانس و ۲۴۷ دفتر عضو انجمن صنفی مجموع بند ب و الف و ۲۱۶ دفتر در شیراز و ۲۷ دفتر در شهرستان های فارس در حال فعالیت در حوزه صنعت گردشگری هستند.
گزارش از محمدامین افشارپور
نظر شما