سایه سنگین کرونا بر سر مسافران مترو

تب کرونا بسیاری از مناطق کشورمان را فراگرفته است و در شرایطی که خیابان ها و مراکز خرید شهرهای کشور در اسفند ماه هر سال مملو از حضور پرشور خانواده ها برای خرید لوازم مورد نیاز برای عید نوروز بود، اما این ویروس خطرناک بسیاری از مردم را خانه نشین کرده است.

در شرایطی که مدارس و دانشگاه های پایتخت برای جلوگیری از انتشار هرچه بیشتر ویروس کرونا تعطیل شده است، هنوز جمعیت زیادی از مردم تهران به دلایل مختلف از جمله هزینه مقرون به صرفه، استفاده از خطوط مختلف مترو برای رسیدن به مقصد را با تمام خطرات احتمالی آن از نظر ابتلا به بیماری کرونا به جان خریده اند.

این درحالی است که هیچ گونه سرویس بهداشتی، مواد شوینده بهداشتی و حتی آب برای شست و شوی دست ها در این ناوگان بزرگ حمل و نقل شهری به چشم نمی خورد.

مترو تهران دارای ۷ خط فعال و ۲ انشعاب فعال از خط یک و ۴ و دارای بیش از ۱۲۰ ایستگاه مستقل، تقاطعی و تبادلی است.

افزون بر این، از توزیع محلول های ضدعفونی کننده و ماسک با قیمت ارزان نیز برای مسافران ایستگاه های مترو که در شرایط فعلی تهیه آن سخت شده است، خبری نیست درحالی که شهرداری تهران به عنوان یکی از سازمان های حامی وزارت بهداشت در روزهای گذشته وعده توزیع این ملزومات را در این ناوگان بزرگ حمل و نقل شهری به شهروندان داده بود.

دوم اسفندماه بود که پیروز حناچی شهردار تهران پس از شرکت در انتخابات مجلس یازدهم گفت شرکت شهر سالم موظف شده است در زمینه تهیه و توزیع ماسک به قیمت نازل اقداماتی را انجام دهد.

البته آن طور که غلامحسین محمدی رئیس مرکز ارتباطات و امور بین الملل شهرداری تهران پیش از این به ایرنا اعلام کرده است، شهرداری تهران از ابتدای اسفندماه جاری در راستای حفظ سلامت شهروندان و کنترل ویروس کرونا اقداماتی را آغاز کرده که ضدعفونی کردن اتوبوس، واگن ها و متروی تهران در بعضی ایستگاه ها در ساعت های مشخص بخشی از آن است.

نصب بنرهای آموزشی از طریق سازمان زیباسازی شهرداری تهران و همچنین آموزش هایی به کارکنان شهرداری در خصوص نحوه برخورد با شهروندان و جلوگیری از انتقال و شیوع این بیماری از جمله اقداماتی است که شهرداری تهران در برنامه کاری خود قرار داده است.

ضمن اینکه، توزیع اقلام بهداشتی همچون ماسک و مواد ضدعفونی کننده هم اکنون تنها محدود به کارکنان شرکت بهره‌برداری مترو تهران شده است و جدا از نبود آب، نصب فلاکس ها و اسپنسرهای حاوی محلول ضدعفونی کننده دست در مبادی ورودی و خروجی ایستگاه های متروی پایتخت همچنان در ابهام است.

مسئله ای که ذهن بسیاری از مسافران متروی شهری را به خود مشغول کرده است؛ چرا که علاوه بر نبود سرویس های بهداشتی و روشویی حتی در ایستگاه هایی که در چندین طبقه ساخته شده اند و از فضای وسیع و مناسبی برخوردارند، هیچگونه اقلام بهداشتی از جمله فلاکس های محلول های ضدعفونی کننده در مبادی ورودی و خروجی ایستگاه ها برای ضدعفونی کردن دست ها نصب نشده است.

آبان ماه سال جاری بود که فرنوش نوبخت نایب رئیس هیات مدیره و مدیرعامل شرکت بهره برداری متروی تهران و حومه خبر از ثبت رکورد جدید مسافران روزانه متروی تهران و حومه را رسانه ای کرد و تعداد مسافران مترو را بیش از یک میلیون و ۸۱۲ هزار نفر عنوان کرد. این درحالی است که به گفته غلامحسین محمدی رییس مرکز ارتباطات شهرداری تهران از زمان شیوع بیماری کرونا، شمار مسافران مترو حدود یک میلیون نفر کاهش یافته است.

آماری که به طور حتم از یک سو بیانگر نقش تاثیرگذار این ناوگان عظیم شهری در حمل و نقل شهری است و از سویی دیگر با کمی تامل در آمار مذکور می توان نتیجه گرفت که مسافران مترو با میلیون ها نفر از پایتخت نشینان از خانواده گرفته تا همکاران خود در محل کسب و کار در ارتباط هستند و همین مسئله ضرورت توجه بیشتر مسوولان به این ناوگان شهری برای تامین امنیت بهداشتی شهر را امری بسیار حیاتی کرده است.

یکی از مسافران متروی شهری در گفت و گو با خبرنگار ایرنا می گوید: در شرایط فعلی که فضای شهر را احتمالا ویروس کرونا دربرگرفته است، مردم به طور حتم قبل از ورود به مترو برای عزیمت به مقصد و حتی بعد از خروج که قصد رفتن به منزل دارند، برای شستن دست های خود احساس نیاز شدیدی به آب، مواد شوینده و ضدعفونی کننده دارند که متاسفانه در ایستگاه های مترو تمهیدی در این زمینه اندیشیده نشده است. از سوی دیگر تهیه این مواد با توجه به افزایش افسار گسیخته قیمت آن برای مسافران مترو که اغلب آنها را اقشار ضعیف جامعه تشکیل می دهند، میسر نیست.

مشکلی که بسیاری از مسافران متروی تهران بر آن صحه گذاشته و متفق القول خواهان توجه جدی و رسیدگی مسوولان شهرداری تهران و شرکت بهره برداری مترو تهران به آن هستند.

اقلام بهداشتی رایگان در اختیار مسافران مترو قرار داده شود

در ابتدا این موضوع را با دکتر مسعود مردانی استاد دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی و متخصص بیماری های عفونی در میان گذاشتیم و این متخصص ضمن تعجب از نبود سرویس های بهداشتی یا روشویی در مترو با بیان اینکه، تاکنون از متروی پایتخت استفاده نکرده است، اظهار داشت: بنده باورم نمی شود متروی تهران سرویس بهداشتی نداشته باشد.

وی گفت: بیشتر فضاهایی که شهروندان در طول روز با آنها در ارتباط هستند، از جمله مترو، اتوبوس، میادین میوه و تره بار به شهرداری مربوط می شود و احداث سرویس های بهداشتی در این اماکن از وظایف این سازمان است.

این متخصص بیماری های عفونی تاکید کرد: در تمام ایستگاه های مترو باید سرویس های بهداشتی و روشویی و وسایل خشک کننده دست به وفور وجود داشته باشد و مردم به راحتی به آن دسترسی داشته باشند.

وی ادامه داد: به طور حتم و به خصوص در شرایط فعلی که تب بیماری کرونا شهر را فراگرفته است، باید برای حفظ سلامتی هرچه بیشتر مردم، انواع ماسک، ژل و مایع ضدعفونی کننده مانند الکل و دستمال کاغذی از سوی شهرداری به صورت رایگان در اختیار مردم به خصوص مسافران مترو قرار گیرد.

احداث روشویی در مترو غیربهداشتی است

اما عضو کمیسیون سلامت، محیط زیست و خدمات شهری شورای اسلامی شهر تهران برخلاف اظهارات دکتر مردانی استاد دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی معتقد است نصب روشویی در اماکن عمومی غیربهداشتی است و با توجه به حجم رفت و آمد در مترو، این مساله خود می تواند مشکلاتی ایجاد کند.

ناهید خداکرمی به ایرنا گفت: به جای احداث روشویی برای شستن دست ها در محوطه مترو، باید آموزش های بهداشت شخصی به مردم افزایش یابد و مردم را تشویق به خود مراقبتی کنیم؛ چراکه نصب روشویی در شرایط اضطراری همچون شرایط فعلی برای شهرداری توجیهی ندارد و منطقی نیست.

وی در ادامه با اشاره به نکات رعایت بهداشتی و مشارکت در اجرای برنامه های پیشگیری از بیماری های واگیردار که در سایت وزارت بهداشت نیز درج شده است، گفت: هر خانه ای باید به یک پایگاه سلامت در کشور تبدیل شود.

خداکرمی در پاسخ به این سوال که مردمی که احتمالا قبل از ورود به ایستگاه یا در ایستگاه های مترو دست هایشان آلوده به ویروس شده است، چگونه قبل از رسیدن به منزل دست های خود را تمیز کنند، اظهار داشت: ما به جای ساخت روشویی در اماکنی همچون مترو که کاری غیربهداشتی است، باید فلاکس های محلول های ضدعفونی کننده دست را در مبادی ورودی و خروجی ایستگاه های مترو نصب کنیم و این موثرتر از احداث روشویی است.

وی خاطرنشان کرد که روز چهارشنبه هفته گذشته نامه ای برای نصب فلاکس های محلول های ضدعفونی کننده در ورودهای ایستگاه های مترو به شهردار تهران نوشته است که البته آنها تاکنون به دلیل تحریم ها و کمبود این مواد در کشور موفق به نصب آن نشده اند.

مسافران مترو خود اقدام کنند!

عضو کمیسیون سلامت، محیط زیست و خدمات شهری شورای اسلامی شهر تهران ادامه داد: شرکت های تولیدکننده مواد بهداشتی در حال حاضر عرضه این مواد را به بیمارستان ها و مراکز بهداشتی کشور ارجح تر می دانند.

خداکرمی در ادامه از شهروندان تهرانی خواست که در این شرایط و برای حفظ هرچه بیشتر سلامتی خود، محلول و ژل یا اسپری ضدعفونی کننده دست همراه خود داشته باشد.

نارضایتی مسافران از نبود سرویس بهداشتی در مترو

یکی از مسافران مترو در گفت و گو با خبرنگار ایرنا، اظهار می کند: سال گذشته هنگامی که با خانواده خود برای عزیمت به مراکز خرید مرکز شهر از وسیله مترو استفاده می کرده است، به دلیل نبود سرویس بهداشتی برای فرزند ۹ ساله خود پس از خروج از مترو و نیم ساعت سرگردانی با خواهش و تمنا از یکی از مغازه داران موفق به استفاده از سرویس بهداشتی شده اند.

مسافر دیگری نیز می گوید: برخی مسافران مترو به دلیل برخی بیماری ها از جمله ناراحتی قند نیازمند استفاده از سرویس های بهداشتی هستند که متاسفانه این امکان تنها در برخی ایستگاه ها که دارای فضای بیرونی هستند، مهیا شده است.   

خداکرمی در این خصوص ضمن با بیان اینکه، در هیچ جای دنیا به دلیل مسائل امنیتی و بهداشتی و ازدحام بالای مسافران در محوطه و فضای ایستگاه ها سرویس بهداشتی وجود ندارد، تاکید کرد: در نزدیکی هر ایستگاه مترو باید سرویس های بهداشتی تعبیه شود.

دی ماه سال جاری بود که مدیر روابط عمومی شرکت بهره برداری متروی تهران اعلام کرد تنها مسافران خردسال، بیمار و سالمندان می‌توانند از یک یا دو سرویس‌ بهداشتی که داخل ایستگاه‌های مترو وجود دارد، آن هم فقط با هماهنگی مسوول ایستگاه استفاده کنند.

محمدیان البته در پاسخ به اینکه چرا سرویس بهداشتی در ایستگاه‌های مترو برای عموم مردم قابل دسترس و امکان‌پذیر نیست، اظهار داشت: به دلیل اینکه مترو در زیر زمین واقع است و بوی بد آن ممکن است سبب بروز مشکلات شود و به علت مسائل بهداشتی استفاده از سرویس‌های بهداشتی برای همه میسر نیست.

امکاناتی که استفاده از آن گویی با اعمال شاقه همراه است! اینکه مسافر حتما باید به مدیر ایستگاه مراجعه کند و در صورت حضور رییس و تنها اجازه مسوول می تواند از سرویس بهداشتی کارکنان ایستگاه استفاده کند.

ساکنان اطراف ایستگاه های مترو، مانع ساخت سرویس بهداشتی

عضو کمیسیون سلامت، محیط زیست و خدمات شهری شورای اسلامی شهر تهران در ادامه در خصوص مشکلات مربوط به سرویس های بهداشتی که مردم بعضا آن را یکی از ضعف های مترو عنوان می کنند، با تاکید بر اینکه، متروی پایتخت بر اساس استانداردهای جهانی ساخته شده است، گفت: طبق این استانداردها سرویس های بهداشتی در جنب ایستگاه ها باید وجود داشته باشد.

خداکرمی با اشاره به اینکه، شهرداری تهران در تلاش است که جنب تمام ایستگاه های مترو سرویس های بهداشتی احداث کند، یکی از مشکلات عدم تحقق این مهم را عدم رضایت اهالی اطراف ایستگاه ها شامل امکان مسکونی و تجاری عنوان کرد که علاقه ای ندارند توالت های عمومی در محوطه کار و زندگی آنها احداث شود.

به خصوص در مراکز پر رفت و آمد تجاری که با انبوهی از شکایات برای این کار مواجه هستیم.

اختصاص بودجه ۳۰ میلیاردی برای توسعه سرویس های بهداشتی پایتخت

خداکرمی در ادامه با بیان اینکه، اطراف اغلب ایستگاه های مترو دسترسی به توالت و سرویس های بهداشتی مناسب فراهم است، در عین حال گفت: برای ایستگاه های مترو که فاقد سرویس های بهداشتی هستند، به خصوص ایستگاه های پر ازدحام و شلوغ، در حال مکان یابی برای احداث سرویس بهداشتی عمومی در اطراف آنها هستیم.

عضو کمیسیون سلامت، محیط زیست و خدمات شهری شورای اسلامی شهر تهران ادامه داد: این موضوع در دستورکار شورای شهر تهران قرار دارد.

البته شاید در موارد اضطرار بتوان نصب سرویس بهداشتی در فضای برخی ایستگاه ها را تعبیه کرد اما معمولا سرویس های بهداشتی خارج و جنب ایستگاه ها است.

وی همچنین گفت: البته یک بودجه مناسب ۳۰ میلیارد تومانی برای توسعه سرویس های بهداشتی در پایتخت برای سال ۱۳۹۹ پیش بینی کرده ایم.

خداکرمی همچنین تصریح کرد: یک تیم تخصصی و متشکل از تحصیلکرده های دانشگاه صنعتی شریف حدود یک سال است از طرف کمیته سلامت شورای شهر تهران رصد چشمه های بهداشتی تهران را عهده دار است و در حال حاضر برای ما مشخص شده است که کدام نواحی تهران نیازمند توسعه سرویس های بهداشتی هستند و گزارش آن به زودی برای عموم منتشر می شود.

ویروس کرونا با عنوان رسمی «کووید-۱۹» از دسامبر سال گذشته میلادی (دی ماه) در استان هووی چین شیوع یافت و تاکنون دهها هزار نفر را در این کشور مبتلا و جان نزدیک به ۳ هزار نفر را گرفته است.

ایران بعد از چین دومین آمار فوت در اثر ابتلا به این بیماری را به خود اختصاص داده است. آخرین آمار ابتلای قطعی به ویروس کرونا در کشور ۳۸۸ نفر است که ۷۳ نفر ظرف روزهای گذشته بهبود یافته و ۳۴ نفر فوت کرده‌اند.