چرا سایه خاکستری FATF از سر پاکستان برچیده نشد

یک هیات پاکستانی به ریاست «حماد اظهر» ‌وزیر امور اقتصادی این کشور برای شرکت در جلسه FATF (از ۱۶ تا ۲۱ فوریه/ ۲۷ بهمن تا ۲ اسفند) به پاریس سفر کرد و در پایان این اجلاس جایی که مسئولان پاکستانی انتظار حذف نام این کشور از لیست خاکستری داشتند، پاکستان بار دیگر در لیست خاکستری ماند و از این کشور خواسته شد که اجرای تمهیدات گروه ویژه اقدام مالی را تسریع و با جدیت بیشتر ادامه دهد.

طرف پاکستانی که تا چند هفته قبل از نشست اف ای تی اف در پاریس از امید فراوان خود برای برچیده شدن سایه خاکستری این نهاد بین المللی خبر می‌داد، اکنون ملزم به تکمیل دستور العمل ۲۷ ماده‌ای گروه ویژه اقدام مالی تا  ۴ ماه آینده (ژوئن ۲۰۲۰) شده است.

گفته می‌شد که برخی از کشورهای متحد پاکستان از جمله چین، ترکیه و مالزی قول حمایت از خروج پاکستان از لیست خاکستری را داده بودند اما علی رغم حمایت صریح این کشورها، گروه ویژه اقدام مالی حاضر نشد از پاکستان دور شود، موضوعی که با انتقاد کارشناسان در پاکستان همراه بوده و به عقیده آنان، رفتار FATF با همه اعضای خود یکسان نیست.

FATF؛ تضاد در گفتار، تضاد در رفتار

مدیرکل موسسه ثبات راهبردی جنوب آسیا در پاکستان (SASSI) روز شنبه در گفت‌وگو با خبرنگار ایرنا در اسلام‌آباد با انتقاد از رویکرد گزینشی گروه ویژه اقدام مالی در قبال ایران و پاکستان گفت: اهداف این گروه با اقدامات آن مغایرت دارد، آنان به دنبال اهداف دیگری هستند و در این وسط حرفی درخصوص مبارزه با پولشویی یا تامین مالی تروریسم نیست.

خانم «ماریه سلطان» افزود: رفتار اف ای تی اف با اعضای خود از جمله ایران و پاکستان نشان می‌دهد که این گروه آنچه که ابزار مبارزه با تروریسم گفته شده، نیست بلکه آنان فقط به دنبال یافتن راه‌های جدید برای تحریم کشورها براساس سیستم مالی آمریکا است.

وی یکی دیگر از دلایل برقرار ماندن پاکستان در لیست خاکستری را تحرکات برخی از رقبای این کشور در جنوب آسیا که مورد حمایت طرف های اروپایی نیز بود، دانست و اظهار داشت: گروه ویژه اقدام مالی، آژانس زیر مجموعه سازمان محسوب نشده و تنها ۴۱ کشور جهان تشکیل آن را امضا کرده بودند به جز آمریکا. نهادهای مالی جهان از جمله صندو بین المللی پول و بانک جهانی برای تحت فشار قرار دادن برخی از کشورها از اف ای تی اف بهره برداری می کنند.

ماریه سلطان درخصوص قرار گرفتن جمهوری اسلامی ایران در لیست به اصطلاح سیاه گروه ویژه اقدام مالی، گفت: در حقیقت آنان به دنبال تخریب نظام معیشتی ایران هستند، تحریم اشخاص و نهادهای ایرانی هدف گیری مستقیم اهداف اقتصادی این کشور و کمک به طراحان خارجی برای تغییر نظام در ایران می باشد.

اقدامات FATF سیاسی است

نماینده پیشین پاکستان در آژانس بین المللی انرژی اتمی در گفت وگو با خبرنگار ایرنا گفت: اگر بخواهیم به طور ظاهری ماندن پاکستان در لیست خاکستری را توجیه کنیم باید بگوییم که پاکستان از دستور العمل ۲۷ ماده ای گروه ویژه اقدام مالی به ۱۷ ماده آن عمل کرده و برای اجرای کامل این طرح نام این کشور از لیست مورد نظر حذف نشد.

علی سرور نقوی افزود: پاکستان بسیاری از خواسته های گروه ویژه اقدام مالی برای جلوگیری از پولشویی و مبارزه با تامین مالی تروریسم را اجرا کرده است و این غیرمنصفانه است که هنوز ما در لیست خاکستری بمانیم اما باید دید که چرا اف اتی تی اف به دنبال کشورهایی که برای بهبود معیشت خود مقاومت می کنند، است و آنان را تحت فشار قرار می دهد.

وی اقدامات FATF را سیاسی بازی توصیف کرد و گفت: برخی از قدرت ها از دور اقدامات ماورای گروه ویژه اقدام مالی را در نظر دارند و اگر خواسته های آنان با عملکرد اسلام آباد مطابقت داشت، امکان بیرون آمدن از لیست خاکستری وجود دارد.

اف ای تی اف ابزار اعمال فشار قدرت ها بر سایر کشورها

«امجد شعیب» کارشناس ارشد پاکستان نیز به خبرنگار ایرنا گفت: دولت اسلام آباد خواسته های گروه ویژه اقدام مالی را با رویکرد مثبت نگاه کرده و تلاش های صادقانه ای را برای اجرای تمهیدات این کشور انجام داد.

این سپهبد بازنشسته ارتش پاکستان افزود: در اوایل از پاکستان خواسته شده بود تا خواسته های ۱۴۰ ماده ای اف ای تی اف را به اجرا درآورد که از آن ۲۷ مورد ماند و پیش از نشست اخیر پاریس نیز پاکستان ۱۴ ماده برنامه کاری را اجرا کرد و اکنون ۱۱ مورد آن باقی مانده است.

وی اظهار داشت: FATF متاسفانه به ابزار اعمال فشار اقتصادی و معیشتی برخی قدرت ها علیه سایر کشورها تبدیل شده است و متاسفانه پاکستان از نهادهای جهانی که وام گرفته همه آنان از طریق گروه ویژه اقدام مالی راهبرد فشار و سوء استفاده را درپیش گرفته اند.

کارگروه ویژه اقدام مالی پس از نشست اخیر خود در پاریس با انتشار بیانیه‌ای اعلام کرد که یک مهلت چهارماهه تعیین کرده است تا پاکستان در این مدت، خود را با هنجارهای بین‌المللی مقابله با تأمین مالی تروریسم تطبیق دهد.

در این بیانیه آمده است: FATF قویاً از پاکستان می‌خواهد که تا ژوئن ۲۰۲۰ «برنامه جامع اقدام» را بسرعت کامل کند.

کارگروه ویژه اقدام مالی هشدار داد در صورتی که پاکستان در این زمینه پیشرفتی نداشته باشد، ممکن است که این کارگروه در جلسه بعدی اقداماتی علیه اسلام‌آباد اتخاذ کند.

FATF هفته جاری در جلسه خود در پاریس اعلام کرد که پاکستان از ۱۴ ماده برنامه کاری ۲۷ ماده‌ای به‌ طور کامل پیروی کرده است.