میدان تحریر در مرکز بغداد که برای چند ماه قلب تپنده اعتراضات خیابانی در عراق بود، اینک پس از گذشت بیش از پنج ماه، خسته از این همه اعتراض قیل و قال، در ساحل شرقی رودخانه دجله آرمیده است.
از هیجانات ماه های گذشته و ترانه های حماسی و جوانان پر شور و شعارهای ضد فساد و طبقه سیاسی حاکم در این میدان دیگر اثری دیده نمی شود، اما همچنان خیمه های تحصن، تابلو مشهور «تحریر» (آزادی) «جواد سلیم» هنرمند شهیر عراقی را که میدان تحریر به نام آن، نامگذاری شده، احاطه کرده اند.
در داخل خیمه های تحصن، هنوز عده ای از جوانان تحرک دارند، عده ای سرگرم پخت غذا و جمعی هم نان می پزند و چند نفری هم در گوشه ای دیگر مشغول نظافت هستند.
قلیان کشیدن که در هرگوشه ای از میدان، جمعی از جوانان سرگرم آن هستند، شاید گویاترین تصویر از حال و روزی باشد که میدان تحریر بعد از ماه ها اعتراضات و درگیری به آن رسیده است.
از آن همه شور و حماسه اعتراضات خیابانی چند ماه گذشته، اینک فقط اثرهایی باقی مانده و تنها تحرکی که همچنان نشان از تکاپوی ماه های گذشته می دهد موتور سه چرخه های معروف به «تک تک» ساخت هند و پاکستان است که هنوز هم مهمترین وسیله نقلیه به داخل و خارج میدان هستند.
بازارهای حومه میدان تحریر در نتیجه این آرامش، به تدریج در حال بازگشایی هستند و حال و هوای بازار و دستفروشی ها بر حال و هوای اعتراضات چیره شده است.
صدای دستفروش ها بر ریتم آهنگین ترانه های حماسی مستولی شده و سرگرم شدن مردم به خرید و وارسی کالاهای مغازه ها و دستفروش ها بیش از خیمه ها اذهان و توجه عابران را به خود جلب می کند.
بسیاری از خیمه های تحصن به دلیل ضعف مالی با گذاشتن صندوق هایی در مسیر عبور عابران، درصدد جمع آوری کمک های مردمی برآمده و برخی از صندوق ها از مردم خواسته اند که در تغذیه تظاهرکنندگان کمک کنند.
«رستوران ترکی» که در ماه های اولیه اعتراضات خیابانی به «کوه احد» شهرت یافت، اینک از معترضان تخلیه شده و همچنان محدود نیروهای جریان صدر هر از گاهی از طبقات رو باز آن دیده شده و دوباره به داخل این ساختمان هفت طبقه بر می گردند.
از شعارهای پر جوش و خروش تظاهرکنندگان فقط آثار آن بر دیوارهای اطراف و زیر گذر میدان تحریر باقی مانده و شعارهایی با عنوان «کلا کلا آمریکا» به نشانه مخالفت معترضان به حضور نیروهای آمریکایی در خاک کشورشان نیز در گوشه هایی از میدان تحریر و نزدیک رستوران ترکی دیده می شود.
پل «جمهوری» مهمترین پل مشرف به میدان تحریر که این منطقه را به منطقه امنیتی سبز (مرکز نهادهای دولتی و سفارتخانه ها) متصل می کند، فاقد تجمع اعتراض کنندگان است.
جمهوری تنها پلی است که بعد از گذشت بیش از پنج ماه از اعراضات همچنان بسته باقی مانده اما مقامات دولتی عراق به دلیل فروکش کردن جمعیت اعتراضی و آرامش نسبی میدان تحریر در طول ماه های اخیر پل های «سنک» و «الاحرار» و مناطق حومه تحریر مانند میدان «طیران»، «خلانی» و خیابان سعدون را بازگشایی کرده اند.
تصاویر جوانانی که ادعا می شود در جریان اعتراضات شهید شده اند در جای جای میدان دیده می شود و برخی از آنها در قالب نمایشگاه هایی در معرض دید عابران قرار گرفته است.
دیگر اثری از فعالیت های فرهنگی و هنری متنوع که در گذشته در خیمه های تحصن وجود داشت، دیده نمی شود و اغلب خیمه های تحصن یا سرگرم پخت غذا یا نان و یا گاهی هم نظافت هستند.
برخی از خیمه ها دیده شدند که در حال برچیده شدن و بعضی نیز در حال نصب هستند.
تعدادی از فعالان اجتماعی خیمه های تحصن نسبت به عکسبرداری خبرنگار ایرنا واکنش نشان داده و گفتند که شرایط خوشایند نیست و خواهان پاک کردن عکس ها شدند.
این درخواست به دنبال حذف فیزیکی و بعضا تعرض به برخی از فعالان اجتماعی که هنوز عوامل این حملات نامشخص هستند، صورت گرفته است.
در حالی که برخی فعالان اجتماعی در خیمه های تحصن نسبت به عکس گرفتن حساسیت داشتند در مقابل دستفروش ها و مغازه دارها کاملا در قضیه عکاسی طبیعی برخورد کردند.
نیروهای امنیتی همچنان میدان تحریر را از چهار طرف با دیوارهای بتونی بسته و تحصن ها و اعتراضات را منحصر به این میدان کرده اند.
برخی از جوانان معترض هر از چندی، قصد حمله به نیروهای امنیتی محافظ میدان تحریر دارند که معمولا این نیروها از درگیر شدن با آنها، خودداری می کنند.
برخی از این جوانان پنجشنبه گذشته از دیوارهای بتنی عبور کرده و به میدان «الخلانی» رسیدند که نیروهای امنیتی برای چند ساعتی عقب نشینی کرده و پل «السنک» را بستند اما بعد از فروکش کردن خشم جوانان، اوضاع به شرایط طبیعی خود بازگشت.
برخی از مراکز درمانی همچنان در داخل و حومه میدان تحریر برای شرایط اضطراری فعال هستند و در برخی از این مراکز معدودی از کادرهای پزشکی مشاهده شدند که با پوشش کاملا بهداشتی و ماسک دست به کار پیشگیری از انتشار ویروس کرونا بودند.
گاهی اوقات درگیری های داخلی بین گروه های متنوع تحصن کننده در میدان تحریر آرامش عمومی را در این میدان به هم می ریزد که نمونه آن پنجشنبه گذشته اتفاق افتاد.
درگیری بین تعدادی از گروه های مختلف به خاطر گرایش های متنوع سیاسی منجر به چاقوکشی و زخمی شدن تعدادی از فعالان اجتماعی شد که در نهایت این درگیری نیز همانند حال و روز این روزهای میدان تحریر به آرامش کشیده شد.
هرچند گروه های تحصن کننده گفته اند که تا تحقق مطالبات خود در این میدان باقی می مانند اما خزیدن بازار به داخل اعتراضات و از دست رفتن جاذبه های اعتراضی و روی گردانی عمومی از آن، فعلا نبض تپنده اعتراضات عراق را به سمت آرامش و سکوت هدایت کرده است.
نظر شما