کم کم به ماه مبارک رمضان و میهمانی الهی نزدیک می شویم ولی ممکن است ویروس کرونا همچنان در کشور باقی مانده باشد و تا رسیدن ماه رمضان مجبور باشیم با احتیاط عمل کرده و در خانه بمانیم.
بنابراین، شاید بهتر باشد فرصت خانه نشینی و قرنطینه را غنیمت شمرده و با دعاهای امام سجاد (ع) مقدمات حضور در ضیافت الهی را فراهم کنیم، از دعاهای چهل و دوم تا چهل پنجم صحیفه سجادیه می توان توشه ای برداشت تا هنگام ورود به ماه مبارک طعم بندگی را بهتر بچشیم و در زمان تلاوت قرآن با حضور قلبی بیشتر کلام الهی را بنوشیم.
دعای چهل و دوم صحیفه سجادیه دعای ختم قرآن امام سجاد (ع) است؛ ولی می‌خواهیم قبل از تلاوت قرآن در ماه مبارک رمضان از دعای سیدالساجدین توشه برچینیم تا شاید در میهمانی ماه رمضان بهره بیشتری نصیبمان شود.
صحیفه سجادیه پس از قرآن و نهج البلاغه به عنوان مهم‌ترین میراث مکتوب شیعه به نام‌های خواهر قرآن و انجیل اهل بیت مشهور است. امام سجاد (ع) بسیاری از معارف دینی مانند خداشناسی، جهان‌شناسی، انسان‌شناسی، فرشتگان، رسالت انبیا، جایگاه پیامبر (ص) و اهل بیت (ع)، گرامی داشت اعیاد، مسائل اجتماعی و اقتصادی و اشارات تاریخی را به زبان دعا مطرح کردند.
سیدالساجدین در دعاهای خود به نعمت‌های مختلف خدا اشاره کرده و درباره فضایل و رذایل اخلاقی، آداب دعا، تلاوت قرآن، ذکر، نماز و عبادت نکات فراوانی را بیان کرده اند و دعای بیستم صحیفه سجادیه به نام مکارم الاخلاق یکی از معروف‌ترین دعاهای آن حضرت است.
زمانی که مرحوم آیت الله العظمی مرعشی نجفی (ره) نسخه ای از این اثر را به شیخ طنطاوی رئیس دانشگاه الازهر مصر هدیه کرد، شیخ الازهر بعد از مطالعه صحیفه سجادیه ضمن اظهارتأسف از اینکه جامعه اسلامی با این اثر آشنا نیست، طی نامه ای نوشت: از بدبختی ماست که تاکنون بر این اثر گرانبهای جاوید که از میراث های نبوت و اهل بیت (ع) است، دست نیافته بودیم و من هر موقع این کتاب گرانسنگ را مطالعه کردم آن را ما فوق کلام مخلوق و مادون کلام خالق یافتم.
امام خمینی (ره) در وصیت نامه سیاسی الهی خود از صحیفه سجادیه به عنوان نمونه کامل قرآن صاعد یاد کرده و افزودند: صحیفه سجادیه از بزرگترین مناجات عرفانی در خلوتگاه انس است که دست ما کوتاه از نیل به برکات آن است؛ آن کتابی است الهی که از سرچشمه نور اللَّه نشأت گرفته و طریقه سلوک اولیای بزرگ و اوصیای عظیم الشأن را به اصحاب خلوتگاه الهی می آموزد.
امام سجاد (ع) دعای چهل و سوم را هنگام رویت هلال ماه رمضان نجوا می کردند و دعاهای چهل و چهارم و چهل و پنجم را هنگام ورود و وداع با این ماه می خواندند.
آیت الله حسن ممدوحی کرمانشاهی استاد حوزه در کتاب چهارجلدی شهود و شناخت به ترجمه و شرح صحیفه سجادیه پرداخته است.
امام سجاد (ع) هنگام ختم قرآن در دعای چهل و دوم اینگونه دعا کردند «خدایا بر محمد و آل محمد درود فرست و قرآن را مونس ما در تاریکی های شب قرار ده و از تبه کاری ها و خاطرات بد شیطانی نگاه دار و قدم های ما را باز دار که مبادا به سمت گناهان حرکت کند و زبان ما را چنان کن که در باطل، سخن نراند؛ بدون آن که بر زبان ما گزندی وارد شود و اندام های ظاهری ما را از فرو رفتن در معاصی باز دار و پیچیدگی های غفلت را که موجب منع عبرت‌گیری می شود، از ما دور کن تا این که دل ها عجایب قرآن را بفهمد و احکام بازدارنده آن را که کوه های سخت و استوار از پذیرش آن خودداری کردند، فراگیرد.»
ممدوحی نوشت: امام سجاد (ع) در اینجا به برخی آثار دیگر قرآن اشاره کرده اند. مرحله اول تاثیرگذاری قرآن در وجود انسان، انس با قرآن است؛ به طوری که نیمه شب به شوق قرائت این کتاب کریم از خواب برخاسته و به تلاوت آن بپردازیم. اگر انس و محبت انسان به قرآن تشدید گردد و انسان قرآن را با توجه به معانی آن قرائت کند، قطعا خطورات شیطانی و وسوسه های آن بر دل و جان مسلط نمی شود. زیرا به طور طبیعی آن چه را انسان با آن مانوس است، از خاطره انسان عبور می کند.
وی افزود: بنابر این هر کس پیوسته با قرآن انس داشته باشد در ذهن او آثار قرآن خطور می کند. برای نمونه کسی که پیوسته می خواند «قد افلح المومنون الذین هم فی صلاتهم خاشعون و الذین هم عن اللغو معرضون» مومنان رستگار شدند، هم آنان که در نمازشان فروتن هستند و در زندگی به کارهای لغو دست نمی زنند؛ حتما ذهن چنین فرد تربیت یافته ای، مرکز خطور هوس های ناروا نخواهد بود. بلکه انس با قرآن ماموری را در دل او می گذارد تا هرگز به سوی مجالس باطل گرایش پیدا نکند.
این استاد اخلاق تاکید کرد: همچنین کسی که آیه «ولایغتب بعضکم بعضا» هرگز غیبت یکدیگر را نکنید (سوره حجرات آیه ۱۲) ورد زبان او در اثر انس با قرآن باشد، زبانش به تهمت و غیبت نمی چرخد.
وی اضافه کرد: سپس در اثر زدوده شدن فریب های شیطانی، پیچش های غفلت‌آور که مانع دریافت اندرز ناصحانه یا مواعظ آگاهانه است، از دل و جان او گشوده می شود و در دل او پیوسته آماده صعود به سوی فضایل معنوی و الهی و انسانی شده و همواره در پی آن می گردد از حکیمان بهره برد و از آثار بزرگان خوشه ای برچیند.
ممدوحی افزود: در مرحله پایانی، قلب او آمادگی فهم عجایب و شگفتنی‌هایی را که انبوه در قرآن نهفته است، می یابد ولی قلب مومن عامل به قران، حامل آن امانت و وارث پیام سنگین الهی می‌شود. از اینجا معلوم می شود قرآن بطون و اسراری دارد که هر نامحرمی نمی تواند از آنها باخبر شود؛ فقط کسانی که ایمان در نهاد دل و جان آنان رخنه کرده، می توانند این پیام و امانت سنگین راحمل کنند.
وی اضافه کرد: این اسرار و معارف، روزی هر کسی نخواهد بود، بلکه جان و دل مطمئنی را طلب می کند که تاب تحمل امانت داری و حمل این سلسله از ودیعه های وحی و نبوت را داشته باشد و به دیگر سخن دلی به پهناوری آسمان ها و قلبی به وسعت همه جهان می خواهد تا بتواند تجلی گاه قرآنی قرار گیرد که تمامی آسمان ها و زمین ها تاب تحمل آن را ندارند و کوه های باصلابت در اثر نزول آن از هم پاشیده و متلاشی می گردند.
نظر شما