شیوع جهانی کرونا؛ غول‌های هواپیمایی زمین‌گیر شدند

شیوع کرونا در چین و سپس در کشورهای مختلف ضربه جدی و هولناکی به شرکت‌های هواپیمایی جهان از جمله غول‌های هواپیمایی وارد کرده به طوریکه مقامات این شرکت‌ها برای اتخاذ تدابیری که کمترین آسیب را به آنها وارد کند، عملا مستاصل شده‌ و چشم‌انداز مبهمی برای آینده صنعت هوایی جهان ترسیم می شود.

برخی کارشناسان هشدار داده‌اند که بخش حمل‌ونقل هوایی اکنون با بدترین بحران طی چند دهه اخیر مواجه است و باید هرچه سریعتر اقدامات لازم دست کم برای بقای آنها انجام شود.

این در حالی است که دولت ها خود با چالش‌های مختلف دیگری در روند مقابله با شیوع کرونا دست‌وپنجه نرم می‌کنند و توان پاسخ به درخواست کمک های مالی شرکت های هوایی را کمتر دارند.

لغو پروازها ، کاهش بی سابقه تقاضا برای سفر و خرید بلیت، کنسل شدن بلیت های خریداری شده، هزینه پارک و نگهداری هواپیماها ، پرداخت حقوق خلبانان و کارکنان شرکت ها، از جمله مولفه هایی هستند که شرکت های هواپیمایی با آنها مواجه شده و زنگ خطر را برای صنعت هوایی جهان به صدا در آورده است.

 شوک به شرکت‌های هواپیمایی بزرگ

مهمترین شرکت‌های هوایی جهان از جمله "بریتیش ایرویز"، "لوفتهانزا"، "امریکن ایرلاین"، "شرکت هواپیمایی قطر"، "یونایتدر ایرلاینز"، "شرکت هواپیمایی امارات" ، "شرکت هوایی ترکیه"، "ایرفرانس" و بسیاری از شرکت‌های هوایی دیگر از پیامدهای ناشی از شیوع کرونا در سراسر جهان در امان نمانده‌اند و متحمل ضررهای مالی گسترده شده‌اند. براساس جدیدترین آمارهای اعلام شده ظرفیت پروازهای بین المللی به طور چشمگیری کاهش یافته و بیشتر خطوط هوایی جهان در حال حاضر با چالش‌های جدی روبرو هستند. نتیجه تحقیقات انجمن بین‌المللی حمل‌ونقل هوایی که اخیرا منتشر شده، نشان می دهد که صنایع هوایی انگلیس بیشتر از سایر کشورهای اروپایی در معرض ورشکستگی قرار دارد. در این گزارش پیش شده که شرکت‌های هواپیمایی انگلیس امسال حدود ۱۸ میلیارد پوند زیان خواهند دید. برای نمونه ایزی‌جت نخستین خطوط هواپیمایی انگلیس بود که به دنبال کاهش مسافران هوایی بر اثر کرونا، پروازهای خود را به حالت تعلیق درآورد.

کارشناسان اعلام کرده اند، رشد چندین ساله صنعت هوایی جهان به یک باره از دست رفته و ممکن است تا سال ۲۰۲۲ یا ۲۰۲۳ بطول بینجامد تا حجم پروازها به سطح مورد انتظار سال ۲۰۲۰ بازگردد. خطوط هوایی آمریکا تقریبا ۹۰ درصد از  پروازهای بین‌المللی خود را در ماه آوریل و مه از دست داد.

نیاز شرکت‌های هوایی به کمک مالی

تداوم بحران شیوع کرونا قطعا تاثیرمنفی جدی بر کارکرد و بقای شرکت‌های هواپیمایی جهان داشته و خواهد داشت. در این دوران شیوع ویروس کرونا باعث متوقف شدن کامل حمل‌ونقل هوایی شده و مدیران بیشتر این شرکت‌ها به این نتیجه رسیده‌اند که اندک اندک به کمک‌های مالی نیاز پیدا می‌کنند. این شرکت‌ها امیدوارند از دولت‌ها که آنها نیز به نوبه خود به دلیل کاهش درآمدها با مشکلاتی رو به رو هستند، کمک های مالی فوری دریافت کنند.

ایرفرانس اعلام کرده در حال مذاکره با بانک‌ها برای دریافت میلیاردها یورو وام تضمین شده از سوی دولت است. شرکت «لوفت هانزا» بزرگترین شرکت هواپیمایی اروپا نیز به طور رسمی اعلام کرده به دنبال دریافت کمک دولت برای رهایی از این پیامدها است. این شرکت ضمن اعلام اینکه که پس از همه گیری ویروس کرونا بیش از ۹۰ درصد پروازهای ناوگان خود را متوقف کرده، بر ضرورت کمک‌های دولت آلمان برای تضمین تداوم فعالیت بخش حمل‌ونقل این هواپیمایی تاکید داشته است.

شرکت‌های بزرگ خطوط هواپیمایی آمریکا که به دلیل شیوع ویروس کرونا با بحران کمبود مسافر دست به گریبان هستند، نیز اکنون در پرداخت دستمزد کارکنان خود درمانده شده و از دولت فدرال آمریکا درخواست کمک مالی کرده‌اند. پنج شرکت هواپیمایی آمریکایی «امریکن ایرلاینز»، «یونایتدر ایرلاینز»، «دلتا ایرلاینز»،«ساوث وست ایرلاینز» و خطوط هوایی «جت بلو» اعلام کرده‌اند درخواست‌های خود را برای دریافت کمک‌های مالی به واشنگتن ارسال کردند. 

وزارت خزانه‌داری آمریکا نیز از این شرکت‌ها خواسته تا درخواست کمک مالی خود را که مبلغی در مجموع ۳۲ میلیارد دلار برای این منظور در نظر گرفته، ارسال کنند.

در این میان مقامات آمریکایی از جمله رئیس‌جمهوری این کشور قول داده‌اند با کمک مالی مانع از ورشکستگی شرکت بوئینگ شوند. ویروس کرونا و تداوم مشکلات فنی بوئینگ ۷۳۷ مکس، غول هواپیماسازی آمریکا را با مشکل بزرگ مالی و احتمال از دست دادن بازار فروش روبرو کرده است. 

شرکت هواپیمایی «فلای بی» انگلیس نیز که از قبل به دلیل ابهامات اقتصادی ناشی از خروج این کشور از اتحادیه اروپا (برگزیت) و مشکلات مالی در مرز ورشکستگی قرار گرفته بود، ۱۵ اسفند گذشته به دنبال کاهش مسافران هوایی بر اثر شیوع ویروس کرونا اعلام ورشکستگی کرد.

همچنین شرکت‌های هواپیمایی لوگان ایر  و ویرجین آتلانتیک به دنبال بروز مشکلات مالی درصدد تقاضای وام از دولت هستند.

 در این بحبوحه خطوط هوایی نروژ اعلام کرده دولت این کشور قرار است کمک هایی اعطا کند.

اتحادیه حمل‌ونقل هوایی در کشورهای عربی و انجمن جهانی حمل‌ونقل هوایی هم خواستار کمک های مالی فوری دولت ها شده و هشدار داده اند که عدم کمک مالی، آینده بخش حمل و نقل هوایی را با خطر مواجه خواهد کرد.

برخی مدیران شرکت‌های هوایی در جهان در کنار اینکه خواستار کمک های مالی دولتها شده اند، به دنبال اجرای معافیت های مالیاتی و معافیت عوارض فرودگاهی شده‌اند.

در این میان شرکت هواپیمایی قطر دومین شرکت بزرگ هواپیمایی در خاورمیانه با وجود بحران پیش آمده پروازهای خود را ادامه می دهد، اما پروازهای این شرکت با ۴۰ درصد ظرفیت ایام عادی صورت می گیرد. احتمال تعطیلی برخی شرکت های هوایی در صورت ادامه این شرایط نیز محتمل به نظر می‌رسد. این شرکت اخیرا هشدار داد، با توجه به شرایط بحرانی ایجاد شده بر اثر همه گیری ویروس کرونا شرکت مجبور است در نهایت از دولت قطر درخواست کمک مالی کند.

شرکت‌های هوایی جهان اوضاع خوبی را در دوران شیوع کرونا تجربه نمی‌کنند و به شدت به حمایتهای دولتی نیاز دارند. با توجه به اینکه دولتها خود نیز در روند مقابله با این ویروس و اتخاذ تدابیر گسترده ضدکرونایی با چالش‌هایی نیز روبرو هستند و به نظر نمی رسد غلبه بر این ویروس در آینده نزدیک محقق شود، نمی‌توان چشم‌انداز روشنی را دست کم در سال جاری میلادی برای شرکت‌های هواپیمایی جهان متصور بود.