شبکه دانش‌آموزی شاد و فرآیند همکاری با پیام‌رسان‌ها

به دنبال تعطیلی مدارس آموزش و پرورش سعی کرد با استفاده از توان و تجربه معلمان و همکاری رسانه ملی روند آموزش تعطیل نشود، اما آموزش در تلویزیون نتوانست به طور کامل نیازهای آموزشی دانش آموزان را مرتفع کند.

محسن حاجی میرزایی وزیر آموزش و پرورش با توجه به وجود خلاءهایی در آموزش از راه دور برای دانش آموزان از همان هفته های ابتدایی تعطیلی مدارس، از ایجاد یک شبکه اجتماعی دانش آموزی مستقل برای آموزش مجازی دانش آموزان خبر داد بود.

 اکنون پس از گذشت یک ماه از وعده وزیر سرانجام شبکه اجتماعی دانش آموزان تحت عنوان «شاد» آماده شده و در خدمت نظام آموزشی قرار گرفته است.

هر چند مهدی شرفی رییس مرکز برنامه ریزی و فناوری اطلاعات آموزش و پرورش در روزهای ابتدایی فروردین به خبرنگار ایرنا گفته بود که شبکه اجتماعی دانش آموزان (شاد) از ۱۶ فروردین ماه برای تمام دانش آموزان در اقصی نقاط کشور فرآیند آموزش دروس را آغاز می‌کند، اما پس از گذشت چند روز در روز ۱۵ فروردین ماه از به تعویق افتادن زمان ورود به شبکه اجتماعی دانش آموزان (شاد) به دلیل صیانت از حقوق آموزشی و تربیتی دانش‌آموزان و حصول اطمینان از اختصاصی و امن بودن بستر ارتباطی این شبکه خبر داد.

اما  وزارت آموزش و پرورش روز گذشته ۲۲( فروردین ماه) در اطلاعیه ‌ای از بهره‌برداری "شـاد" پلت فرم اختصاصی این وزارتخانه خبر داد و در بخشی از متن این اطلاعیه آمده است: با پیگیری‌های مستمر وزیر آموزش و پرورش و همکاری وزارت ارتباطات، دبیرخانه شورای عالی فضای مجازی، مساعدت دانشگاه صنعتی شریف و تلاش شبانه روزی تیم فنی، اجرایی و حقوقی پلت فرم اختصاصی آموزش و پرورش بنام SHADAP  بامالکیت و مدیریت وزارت متبوع، در مرحله بهره برداری قرار گرفته است.

همچنین در بخش دیگری از این اطلاعیه اعلام شده است: طبق برنامه پیش بینی شده، از ۲۲ فروردین ماه ورود مدیران، معلمان و دانش آموزان دوره ابتدایی به پلت فرم اختصاصی آموزش و پرورش آغاز شده و تا اواسط هفته آینده ادامه خواهد داشت.

پس از اعلام خبر بهره بهره برداری از شاد پلت فرم اختصاصی آموزش و پرورش، مدیر عامل پیام رسان بومی گپ در توییتر خود نوشت که آموزش و پرورش ۴۵ روز پیش از پیام رسان ها خواست با اتصال ای پی آی آموزش و پرورش شبکه اجتماعی دانش آموزی شاد را بر بستر خود پیاده سازی کنند و به عنوان یک بستر ارتباطی رایگان و فراگیر میزبان دانش آموزان و معلمان باشند. پیام رسان های گپ، سروش آیگپ، بله و روبیکا پس از پیاده سازی خواسته و فلوچارت آموزش و پرورش ،کار را تحویل این وزارتخانه دادند.

انجیدنی با بیان این که ساخت این شبکه اجتماعی دانش آموزی یک پروژه ملی با حضور همه پیام‌رسان‌های فعال در کشور در حال شکل‌گیری بود، اضافه کرد: آموزش و پرورش ۱۵ فروردین درخواست جدیدی مطرح کرد. ‌این‌که دانش‌آموزان در یک فضای ایزوله از سایر کاربران پیام‌رسان‌ باشند و ‌این خواسته نیز در کمتر از ۴۸ ساعت توسط پیام‌رسان‌ها در قالب «Kid Mode» پیاده‌سازی و تحویل شد.

وی در این پیام اعلام کرد: ‌تیم‌های فنی پیام‌رسان‌ها برای رساندن این قابلیت شبانه‌روزی مشغول بودند. پیام‌رسان گپ البته دو راهکار به آموزش و پرورش ارائه داد. محیط ایزوله در قالب « Kid Mode» ‌و مداد، پیام‌رسان تخصصی کودک و نوجوان ‌هر دو راهکار در موعد مقرر به صورت حضوری در وزارت خانه ارائه و مستندات تحویل شد.

انجیدنی همچنین  بیان داشت: بیش از ۸۰ هزار مدرسه حساب کاربری خود را در این پیام رسان ها فعال کرده و همه منتظر رونمایی رسمی از شاد بودیم. ناگهان آموزش و پرورش در بخشنامه ای از همکاری انحصاری خود با پیام رسان روبیکا در قالب یک کلاینت اختصاصی به نام شاد رونمایی کرد و ۴۵ روز تلاش چهار پیام رسان هیچ.

روابط عمومی آموزش و پرورش نسبت به توییت مدیرعامل گپ واکنش نشان داد و با انتشار پیامی در توییتر اعلام کرد: این مطلب صحیح نیست، هیچ توافقی با پیام رسان ها صورت نگرفته بود بلکه آپ(آموزش و پرورش) در حال تعامل برای رسیدن به یک مدل همکاری بود که نتیجه ای اخذ نشد. روبیکا هم مانند سایر پیام رسان ها حذف شد.

آموزش و پرورش آمادگی همکاری با بخش خصوصی را دارد

شرفی رییس مرکز برنامه ریزی و فناوری اطلاعات آموزش و پرورش در گفت و گو با خبرنگار گروه دانشگاه و آموزش ایرنا درباره روند شکل گیری شبکه شاد اظهار داشت: پس از ماجرای شیوع کرونا و تعطیلی مدارس، وزیر آموزش و پرورش دستور داد به دنبال راهکاری باشیم که فرآیند آموزش ادامه داشته باشد و اتصال میان معلم و دانش آموز همچنان بطوری برقرار باشد که دانش آموزان حس کلاس واقعی در محیط مجازی را داشته باشند.

وی افزود: آموزش و پرورش به دنبال راهکارهایی بود که بتوان ارتباط مجازی مناسبی برای دانش آموزان با معلمان برقرار شود، بنابراین در فاز اول با پیام رسان ها به دلیل اینکه می توانند در فضای مجازی گروه هایی را ایجاد و ارتباط دانش آموز و مدرسه را برقرار کنند وارد مذاکره شدیم.

رییس مرکز برنامه ریزی و فناوری اطلاعات آموزش و پرورش ادامه داد: آموزش و پرورش درخواست هایی داشت که این پیام رسان ها نیز تا حدودی انجام دادند، نمونه اولیه هم ساخته شد، اما پس از چند روز هنگام عملیاتی شدن کار، این پروژه به دو بخش تقسیم شد، یک بخش به اطلاعات مشخصاتی و حاکمیتی دانش آموزان مربوط می شد که برای شناسایی هویت دانش آموزان از طریق بانک اطلاعاتی آموزش و پرورش انجام شد.

 به گفته شرفی، بعد از اینکه این پروژه تاحدودی رو به جلو پیش رفت، در حین کار انتقادات بسیاری به این پیام رسان ها وارد شد به این دلیل که به هر حال ماهیت این  سرویس ها این گونه است که محتواها و اطلاعاتی از طرق مختلف در آنها به اشتراک گذاشته می شود که ممکن است برای دانش آموزان و خانواده ها مناسب نباشد و به هر حال این محتواها جزیی از ماهیت این پیام رسان ها بود و نمی توانستیم این موضوع را نادیده بگیریم.

وی اضافه کرد: با پیام رسان ها در این زمینه صحبت و قرار شد برای رفع این مشکل اپلیکیشن آموزش و پرورش مورد استفاده قرار گیرد تا اطمینان حاصل شود که این محیط آموزشی امن است، اما مسئله اینجا بود که در بحث پیام رسان ها یک اختیار وجود دارد و هر کس مختار است که از این پیام رسان ها استفاده کند یا نه و همچنین استفاده از محتواهای این پیام رسان ها نیز به عهده شخص است.

رییس مرکز برنامه ریزی و فناوری اطلاعات آموزش و پرورش خاطرنشان کرد: با توجه به اینکه این نرم افزار قرار است از سوی آموزش وپرورش به خانواده ها توصیه شود بنابراین ضرورت داشت به دلیل ماموریت حاکمیتی آموزش و پرورش محیطی کاملا امن، ایزوله و مستقلی ایجاد شود و این موضوع را در دو مرحله با پیام رسان ها در میان گذاشتیم و از سوی دیگر هم اینکه یک درخواست تقویت کیفیت سطح سرویس را از آنها برای تسهیل دسترسی دانش آموزان داشتیم.

شرفی با اشاره به اینکه پیام رسان ها در این مدت زحمات بسیاری کشیدند، عنوان کرد: کارشناسان فنی معتقد بودند که در مدل های انجام شده پیام رسان ها، امکان ایزوله ۱۰۰ درصد دانش آموزان وجود نداشت و پس از اینکه کارشناسان فنی و امنیتی به این نتیجه رسیدند، بحث اپلیکیشن مستقل و اختصاصی آموزش و پرورش مطرح و این بحث به پیام رسان ها نیز ارجاع داده شد که یک اپلیکیشن مستقل برای آموزش و پرورش و جدا از تمام زیرساخت های پیام رسان های عادی ایجاد کنند.

وی در ادامه گفت: پیام رسان ها چند نمونه برای اپلیکیشن اختصاصی آموزش و پرورش آوردند، اما درخواست ما محقق نشد. بنابراین یک پیشنهاد جدی برای صیانت از فضای مجموعه شد تا به خانواده ها این اطمینان داده شود که آنها در محیطی امن آموزش داده می شوند.

شرفی خاطرنشان کرد: بحث اپلیکیشن مستقل آموزش و پرورش مطرح شد که مجموعه ای قول همکاری دادند و سازمان هم در فاز اول با این مجموعه همکاری کرد و از روز اول به صورت شفاف اعلام شد که درخواست ما ایجاد یک اپلیکیشن کاملا مستقل است که در آن فقط آموزش باشد.

وی اظهار داشت: همچنین آموزش و پرورش قصد دارد در فاز بعدی، از تمام ظرفیت بخش خصوصی از پیام رسان گرفته تا تولیدکنندگان ابزارهای آموزشی الکترونیکی که بتوانند خدمات آموزشی دهند، استفاده کند.

شرفی در پایان تاکید کرد: هر مجموعه تولید کننده ابزارهای کمک آموزشی و آموزشی می تواند به آموزش و پرورش خدمات دهد. درحال حاضر بحث فراخوان هم مطرح است تا مدیران مدارس به صورت اختیاری از خدمات این تولیدکنندگان در بخش آموزشی استفاده کنند.