راهبرد جهش تولید به روایت سکاندار همدان

سال ۱۳۹۹ از سوی رهبر معظم انقلاب به عنوان سال جهش تولید نامگذاری شد؛ شعاری که عزم ها را جزم کرد تا دولت و ملت دست در دست یکدیگر و با تکیه بر توان داخلی، در برابر تحریم های ظالمانه دشمنان این مرز و بوم بایستند.

در این میان سید سعید شاهرخی استاندار همدان که تلاش همگانی برای توسعه همدان را محوری ترین نقشه راه خود در بدو تصدی این مسوولیت ترسیم کرده بود، سال ۹۸ را در بخش های مختلف از جمله سیاسی، فرهنگی و اجتماعی با رویکرد کمک به توسعه و بهبود زیرساخت های اقتصادی کلید زد. 

بر این اساس سکاندار دیار هگمتان تکیه بر توان داخلی و استفاده از این ظرفیت ها را الگوی خود قرار داد و و تاکید کرد که کشور ما با داشتن استعدادها و ذخایر غنی این ظرفیت را دارد که با استفاده هر چه بیشتر از توان داخلی خود به بالندگی برسد و در این جنگ نابرابر، هر استان با توجه به داشته هایش و بهره برداری از توانایی های خود و تبدیل آنها از بالقوه به بالفعل می تواند سهم خود را در نبرد با تحریم ایفا کند.

سال ۹۸ با وجود شدت تحریم ها و مشکلات اقتصادی کشور، اما در همدان روند به گونه ای پیش رفت که بخشی از ظرفیت های خفته استان به بیداری و فعالیتی دوباره تبدیل شد؛ سرمایه هایی که در گذر چالش های اقتصادی زمان در پستوی فراموشی قرار گرفته بودند اما با عزمی راسخ جان گرفتند.

توجه به بخش تولید، اشتغال، کشاورزی، گردشگری و فعال سازی واحدهای راکد و نیمه راکد را شاید بتوان از مهم ترین اقدامات استاندار همدان و مجموعه تیم مدیریتی وی در سال ۹۸ در این استان ارزیابی کرد؛ اقدام هایی که از نتایج حاصله از آنها نه تنها مردمان دیار الوند بلکه کل کشور منتفع می‌شوند.

توجه به بخش تولید، اشتغال، کشاورزی، گردشگری و فعال سازی واحدهای راکد و نیمه راکد را شاید بتوان از مهم ترین اقدامات استاندار همدان و مجموعه تیم مدیریتی وی در سال ۹۸ در این استان ارزیابی کرد؛ اقدام هایی که از نتایج حاصله از آنها نه تنها مردمان دیار الوند بلکه کل کشور منتفع می‌شوند.

به عبارتی استاندار همدان در سالی که گذشت تاکیدات رهبر معظم انقلاب بر رونق تولید، حمایت از کالای ایرانی و اقتصاد مقاومتی را سرلوحه کار خود قرار داد و در راستای شعارها و وعده های دولت تدبیر و امید، بهبود کسب و کار و شرایط اقتصادی را به جد دنبال کرد.

نتیجه این تلاش منجر به آن شد که براساس اعلام مرکز آمار ایران نرخ بیکاری در استان همدان با ۰.۹ درصد کاهش از ۸.۳ به ۷.۴  درصد برسد و  پس از خراسان جنوبی رتبه دوم ایجاد اشتغال را در کشور کسب کند.

از این رو خبرنگار خبرگزاری جمهوری اسلامی (ایرنا) مرکز همدان برای بررسی عملکرد این استان در سالی که گذشت و تبیین اهداف و برنامه های آتی مدیریت ارشد آن، به گفت و گوی اختصاصی با استاندار همدان در دفتر وی نشست.

استقبال گرم شاهرخی از اهالی رسانه همچون گذشته قابل تحسین بود چرا که به صراحت می توان عنوان کرد که تهیه گزارش عملکرد از استانداران و مدیران، فضایی سنگین را در گفت و گو حاکم می کند اما استاندار همدان فضایی آکنده از حس آرامش و امنیت را نه تنها در استان بلکه در دفترشان فراهم کرده است و به دور از نگرانی های همیشگی به راحتی می توان با او به گفت و گو نشست.

برای تهیه این مصاحبه ۱۵ دقیقه زمان تعیین شده بود اما گفت و گو بیش از ۴۵ دقیقه ادامه یافت و ناگفته ها همچنان باقی ماند.

سوال: سیاست ها و راهبردهای اقتصادی استان همدان را در سال گذشته چگونه ارزیابی می کنید؟ آیا آنگونه که مورد تاکید رهبر معظم انقلاب است، همدان در راستای تحقق شعار "جهش تولید" گام برداشته و می دارد؟

سالی ۹۹ با رهنمودها و شعاری که رهبر معظم انقلاب با تیزبینی و درایت تعیین کردند به نام سال جهش تولید نامگذاری شد. این نام گذاری‌های پی در پی در حوزه اقتصاد، معیشت، رونق تولید و ضرورت جهش تولید نشان دهنده اهمیت بخش اقتصاد و ضرورت قوی شدن در این حوزه با هدف توجه به معیشت و اشتغال مردم است.

پاسخ: سالی ۹۹ با رهنمودها و شعاری که رهبر معظم انقلاب با تیزبینی و درایت تعیین کردند به نام سال جهش تولید نامگذاری شد. این نام گذاری‌های سالیانه و پی در پی در حوزه اقتصاد، معیشت، رونق تولید، حمایت از تولید و ضرورت جهش تولید نشان دهنده اهمیت بخش اقتصاد و ضرورت قوی شدن در این حوزه با هدف توجه به معیشت و اشتغال مردم است.

اگر بنا باشد عبارت جهش تولید که دربرگیرنده معیشت مردم است، محقق و بیکاری مرتفع شود، باید تولید را حمایت کنیم و این حوزه تقویت و گسترش یابد و با توجه به اهمیت این مهم و تکلیفی که امسال نشات گرفته از شعار سال و تاکید معظم له است، جهش در تولید باید اتفاق بیفتند. اگر تاکنون به دنبال برنامه هایی برای حمایت از تولید بودیم باید در سال جاری این برنامه ها را جهش و سرعت بخشیم و بهره بیشتری را امکانات و داشته های استان داشته باشیم.

رویکرد مدیریت استان طی ۲ سال گذشته توجه به معیشت، اشتغال، رشد تولید و افزایش سرمایه‌گذاری بوده است و به عبارتی به تاسی از سیاست های دولت، در استان همدان همواره اولویت اول خود را این محورها قرار داده ایم و بر اساس شرایطی که در کشور حاکم است و تاکید رهبر معظم انقلاب و ریاست جمهوری، به دنبال آن هستیم که برنامه هایی پیشین در حوزه حمایت از تولید را در سال جدید با سرعت بیشتری دنبال کنیم.

ماه های پایانی سال ۹۷ سند راهبردی و برنامه عملیاتی توسعه استان همدان مطابق سیاست‌های اقتصاد مقاومتی و بر اساس راهبردهای دولت تدبیر و امید تدوین شد و هم اینک همدان روی ریل توسعه قرار گرفته و توسعه و پیشرفت بر مبنای یک برنامه مطالعه شده و منسجم را دنبال می کند. در این برنامه محورهای توسعه استان مطالعه شده و ظرفیت ها و مزیت ها شناسایی شده اند.

حال با تاسی از سیاست های دولت تدبیر و امید، اولویت مهم ما در استان توجه به معیشت، اشتغال و تولید است و تحقق این مهم جز با توجه به تولید، تولیدکنندگان و حمایت از بخش خصوصی محقق نمی شود. بر اساس این برنامه باید سالانه ۲۰ هزار شغل در این استان ایجاد و پنج هزار میلیارد تومان در استان سرمایه گذاری شود.

سوال: الزامات جهش تولید در استان همدان چه مولفه هایی هستند و برای دستیابی به این مهم چه باید کرد؟

در برنامه سه ساله راهبردی و عملیاتی استان همدان برای سال جاری و آتی، اساسا فعالیت ها را جهشی دیده ایم و میزان سرمایه گذاری، اشتغال و تولید در بخش های مختلف جهشی است. از آغازین روزهای سال نیز که پیام معظم له دریافت شد، برنامه ریزی کردیم که در سال جدید برنامه عملیاتی که از پیش تعیین شده بود را با قدرت و سرعت دنبال کنیم.

پاسخ: تیم مدیریتی استان همدان براساس برنامه عملیاتی تدوین شده، در هرکدام از بخش ها سهمی تعریف کرده است که در سال جدید با بکارگیری همه ظرفیت ها، روش ها و اقداماتی که در پیش خواهیم گرفت، تصمیم داریم فراتر از آنچه که تکلیف و برنامه سال ۹۹ بوده انجام دهیم تا جهش تولید محقق شود.

در برنامه سه ساله راهبردی و عملیاتی استان همدان برای سال جاری و آتی اساسا فعالیت ها را جهشی دیده ایم و میزان سرمایه گذاری، اشتغال و تولید در بخش های مختلف جهشی بوده است. از آغازین روزهای سال نیز که پیام معظم له دریافت شد، برنامه ریزی کردیم که در سال جدید برنامه عملیاتی که از پیش تعیین شده بود را با قدرت و سرعت همراه با جهش دنبال کنیم.

به صورت اجمالی باید اعلام کرد که مبنا و شالوده مدیریت استان، حاکمیت برنامه و برنامه محوری است و برای اهداف بزرگی که داریم برنامه محور حرکت می کنیم. در همین راستا برای استفاده از همه فرصت‌هایی که در استان شناسایی کرده ایم، مطالعات گسترده ای داشته ایم که مبنای تصمیم گیری ها است. از طرفی سیاست های کلی نظام، برنامه پنج ساله ششم و مطالعات آمایش استانی را سرلوحه کارها داریم تا در مسیر اقتصاد مقاومتی و سند راهبردی گام برداریم.

در برنامه ریزی توجه به سراسر استان بوده و مزیت های ۱۰ شهرستان مطالعه شده و برای همه شهرستان و مناطق استان با توجه به مزیت هایی که هر یک از شهرستان ها در حوزه های مختلف دارد برنامه داریم. توزیع منابع برای توسعه استان یک توزیع متوازنی است و برای توسعه و محقق کردن برنامه های توسعه ای استان این مزیت ها را به صورت طرح کمی و کیفی که قابل اندازه گیری باشد درآورده ایم و وظیفه هریک از دستگاه های اجرایی در هر شهرستان پروژه به پروژه مشخص شده و این به عنوان یک میثاق بین مدیران دستگاه های اجرایی، مدیریت ارشد استان، نمایندگان مردم در خانه ملت و فرمانداران درآمده است.

سوال: سال گذشته هدف گذاری در حوزه سرمایه گذاری به چه میزان بود و چند درصد آن محقق شد؟

پاسخ: تئوری ما در این زمینه تامین منابع و سرمایه گذاری سالانه پنج هزار میلیارد تومان در استان است. این رویکرد موجب رونق تولید در بخش های مختلف و ایجاد اشتغال می شود. در این چارچوب بنا داریم دست کم سالیانه به میزان یاد شده در استان سرمایه گذاری کنیم تا به ازای آن سالانه ۲۰ هزار شغل ایجاد شود.

سال ۹۸ که سال نخست اجرای برنامه راهبردی همدان بود، ۶ هزار و ۳۰۰ میلیارد تومان سرمایه گذاری داشتیم که بر اساس آنچه که اداره کل تعاون، کار و رفاه اجتماعی استان اعلام کردند ۲۵ هزار شغل در استان ایجاد شد. اما همچنان ۲۰ هزار شغل را تاکید داریم تا نشانی هریک از شغل های ایجاد شده نیز در کارگروه اشتغال مطرح شود.

سال ۹۸ که سال نخست اجرای برنامه راهبردی همدان بود، ۶ هزار و ۳۰۰ میلیارد تومان سرمایه گذاری داشتیم که بر اساس آنچه که اداره کل تعاون، کار و رفاه اجتماعی استان اعلام کردند ۲۵ هزار شغل در استان ایجاد شد. اما همچنان ۲۰ هزار شغل را تاکید داریم تا نشانی هریک از شغل های ایجاد شده نیز در کارگروه اشتغال مطرح شود.

برای سال ۹۹ نیز از بین طرح هایی که مهم هستند و می توانند در جهش تولید و رشد استان موثر باشد، ۷۰ طرح احصا شده و به عنوان طرح های مهم برای جهش تولید در سال جاری انتخاب شده که دستگاه های مختلف اجرایی آنها را با سرعت و هدفمند دنبال می کنند.

در این زمینه بدون تردید برای استان برنامه محور حرکت می کنیم و برنامه سه ساله برای مدیریت استان در تمام بخش ها به تفکیک شهرستان و بخش ها تدوین شده است و در سال جدید با توجه به نامگذاری به دنبال آن هستیم طرح های پیش بینی شده در سال ۹۹ را با جدیت بیشتری دنبال کنیم و به صورت جهشی کار کنیم.

سوال: توسعه بخش های کشاوری در استان چطور ارزیابی می کنید؟

پاسخ: مهمترین طرح ها و جهت گیری های اقتصادی ما در سال جهش تولید، منطبق با برنامه ششم توسعه در حوزه کشاورزی است. در این زمینه مقرر شده تا پایان برنامه ششم توسعه ۱۰ درصد در مصرف آب کشاورزی صرفه جویی شود و با توجه به محدودیت منابع آب و خاکی که داریم اما باید بازدهی را در این بخش بالا ببریم. در این زمینه با وجود اینکه گسترش در سطح کشاورزی نداشتیم اما در مقابل روش های نوین کاشت، داشت و برداشت را داشته ایم و به دنبال اجرای روش های علمی برای این فرایندها هستیم.

هم اینک ۹۰ درصد از اراضی مستعد کشاورزی این استان زیر پوشش آبیاری نوین رفته‌اند که این آمار همدان را در رتبه سوم کشور قرار می‌دهد. سطح اراضی آبی استان همدان نیز ۲۵۳ هزار هکتار است که ۱۶۳ هزار هکتار آن برای اجرای آبیاری تحت فشار مستعد ارزیابی می شود.

بر اساس سند راهبردی توسعه همدان باید در مدت سه سال ۲۱۰ هکتار گلخانه در این استان ایجاد شود که تاکنون زیرساخت‌های لازم برای احداث ۳۶۰ هکتار فراهم شده است. البته برای بالا بردن بازدهی تولید قبل از تنظیم سند راهبردی توسعه استان، فقط ۱۰۷ هکتار گلخانه در این استان وجود داشت اما براساس برنامه راهبردی توسعه همدان، سالانه ۷۰ هکتار گلخانه به گلخانه های استان اضافه می شود.

همچنین طرح فراز یا همان داربستی کردن تاکستان های انگور را داریم که در سطح ملی تدوین شده است و ملایر نیز به واسطه پیشرو بودن در تولید این محصول در استان و کشور، به عنوان یکی از مناطق ویژه در اجرای این طرح شناخته می شود. بی تردید طرح فراز طرحی است که می تواند میزان تولید محصول را تا سه برابر افزایش داده و با ارتقای کیفیت محصول تولیدی، روند مبارزه با آفات و امراض راحت تر خواهد بود.

بر اساس سند راهبردی توسعه همدان باید در مدت سه سال ۲۱۰ هکتار گلخانه در این استان ایجاد شود که تاکنون زیرساخت‌های لازم برای احداث ۳۶۰ هکتار فراهم شده است. البته برای بالا بردن بازدهی تولید قبل از تنظیم سند راهبردی توسعه استان، فقط ۱۰۷ هکتار گلخانه در این استان وجود داشت اما براساس برنامه راهبردی توسعه همدان، سالانه ۷۰ هکتار گلخانه به گلخانه های استان اضافه می شود.

در این میان شهرستان ملایر با دارا بودن ۱۱ هزار هکتار سطح زیر کشت انگور و تولید سالیانه بیش از ۲۴۰ هزار تن انگور، به طور میانگین ۶ درصد از تولید انگور کشور را به خود اختصاص داده و با تولید ۲۲ تن در هر هکتار، از متوسط میانگین کشوری با حدود ۱۰ تا ۱۲ تن در هکتار بالاتر است. حال اجرای طرح فراز می تواند تراز تولید انگور ملایر را بسیار ارتقا بخشد. 

از طرف دیگر با تلاش های صورت گرفته، انگور ملایر به عنوان پنجاه و سومین میراث کشاورزی دنیا در فائو ثبت جهانی شده است که بر همین اساس نگاه ویژه‌ای به آن می شود و مراکز علمی و دانشگاه ملایر بر روی تحقیقات حوزه انگور کار می کنند که فرآورده های غیر الکلی انگور و مشتقات آن را در بخش های مختلف غذایی و سایر بخش ها کار کنند و بر این اساس به دنبال توسعه باغات به صورت علمی هستیم.

بی شک راهبرد برون رفت از مشکلات بخش کشاورزی، ایجاد و توسعه زنجیره‌های تولید است. در حوزه دامداری، تولید گوشت و مواد لبنی نیز به دنبال این هستیم که مناطق مستعداستان همدان همچون رزن، قهاوند و ملایر را به قطب دامپروری تبدیل کنیم که بر همین اساس سه مجتمع گاوداری ۶ هزار راسی جمعا ۱۸ هزار راس در این سه منطقه پیش بینی شده است.

در همین راستا به زودی عملیات احداث یک گاوداری در شهرستان رزن آغاز می شود. در شهرستانهای همدان و ملایر نیز کار تحویل زمین و مجوزهای لازم در این زمینه صورت گرفته است تا احداث آنها در سال جاری محقق شود و بتوانیم بیشترین تولید شیر را در کشور با این گاوداری ها داشته باشیم.

در سایر محصولات نیز مانند سیر و گردو به دنبال فرآوری آنها هستیم و در کشت کلزا نیز رتبه ممتازی را در کشور داریم و برای هریک از حوزه ها به تفکیک شهرستان و بخش ها، طرح تعریف شده است.

سوال: اولویت ها و برنامه های استان در حوزه صنعت و معدن چیست؟

در حوزه صنعت نیز اولویت با صنایع تبدیلی در استان است. به خصوص توسعه و تقویت صنایع تبدیلی حوزه کشاورزی و صنایع تبدیلی حوزه معدن با جدیت دنبال می شود. هم اینک بیش از ۳۰ نوع ماده معدنی در استان به صورت خام استخراج می شود و در مواردی صادر می شود و مصمم هستیم این بخش و سرمایه گذاری در این حوزه را تقویت کنیم.

پاسخ: در حوزه صنعت نیز اولویت با صنایع تبدیلی در استان است. به خصوص توسعه و تقویت صنایع تبدیلی حوزه کشاورزی و صنایع تبدیلی حوزه معدن با جدیت دنبال می شود. هم اینک بیش از ۳۰ نوع ماده معدنی در استان به صورت خام استخراج می شود و در مواردی صادر می شود و مصمم هستیم این بخش و سرمایه گذاری در این حوزه را تقویت کنیم.

برای نمونه در شهرستان نهاوند بیش از یک هزار و ۴۰۰ میلیارد تومان طرح در فراوری سیلیس و فروسیلیس و اتصال منیزیم از دولومیت را داریم که با ایجاد این واحدها توسعه بزرگی را شاهد خواهیم بود.

از طرف دیگر توسعه زیرساخت ها را در بخش صنعت نیز دنبال می کنیم و روند احداث منطقه ویژه اقتصادی جهان آباد به سرعت در حال اجرا است. همچنین امیدواریم منطقه مبتنی بر فناوری های برتر نیز در ۲ فاز امسال به ثمر بنشیند که یکی از آنها کارگاه های تحقیقاتی فناوری های برتر است.

همچنین در حوزه صنعت، طرح پتروشیمی همدان بعد از ۱۲ سال، با اقدامات خوبی که در برنامه سال قبل انجام شد، به مراحل خوبی رسیده است و امیدواریم بتوانیم امسال آن را نیز راه اندازی کنیم. در حوزه عمرانی نیز ما طرح های مهم و شاخصی را در دست اجرا داریم که نمونه بارز آن سد نعمت آباد واقع در شهرستان اسدآباد با ظرفیت ۹ میلیون مترمکعب است که امسال عملیات احداث آن خاتمه می یابد.

همچنین فعالیت سد گرین نهاوند نیز آغاز شده و بر اساس برنامه ریزی ها، در مجاورت سد اکباتان طرح های توریستی و تفریحی تعریف شده است که تاکید داریم امسال در اختیار شهرداری قرار گیرد و عملیات توسعه زیرساخت در این حوزه هرچه سریعتر آغاز شود.

در حوزه راه ها و راه آهن نیز طرح های با اهمیتی داریم که در ردیف ملی پروژه راه آهن همدان - سنندج تعریف شده است که عملیات اجرایی آن به سرعت پیش می رود. همچنین طرح راه آهن مشهد از مسیر سمنان - قم - ملایر و نهاوند نیز تکمیل شده و به سمت کرمانشاه می رود.

قطعه دوم راه آهن همدان - ملایر و بالعکس نیز به طول ۷۵ کیلومتر به عنوان گامی مهم در تکمیل شبکه ریلی غرب کشور بشمار می رود. این خط ریلی قرار است در ۲ قطعه احداث شود که قطعه نخست آن به طول ۴۱.۵ کیلومتر از ایستگاه راه آهن همدان است و پس از عبور از ایستگاه‌های گل کهریز، طاسبندی و کهریز به ایستگاه ملایر منتهی می‌شود. این مسیر در ادامه با عبور از شهرهای کنگاور، صحنه، کرمانشاه، اسلام آباد غرب، گیلان غرب و قصرشیرین در نهایت به مرز خسروی مرز بین ایران و عراق متصل می‌شود و پس از عبور از مسیرهای مختلف به بندر لاذقیه در دریای مدیترانه ختم می‌شود، تحولی عظیم در توسعه زیرساخت‌ها و شبکه ریلی کشور در غرب که در سال‌های اخیر با تدبیر دولت شتاب خوبی در این حوزه ایجاد شده است.

سوال: چه تعداد طرح ملی با چه میزان اعتبار در استان همدان در حال اجرا است؟ 
در مجموع ۸۶ طرح ملی در سراسر استان همدان با ارزش ۶ هزار میلیارد تومان در دست اجرا است‌ که از ردیف ملی اعتبار می گیرد. در این زمینه میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی شرایط و جایگاه ویژه ای دارد.

پاسخ: در مجموع ۸۶ طرح ملی در سراسر استان با ارزش ۶ هزار میلیارد تومان در دست اجرا است‌ که از ردیف ملی اعتبار می گیرد. در این زمینه میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی شرایط و جایگاه ویژه ای دارد.

ر این حوزه عزم مسوولان استان برای ثبت جهانی تپه هگمتانه است و در این زمینه برنامه ها جدی تر دنبال می شود. همچنین ثبت جهانی تپه نوشیجان و غار علیصدر نیز جزو برنامه های اولویت دار این حوزه است و در دستور کار داریم. برای سایت تفریحی و توریستی بین المللی در مجاورت غار علیصدر نیز مشاور گرفته شده که در حال طراحی است و در مرحله بعد به سرمایه گذار بخش خصوصی واگذار شود.

به عبارتی تاریخ و تمدن همدان و اصالت مردم فهیم استان همدان داشته های زیادی را موجب شده است. از این رو بیش از هزار و ۸۰۰ اثر تاریخی در همدان داریم که هزار و ۶۰ اثر از آنها ثبت ملی شده است و به دنبال ثبت جهانی تپه هگمتانه هستیم. در مجموع برنامه های حوزه گردشگری با جدیت در این استان دنبال می شود و دستاوردهای خوبی در این زمینه داشته ایم که نتایج آن همچون کسب عنوان پایتخت گردشگری کشورهای آسیایی در سال ۲۰۱۸ میلادی، برای مردم استان ملموس است.

مصاحبه کنندگان: مرضیه بختیاری و جواد همدانی