چرا ویتنامی ها خاطرات جنگ با آمریکا را فراموش نکردند؟

مدت ها است که با بروز اختلافات در آب های جنوب شرق و شرق آسیا میان برخی کشورها منطقه و چین، آمریکا با دامن زدن به این اختلافات و دخالت در آنها به نوعی سعی کرده است توجه دولت ویتنام را به عنوان دشمن قدیمی را به خود جلب کرده و حتی در این بحران سیاسی و نظامی منطقه ای تسلیحات پیشرفته ای در اختیار آنها قرار دهد.

چندی پیش بود که مارک اسپر، وزیر دفاع آمریکا اعلام کرده بود که کشورش، برای حراست و محافظت از سواحل ویتنام این کشور را با کشتی های جنگنده بیشتر تجهیز  می‌کند تا توانایی هانوی برای گشت‌زنی‌ها در دریای چین جنوبی در بحبوحه تنش در روابط با پکن تقویت شود.

اما با وجود این همکاری سیاسی و نظامی میان دو دشمن قدیمی، دولت ویتنام روز پنجشنبه، ۳۰ آوریل، با برگزاری مراسمی در هوشی مینه (نام جدید سایگون پایتخت ویتنام جنوبی) سالگرد پایان جنگ با آمریکا را که به شکست مهاجم ختم شده بود با حضور مقامات این کشور از جمله رئیس مجلس ملی برگزار کرد.

به گزارش خبرگزاری رسمی ویتنام (وی ان ای) دبیر کمیته منطقه ای حزب حاکم در ویتنام در یک مراسم گسترده طی نطقی که به طور مستقیم از تلویزیون این کشور پخش می شد، اظهار داشت: "پیروزی بزرگ بهار ۱۹۷۵، یک موفقیت درخشان و پیروزی مقاومت ضد آمریکایی برای سعادت ملی ویتنام است."

این مقام ویتنامی به آزادسازی سایگون در آوریل ۱۹۷۵ اشاره کرد که در تقویم این کشور به نام "جشن اتحاد" و "روز پیروزی" نامگذاری شده است. این رویداد به عنوان پایان رسمی جنگ ویتنام و شکست آمریکا تلقی می شود.

غیر از این اظهارات مقامات ویتنامی، رسانه های این کشور نیز طی یک هفته اخیر ادبیات ضد آمریکایی را فراموش نکرده و سعی داشته و دارند آن دوران تلخ دشمنی آمریکا با آنها را فراموش نکنند.

این در حالی است که آمریکا سال ها است با هدف افزایش همکاری های نظامی و تجاری با ویتنام سعی می کند با فراموش کردن دشمنی های گذشته مسیر روابط دوستانه خود با یکی از تاثیرگذارترین همسایگان چین

هموار سازد و واشنگتن حتی در این راه تحریم های گذشته علیه هانوی دست بر داشته است.

البته اگرچه از سال ۲۰۱۴ تاکنون آمریکا برخی محدودیت ها علیه ویتنام را کاهش داده، اما کاخ سفید در چند دهه گذشته هیچگونه سلاح پیشرفته ای به این کشور آسیایی نفروخته بود. در واقع آمریکا با این ادعا که خواستار توسعه حقوق بشر در ویتنام است، از فروش سلاح به این کشور ممانعت کرده بود اما این بار رقابت آمریکا با دشمن بزرگتر یعنی چین موجب شد که مقامات این کشور از زمان باراک اوباما رئیس جمهوری سابق  دشمنی دیرینه با ویتنام را (شاید موقت) به فراموشی بسپارند چرا که بتواند ویتنام را از افتادن در دامن چین و روسیه باز دارند.

چرا که رهبران آمریکا به خوبی می دانند که جامعه جوان ویتنام خواستار روابط بیشتر با آمریکا است تا بتوانند از بن بست های اقتصادی گذشته فاصله بگیرند.
روابط اقتصادی دوجانبه بین آمریکا و ویتنام از سال ۱۹۹۵ تاکنون بیش از ۱۰ برابر شده به گونه ای که اکنون ویتنام بزرگترین صادرکننده محصولاتی از قبیل پوشاک و تجهیزات الکترونیک به آمریکا محسوب می شود.
آمریکا در راستای افزایش همکاری های اقتصادی با ویتنام در تلاش است بتواند همکاری های نظامی خود را نیز ارتقا دهد تا زمینه حضور نظامی این کشور را با اعزام کشتی های جنگی و دسترسی به بنادر استراتژیک در منطقه فراهم کند.

در حالی که برخی از ویتنامی ها خواستار روابط با آمریکا هستند، برخی از رهبران قدیمی حزب کمونیست این کشور نسبت به روابط با آمریکا هنوز مشکوک هستند و آن را زمینه ساز تخریب حاکمیت تک حزبی این کشور می دانند.
با وجود این قبیل مخالفت های داخلی و همچنین خشم چین در مقابل اقدام های آمریکا، به نظر می رسد مسیر حضور آمریکا در ویتنام چندان ناهموار نیست و در صورت تحقق، این حضور می تواند برای پکن و مسکو یک ضربه باشد.

برگزاری این جشن مراسم سالگرد شکست آمریکا توسط دولت و مجلس ویتنام به منزله آن است که اگرچه شاید نسل جوان ویتنام از گسترش روابط کشورشان با آمریکا استقبال می کنند، اما هنوز هستند شخصیت های با نفوذی که به وعده های آمریکا اعتماد ندارند.

این دسته از شهروندان ویتنامی به خوبی می دانند که آمریکا در طول ۲۰ سال حضور اشغالگرانه اش در ویتنام، از هیچ جنایتی علیه مردم این کشور فروگذار نکرده بود. اسنادی در موزه جنگ ویتنام وجود دارد که نشان می دهد تعداد بمب هایی که آمریکا بر سر مردم ویتنام ریخت از تعداد کل بمب هایی که متحدین و متفقین در جنگ جهانی دوم علیه هم استفاده کرده بودند، بیشتر بوده است.

آنها فراموش نکردند که در جریان این جنگ ارتش آمریکا از انواع سلاح های شیمیایی بر علیه مقاومت مردم ویتنام استفاده کرد به گونه ای که هنوز هم بعد از گذشت ۴۵ سال، شاهد تولد نوزادان با عارضه های مادرزادی ناشی از این سلاح ها به مدت سه نسل هستیم و هنوز هم ارتش ویتنام در حال خنثی سازی مین های کارگذاشته شده توسط آمریکایی ها در مزارع و شالیزارهای این کشور است.

در جریان این جنگ، آمریکا ۱۳ میلیون تن بمب بر سر مردم ویتنام فرو ریخت. دخالت نظامی آمریکا در ویتنام، منجر به آوارگی میلیون ها ویتنامی شد. تعداد مجموع کشته های این جنگ در آمارهای مختلف بین ۹۰۰ هزار تا ۳ میلیون نفر ذکر شده است.

در واقع حجم حملات و وحشیگری های ارتش آمریکا به حدی بود که بخش زیادی از مردم ویتنام، ناگزیر بودند در هزاران کیلومتر تونلی که زیر جنگل ها کنده بودند زندگی کنند و حتی مدارس و بیمارستان هایشان را نیز به این تونل های زیر زمینی منتقل کنند. با این حال، آمریکایی ها آنان را در زیر زمین هم راحت نمی گذاشتند و با سم پاشی جنگل ها و نیز انداختن بمب هایی که اکسیژن هوا را می بلعید، آنان را در تونل هایشان نیز قتل عام می کردند.

با این حال، مقاومت ۲۰ ساله مردم ویتنام که البته با کمک های شوروی سابق و چین همراه بود، آمریکا را ناگزیر به عقب نشینی از این کشور کرد و بدین ترتیب، یک شکست تاریخی برای آمریکا ثبت شد.

وقتی آمریکایی ها در اوت ۱۹۶۴، به بهانه داستان ساختگی حمله به یکی از ناوهایشان در خلیج تونکین ویتنام، رسما وارد این جنگ شده بودند هرگز گمان نمیکردند که ۱۱ سال بعد در چنین وضعیتی مجبور به فرار از این کشور خواهند شد.

بنابر این برخی تحلیلگران معتقدند که با این همه خاطرات تلخی که آمریکایی ها در این مدت برای ویتنامی ها بر جای گذاشتند، نباید انتظار داشتنه باشند همه مردم این کشور بخواهند با روی گشاده از حضورشان در جنوب شرق آسیا استقبال کنند، ولو آمریکا خواسته باشد روابط سیاسی و نظامی خود را به دلایل سیاسی و جنگ اقتصادی با چین قطع کند.