گزارش روز شنبه رسانه‌های پاکستان حاکی است: مرکز مطالعات عالی دفاعی در آمریکا به عنوان یک سازمان غیر دولتی ،برای اولین بار یک گزارش جامع از شبکه‌های تامین تجهیزات اتمی هند و پاکستان در منطقه‌ای که دارای خطرناک‌ترین تنش‌ها در جهان بوده، ارائه کرده است.
این گزارش ها به نقل از جک مارگولین دبیر و تحلیلگر این مرکز حاکی است: هند و پاکستان در حال سوء استفاده از شکاف‌ها در رژیم‌های جهانی منع گسترش سلاح‌های هسته‌ای و کنترل صادراتی هستند.
مرکز مطالعات عالی دفاعی آمریکا برای شناسایی شرکت‌هایی که به برنامه اتمی هند و پاکستان کمک می‌کنند، بیش از ۱۲۵ میلیون داده، پرونده، اطلاعات تجاری و غیره را بررسی کرده و آن‌ها را با شرکت‌های مشخص شده در سازمان‌های کنترل صادرات اتمی مقایسه کرده است.
اطبق این گزارش؛ پاکستان که به شدت تحت تاثیر سیاست‌های بین المللی کنترل صادرات تکنولوژی اتمی قرار دارد، دارای ۱۱۳ شرکت خارجی مشکوک تامین کننده هسته‌ای است که از سوی آمریکا و ژاپن مشخص شده‌اند. مرکز مطالعات عالی دفاعی آمریکا در گزارش خود ۴۶ شرکت دیگر مشخص کرده است که در مناطقی چون امارات، هنگ کنگ و سنگاپور قرار دارند.
مارگولین افزود: در مورد پاکستان، آن‌ها با محدودیت‌های شدیدتری روبرو هستند و از طریق استفاده از شبکه‌های بین المللی و نظارت ضعیف، این محدودیت‌ها را دور می‌زنند. اما هند دارای یک معافیت است که به آن اجازه می‌دهد تکنولوژی هسته‌ای را از بازارهای جهانی خریداری کند. دولت هند تنها با نظارت آژانس بین المللی انرژی اتمی بر برخی از تاسیسات اتمی خود موافقت می‌کند.
مرکز مطالعات عالی دفاعی در گزارش خود آورده است: بیش از ۲۲۲ شرکت خارجی با تاسیسات هسته‌ای هند در ارتباط هستند که بسیاری از آن‌ها تحت نظارت آژانس بین المللی انرژی هسته‌ای قرار ندارند.
مارگولین گفت: باید نظارت سختگیرانه بیشتری بر برنامه هسته‌ای هند باشد. تنها این امر که یک محصول قابل استفاده در یک مرکز نظامی نیست، دلیل قانع کننده‌ای برای فقدان نظارت دقیق نخواهد بود.
نگاهی به برنامه هسته‌ای هند و پاکستان
هند و پاکستان در ماه مه سال ۱۹۹۸ آخرین آزمایشات هسته‌ای قرن بیستم را انجام دادند. حوادث مه ۱۹۹۸ مثلثی از کشورهای دارای سلاح‌های هسته‌ای در جنوب آسیا - هند، چین و پاکستان – ایجاد کرد که نه تنها دارای مرزهای مورد اختلاف هستند بلکه خصومت‌های تاریخی عمیق را در برابر یکدیگر ادامه داده‌اند.
هیچیک از این دو کشور از امضاکنندگان معاهده منع گسترش تسلیحات هسته‌ای (ان پی تی) که توسط ۱۸۹ کشور دنیا به امضا رسیده نیستند. این توافق در ازای فراهم ساختن دسترسی صلح آمیز کشورها به انرژی اتمی از جمله تولید برق آن‌ها را ملزم به کنار گذاشتن طرح‌های کنونی یا آتی‌شان برای ساخت تسلیحات هسته‌ای می‌کند. با این حال، هند و پاکستان با این بهانه که ان پی تی میان کشورهای مختلف تبعیض قائل می‌شود و جهان را به دو گروه دارندگان سلاح هسته‌ای و کشورهای فاقد این سلاح‌ها تقسیم می‌کند از امضای این توافق خودداری کرده‌اند. آن‌ها در واقع معتقدند که داشتن سلاح‌های هسته‌ای برای پنج قدرت برتر جهانی یعنی چین، فرانسه، روسیه، انگلستان و آلمان را مجاز دانسته و در عین حال کشورهای دیگر را از ساخت این سلاح‌ها منع می‌کند.
زرادخانه‌های هسته‌ای هند و پاکستان تقریبا با یکدیگر برابری می‌کند اما خطر دستیابی بازیگران غیر دولتی به این زرادخانه‌ها در پاکستان بیشتر از هند است.
متخصصان می‌گویند که هند بلندپروازی‌های خود برای ساخت تسلیحات هسته‌ای را در سال ۱۹۶۲ میلادی و بعد از یک جنگ مرزی مختصر با چین آغاز کرد. در سال ۱۹۶۵ میلادی ذوالفقار علی بوتو رئیس جمهوری سابق پاکستان اعلام کرد: اگر هند بمب هسته‌ای بسازد ما هم حاضریم علف یا برگ درختان را بخوریم و گرسنه بمانیم اما بمب خودمان را بسازیم.
سرانجام،به دنبال جنگی که در سال ۱۹۷۱ میلادی میان هند و پاکستان در گرفت پاکستان دست به کار شد تا برنامه ساخت تسلیحات هسته‌ای خود را کلید بزند. در این جنگ پاکستان تقریبا نیمی از سرزمین‌های خود را از دست داد و پاکستان شرقی به بنگلادش مستقل تبدیل شد.
جنگ سال ۱۹۷۱ نوعی تهدید علیه موجودیت پاکستان محسوب و باعث شد تا مقامات و رهبران این کشور اعلام کنند که به تهدیدات از سوی هند واقف شده و تسلیحات هسته‌ای را به یگانه راهکار برای از بین بردن این تهدید میدانند.
هند در سال ۱۹۷۴ میلادی اولین بمب اتمی خود با نام "بودای خندان" را آزمایش کرد. با این حال هیچیک از این کشورها نام خود را به عنوان یک قدرت هسته‌ای مطرح نکردند تا اینکه در سال ۱۹۹۸ میلادی دست به یک سلسله آزمایشات هسته‌ای تازه زدند. در آن سال هند ۶ بمب هسته‌ای را در بازه زمانی سه روزه آزمایش کرد و سه هفته بعد پاکستان نیز پنج بمب هسته‌ای را ظرف یک روز و بمب ششم را سه روز بعد آزمایش کرد.
نظر شما