آموزش مجازی، این روزها به یک اجبار در ادامه تحصیل نیمسال دوم دانشگاهها تبدیل شده است، اما این فضا خالی از اشکال نیست و این اشکالات گاهی نارضایتی دانشجو و استاد را به همراه داشته است.
در ابتدای شروع آموزش‌های مجازی، مسوولان دانشگاههای چهارمحال و بختیاری از آماده نبودن زیر ساختهای مناسب برای برگزاری کلاسهای مجازی خبر دادند و با وقفه‌ای ۲هفته‌ای اعلام کردند که دانشگاههای این استان آماده برگزاری کلاسهای آنلاین و مجازی هستند.
اکنون مسوولان معتقدند که کلاسهای مجازی در دانشگاههای استان از کیفیت خوبی برخوردار است، اما در مقابل ادعای دانشگاهها نیز دانشجویان و بعضی از استادان از روند آموزش مجازی در دانشگاههای استان گلایه دارند.
ضعف سرورهای دانشگاهی و سامانه آموزشی مجازی دانشگاهها، در دسترس نبودن اینترنت برای همه دانشجویان، سرعت پایین اینترنت، آموزش بی‌کیفیت، مشکلات ارائه دروس تخصصی، دسترسی نداشتن به استاد برای رفع اشکال، از مهمترین مشکلات و گلایه‌های استاد و دانشجویان استان در این نوع از فضای آموزشی دوران شیوع کروناست.
مشکلات برخی از دانشجویان با کلاسهای مجازی
سارا رییسی از دانشجویان مقطع کارشناسی ارشد علوم اجتماعی در همین رابطه می‌گوید:برگزاری کلاسهای دانشگاهها در این شرایط که با برنامه‌ریزی قبلی و مناسب صورت نگرفته است از کیفیت مناسبی برخوردار نیست، به طور مشخص بی‌برنامگی و نامشخص شدن افق پیش‌رو و به صرف رفع تکلیف برای اقدام به برگزاری کلاسهای مجازی، نمی‌تواند به صورت کامل و جامع اهداف آموزشی دانشگاهها را بدنبال داشته باشد.
رییسی، از بی‌برنامگی برخی از استادان در آموزش گلایه دارد و می‌گوید: استرس و اضطرابی که برخی از استادان به دانشجو وارد می‌کنند، حتی می‌تواند در ضعف سیستم ایمنی بدن تاثیرگذار باشد،در این بین برخی از استادان که تکلیفشان نامشخص است، آنها هم کلاسهای آنلاین برگزار می‌کنند و هم فایل‌های بارگذاری برای دروس جبرانی می‌گذارند و از کانال‌های شبکه‌های مجازی هم استفاده و نکات آموزشی دروس خود را اعلام می‌کنند.
فرهاد اسماعیلی دانشجوی زبان انگلیسی دانشگاه شهرکرد نیز گفت: نصف کلاس زبان تخصصی ما به قطع و وصل شدن اینترنت گذشت. این دانشجو در ادامه به دوستان دانشجوی خود که از مناطق دور دست استان هستند، اشاره می‌کند و می‌گوید: تکلیف این دانشجویان چه می‌شود، هم اتاقی من در خوابگاه به خاطر وضعیت مالی نامناسب، بیشتر کتاب‌های درسی خود را از دوستان و همکلاسی‌هایش امانت می‌گرفت و بیشتر وقتش در کتابخانه دانشگاه به نُت‌برداری از این کتاب ها می‌گذشت.
به گفته وی، در حال حاضر با این وضعیت چطور می‌تواند از ادامه تحصیلش عقب نماند؟ تا جایی که می‌دانم از اینترنت در روستای محل سکونتش هم خبری نیست و گوشی موبایل ساده‌ای دارد.
آرمان وفایی که از دانشجویان دانشگاه دولتی و دانشجوی رشته شیمی است معتقد است: وقتی در کلاسهای آنلاین شرکت می‌کنم بیشتر از اینکه حس کلاس و آموزش را داشته باشم، احساس می‌کنم در یک جلسه سخنرانی شرکت کرده‌ام.
به گفته وی، برخی از استادان به روخوانی از روی کتاب بسنده و کلاس را تمام می‌کنند، این نوع تدریس جز رفع مسوولیت از استاد، چیزی را نصیب دانشجو نمی‌کند.
وی گفت:در رشته تحصیلی شیمی، اسلایدهایی را روی سایت بارگذاری می‌کنند، که دانشجو نمی‌داند این فرمول‌ها چگونه در کنار هم قرار گرفته‌اند.
محمدرضا نیکونام دانشجوی رشته زراعت می‌گوید: دانشگاه بدون توجه به امکانات و شرایط دانشجو، اقدام به برگزاری کلاسهای آنلاین می‌کند، برخی از دانشجویان نه لپ‌تاپ دارند و نه کامپیوتر خانگی، پس مجبورند که با گوشی موبایل وارد سایت شوند که آن هم با این سرعت پایین اینترنت بی‌فایده است و بعد از کلی تلاش برای برقراری ارتباط، کلافه و خسته از ورود به سایت ناامید و بی‌خیال کلاس آنلاین می‌شوند.
سیروس علیدادی دانشجوی یکی از دانشگاههای استان نیز می‌گوید: برخی از استادان روش استفاده از کلاسهای مجازی را به خوبی اجرا نمی‌کنند و این خود بزرگترین مشکل دانشجو است.
این دانشجوی رشته ریاضی محض گفت: استاد دروس ریاضی با ارائه یک پاورپوینت و نشان دادن چند اسلاید، دروسی را که دانشجو در کلاسهای حضوری هم به سختی یاد می‌گرفت،تمام می‌کند، مشخص است که دانشجو از این ترم تحصیلی نمی‌تواند مانند کلاسهای حضوری موفق شود و حضور در این کلاس‌ها وقت گذراندن است.
علی زارع دانشجوی رشته کامپیوتر نیز گفت: برخی از رشته‌های دانشگاهی، نیمی از دروسشان واحدهای عملی و آزمایشگاهی است که بیشتر این دروس نیز خود پیش‌نیاز واحدهای ترم‌های بعد به حساب می‌آیند، برگزاری این دروس به صورت مجازی نیز امکان‌پذیر نیست و به طور عملی هم در این ترم و هم ترم‌های بعد که دروس نیاز به پیش نیاز دارند، مشکلات جدی برای دانشجویان بوجود خواهد آمد.
زارع، در ادامه به مهارت نداشتن برخی از استادان در امر برگزاری کلاسهای آنلاین اشاره کرد و توضیح داد:در برخی از دروس استادان هنوز موفق به برگزاری کلاس آنلاین نشده‌اند و هربار که زمان کلاس را اعلام می‌کنند، نمی‌توانند در ساعت مشخص وارد سایت شوند و در نتیجه کلاس‌ها هنوز برگزار نشدند.
این دانشجو اظهار داشت: برخی استادان هم هستند که در ساعات خارج از برنامه کلاسی اعلام شده، اقدام به برگزاری کلاسهای آنلاین می‌کنند، این بی‌برنامگی استادان نیز خود موجب می‌شود که دانشجو نتواند در کلاسهای آنلاین شرکت کند.
به گفته این دانشجو، برگزاری کلاسهای آنلاین با پایین‌ترین کیفیت و در نتیجه کمترین میزان بازدهی در حال برگزاری است.
محسن خانی از دیگر دانشجویان استان معتقد است که، دانشجویان رشته‌های مهندسی هیچ‌گونه نتیجه مطلوبی از آموزش‌های مجازی نمی‌برند، زیرا هم استاد نسبت به آموزش در فضای مجازی خیلی احساس مسوولیت نمی‌کند و با روخوانی و ارائه یک سری پاورپوینت و اسلایدها می‌خواهد به وظیفه آموزشی خود جامه عمل بپوشانند و هم اینکه همه دانشجویان امکانات استفاده از اینترنت را ندارند و نمی‌توانند از همین مباحث دست و پا شکسته استادان استفاده کنند.
خانی ادامه می‌دهد: در رشته مکانیک، درسی همانند مکانیک سیالات که در طول ترم تحصیلی با وجود کلاسهای حضوری،دانشجو به سختی می‌تواند آن را پاس کند، در این ترم با کلاسهای آنلاین استاد با ۷ ساعت تدریس به انتهای کتاب رسیده و انتظار دارد که دانشجو هم نهایت استفاده را از این کلاس برده باشد.
اما در این میان نظرات استادان دانشگاهها نیز درباره مشکلات و چالش‌های آموزش مجازی قابل توجه است.
نبود آموزش نحوه استفاده از سامانه‌های تدریس، مشکل استادان دانشگاهی
حمیدرضا امرانی از استادان دانشگاههای استان معتقد است: در شرایط کنونی، آموزش مجازی شاید بهترین روش جایگزنی برای ادامه نیمسال تحصیلی دانشجویان است، هر چند برای بسیاری از دانشگاهها، بخصوص دانشگاههای استان با مشکلات فراوانی از جمله آماده نبودن زیر ساختهای مناسب، سرعت پایین اینترنت و در دسترس نبودن اینترنت در همه جای استان مواجه است.
این استاد دانشگاه در ادامه تصریح کرد:استادان برای برگزاری کلاسهای آنلاین نیاز به آموزش‌های مورد نیاز دارند تا بتوانند به درستی از سایت‌های دانشگاهی استفاده کنند که متاسفانه این کلاسهای آموزشی در نظر گرفته نشد.
امرانی می‌گوید:در جلسات اول کلاسهای مجازی،خود من نمی‌دانستم که چگونه می‌توانم، کلاسهای آنلاین را ضبط کنم تا دانشجویان در آینده هم بتوانند، از این مطالب استفاده کنند، بعد از گذشت دو جلسه از کلاسهای مجازی با کمک گرفتن از چند نفر خارج از دانشگاه، متوجه شدم که در پایان هر جلسه نیاز است یک گزینه را انتخاب تا آن جلسه ضبط و ثبت شود.
به گفته وی،مشکل دیگر من این بود که وقتی جلسات ضبط شده را مشاهده می‌کردم بی‌صدا بودند، در صورتی که در سایت دانشگاه به صورت پیش فرض صداها در کمترین حد انتخاب شده بود.
علی اکبر نوروزی از استادان دانشگاه شهرکرد می‌گوید: چون شرایط برگزاری کلاسهای آنلاین را ندارم در حوزه تولید محتوا فعالیت می‌کنم، به این صورت که اسلایدها و پاورپوینت‌های مورد نیاز هر درس را آماده و هر جا که نیاز به توضیح باشد به صورت فیلم این کار انجام می‌شود و در نهایت به صورت فایل کامل در اختیار دانشجو قرار می‌گیرد.
نوروزی می‌گوید: دانشجویان در سیستم پرسش و پاسخ سایت دانشگاه می‌توانند در زیر فایل‌های دروس مورد نظر سوالات و ابهامات خود را بنویسند و در همانجا نیز پاسخ خود را دریافت کنند.
سمیه فرخی ده‌چشمه از دیگر استادان دانشگاههای استان می‌گوید: برای برگزاری کلاس به صورت آنلاین به اینترنت پایدار، لپ‌تاپ یا کامپیوتر شخصی، نرم‌افزار برگزاری کلاس‌ها و سرور دانشگاهی نیاز داریم.
وی گفت: به جز این‌ها برای برگزاری کلاسهای آموزشی باید وب‌کم( دوربین فیلمبرداری)، میکروفون، وایت برد لمسی نیز نیاز است، که بدون شک بیشتر استادان از این وسایل مورد نیاز شاید یک یا ۲ عدد از آنها را در دسترس داشته باشند.
فرخی در ادامه اظهار داشت:چون سرورهای مورد استفاده ظرفیت بالایی ندارند، به ناچار باید کلاس‌ها را در ۲ زمان برگزار کرد، تا همه دانشجویان بتوانند استفاده کنند، اگر در حالت عادی و کلاسهای حضوری برای یک درس ۴ ساعت کلاس برگزار می‌شد در کلاسهای مجازی این وقت ۲ برابر شد.
فریبرز موسوی از دیگر استادان دانشگاهی می‌گوید:در کلاسهای آنلاین همان شیوه کلاسهای حضوری برقرار است، دانشجو در کلاس حاضر می‌شود، استاد در کلاس است، فایل‌ها و اسلایدهای مربوطه نمایش داده می‌شوند.
موسوی در ادامه اظهار داشت:در کلاسهای مجازی امکان پرسش و پاسخ و تعامل حضوری بین استاد و دانشجو وجود ندارد و به همین دلیل استاد کنترل کمتری روی کلاس دارد.
موسوی، در رابطه با نارضایتی برخی از دانشجویان از کلاسهای آنلاین می‌گوید: گروهی از دانشجویان همیشه و در همه حال از نحوه کلاس‌ها چه حضوری و چه به صورت آنلاین ناراضی هستند، البته برخی از استادان نیز با سیستم آموزش آنلاین ناآشنا هستند و هیچ تلاشی برای ارتباط گرفتن با این سیستم آموزشی نمی‌کنند و سیستم آموزش آنلاین را نمی پسندند.
سامانه مدیریت یادگیری در دانشگاه پیام نور راه‌اندازی شد
رییس دانشگاه پیام‌نور چهارمحال و بختیاری در این باره از راه‌اندازی سامانه مدیریت یکپارچه یادگیری در این دانشگاه خبر داد و گفت: با راه‌اندازی سامانه مدیریت یادگیری در دانشگاه پیام‌نور ، دانشجویان می‌توانند از این طریق بدون پرداخت هزینه، وارد کلاسهای آنلاین دانشگاه شوند.
علی‌رضا آبرود در گفت و گو با ایرنا، درباره این سامانه و چگونگی استفاده از آن تصریح کرد: از این سامانه بیشتر دانشگاههای بزرگ کشور استفاده می‌کنند، ولی کاری که دانشگاه پیام‌نور استان انجام داد، استفاده از این سامانه و خرید سرور معتبر با قابلیت‌های زیادی است، که همزمان با برگزاری کلاس آنلاین توسط استاد، از صفحه دسکتاپ سیستم رایانه‌ای استاد فیلمبرداری و همچنین صدای استاد را ضبط و در سامانه ذخیره می‌کند.
به گفته وی، دانشجویان هر زمان وارد سامانه شوند می‌توانند به صورت آفلاین به آن جلسه دسترسی داشته باشند و پیام‌نور استان تنها دانشگاهی است که از این سامانه استفاده می‌کند.
رییس دانشگاه پیام‌نور چهارمحال و بختیاری گفت: در این سامانه همه فایل‌ها و اطلاعات مورد نیاز جهت استفاده از این سایت برای دانشجویان و استادان بارگذاری شده است و دانشجویان با ورود به سامانه «lms.chp.pnu.ac.ir » و ثبت شماره دانشجویی خود، می‌توانند وارد کلاسهای آنلاین شوند.
آبرود، ویژگی سامانه مجازی دانشگاه را استفاده از آن در حالت آفلاین عنوان و تصریح کرد: مزیت این نرم‌افزار این است که صدا ضبط کرده، از صفحات فیلمبرداری می‌کند، تاریخ و ساعت کلاس همراه با تعداد دانشجو را به صورت آفلاین انجام می‌دهد.
به گفته رییس دانشگاه پیام نور استان، استادان به جز استفاده از این سامانه از طریق شبکه‌های مجازی نیز با دانشجویان در ارتباطند و سوالات و اشکالات آنها را رصد و رفع می‌کنند.
آبرود در ادامه تصریح کرد:اکنون تمامی دروس مقاطع کارشناسی و کارشناسی ارشد در پیام نور به صورت آنلاین و مجازی برگزار می‌شوند و کلاسهای مقطع کارشناسی از پنج فروردین ماه و کارشناسی ارشد از ۲۳ فروردین‌ماه به صورت رسمی آغاز شد.
وی، در رابطه با قابلیت‌های سرور مورد استفاده در دانشگاه پیام‌نور گفت: تعداد کلاسهای تعریف شده در این سرور افزون بر ۴ هزار و ۷۳۲ کلاس است و همچنین این سرور قابلیت برگزاری کلاسهای آنلاین برای ۷۵۹ نفر در ساعت را دارد.
به گفته وی، دانشگاه پیام‌نور استان نیز همزمان با شیوع و گسترش ویروس کرونا و طبق دستورالعمل وزارت علوم کلاسهای حضوری خود را تعطیل و زیر ساختهای لازم برای برگزاری کلاس‌ها به صورت آنلاین را فراهم کرد.
رییس دانشگاه پیام‌نور استان در رابطه با نارضایتی دانشجویان از برگزاری کلاسهای آنلاین اظهار داشت: برگزاری کلاس‌ها به صورت آنلاین با توجه به شرایط خاص به اجبار انتخاب شده است و در زمان کوتاه می‌بایست اجرایی می‌شد، که به طبع اشکالات و نواقصی هم دارد، ولی دانشگاه پیام‌نور تمام همت خود را به کار بست، تا بتواند با فراهم کردن امکاناتی همچون، خرید سرور، اطلاع‌رسانی به موقع و پشتیبانی مداوم از کلاسهای آنلاین، کیفیت آموزشی خود را به نحو مطلوبی ارتقا دهد.
رییس دانشگاه پیام‌نور چهارمحال و بختیاری، اعتراض دانشجویان را بجا دانست و گفت: باید در سیستم آموزشی کشور عدالت آموزشی یکسان برقرار شود و توسعه آموزش مجازی گامی است برای رسیدن به عدالت آموزشی در کشور و حق دانشجو است که از اینترنت رایگان برای آموزش استفاده کند، به قطع در این ترم دانشگاه پیام‌نور با انعطاف بیشتری با دانشجویان برخورد خواهد کرد و سخت‌گیری‌های آموزشی ترم‌های قبل تا حدودی برداشته می‌شود.
آبرود،در رابطه با نارضایتی دانشجویان از نحوه آموزش مجازی استادان اظهار داشت:فرم ارزشیابی الکترونیکی در سیستم دانشگاه تعریف شده است که آدرس این فرم برای تمامی دانشجویان دانشگاه فرستاده شد، این فرم به طور کامل محرمانه است و دانشجو می‌تواند به راحتی اعتراض خود و ارزشیابی خود را از استاد مورد نظر ثبت کند و به قطع این ارزیابی نسبت به استادان از طریق دانشگاه اعمال خواهد شد.
۸۰ درصد از کلاسهای دانشگاه آزاد چهارمحال و بختیاری آنلاین است
رییس دانشگاه آزاد اسلامی چهارمحال و بختیاری گفت: در پی شیوع ویروس کرونا و تعطیلی دانشگاهها، هم‌اکنون بیش از ۸۰ درصد از کلاسهای آموزشی این دانشگاه به صورت آنلاین برگزار می‌شود.
ابراهیم رحیمی در گفت و گو با ایرنا افزود: دانشگاه آزاد اسلامی استان از ۱۶ فروردین‌ماه با رصد مشکلات سد راه آموزش آنلاین سعی در برطرف کردن این اشکالات کرد و امروز می‌توان اعلام کرد وضعیت آموزش الکترونیکی دانشگاه آزاد به درجه مطلوبی رسیده است.
وی گفت:تاکنون بیش از ۹۰ درصد استادان کلاسهای مجازی خود را شروع کردند و بیش از ۶۰ درصد از دانشجویان مقاطع مختلف در کلاسهای مجازی شرکت کردند.
رحیمی داشت: چالش اصلی آموزش غیرحضوری در چهارمحال و بختیاری، دسترسی نداشتن بسیاری از دانشجویان به بستر اینترنت و یا بضاعت نداشتن آنها در تهیه ملزومات آن است، به طوری‌که بسیاری از آنها ناچار هستند کیلومترها راه طی کرده تا به کمک دفترهای خدمات اینترنت به اطلاعات کلاس دسترسی پیدا کنند.
به گفته وی، این مشکل هم روند اطلاع‌رسانی را با مشکل مواجه می‌کند و هم باعث دلسردی این قشر از دانشجویان می‌شود.
رحیمی درباره اقدامات دانشگاه برای رفع این مشکل تصریح کرد: این دانشگاه برای رفع این مشکل، کلاسهای آنلاین را به صورت فایل‌های آموزشی ضبط و به صورت آفلاین در سامانه دانشگاه بارگذاری می‌کند و دانشجویانی که موفق به شرکت در کلاسهای آنلاین نشدند به راحتی می‌توانند این فایل‌ها را از سایت دانشگاه دانلود کنند.
به گفته وی، همچنین این فایل‌ها به صورت سی دی (CD)و دی وی دی (DVD)نیز آماده می‌شوند و بدست دانشجویانی که حتی نمی‌توانند از فایل‌های آفلاین استفاده کنند، قرار می‌گیرد.
رحیمی، در پایان به برگزاری امتحانات این ترم به صورت حضوری اشاره کرد و گفت: کلاسهای این ترم در ابتدا به صورت حضوری برگزار شد و کلاسهای عملیاتی و محاسباتی بعد از بازگشایی دانشگاه با ساعات کاری بیشتر مجدد از سر گرفته خواهد شد.
به گفته وی، همچنین به منظور تکمیل دوره آموزشی در صورت نیاز کلاسهای حضوری برای کسانی که نتوانستند در کلاسهای الکترونیکی شرکت کنند، برگزار خواهد شد و امتحانات این ترم به قوت خود باقی خواهد ماند.
۲ هزار کلاس آنلاین هفتگی در دانشگاه شهرکرد برگزار می‌شود
معاون آموزشی دانشگاه شهرکرد از برگزاری بیش از ۲ هزار کلاس آنلاین در طول هفته در این دانشگاه خبر داد و گفت: کلاسهای مجازی این دانشگاه به صورت ۱۰۰درصدی در حال برگزاری است.
حمدالله مشتاقی در گفت وگو با ایرنا افزود:در ابتدای شروع کلاسهای آنلاین، تعدادی از استادان در مقابل برگزاری کلاس به صورت مجازی مقاومت می‌کردند و دلیل این کار را هم حجم سنگین دروس می‌دانستند و نگران یادگیری دانشجو بودند، ولی با توجه به شرایط خاص بوجود آمده، راهی جز برگزاری کلاس مجازی وجود نداشت و در حال حاضر همه استادان دانشگاه کلاسهای مجازی خود را برگزار می‌کنند.
وی گفت:در صورت فراهم بودن شرایط و نبود مشکل در زیرساخت‌ها، نگرانی در برگزاری کلاس‌ها به صورت مجازی وجود ندارد و روز به روز کلاس‌ها کیفی‌تر می‌شود.
معاون آموزشی دانشگاه شهرکرد، در رابطه با دروس عملی دانشجویان در این نیمسال خاطر نشان کرد: دروس عملی و کارگاهی دانشگاه در ۲ ماه تابستان به صورت فشرده برگزار می‌شود، ولی دانشگاه هم‌اکنون در تلاش است که دروس عملی برخی از رشته‌ها همانند رشته کامپیوتر را که می‌تواند به صورت مجازی برگزار شود، را از هفته آینده در برنامه کلاسی خود جایگزین کند.
مشتاقی در ادامه اظهار داشت: سطح کیفی آموزش‌های مجازی بدون شک پایین‌تر از آموزش‌های حضوری خواهد بود و نگرانی دانشجویان از این بابت منطقی است،ولی در شرایط خاص بوجود آمده، تنها راه آموزشی مصوب شده برای دانشگاهها آموزش مجازی است.
وی گفت: دانشگاه شهرکرد در تلاش است که با اجرای شیوه‌ای بهتر روند آموزش مجازی را به بالاترین سطح کیفی ارتقا دهد.
معاون دانشگاه شهرکرد، در رابطه دغدغه یادگیری دانشجویان در این نیمسال اظهار داشت: دانشجویانی که به هر دلیل نتوانستند از کلاسهای مجازی دانشگاه استفاده کنند و از آموزش عقب ماندند، اگر درخواست حذف یک یا تمامی دروس را در این نیمسال دارند تقاضای خود را با ذکر دلیل به دانشکده مربوطه ارائه دهند.
به گزارش ایرنا، هم‌اکنون بیش از ۴۰ هزار نفر در دانشگاه ها و مراکز علمی چهارمحال و بختیاری مشغول فراگیری علم و دانش هستند.
ویروس کرونا یا کووید ۱۹ به بیشتر کشورهای جهان سرایت کرده است و سازمان بهداشت جهانی را برآن داشته است تا وضعیت فوق‌العاده اعلام کند.
شست‌وشوی دست‌ها با آب و صابون، رعایت بهداشت فردی، خودداری از دست دادن‌های مکرر و منع سفر و اجتماعات از جمله نکاتی است که پزشکان متخصص برای پیشگیری از شیوع این ویروس توصیه می‌کنند.
نظر شما