روزهای کرونا، قرنطینه خانگی، اعمال طرح فاصله‌گذاری اجتماعی و کاهش تعاملات در جوامع شرایطی را ایجاد کرد که شاید جهان کمتر نمونه و تجربه‌ای از آن داشت. شرایطی که بسیاری از مشاغل را به تعطیلی کشاند و البته برخی را رونق تازه‌ای بخشید. نمونه‌ای از تعطیل شدن مشاغل در این ایام سینماها و سال‌های اکران فیلم بودند که در همان روزهای اول شیوع تعطیل شدند و این تعطیلی همچنان ادامه دارد؛ از سوی دیگر اما فضای اینترنتی که پیش از این در مورد اکران آثار سینمای ایران و جهان قدم‌هایی را برداشته بود، با رویکرد تازه‌ای مواجه و به عنوان فضایی مناسب در غیاب شرایط حقیقی و تا تحقق بازگشت زندگی به روال سابق، مورد اقبال واقع شد.
این اقبال از فضای وب و اکران اینترنتی فیلم‌ها در غیاب سالن های سینمایی تا بدانجا پیش رفت که خروج آخرین ساخته ابراهیم حاتمی کیا که هنوز بر پرده سینما نرفته بود، در این فضا به نمایش درآمد و عنوان اولین فیلم ایرانی که پیش از اکران در فضای اینترنت پخش شد را از آن خود کرد.
پس از آن اگرچه کارگردانان دیگری ابراز تمایل به این شکل از اکران کردند و فیلم هایی در نوبت پخش اینترنتی قرار گرفت (همچنان که فیلم طلا ساخته پرویز شهبازی هم پس از خروج در این فضا اکران شد) اما بحث‌هایی از باب پتانسیل‌های محدود این فضا، خلاهای اکران سینمایی و بحث قاچاق فیلم که پیش از این نیز دغدغه سینماگران بود، مطرح شد.
البته ویژگی‌های مثبتی هم در این شیوه از اکران وجود داشت که منتقدان دیگری درباره‌شان بحث کرده و جریان اکران اینترنتی را جریانی قابل دفاع می‌خواندند؛ کوتاه شدن دست مافیای اکران در جریان اکران اینترنتی آثار، سبک شدن بار اکران سینمایی از آثاری که در حدواندازه‌های سینما نیستند و در فروش اینترنتی مخاطب و سود بهتری خواهند داشت، سود بهتر و بیشترِ سرمایه‌گذاران نسبت به اکران در سالن سینمایی و ... از جمله مواردی بودند که در این شیوه مورد تاکید و توجه قرار گرفتند.
به نظر می‌رسد موضوع اکران اینترنتی آثار سینمایی، مانند بسیاری دیگر از جنبه‌های زندگی که این روزها به شدت متاثر از شرایط کرونا شده، تنها راه چاره برای استمرار فعالیت‌های سینمایی و بازگشت سرمایه کسانی است که آثاری را تولید کرده‌اند؛ این موضوع هم مانند موضوعات دیگر جنبه‌های مثبت و منفی متعددی دارد که نیاز است تا از تجربۀ اکران در ایام برای تصمیم‌گیری‌های آتی استفاده شود.اکران اینترنتی در همه جای دنیا خوب است
شهرام جعفری‌نژاد منتقد فیلم در گفت وگو با خبرنگار فرهنگی ایرنا و درمورد پخش آنلاین و اینترنتی فیلم‌های سینمایی بیان کرد: اکران اینترنتی یعنی نمایش خانگی که یا به شکل رسانه‌های تصویری است یا به همان صورت معمول پخش در فضای مجازی و اینترنت و این موفق است و مگر کسی نسبت به این موضوع شک دارد که این همه در این باره بحث می‌شود؟ این داستان کندوکاوی ندارد و به عقیده من خوب است؛ یعنی اکران اینترنتی در همه جای دنیا خوب است و در ایران هم برای یک سری از فیلم‌ها خوب است.
وی در واکنش به این سوال که این شکل از اکران برای کدام فیلم‌ها خوب است، تاکید کرد: برای فیلم‌هایی که پیش بینی می‌شود که اکران پرده‌ای موفقی نداشته باشند و باعث اتلاف وقت و هزینه و سالن می‌شوند، اکران اینترنتی می‌تواند موفقیت آمیز باشد؛ یعنی بسیاری از فیلم‌هایی که امکان موفقیتشان در سالن کمتر است، در اکران اینترنتی می‌توانند دیده شوند. حتی آنهایی که اکران موفقی در سالن دارند هم در شبکه خانگی مخاطبان جدیدی پیدا می‌کنند و بیشتر دیده می‌شوند.
تجربۀ پخش اینترنتی و اکران خانگی در همه جای دنیا رخ داده است و ما قرار نیست دوباره چرخ را اختراع کنیم. در همۀ دنیا تعدادی محصول برای نمایش خانگی ساخته می‌شود و تعدادی هم از نمایش خانگی بازپخش می‌شوند که هردو به قوت خود باقی است.
این منتقد سینما در مورد اظهارنظرهایی که پس از اکران اینترنتی فیلم‌هایی چون خروج و طلا مطرح شد، خاطرنشان کرد: صحبت در این مورد و نقد این جریان، دخالت در حوزه اختیار صاحبان و مالکان حقوقی این فیلم‌ها است؛ خود ایشان به این نتیجه رسیده‌اند و تصمیم گرفته‌اند که فیلم هایشان پخش شود چرا ما باید بحث کنیم که این خوب است یا بد؟.
وی افزود: ما نمی‌توانیم پیش بینی کنیم که این فیلم‌ها اگر اکران اینترنتی نداشتند و در سالن پخش می‌شدند، بسیار موفق‌تر بودند. این مشخص نیست و نمی‌شود در این باره نظر داد. البته قدم‌های بعدی هم باید در این رابطه برداشته شود و ضمن این که اکران اینترنتی مسلماً مفید است، مسلماً باید فیلم‌های ویژه اکران اینترنتی هم در این فضا تولید شود. این شیوه از اکران چرخه‌ای باز و طبیعی است که در همه جای دنیا از حدود ۵۰ سال پیش جریان داشته است.
در ایام پساکرونا مردم دوباره به سینما خواهند رفت
جعفری نژاد درباب وضعیت استقبال مردم نسبت به تماشای آثار در سالن‌های سینما در دوران پساکرونا، یادآور شد: وضعیت بهداشتی و سلامتی جامعه را که پروتکل‌های وزارت بهداشت و دولت تعیین می‌کنند و ما دخالتی در آن نداریم و هر زمان تصمیم بگیرند که سالن‌های سینما باز شوند، باز می‌شوند و بحث فاصله گذاری و غیره طبق این قواعد جدید اعمال می‌شود؛ اما از حیث استقبال مردم از فیلم‌ها در سینما به نظرم همه چیز به روال طبیعی خود باز خواهد گشت و هیچگونه تفاوتی با قبل نخواهد داشت.
مسلماً در ایام پساکرونا مردم دوباره به سینما خواهند رفت و شوق دیدن فیلم‌هایی که باید در سالن دیده شود، به صورت یک آیین اجتماعی وجود خواهد داشت؛ همچنان که فیلم‌هایی که قبل از کرونا اگر اکران می‌شد مخاطب زیادی نداشت، بعد از کرونا هم مورد اقبال نخواهد بود.به نظرم شرایط پس از کرونا و اقبال از سینما تفاوت چندانی با قبل از آن نخواهد کرد؛ منهای این که ضرر و زیانی که در این مدت تمام دنیا متحمل شدند و نه فقط ما. این گپ (فاصله) در اقتصاد سینما نسبت به سال‌های گذشته ایجاد شد ولی اگر شرایط به روند قبل یا چیزی شبیه به آن بازگردد و پروتکل‌ها اجازه فعالیت دهند، تغییر در استقبال مخاطب پیش نخواهد آمد و مانعی در این تغییر نمی‌بینیم.
این منتقد فیلم در واکنش به این موضوع که آیا ترس‌های مردم می‌تواند در ریزش مخاطبان سینمارو در دوران پساکرونا اثرگذارد، گفت: همین امروز هم شاهد هستیم که مردم بدون هیچ ترسی و حتی با ریسک بالا در تردد هستند و در موقعیت‌هایی قرار می‌گیرند که به نظرم سینما نسبت به این موقعیت‌ها، ریسک بسیار کمتری دارد. در نتیجه اگر ممنوعیت‌ها برداشته شود و حفظ فاصله و دیگر ملاحظات صورت گیرد، ترس نمی‌تواند باعث ریزش مخاطبان برای رفتن به سینما شود.
وی افزود: نمی‌دانیم که شرایط در ماه‌های آینده چگونه خواهد بود اما اگر آزادیِ تردد باشد و منعی از این جهت وجود نداشته باشد، دوران پساکرونا با قبل از آن هیچ تفاوتی نخواهد داشت.
نظر شما