منشور سازمان ملل متحد به عنوان قانون اساسی نظام بین الملل با ۱۹۳ کشور عضو از جمله ایالات متحده آمریکا در مقام بیان اهداف سازمان ملل متحد (بند ۳ ماده ۱) بر حصول همکاری بین المللی در حل مسائل بین المللی دارای جنبه های اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی یا انسان دوستانه تاکید کرده است. همچنین فصل نهم منشور به ویژه بند (ب) ماده (۵۵) منشور خواستار همکاری های بین المللی در موضوعات مختلف برای حل مسائل بین المللی اقتصادی، اجتماعی و بهداشتی شده است.
با وجود تمام قوانین و مقررات نظام بین الملل که تهیه و تدوین آن سالهای متمادی به طول انجامیده و الزام آور بودن آن برای تمام اعضای جامعه جهانی، صرف نظر از منافع ملی، میزان قدرت اقتصادی، نظامی، جمعیتی و گستره جغرافیایی یک اصل پذیرفته شده در سطح بین المللی است اما در این میان، واشنگتن با تمرد از قوانین و مقررات، همواره به دنبال تحمیل خواسته ها و منافع خود از طریق تحت فشار قرار دادن نهادهای بین المللی و زیرپا گذاشتن عهدنامه‌های جهانی است.
دولت دونالد ترامپ در مقایسه با دولت های پیشین ایالات متحده، بیشترین سابقه را در عهدشکنی و نقض مقررات بین المللی دارد و در ماه های باقی مانده تا پایان دوره چهار ساله مستاجر کنونی کاخ سفید، دور از انتظار نیست جهان شاهد عهدشکنی های بیشتری از جانب او باشد.
علاوه بر نقض حقوق بین الملل، دونالد ترامپ حالا از چهره‌های شاخص عصر حاضر در نقض حقوق بشر و جنایت علیه بشریت است؛ ترویج نژادپرستی و تبعیض نژادی، بی توجهی به حقوق رنگین پوستان و حمایت مستقیم و غیرمستقیم از جنایات ضدبشری در یمن، سوریه، عراق... گوشه های دیگر از قربانی شدن قوانین بین الملل و حقوق بشر از سوی رئیس دولت آمریکا است.
اسناد بین المللی متعددی پیرامون لزوم حفظ همکاری بین المللی میان دولت ها تصویب شده است. برای مثال قطعنامه (۲۶۲۵) مجمع عمومی سازمان ملل متحد تحت عنوان اعلامیه مربوط به اصول حقوق بین الملل ناظر به روابط دوستانه و همکاری میان دولت ها مطابق منشور مصوب ۲۴ اکتبر ۱۹۷۰ میلادی، کشورها را فارغ از تفاوت های موجود میان نظام فرهنگی، سیاسی و اجتماعی آنها در راستای حفظ صلح و امنیت بین المللی و همچنین تسهیل ثبات اقتصادی بین المللی و رفاه همگانی به همکاری وفق مقررات منشور فراخوانده است.
حقوق بین الملل معاصر به ویژه از قرن نوزدهم میلادی به این سوی، شاهد افزایش شکل گیری سازمان های بین المللی در بطن جامعه بین المللی بوده است که به عنوان تابعان فرعی در کنار تابعان اصلی حقوق بین الملل یعنی دولت ها توانسته اند تا حد زیادی در حل مسائل و مشکلات متعدد جامعه بین المللی مشارکت کرده و پاسخگوی بسیاری از این نیازها باشند.
متعدد بودن مسائل و مشکلات در زمینه های سیاسی، اقتصادی، بهداشتی، تغذیه ای، آموزشی، ارتباطات، انرژی و غیره، بالطبع تعدد سازمان های بین المللی را نیز به دنبال دارد؛ چراکه هیچ سازمانی قادر نیست به تنهایی عهده دار حل همه مسائل جهانی گردد. به عنوان مثال در زمینه اقتصاد، سازمان های بیشماری امروزه درگیر حل معضلات مربوط به اقتصاد هستند. سازمان های وابسته به سیستم بروتون وودز، متشکل از صندوق بین المللی پول، بانک جهانی و دو سازمان وابسته به آن یعنی موسسه بین المللی توسعه و موسسه مالی بین المللی، گات و جانشین آن یعنی سازمان تجارت جهانی و غیره، از جمله مهمترین سازمان های بین المللی در این زمینه محسوب می شوند.
حل معضلات کلان بهداشتی در جهان، تعیین روش های بهداشتی و استانداردهای مربوط به تشخیص بیماری ها از حمله بیماری همه گیر کووید ۱۹ و ضوابط مربوط به فراورده های بیولوژیکی و داروها، افزایش سطح سلامت عمومی، کاهش مرگ و میر در دنیا و رشد آگاهی بهداشتی در سطح جهانی از رسالتهای اصلی سازمان بهداشت جهانی است.
مقابله با بی کیفرمانی و نقض حقوق بشردوستانه دولت ها در مخاصمات مسلحانه بین المللی و غیربین المللی (داخلی) با تکیه بر تجارب تلخ نسل کشی های گسترده رواندا، بوسنی هرزه گوین، سودان و ... به تاسیس محاکم کیفری یوگسلاوی سابق؛ رواندا، سیرالئون، و پس از آن به تصویب اساسنامه رم دیوان کیفری بین المللی انجامید تا شب های آرام مرتکبان جنایت جنگی، جنایت علیه بشریت و نسل کشی را به کابوسی تلخ مبدل سازد.
اقدامات یکجانبه ایالات متحده آمریکا در خروج از یونسکو؛ سازمان جهانی بهداشت و جدیدترین تصمیم این کشور در تهدید به تحریم دیوان کیفری بین‌المللی کاملاً بر خلاف تعهد دولت ها وفق منشور مبنی بر همکاری در جهت حل و فصل مشکلات و مسائل بین المللی است.
آمریکا در حالی با خروج دومینویِ خود از سازمان های بین المللی و همچنین معاهدات بین المللی، در حال بر هم زدن صلح و امنیت جهانی و نظم و همبستگی بین المللی میان کشورها در قلب سازمان ها و نهادهای بین المللی است که «تیجانی محمدبنده» رئیس مجمع عمومی سازمان ملل متحد اخیراً در نشستی خبری تصریح کرد: «در مقابله با طیف گسترده‌ای از بحران‌ها و معظلات پیچیده در جهان، از جمله بحران همه‌گیری کرونا، همبستگی بهترین خط دفاعی ماست؛ ما برای پاسخگویی به نیازهای همه ملت‌ها، همچنان بر محور ملل متحد باقی خواهیم ماند.
نظر شما