خراسان رضوی در معرض فرسایش خاک و تخریب اراضی است

هادی معماریان روز چهارشنبه در بازدید جمعی از فعالان محیط زیست از کانون‌های بحران در کاشمر افزود: براساس گزارش سازمان جنگل‌ها، مراتع و آبخیزداری کشور، بیش از یک و نیم میلیون هکتار از اراضی بیابانی استان خراسان رضوی به طور مستقیم تحت تأثیر کانون‌های بحران فرسایش بادی است که در ۱۵ کانون، ۱۷ نقطه و ۱۵ شهرستان و اغلب در مناطق مرکزی، غرب و جنوب غربی استان گسترده شده‌اند.

وی ادامه داد: طبق گزارش‌های رسمی، سرانه فرسایش خاک در ایران سالانه حدود ۱۱ تا ۱۵ تن در هکتار است که برای خراسان رضوی این عدد بین ۱۸ تا ۲۰ تن در هکتار گزارش شده که نشان دهنده شدت تخریب سرزمین در این استان است.

عضو شورای پژوهش و فناوری اداره ‌کل حفاظت محیط‌ زیست خراسان‌رضوی گفت: نتایج تحقیقی که توسط پژوهشگران دانشگاه فردوسی مشهد و دانشگاه بیرجند بر روی عوامل بیابان زایی در خراسان رضوی انجام شده نشان داده است که بهره‌برداری بی‌رویه از سفره‌های آب زیرزمینی، خشکسالی‌های مکرر، برداشت بیش ازحد از منابع آب زیرزمینی، بهره‌برداری شدید از جنگل‌ها و مراتع، بهره‌برداری بی رویه از پوشش گیاهی، الگوی غلط کشت و عدم رعایت تناوب زراعی و فرسایش پذیری خاک در برابر عوامل فرساینده از مهمترین معیارها و شاخص‌های مؤثر در گسترش بیابان در این استان طی ۳۰ سال گذشته بوده‌اند.

وی افزود: در ارتباط با معیارهای فعالیت‌های انسانی و اقلیم، راهبردهایی قابل طرح است که نیازمند بررسی و زمینه سازی دولت و بخش خصوصی جهت اجرای آنهاست.

معماریان ادامه داد: در این راستا برنامه‌های جذب مشارکت مردمی و آموزش‌های عمومی، توسعه تحقیقات کاربردی و تلفیق آن با دانش بومی، اصلاح قوانین، سازماندهی تشکیلات و اصلاح نظام برنامه‌ریزی باید در اولویت قرار گیرد.

وی گفت: اصلاح روش‌های مرسوم کشاورزی، بهینه‌سازی الگوی کشت و تدوین طرح جامع واکنش اضطراری خشکسالی در کشاورزی نیز از جمله راهبردهایی است که در بخش اقلیم قابل پیاده سازی است.

رییس مرکز آموزش عالی کاشمرافزود: اگر روند تخریب سرزمین در استان خراسان رضوی با همین سرعت پیش برود در کمتر از یک دهه آینده به نقطه غیرقابل برگشت در تخریب محیط زیست خواهیم رسید.

وی ادامه داد: در این حالت سیستم طبیعی زمین دیگر قابل بازیابی نیست و طبیعت به سوی ما حمله خواهد کرد که نتیجه آن مهاجرت‌های اکولوژیک خواهد بود که هماکنون در برخی نقاط این استان مانند دشت کاشمر و نیشابور به دلیل برداشت بیش از حد از منابع و فرونشست زمین به این نقطه غیرقابل برگشت بسیار نزدیک شده‌ایم.

از ۳۳۴ هزار هکتار اراضی شهرستان کاشمر، در سطح بیش از هزار هکتار عملیات بیابان زدایی انجام شده و  ۲۱۱ هزار هکتار اراضی آن مرتعی، بیابانی و ملی است.

کاشمر در ۲۲۸ کیلومتری مشهد قرار دارد.