آرامش، پیشکشی برای بیماران کرونایی

وقتی در غروب آخرین روزهای ماه رمضان شیرین دخترک روستایی در پیچ و خم کوچه ها به پسرمعلم روستا آش نذری داد، کسی نمی‌دانست که ۱۰ سال بعد چشم های پسرک مجنون دیروزی در غم شیرین آن روزها که هشت پای سرطان، وجودش را بلعید، غرق اشک و تنش سیاه پوش می‌شود و صدای ضجه هایش عمق سنگفرش‌های قبرستان را می‌لرزاند.

شیرین که رفت محمد روح غمگینش را سرسپرده دست بچه هایش در روستا کرد تا در کنار نغمه‌های زیبا و دلبرانه گنجشکهای روستا به همه ثابت کند که امانتداری و دلبندی اسارت شیرینی است.

بعد از ۳۵ سال از آن روز تلخ، تازگی‌ها نفسش در ۷۸ سالگی بالا نمی‌آمد، چرا که سرفه های خشک قدرت راه رفتن را از اوگرفته بود جای یک تکیه گاه خالی بود، حدس می‌زد بیماری تازه چینی گرفته اما پنهان می‌کرد، چون بعد از فوت همسرش اعتقادی به توانمندی دکترها و رفتن به بیمارستان نداشت.

هر روز خبرهای تسخیر شهرها توسط لشکر ویروس کرونا و فرار خیلی ها از بیمارستانهای خارجی را از تلویزیون می شنید، ولی ترجیح می‌داد روی مبل‌های کهنه ای که پایه هایش مثل پاهای خودش جیر جیر میکرد تسلیم باد شود و رویاهای شیرین اش را همراه دود سیگار به باد بسپارد.

روزگار هفت خط دلش را از هرچه پزشک، پرستار و بیمارستان بود آزرده کرده بود، رفتن به بیمارستانی که شاهد آخرین دم و بازدم های دختر روستایی بود غمی سنگین تر از بیماری بر دوشش می‌گذاشت و جایش را خالی تر می‌کرد.

محمد مثل خیلی از بیماران کرونایی روح و روانش پریشان بود. عاشق بچه هایش بود و دوست نداشت پایان زندگیش با کرونا تمام شود. بین برزخ ماندن و رفتن گیرافتاده بود، تا اینکه تیم سلامت روان ستادکرونای ارومیه راهی روستا شد و به همتشان وی در بیمارستان بستری شد.

به گفته کادر درمانی وی در بیمارستان با کسی حرف نزد و از روزی که بستری شد آهنگ رفتن داشت تا اینکه بعد از ۱۵ روز و بهبودی به رضایت شخصی‌اش مرخص شد تا بقیه دوران نقاهت و قرنطینه‌اش را در خانه بگذراند.
این روزها که بعد از یکماه بیماری که حالش رو به بهبود گذاشته و آخرین شکوفه های بهاری درختان خرمالوی روستا به او لبخند میزنند، خودش دختر کرونایی‌اش با این جمله که "زندگی جدید را باید مدیریت کنیم چون فردا روز دیگری است" راهی بیمارستان کرد.

محمد این روزها بعد از بهبود به پاس پیگیری ها و تلاشهای مرکز بهداشت ارومیه بعد از شکست کرونا به کمک کسانی رفته که سردرگمی، آشفتگی،بیکاری ایام کرونایی و حتی بیماری گریبانشان را گرفته‌است و جملات تیم سلامت روان و اجتماعی را برایشان واگویه می‌کند تا بتوانند در این تغییر نوع زندگی با مدیریت این ایام از این پرتگاه ناسلامتی به سلامت عبور کنند.

اما در این میان آنچه قابل توجه است تلاشهای کارشناسانه تیم سلامت روان مرکز بهداشت ارومیه است، این تیم شبانه روز پیگیر وضعیت روحی و روانی محمد و خانواده‌اش در کنار بقیه خانواده مبتلایان هستند؛ چرا که استرس و ترس از مرگ و جدایی از خانواده و عدم بهبود از مشکلاتی است که در این گروه از بیماران زیاد به چشم می‌خورد و مراقبت تلفنی از سلامت روانی و اجتماعی این بیماران موضوعی مهم در کنترل بیماری تلقی می‌شود.

وحید عیوقی کارشناس سلامت روانی اجتماعی مرکز بهداشت ارومیه که جوانی پر انرژی است، می‌گوید: باید تحت هر شرایطی آرامش را به این بیماران هدیه کرد و به آنان گفت که باید زندگی کنند و روند درمان طی شود.

وی می افزاید: کارشناسان سلامت روان با اغلب خانواده‌های کرونامثبت مستقیم و یا به صورت تلفنی گفت‌وگو و در صورت لزوم آنان را به روانشناس یا مشاور معرفی می‌کنند و تاکنون به حدود ۲ هزار نفر در این راستا خدمات مشاوره‌ای ارائه شده‌است.

وی پیگیری مشکلات روحی و روانی بیماران کرونایی را تارسیدن به حد نرمال را جزئی از برنامه های این تیم عنوان کرد و گفت: این مرکز برای خانواده هایی که یکی از اعضای آنها براثر کرونا فوت می کند هم برنامه‌ریزی کرده و طرح سوگ طرحی است که با مداخله روانشناختی در موضوع به اعضای خانواده برای عبور از این مرحله کمک می‌کند.

عیوقی گفت: با افزایش بیماران کرونایی در ارومیه تعداد مداخلات روانشناختی هم رو به افزایش گذاشته‌است و به علت استرس زیاد برخی بیماران باید در کنارشان به سوالاتشان پاسخگو بود چرا که در صورت عدم پاسخگویی شاید دچار مشکلات بسیار دیگری شوند.

رییس مرکز بهداشت ارومیه در حالیکه خستگی یک روز پر کار کرونایی بر وجودش مستولی شده با گشاده رویی همچنان پذیرای خبرنگاران است و با گلایه از شهروندان به خاطر بی تفاوت شدن نسبت به بیماری و با اشاره به شیوع روز افزون بیماری در ارومیه می‌گوید: تاثیرات جسمی  کرونا بربیماران بخش قابل مشاهده این بیماری است ولی این موضوع بر حالات روحی و روانی آنان نیز اثر می‌گذارد .

دکتر علی صدقیانی فر که فعالیت تیم سلامت روان مرکز بهداشت ارومیه را فعالیتی حساس و ارزشمند و حتی فراتر از سلامت جسمی بیماران و خانواده ها می داند، فعالیت این تیم پنج نفری و ۲۴ نفر روانشناس این مرکز را قابل قدردانی می‌داند چرا که توانسته‌اند آرامش را در این دوران سخت و پرالتهاب کرونایی به خانواده ها پیشکش کنند.

وی در این باره می‌افزاید: با توجه به اهمیت موضوع و تاثیر آن بر زندگی بیماران بخشی از فعالیت شبانه روزی همکاران مرکز بهداشت با توجه به اهمیت موضوع به سلامت روان بیماران اختصاص داده شده‌است و مشاهده شده گاهی تا نخستین ساعات بامداد نیز تیم یاد شده با سعه صدر پیگیر مشکلات بیماران کرونایی هستند.

صدقیانی فر که همچنان به مانند اول اسفند ۱۳۹۸ بر ادامه روند اطلاع رسانی و آگاهی رسانی به شهروندان درباره آسیبهای بیماری کرونا تاکید دارد از شهروندان خواست تا به خستگی ناشی از کار زیاد برای کادر بهداشتی و درمانی و فشار مضاعفی که این قشر تحمل می‌کنند نیز توجه کنند و همچنان بر رعایت توصیه ها و پروتکل های بهداشتی پایبند باشند.

نسرین حمیدی آذر مسوول ستاد کرونای مرکز بهداشت ارومیه که مشغول چانه زنی با یک بیمار کرونا بدون ماسک در محوطه مرکز بهداشت ارومیه بود بعد از جدایی از این فرد در گفت و گو خبرنگار ایرنا با اشاره به مشکلات و آسیبهای روانی و اجتماعی کرونا گفت: شیوه زندگی شهروندان را بیماری کرونا تحت تاثیر شدید قرار داده و مدیریت این شرایط به ویژه برای بیماران کرونایی کار دشواریست که نیازمند مداخلات همکاران روانشناس است.

وی در چند ماه اخیر به این نتیجه رسیده که اغلب بیماران کرونایی دچار استرس و اضطراب ناشی از بیماری هستند و خانواده های دارای بیماران کرونایی از این قاعده مستثنی نیستند که در صورت حاد بودن به همکاران بخش سلامت روان و روانشناسان ارجاع داده می‌شوند.

این کارشناس بهداشت و درمان ارومیه می‌گوید: در روزهای اخیر افزایش تعداد مبتلایان در ارومیه سبب شده تا فشار مضاعفی بر تیم ستاد کرونا در ارومیه وجود داشته باشد که علاقه به کار و سلامت جامعه، فداکاری و ایثار لازمه تحمل این همه سختی کار است.

وی افزود: برقراری ارتباط دوستانه و صمیمی با بیماران دارای کرونای مثبت و پیگیری وضعیت شان موجب آرامش روانی آنان می‌شود که تیم زبده سلامت روان مرکز بهداشت آن را در راس کارهای خود قرار داده است.

مهناز بهروان روانشناسی است که برای بیماران کرونایی پیشنهاداتی برای مقابله با استرس می‌دهد و معتقداست لازم است تا بیماران به موضوعات دوست داشتنی و فعالیت هایی که همیشه برای انجام آنها به دنبال فرصت بودند فکر کنند.

وی براین باور است که نباید اجازه داد خبرهای استرس زا و حتی ترس که قرار بود ابزار نجات بیماران باشد ابزاری برای آسیب به انان به دلیل افکار نگران کننده باشد.

وی گفت: بیماران کرونایی می توانند با بهره گیری از مشاوره های ارائه شده بر اضطراب چیره شوند و آن را مدیریت کنند و از این فرصت به عنوان زمانی برای مطالعه و انجام برخی کارهای قابل انجام در دوران نقاهت استفاده کنند و ذهنشان را درگیر اخبار منفی مرتبط با بیماری نکنند.

"کرونا" ویروسی با اپیدمی بالاست و از جمله راه‌های انتقال آن عطسه و سرفه و دست دادن و روبوسی به شمار می‌رود؛ پزشکان توصیه می‌کنند علاوه بر پرهیز از دست دادن و روبوسی و حضور نیافتن در مراکز عمومی، به هنگام عطسه حتما باید جلو دهان و بینی خود را با دستمال بگیریم یا برای مهار آن از آرنج خود استفاده کنیم.

بیماری ناشی از ویروس کرونا موسوم به "کووید ۱۹" اواسط ماه دسامبر  مصادف با ۲۴ آذر در شهر "ووهان" واقع در مرکز چین گزارش شد؛ ابتدا از این بیماری به عنوان ذات‌الریه نام برده می‌شد اما کمیسیون ملی بهداشت چین در ۳۰ دسامبر سال ۲۰۱۹  برابر با ۹ دی ۱۳۹۸ به صورت رسمی شیوع این ویروس جدید را در چین اعلام کرد.
به گفته سخنگوی وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی تاکنون بیش از ۲۰۰ هزار  نفر در ایران به طور قطعی به ویروس کرونا مبتلا شده و جان باختگان کرونا در کشور به بیش از ۹ هزار نفر رسیده است.