بازی واشنگتن برای بازگرداندن تحریم‌های سازمان ملل علیه ایران

شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی ۳۰ خرداد ۱۳۹۹ خورشیدی، قطعنامه پیشنهادی سه کشور اروپایی فرانسه، آلمان و بریتانیا درباره فعالیت‌های هسته‌ای ایران را تصویب کرد. تصویب این قطعنامه به فشارها بر ایران می‌افزاید تا به بازرسان آژانس اجازه دهد از «دو سایت هسته‌ای» بازدید کنند. از کشورهای عضو شورای حکام، ۲۵ کشور به این قطعنامه رأی مثبت دادند، هفت کشور رأی ممتنع دادند و ۲ کشور چین و روسیه مخالف بودند. بررسی روزنامه‌ها، تارنماها و خبرگزاری‌های داخلی نشان می‌دهد که رسانه‌های داخلی به بررسی آثار و پیامدهای این قطعنامه پرداخته اند.

رسانه های اصلاح طلب

روزنامه آرمان ملی: قطعنامه شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی که با رای اکثریت کشورها و رای مخالف چین و روسیه علیه ایران صادر شد، نشانه‌ای از زوال دیپلماسی و احیانا تصمیمات متقابل ایران دارد. آنچه مسلم است جمهوری اسلامی در مقابل این قطعنامه ساکت نخواهد نشست. چنانکه هم‌اکنون نیز نمایندگان مجلس به دولت برای خروج از NPT فشار می‌آورند.

روزنامه آرمان ملی با درج گزارشی می نویسد: در همین چهارچوب شورای حکام خواستار بازدید از سایت‌هایی شده که بر اساس جاسوسی رژیم صهیونیستی است. رژیم صهیونیستی ادعا می‌کند بین سال‌های ۲۰۰۲ تا ۲۰۰۴ میلادی ایران، یک‌سری فعالیت‌های هسته‌ای انجام داده و تاسیساتی را بنا کرده که این تاسیسات را به آژانس اعلام نکرده است. آنها می‌خواهند PMD یا ابعاد نظامی احتمالی پرونده هسته‌ای ایران را زنده کنند. ابعاد نظامی احتمالی که ایران توانست در قالب برجام پرونده آن را ببندد. همان بعدی که شورای حکام بر اساس آن پرونده کشورها را به شورای امنیت ارجاع می‌دهد و ممکن است کشورها ذیل فصل ۷ منشور سازمان ملل متحد قرار بگیرند. آمریکا و رژیم صهیونیستی می‌خواهند پرونده ایران در این زمینه را زنده کنند و قطعنامه شورای حکام را بنیانی قرار دهند تا پرونده ایران به شورای امنیت سازمان ملل ارجاع شود. ایران باید در چارچوب دیپلماسی مانع از انتقال پرونده از شورای حکام به شورای امنیت شود. فعالیت‌های هسته‌ای ایران نظامی نیست و منع فقهی و راهبردی در این زمینه وجود دارد و ما نباید اجازه دهیم که به مانند چند سال قبل در یک شرایط غیرعادلانه و همچنین بر اساس افراطی‌گری‌های زائد، پرونده به شورای امنیت برود. باید در همین شورای حکام رفع نقص کرد چراکه اگر این پرونده به شورای امنیت برود فضای تحریمی جدیدی علیه کشور شکل می‌گیرد.

این روزنامه همچنین در گزارشی دیگر با عنوان رد پای آرامکو در قطعنامه علیه ایران نوشت: گزارش اخیر دبیرخانه سازمان ملل درباره نقش ایران در حملات انجام‌گرفته در تاسیسات نفتی عربستان سعودی در کنار قطعنامه اخیر شورای حکام علیه تهران بهانه خوبی شده است برای آنکه آمریکا یکبار دیگر برای آنچه تا چند هفته پیش ناامیدانه مطرح می‌کرد دست‌به‌کار شود. خبرها حاکی از آن است که آمریکا رونوشت قطعنامه‌ای را به اعضای شورای امنیت سازمان ملل داده است که موجب تمدید تحریم تسلیحاتی علیه ایران به طور نامحدود خواهد شد. از قرار معلوم شورای امنیت مذاکرات بر سر قطعنامه را قرار است از امروز آغاز کند. طبق مفاد برجام قرار بود تا ماه اکتبر یعنی مهرماه امسال، تمدیدهای تسلیحاتی ایران برداشته شود اما قطعا روزی که توافق هسته‌ای بسته می‌شد، نه کسی به خروج ترامپ از برجام فکر می‌کرد، نه پنج گام ایران در کاهش تعهدات برجامی. آمریکا از مدت‌ها قبل با استناد به همین موضوع -پنج گام ایران- به آب و آتش می‌زد تا با پیش‌نویسی مانع رفع این تحریم‌ها شود و از تامین، فروش و انتقال مستقیم یا غیرمستقیم تسلیحات به ایران و از ایران به کشورهای دیگر خودداری کند.

حسین علایی از فرماندهان ارشد سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، در گفت و گو با روزنامه اعتماد می گوید: امریکا پا را فراتر گذاشته و با کمک سه کشور انگلیس، آلمان و فرانسه قطعنامه‌ای را در شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی علیه ایران صادر کرده است. در حال حاضر با کارهایی که دولت ترامپ انجام داده است، ایران دیگر با مذاکره موافق نیست. اما دیدگاه شخصی من این است که تعریف مذاکره الزاما برای رسیدن به هدف مدنظر یکی از طرف‌های مذاکره نیست. ساده‌تر بگویم الزاما مذاکره برای رسیدن به توافق نیست. گاهی مذاکره برای گرفتن بهانه از دشمن و به هم زدن برنامه‌ها و توطئه‌های اوست.

روزنامه ابتکار در گزارشی آورده است: در حالی که صدور قطعنامه علیه ایران در شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی هسته‌ای با فرا رسیدن زمان تصمیم‌گیری طرفین برجام درباره درخواست آمریکا مبنی بر تداوم و عدم لغو تحریم‌های تسلیحاتی ایران همزمان شده است، این دو فرآیند باعث شده که منتقدان برجام در مجلس یازدهم، سازوکارهای مقابله‌ای برای واکنش به این دو ماجرا را کلید بزنند. دیروز کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی در واکنش به قطعنامه شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی بیانیه‌ای منتشر کرد که در آن آمده است: «شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی با صدور قطعنامه سیاسی و غیرحرفه‌ای خود علیه برنامه صلح‌آمیز هسته ای جمهوری اسلامی ایران در روز ۳۰ خردادماه (۱۹ژوئن ۲۰۲۰)، که فاقد وجاهت حقوقی و فنی است، مرتکب اشتباهی فاحش شد. قطعنامه ΓΟς/۲۰۲۰/۳۴ آژانس که پیش‌نویس آن از سوی سه کشور اروپایی فرانسه، انگلیس و آلمان ارائه شد، در حالی درخواست دسترسی به اماکن ایرانی را مطرح کرده است که کشور ما در سال‌های اخیر مقصد بیشترین و شفاف‌ترین بازرسی‌های آژانس بوده و در بین کشورهای دنیا بیشترین همکاری را با این نهاد بین‌المللی داشته است. اما در مقابل، آژانس تحت فشارهای سیاسی و غیرکارشناسی آمریکا و متحدانش، مبادرت به صدور قطعنامه علیه جمهوری اسلامی ایران کرده است.

به گزارش پایگاه خبری فرارو، دولت آمریکا در ماه‌های گذشته در راستای سیاست موسوم به «فشار حداکثری» تلاش‌هایی را برای تمدید تحریم‌های تسلیحاتی علیه ایران آغاز کرده است. این تحریم‌ها، طبق مفاد توافق هسته‌ای برجام از اکتبر سال جاری میلادی برداشته خواهند شد. یک قطعنامه برای تصویب در شورای امنیت نیازمند موافقت دست‌کم ۹ عضو، بدون وتو از سوی هر یک از ۵ عضو دائم شورای امنیت (آمریکا، روسیه، چین، فرانسه و انگلیس) است. قطعنامه پیشنهادی آمریکا خواستار منع فروش، عرضه یا انتقال سلاح یا اقلام مرتبط از سوی ایران است. این قطعنامه همچنین کشورها را از فروش، عرضه، یا انتقال سلاح یا اقلام مرتبط به ایران، مگر در صورت موافقت کمیته‌ای در شورای امنیت منع می‌کند. پیش‌نویس آمریکا علاوه بر این از کشورها می‌خواهد چنانچه دلایل متقنی در دست دارند مبنی بر اینکه محموله‌ای در خاک آن‌ها ممکن است حاوی اقلام ممنوعه از ایران باشد اقدام به بازرسی آن کنند. این قطعنامه همچنین از کشورها خواسته با توجیه مشابه اقدام به بازرسی کشتی‌ها در آب‌های آزاد کنند.

رسانه های اصولگرا

خبرگزاری فارس: دیپلمات‌های غربی احتمال موفقیت آمریکا در تصویب قطعنامه‌ای که خواستار تمدید تحریم‌های تسلیحاتی علیه ایران است را ضعیف برآورد کرده‌اند.

خبرگزاری فارس گزارش می دهد: این قطعنامه از شانس اندکی برای تصویب در میان ۱۵ عضو شورای امنیت برخوردار است. یک دیپلمات غربی گفت این قطعنامه ممکن است حتی در کسب ۹ رأی لازم برای وادار کردن روسیه یا چین به استفاده از حق وتو هم ناکام بماند. برخی از دیپلمات‌های شورای امنیت و سایر کارشناسان مسائل تسلیحاتی اقدام آمریکا را تلاشی برای کسب امتیازهای سیاسی در داخل آمریکا می‌دانند و نه چیزی که هدف آن مقابله با اقدامات ایران است. قطعنامه پیشنهادی آمریکا خواستار منع فروش، عرضه یا انتقال سلاح یا اقلام مرتبط از سوی ایران است. این قطعنامه همچنین کشورها را از فروش، عرضه، یا انتقال سلاح یا اقلام مرتبط به ایران، مگر در صورت موافقت کمیته‌ای در شورای امنیت منع می‌کند.

عباس حاجی نجاری، در یادداشتی در روزنامه جوان نوشت: سه کشور اروپایی درحالی‌که در سال‌های اخیر با عدم اجرای تعهدات خود در برجام، این سند بین‌المللی را از حیز انتفاع ساقط کرده‌اند، با ادعای اینکه به‌طور کامل متعهد به مفاد برجام هستند، از لغو تحریم‌های تسلیحاتی ایران که مطابق قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل متحد در ماه اکتبر (مهر) آینده روی خواهد داد، به‌شدت اعلام نگرانی کرده و خواسته‌اند که این تحریم‌ها تا اکتبر سال ۲۰۲۳ پابرجا بماند. بعدازاین مصوبه بود که سفیر امریکا در آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، اعلام می‌کند که حالا توپ در زمین ایران است و نخست‌وزیر رژیم صهیونیستی هم دو روز بعد از صدور قطعنامه شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی با استقبال از آن گفته است که جهان متوجه واقعیتی شده که اسرائیل سال‌ها در مورد تهدیدات برنامه هسته‌ای ایران بیان می‌کرد. ژنرال بنی گانتز، وزیر دفاع جدید رژیم صهیونیستی، نیز جمعه در توئیتر خود با استقبال از قطعنامه «مهم» آژانس نوشته بود که «اسرائیل به ایران امکان نخواهد داد به توانایی هسته‌ای (نظامی) برسد.»

به گزارش وطن امروز، شبکه خبری بلومبرگ بخشی از مفاد رونوشت قطعنامه آمریکا علیه ایران را که به اعضای شورای امنیت ملل سازمان ملل ارائه‌شده، منتشر کرد. بلومبرگ مدعی شد بر اساس رونوشتی که از متن قطعنامه آمریکا علیه ایران رویت کرده، ایالات‌متحده در این قطعنامه خواستار «تمدید نامحدود تحریم‌های تسلیحاتی ایران» شده است. در بخش دیگری از قطعنامه آمریکا علیه ایران که قرار است در شورای امنیت سازمان ملل به رأی اعضای این شورا گذاشته شود، آمده است: «کشورهای عضو سازمان ملل باید از تامین، فروش و انتقال مستقیم یا غیرمستقیم تسلیحات به ایران و از ایران [به کشورهای دیگر] خودداری کنند، مگر آنکه کمیته شورای امنیت این اقدام را ظرف ۳۰روز و به طور جداگانه تایید کند». ماجرای جدیدترین زیاده‌خواهی آمریکا مربوط به لغو تحریم‌های تسلیحاتی است که مطابق بند ۵ ضمیمه B قطعنامه ۲۲۳۱، تحریم‌های موشکی و تسلیحاتی ایران باید ۱۷ اکتبر ۲۰۲۰ (۲۶ مهر ۹۹) یعنی زمانی که ۵ سال از روز قبول برجام ( Adoption Day) می‌گذرد به اتمام رسد. در این بند از قطعنامه آمده است: «۵- کلیه دولت‌ها می‌توانند در فعالیت‌های ذیل مشارکت داشته و اجازه آنها را صادر کنند، مشروط به اینکه شورای امنیت از قبل به صورت مورد به مورد تصمیم به تأیید آنها گرفته باشد: عرضه، فروش یا انتقال مستقیم یا غیرمستقیم هرگونه تانک جنگی، خودروهای رزمی زرهی، سامانه‌های توپخانه‌ای سنگین، هواپیماهای رزمی، بالگردهای تهاجمی، ناوهای جنگی، موشک‌ها یا سامانه‌های موشکی، آنگونه که در نظام ثبت سلاح‌های متعارف ملل متحد تعریف شده است یا تجهیزات مرتبط، شامل قطعات یدکی، به ایران یا برای استفاده در داخل ایران یا در جهت منافع ایران، از داخل یا از طریق قلمروهای تحت حاکمیت‌شان یا توسط اتباع آنها یا افراد تحت حاکمیت آنها یا با استفاده از هواپیماها یا کشتی‌های حامل پرچم‌های آنها، اعم از اینکه از قلمروشان نشأت گرفته یا خیر و ارائه آموزش فنی، منابع یا خدمات مالی، مشاوره، دیگر خدمات یا کمک‌های مرتبط با تأمین، فروش، انتقال، تولید، نگهداری یا استفاده از سلاح‌ها و تجهیزات مرتبط مشروح در این بند فرعی، به ایران توسط اتباع این دولت‌ها یا از داخل یا از طریق قلمروهای تحت حاکمیت‌شان. این بند تا ۵‌سال پس از «روز قبول توافق» برجام یا تا تاریخی که آژانس گزارشی در تأیید «نتیجه‌گیری گسترده‌تر» ارائه دهد-هرکدام زودتر حادث شود- اعمال خواهد شد».

به گزارش روزنامه ۹ دی، شورای امنیت سازمان ملل روز چهارشنبه جلسه‌ای را برای رایزنی در خصوص قطعنامه پیشنهادی آمریکا برای تمدید تحریم‌های تسلیحاتی علیه ایران برگزار خواهد کند. برای تصویب این قطعنامه به رای مثبت ۹ عضو، بدون وتوی یکی از ۵ عضو دائم شورای امنیت - آمریکا، چین، روسیه، فرانسه و انگلیس - است. این قطعنامه مانع از فروش، انبار و انتقال تسلیحات یا کالاهای مربوطه توسط ایران خواهد شد. طبق این قطعنامه دیگر کشورها نیز بدون موافقت کمیته شورای امنیت حق انتقال، انبار و یا فروش تسلیحات به ایران را نخواهند داشت. این قطعنامه پیشنهادی همچنین موجب آن خواهد شد که کشورها هرگونه کالایی که احتمال می‌دهند حاوی اقلام ممنوعه باشد را بازرسی کنند. کشورها همچنین موظف‌ خواهند شد بنا به همین دلیل به بازرسی کشتی‌ها نیز بپردازند.

علیرضا سلیمی در گفت‌وگو با خبرنگار خبرگزاری خانه ملت در خصوص قطعنامه شورای حکام علیه جمهوری اسلامی گفت: رویکرد سیاسی و جانبدارانه آژانس بین المللی انرژی اتمی در قبال فعالیت های هسته‌ای ایران هیچ توجیه فنی و کارشناسی ندارد و این طور به نظر می‌رسد که آن مرجع تحت تأثیر استکبار جهانی فقط خواهان ضربه زدن به فعالیت‌های قانونی تهران در حوزه فناوری هسته‌ای است. متاسفانه کشورهای اروپایی در زمین استکبار جهانی بازی کرده و تلاش دارد به هر وسیله ای از پیشرفت هسته ای ایران جلوگیری کند؛ زیرا بر این اساس ادعاهایی واهی به زبان آورده و ایران را متهم به انجام فعالیت های مشکوک هسته ای کرده است درحالیکه جمهوری اسلامی ایران بیشترین همکاری را با آژانس بین المللی انرژی اتمی دارد. متاسفانه استکبار جهانی و کشورهای اروپایی در برجام بیش از پیش چهره منفور خود را به ملت ایران نشان دادند و تلاش دارند از راه های دیگر به فعالیت های صلح آمیز هسته ای کشور ضربه وارد کنند.