مسابقۀ ایرانیش یکی از جدیدترین تولیدات شبکۀ دو سیما برای تابستان ۹۹ است. مسابقه‌ای که قرار است با محوریت بازی‌های ایرانی ضمن سرگرم ساختن خانواده‌ها، فرهنگ ایرانی را بیش از پیش برجسته سازد. این برنامه را که شب‌های دوشنبه و سه شنبه پس از گفت وگوی خبری بر آنتن شبکۀ دو سیما می رود پوریا پورسرخ بازیگر سینما و تلویزیون اجرا خواهد کرد. پس از حضور متعدد هنرپیشگان در اجرا که به روندی رو به رشد و با اقبال از سوی تلویزیون بدل شده است، بار دیگر شاهد حضور یک هنرپیشه در جایگاه مجری هستیم.
بازی‌های از یاد رفته
پوریا پورسرخ در گفت وگو با خبرنگار فرهنگی ایرنا در مورد انگیزه‌اش از اجرای این برنامه گفت: مدتی است باب شده بازیگران و هنرپیشه‌ها مسابقات و برنامه‌های تلویزیونی را اجرا می‌کنند و مثال‌های خوب در این زمینه وجود داشته همچنان که مثال‌های کمتر موفق هم بوده است. اما انگیزه اصلی‌ام ازحضور در این برنامه، مبنا و مفهوم این کار بوده است که حول محوریت بازی‌های ایرانی است که مدت‌هاست به دست فراموشی سپرده‌شده‌اند.
همۀ ما بر اساس سن و سالی که داریم قسمت‌هایی از این بازی را تجربه کرده‌ایم، دیده‌ایم و شنیده‌ایم؛ به خصوص برای ما که متولد دهه ۵۰ هستیم و جنگ را به خاطر داریم، در زمانی که خاموشی بود و برق‌ها می‌رفت با بازی‌ها و سرگرمی‌های ساده زمان خود را سپری می‌کردیم؛ بازی‌هایی که عمر کمتری دارند با اقبال بیشتری واقع‌شده‌اند مانند «ادا بازی» یا در اصطلاح «پانتومیم» و بازی‌هایی مانند «یه قل دو قل» که عمر محبوبیت آن قدیمی‌تر است.
وی ادامه داد: فناوری به‌خصوص بعد از ایام کرونا نشان داد که تا چه اندازه می‌تواند مشکلات را ترفیع کند؛ اما نباید به آن صفر و صد نگاه کرد به این مفهوم که همان‌قدر که حضور فناوری می‌تواند مثمر ثمر باشد، نقاط منفی هم دارد.
پورسرخ تصریح کرد: دلیل دوم من برای حضور در این برنامه گروهی بود که این برنامه را می‌سازند؛ به دلیل روزمه ای که تا امروز داشتند و همچنین انرژی که در گروه بود، به نظر می‌رسید که کار را با وسواس انجام می‌دهند.
قبل از این‌که بدانم چه کسانی با هر کارگردانی کارکرده و شیوه کاری او چگونه است، با او همکاری نمی کنم. با هیچ کارگردانی یک‌بار کارنکرده‌ام و با هر کارگردان و تهیه‌کننده حداقل دو، سه کار داشته‌ام؛ همچون محمدحسین لطیفی، سیروس مقدم، جواد افشار.
اجرایی دوستانه و خانواده‌محور است
پورسرخ در ادامه و توضیح شیوه‌ای که قرار است این برنامه را اجرا کند، خاطرنشان کرد: حاصل صحبت‌هایی که با اتاق فکر این مجموعه داشتیم و پیشنهادهایی که دادیم و به جمع‌بندی رسیدیم، این بود که این برنامه به نوعی مدل مرسوم اجرا را نیاز ندارد؛ یعنی مجموعه‌ای از بازی‌ها خانگی و خیابانی است. در نتیجه برنامه‌ای که در اجرا برای خودم در نظر دارم، همان برنامه‌ای است که در زندگی شخصی دارم و سعی می‌کنم دوستانه رفتار کرده و محیطی دوستانه در این برنامه ایجاد کنم تا این‌که به اصول اجرا، تمرکز کنم.
این مسابقه یک مسابقه خانوادگی است و گروهی هم که در برنامه حضور دارند، اعضای یک خانواده هستند (و حتی دوست هم نیستند بلکه خانواده هستند) این خانواده باید من را به عنوان عضوی از خودشان بپذیرند.
سخت‌گیری‌های سیما باعث کمرنگ‌شدن حضور مجریان شده است
مگر زمانی که مجریان وارد بازیگری شدند و خوب عمل کردند، واکنشی اتفاق افتاد؟ دوره این خط‌کشی‌ها گذشته است و چنین برخوردهایی به نظرم بیشتر بوی حسادت می‌دهد. حدود۲۰ سال است در این جریان (هنرپیشگی) هستم. به شخصه هنرمندی اگر از اجرا به بازیگری می‌آید یا برعکس سعی می‌کنم کارش را بررسی کنم نه این‌که چون پیشینه‌اش چه بوده است، چگونه عمل می‌کند. این خط‌کشی‌ها محلی از اعراب ندارد و اتفاقاً این مدت هرکسی از اجرا وارد بازیگری شده، به نظرم از برخی از بازیگرانی که صرفا تجربه بازیگری دارند، موفق‌تر بوده است.این بازیگر سینما و تلویزیون در واکنش به چرایی حضور روز افزون هنرپیشه‌های سینمایی، گفت: اگر این موضوع کامل تعمیم داده شود و وقتی تلویزیون را نگاه می‌کنید، ببینید که تمام مسابقه‌ها را بازیگران اجرا می‌کنند، کاملاً حق‌دارند معترض باشند، چون زحمت‌کشیده‌اند؛ اگر می‌گویم محلی از اعراب ندارد، چون خودم را روبروی آن‌ها نمی‌بینیم و کنارشان می‌دانم و مانند هرکسی که اجرای اولش است قطعاً کار من هم با ایراد همراه خواهد بود. مشکل زمانی از من است که اجرای دهم من، مانند اولین اجرایم باشد.
وی ادام داد: تمام تلاشم را می‌کنم اما مطمئن هستم در یک‌چیز موفق خواهم بود و آن این است که من گاردی را برانگیخته نخواهم کرد. تمام کسانی که من را می‌شناسند، می‌دانند که از ابتدا و در هر کاری که وارد می‌شوم، رویه زورخانه را دارم یعنی سرم را پایین می‌گیرم و تعظیم می‌کنم، اول گوشه می‌ایستم و بعد به وسط می‌آیم و سعی می‌کنم آداب را رعایت کنم و به‌خصوص به بزرگ‌ترهای اجرا نشان دهم آمده‌ام که از آن‌ها یاد بگیرم.
در این باره و در مورد شکل اجرا با فرزاد حسنی و نیما کرمی و از کمکشان استفاده کردم. به نظرم این خط‌کشی پیچیده‌ای نیست و در همه دنیا این اتفاق می‌افتد و بسیاری از برنامه‌های این‌چنینی که بازیگر، مجری باشد، هست. زمانی هست که برنامه مجری محور است که در آن صورت به‌شخصه کمتر تمایلی به حضور داشتم چراکه تجربه چرخاندن یک برنامه را نداشتم.
پورسرخ گفت: هر شبکه یک مجری بازیگر دارد. موافقم هرکسی تخصص خودش را داشته باشد اما بسیاری مجریان خوب داشته‌ایم مانند جواد مولا نیا و هومن حاجی عبداللهی و امثال این‌ها، هم‌زمان با اجرا، تئاتر هم کار می‌کردند یعنی این خط‌کشی‌ها درست نیست. اگر مجری خانه‌نشین شود، مقصر آن من نیستم، همان‌گونه که امروز بسیاری از بازیگران خانه‌نشین شده‌اند.
وی ادامه داد: من می‌گویم ۵ شبکه است و ۵ مسابقه با این شکل دارد، بقیه را دوستان مجری اجرا می‌کنند؛ البته منظورم اصلاً یارکشی نیست که چون مجری‌ها بازی می‌کنند، بازیگران هم باید اجرا کنند. من می‌گویم این دو کار نزدیک به هم است و دور از ذهن نیست اما به نظرم این کم‌رنگ شدن حضور در مورد مجری‌ها نیست و سازمان به خصوص در چند سال اخیر نسبت به سرمایه‌های خودش کم‌لطف شده است و استعدادهای خودش را درست در زمانی که باید دستگیری کند از خودش دور می‌کند.
این‌که هنوز سریال‌های چند سال قبل را پخش می‌کنند و به آن می‌بالند، جالب نیست. پیش از این برنامه‌های خیلی خوبی داشتیم مانند برنامه تهران ۲۰ که مخاطبان زیادی داشت. درنتیجه بیش از آن‌که نگاه به مجریان باشد، نگرانی بیشتر از این است که مشکلی پیش نیاید. بازیگر سریال‌های وفا (۱۳۸۵) یادآور شد: برنامه‌های خوب در تلویزیون کم نداریم. مانند هوش برتر که اجرا و محتوای آن بسیار خوب است (و من از زمانی که قرار شده است که اجرا کنم این برنامه‌ها را دنبال می‌کنم) و یک برنامه موفق است اما دیده نشده زیرا به آن توجهی نشده است؛ چقدر برای این برنامه تبلیغ‌شده است؟ متاسفانه فضا به سمتی رفته که همه دنبال ایراد گرفتن هستند و کوچک‌ترین خطایی در اینستاگرام یا شبکه‌های مجازی پخش می‌شود.
من و همکارانم تنها می‌توانیم کارت دعوتی برای دیدن شدن یک برنامه باشیم اما نمی‌توانیم آن را برجسته کنیم. ضمن این‌که نوعی نگاه جناح‌بندی وجود دارد که کسانی که کار سینمایی می‌کنند، ترجیح می‌دهند از کسانی که کار تلویزیونی بازی می‌کنند، استفاده نکنند و برعکس آن‌هم صادق است. این نگاه‌ها ایراد دارد، چرا باید دودستگی باشد؟
دستمزد حضور بازیگران در اجرای تلویزیونی با سریال‌های رسانه‌ای برابر است
هنرپیشه فیلم‌های سینمایی روز سوم (۱۳۸۵) درمورد دستمزد مالی به عنوان انگیزۀ حضور هنرپیشگان در اجراهای تلویزیونی، بیان کرد: اهمیت مسئله مالی زمانی است که حمایت‌کنندگان مالی از خارج از سازمان باشند. این ارقام افسانه‌ای در مورد برنامه‌هایی که حمایت‌کنندگان مالی خاص دارند، شاید صدق کند (که جلوی آن گرفته‌شده است) اما تا جایی که مطلع هستم، بعید می‌دانم دستمزدهای عجیب‌وغریب برای اجرا پرداخت شود و شاید دستمزد اجرا برابر با دستمزد یک ماه برای یک سریال رسانه‌ای نشود. منطقی نیست دستمزد یک بازیگر برای اجرا، بیشتر از دستمزد یک سریال باشد که هردو برای یک مجموعه؛ یعنی سیما ساخته می‌شوند.
وی افزود: صرف صرفه اقتصادی علت حضور در چنین برنامه‌هایی نیست. ما در یک ماه بیشتر از ۴ یا ۵ برنامه نمی‌توانیم ضبط کنیم که اگر همین کار را در یک سریال شبکه نمایش خانگی کار کنم، میزان همان است (نمی‌گویم سریال تلویزیونی چون کنترل‌شده‌تر است). بازی در یک سریال همین حد درآمد دارد اما شائبه اقتصادی ندارد؛ یعنی برای مجری‌گری از همان ابتدا این نگرش منفی هست که چرا بازیگران به اجرا آمده‌اند و اجرا در بهترین حالت هم باشد، انتقادات شروع می‌شود.
بازی‌هایی که قرار است یادآوری شوند
پورسرخ تصریح کرد: بازی‌ها در این مسابقه به شکل امروزی اجرا می‌شوند و دلیل آن‌هم محبوبیت آن‌هاست، زیرا به دلیل محبوبیت هرگز در طول زمان محو نشدند؛ همان‌طور که فوتبال با آمدن فناوری محو نشد. بچه‌های طراح ما سعی کرده‌اند بازی‌ها را به شکلی تنظیم کنند که خیلی دور از فناوری نباشد، در عین این‌که دور از بازی‌های امروزی نباشد. در واقع همان بازی های قدیمی ایرانی را به‌روز کرده‌اند.
این برنامه نمایشی است برای بازی‌هایی که درزمانی که فضای مجازی نبود و سرمان در گوشی نبود و در فضای خانه بازی می‌کردیم و حداقل کارش این است که نسل جدید را با این بازی‌ها آشنا می‌سازد. نمی‌توانم ضمانت کنم که مخاطبان از این برنامه خوششان بیاد اما شاید یک جرقه برای امتحان این بازی‌ها باشد و این مسابقه اگر در همین حد باشد، به نظرم کافی است.
وی افزود: تولید و ضبط ایرانیش را قرار بود قبل از عید شروع کنیم اما کرونا کار ما را متوقف کرد و به نظرم در آن برهه تصمیم درستی بود؛ اما زیاد طولانی شد.
نیاز بود بر فرهنگ ایرانی تاکید کنیم
احسان ارغوانی تهیه کننده ایرانیش نیز در توضیح محتوا و ماهیت این مسابقۀ تلویزیونی، بیان کرد: ما در ابتدا بازی‌های ایرانی را بررسی کردیم زیرا متوجه شدیم تمام بازی‌های ایرانی قابلیت پخش تلویزیونی ندارند؛ در این معنا که شاید بازی‌های بسیار جذابی باشند ولی بنا بر فرهنگ و ممیزی‌های تلویزیونی قابل پخش نباشد. درنتیجه اتاق فکر تشکیل شد و در مورد انواع و اقسام بازی‌های ایرانی، قومیت‌های مختلف، جغرافیا و لباس و غذاهای ایرانی صحبت کردیم و در این راستا از کانون پرورش فکری و مدیران ارشد سازمان صدا و سیما کمک گرفتیم.
مشکل عمده کار این بود که منبعی برای رجوع وجود ندارد و شاید دلیل این‌که تحقیقات ما حدود یک سال به طول انجامید، همین خلا منابع باشد. درنتیجه این موارد را به صورت تک‌تک و با یاری از اتاق فکر خودمان درآوردیم و این مرحله تحقیقات سخت و زمان‌بر بود تا کارشناسان ویژه این موضوع را پیدا کنیم.
تهیه کننده ایرانیش ادامه داد: مورد دیگر این بود که موارد و جزئیات در این جستجوها بسیار متعدد بود؛ همانند تنوع لباس‌ها و مواردی ازاین‌دست که بسته به گستره جغرافیایی ایران متنوع و متعدد هستند. درنتیجه ما صفرتا صد این کار را انجام دادیم و این اولین مسابقه‌ای است که کاملاً ایرانی تولید شده و از طرح دکور گرفته تا اسم و مراحل مختلف آن، تماما ایرانی است.
البته این موضوع مزید بر علت سخت بودن این کار هم بود زیرا شبیه هیچ مسابقه داخلی و خارجی نیست و زمانی که الگو داشته باشید و آن را مقابل خودتان قرار می‌دهید و می‌سازید کار راحت‌تر از زمانی است که مجبورید از صفرتاصد را خودتان تولید و اجرا کنید.
ارغوانی در توضیح این که دغدغه‌اش از تهیه و تولید چنین اثری چه بود است، تصریح کرد: بچه‌های دهه ۵۰ و ۶۰ ( به‌ویژه دهه ۶۰) متعلق به دوره زمانی خاصی هستند؛ یعنی زمانی که امکانات نبود و جنگ بود (و بچه‌های آن دوران هرگز امکاناتی که برای سرگرمی در اختیار نسل‌های جدید است را نداشتند) بمباران و قطعی برق بود و بچه‌ها رو به بازی‌های بومی و محلی آورده بودند؛ یعنی بازی‌هایی که در خانه می‌توانستند با حداقل‌ها انجام بدهند و نسل ما خاطره عجیب‌وغریبی از این نوع بازی‌ها دارد؛ از هفت‌سنگ و سنگ کاغذ قیچی تا اسم‌فامیل و هزار بازی دیگر. این خاطرات نیاز بود که در جایی مورد توجه قرار گیرند و این بازی‌ها زنده شوند.
وی افزود: ضمن این‌که از زمان پایان برنامۀ امروز هنوز تمام نشده، دغدغۀ فرهنگ ایرانی در من شکل گرفت و آن را با خودم به این برنامه آوردم؛ چون این دغدغه، دغدغه‌ای بود که از همان زمان در اتاق فکر برنامه داشتیم که ما فرهنگ باقدمتی داریم که در حال فراموشی است و هر نسلی که می‌گذرد شرایط بدتر می‌شود.
مسابقه‌ای برای خانواده‌های ایرانی
ارغوانی در واکنش به شرایط حضور مردم در مسابقه و استقبالی که از این حضور از سوی مردم صورت گرفته است، خاطرنشان کرد: این مسابقه گروه سنی خاصی ندارد و بالای ۱۵ سال می‌توانستند در آن ثبت‌نام کنند. ثبت‌نام فوق‌العاده بود و خودم باور نمی‌کردم با این حجم از ثبت‌نام مواجه باشیم. روزهای اول کمی ناامید بودم که شاید مردم استقبال نکنند اما وقتی به سایت مراجعه کردیم و تعداد ثبت‌نام‌ها را در ۷۲ ساعت اول دیدیم که نزدیک ۸۰۰ خانواده ثبت‌نام کرده بودند، جالب بود.
شرط حضور در مسابقه این بود که افراد بالای ۱۵ سال و ۵ نفر از یک خانواده (سه آقا و دو خانم و خانم‌ها حتماً باید با یکی از آقایان محرم باشند) باشند که دو یار ذخیره داریم که درمجموع ۷ نفر می‌شوند.
تهیه کننده ایرانش در توضیح فضای مسابقه و بازی‌ها گفت: مساحت اجرای این مسابقه حدود ۲۸۰۰ متر است و تلاش کردیم فاکتور جذابیت را به این بازی‌ها اضافه کنیم. بر این اساس بازی لباس‌های ایرانی را در فضای دیجیتال و تبلت بردیم، ضمن این‌که بازی‌های ایرانی را هم به‌روز کردیم.
در مرحله نیمۀ نهایی این مسابقه بازی جدیدی در قالب بورد گیم به اسم «ایرانیش» داریم/ در این یک سال دنبال اطلاعات بودیم تا یک بازی رومیزی شبیه بازی‌های دوره ما مانند روپولی و منچ و مارپله یعنی یک بورد گیم تمام ایرانی را با سؤالاتی در مورد ایران طراحی کنیم.
ارغوانی در واکنش به علت انتخاب پوریا پورسرخ به عنوان مجری این مسابقه یادآور شد: در مورد مجری با بسیاری دوستان صحبت کردیم و در این میان چند مؤلفه برایم اهمیت داشت. یکی از ملاک‌ها چهره بودن شخصیت بود اما قطعاً دنبال صرف چهره نبودیم و این که این چهره مقبول خانواده‌ها باشید و خانواده‌ها بتوانند با او ارتباط برقرار کنند.
مورد دیگر این بود که چون مسابقه خانوادگی بود باید مجری تحصیلات عالیه می‌داشت تا بتوانیم به بچه‌ها و فرزندان خانواده‌ها بگوییم اگر فردی خواننده، بازیگر، ورزشکار یا مجری است و وارد هر صنفی هم که می‌شود، باید تحصیلاتش را هم ادامه دهد و بتواند در کنار تحصیلات به علایق خود برسد. پورسرخ جزو یکی از این گزینه‌هایی بود این خصوصیت را داشت. یکی دیگر از فاکتورهای ما متأهل بودن مجری بود چراکه برنامه خانوادگی و با محوریت خانواده بود و پوریا به‌تازگی متأهل شده بود.
وی افزود: مورد دیگر این بود که بتوانیم با این مجری دائم در گفت‌وگو و همفکری باشیم و او به ایرانی بودن علاقه داشته باشد که پورسرخ ساعت‌ها در اتاق فکر نشست و با بچه‌ها بازی‌ها را بازی کردند که اگر چیزی به ذهنش می‌رسد مطرح کند، چون مجری برنامه به‌نوعی حاکم بازی است و بین خانواده به‌عنوان داور است و باید بازی‌ها را بازی کرده باشد که این علاقه را داشت. درنتیجه تمام این موارد و ملاک‌هایی که مدنظرمان بود را با گزینه‌هایی که داشتیم مطابقت دادیم و پوریا پورسرخ را به عنوان بهترین گزینه‌ای که داشتیم، انتخاب کردیم.
ارغوانی در انتها و در مورد زمان پخش این مسابقه بیان کرد: اولین قسمت تا ۲۰ تیر، پخش می‌شود.
نظر شما