فروپاشی نمادهای نژادپرستی؛ زنگ خطر برای ترامپ

سرنگونی نمادهای استعماگری و نژادپرستی در آمریکا و برخی کشورها به عنوان رویدادی بی‌سابقه در جامعه جهانی اگرچه در ظاهر ، اعتراض مردم به رفتارهای شبیه دوران برده داری و رفتارهای نژادپرستانه برخی حاکمان و حکومت ها است، اما در عمل، زنگ خطری جدی برای حاکمانی از جمله دونالد ترامپ است که در حکومت داری، شیوه دیکتاتورها، استعمارگران، نژادپرستان و خشونت طلبان را در پیش گرفته است.

به دنبال شعله‌ور شدن اعتراض‌ها علیه نژادپرستی پس از قتل «جورج فلوید» شهروند سیاهپوست توسط پلیس آمریکا، معترضان در حرکت های اعتراض خود، به یادمان ها و مجسمه‌های نماد نژادپرستی و برده داری در آمریکا حلمه کردند. معترضان مجسمه‌های «جورج واشنگتن» از بنیانگذاران و نخستین رییس جمهوری آمریکا در شهر پورتلند واقع در ایالت اورگان، «توماس جفرسون» سومین رییس جمهوری این کشور و «کریستف کلمب» کاشف قاره آمریکا را سرنگون کردند.

اما سرنگونی نمادهای نژادپرستی به آمریکا محدود نمی شود، به طوری که معترضان ضدنژادپرستی در انگلیس نیز مجسمه «ادوارد کولستون» تاجر برده را واژگون کردند و آن را به رودخانه انداختند. دیگر شخصیت های جنجالی همچون «وینستون چرچیل» نیز هدف اعتراض ها قرار گرفته است. هشت تندیس متعلق به شخصیت‌های بلندپایه سیاسی در پایتخت انگلیس، از ترس تعرض و واژگونی‌ آنها توسط معترضان به ضدنژادپرستی پوشیده شد.

مردم بلژیک نیز مجسمه «لئوپولد دوم» پادشاه دوران استعماری این کشور را تخریب کردند. لئوپولد دوم پادشاه بلژیک که از وی به عنوان نماد استعمار این کشور در آفریقا یاد می‌کنند، میان سال‌های ۱۸۶۵ تا ۱۹۰۹میلادی در این کشور حکومت می‌کرد.

دو مجسمه مربوط به دوره استعماری فرانسه نیز در ادامه تلاش‌ها در سراسر جهان برای واژگون کردن مجسمه‌های مرتبط با عصر استعمار و برده‌داری در پاریس به رنگ قرمز آغشته شد. یکی از این مجسمه ها که با رنگ قرمز رنگین شد، مجسمه «ولتر» متفکر و نویسنده برجسته دوران روشنگری فرانسه بود که بخشی از ثروتش را مدیون تجارت دوره استعماری بود.

مجسمه دیگر متعلق به «هوبرت لیوتی» ژنرال و مباشر دوره استعماری بود که در مغرب، الجزیره، ماداگاسکار و هند و چین زمانی که این کشورها در کنترل فرانسوی ها قرار داشت، خدمت می کرد و سپس در جریان جنگ جهانی اول، وزیر جنگ فرانسه شد.

دونالد ترامپ که به شدت از سرنگونی این نمادهای نژادپرستی در آمریکا خشمگین شده و نگران عواقب این حرکت مردمی برای آینده خویش است، پیشتر هشدار داد که عوامل این سرنگونی این نمادها به بیش از 10 سال زندان محکوم می‌شوند. خشم ترامپ در حالی از این طغیان علیه نژادپرستی شعله‌شور شده است که خشونت وی اوضاع را پیچیده تر کرد.  معترضان با این اقدام خود پیام مهمی برای سردمداران نژادپرستی، افراطی‌گری و خشونت داشته‌اند؛ اینکه دوره تبعیض‌نژادی در غرب به ویژه آمریکا به سر آمده و عصر جدیدی برای مقابله جدی با نژادپرستی آغاز شده است.

برچیده شدن این مجسمه‌ها و نمادها قطعا ترامپ را بیش از گذشته نگران کرده چون ضمن اثبات موج خروشان خشم معترضان نشان می‌دهد که این اعتراض‌ها می‌تواند سرآغاز تحولات جدید در آمریکا باشد.

موضع‌گیری‌های ترامپ به دنبال اعتراض‌های معترضان، تنش‌ها را به گونه‌ای تشدید کرد که شاید برچیدن نمادها و مجسمه‌های نژادپرستی یکی از پیامدهای این موضع‌گیری‌ها بوده باشد. خشونت‌طلبی ترامپ می‌تواند برای او در آینده هزینه‌های سنگینی داشته باشد.

بوریس جانسون نخست‌وزیر انگلیس نیز نسبت به اقدام معترضان در سرنگون کردن برخی نمادها و مجسمه‌های این کشور واکنش تندی نشان داده و گفته بود در مقابل هرگونه اقدامی برای سرنگونی مجسمه وینستون چرچیل قهرمان محبوبش تا آخرین نفس خواهد جنگید.

برچیدن این مجسمه‌ها در حالی به یکی از نمادهای جنبش ضدتبعیض‌نژادی در آمریکا و سراسر جهان تبدیل شده که نشان می‌دهد مطالبه معترضان فراتر از اعتراض‌های خیابانی است. این اقدام معترضان نگرانی جدی را در میان مقامات آمریکایی و برخی کشورهای غربی ایجاد کرده است.

ترامپ در حالی بر باقی ماندن تندیس‌های نژادپرستی در آمریکا تاکید داشته که عملا خود را در مقابل معترضان قرار داده است. پیام جدی مخالفان نژادپرستی به ترامپ شاید نتیجه کوتاه مدت نسبی داشته باشد اما قطعا منجر به آغاز دوران جدیدی در آمریکا و کشورهای غربی در حوزه تبعیض‌نژادی خواهد بود.

موج گسترده اعتراض‌ها بقای سیاسی ترامپ و خشونت‌طلبان را در آمریکا شکننده کرده و این در حالی است که تصمیم معترصان برای برچیدن تندیس‌های نماد استعمارگری خود گواه شرایط ناپایدار حامیان نژادپرستی در آمریکا و کشورهای غربی است. تداوم این اعتراض‌ها اوضاع را پیچیده‌تر می‌کند.

خشم معترضان در این شرایط ممکن است اندکی فروکش کند اما طغیان علیه نژادپرستی سیستماتیک و نمادهای استعماری در آمریکا دیگر نهادینه شده و ممکن است در آینده ابعاد جدید به خود بگیرد. هرچند نمی‌توان به طور قطع پایان دوران ترامپ را پیش‌بینی کرد اما موج اعتراض‌ها و به دنبال آن سرنگونی نمادهای تبعیض‌نژادی زنگ خطری برای دولت کنونی آمریکا است؛ دولتی که خشونت، افراطی‌گری و نژادپرستی چاشنی سیاست‌هایش بوده است.

تزلزل بنیان‌ دولت ترامپ در این برهه‌ از زمان نمود آن چنان بیشتری یافته که این مسئله قطعا در انتخابات آتی آمریکا نیز تاثیر خواهد گذاشت. هرچند پیش‌بینی نتیجه نهایی انتخابات آمریکا سخت است اما عناصر جدیدی نقش پررنگی در این فرآیند مهم خواهند داشت.

معادلات در آمریکا پس از آغاز اعتراض‌های اخیر دستخوش تغییرات چشمگیری شده است. حضور گسترده و بی‌سابقه معترضان در خیابان‌ها و به دنبال آن سرنگونی یکسری تندیس‌ها دوران کم سابقه‌ای را در تاریخ آمریکا رقم زده است که قطعا منجر به تحولات جدیدی در آینده خواهد شد.

معترضان به این نتیجه رسیده‌اند که با تداوم حضور ترامپ در سمت ریاست جمهوری، نژادپرستی و خشونت در جامعه امریکا ادامه خواهد داشت بنابراین اکنون و پیش از انتخابات زمان مناسبی برای مقابله با ترامپ به عنوان "نژادپرست عصر نوین" است. پیروزی ترامپ در انتخابات گذشته موجب خرسندی حامیان نژادپرستی و "خودبرترپندارها" در آمریکا شده بود اما مرگ جورج فلوید معادلات را تغییر داد.

جامعه جهانی این روزها شاهد دوران جدیدی در مطالبه‌گری علیه نژادپرستان و استعمارگران غربی است. بیداری قربانیان تبعیض‌نژادی در غرب عواقب جدی برای قدرت ‌طلبانی همچون ترامپ خواهد داشت. ممکن است اقدام معترضان در سرنگون گردن نمادهای استعمارگری در غرب متوقف شود اما همین اقدام بی‌سابقه، جریانی جهان‌شمول را علیه تبعیض‌نژادی در خود ریشه دوانده که قطعا به این زودی‌ها فروکش نخواهد کرد و هر آن امکان شعله‌ور شدنش وجود دارد.

گزارش از اطهر اینانلو