کاهش پانزده سانتیمتری تراز سطح آب دریای خزر

دامنه نوسانی تراز آب این دوره، در مقایسه با دوره‌های مشابه اخیر بسیارکم بوده ‌است، این مساله نشان می‌دهد شدت سیرکاهشی تراز آب در بهار و تابستان گذشته، باشیب کمتری در دو فصل پایانی سال ۹۸ ادامه یافته و در پایان دیماه، روند افزایشی تراز آب آغاز شده است.

براساس گزارش منتشره از سوی مرکز ملی مطالعات و تحقیقات دریای خزر موسسه تحقیقات آب وزارت نیرو، میانگین تراز سطح آب دریای خزر در فصل پاییز ۹۸ برابر با ۲۷.۳۳ - متر بوده و نسبت به مدت مشابه سال قبل (پاییز سال ۹۷ ) ۱۶ سانتیمتر کاهش یافته است.
بررسی تغییرات تراز آب در این فصل نسبت به تابستان ۹۸ ، کاهش ۲۶ سانتیمتری سطح آب را نشان می‌دهد.

وضعیت تراز آب در نیمه نخست سال آبی جاری

میانگین تراز آب در نیمه نخست  سال آبی جاری معادل ۲۷.۳۳ - متر بوده و نسبت به مدت مشابه سال گذشته،  ۱۵سانتیمتر و در مقایسه با دو سال گذشته، ۲۴ سانتیمتر کاهش داشته است .

دامنه نوسانی تراز آب این دوره، در مقایسه با دور ه‌های مشابه اخیر بسیارکم بوده‌است، این مساله نشان می‌دهد شدت سیرکاهشی تراز آب در بهار و تابستان گذشته، باشیب کمتری در دو فصل پایانی سال ۹۸ ادامه یافته و در پایان دیماه، روند افزایشی تراز آب آغاز شده است.

علل کاهش تراز آب

بررسی روند آبدهی رودخانه‌های مهم حوضه آبریز دریای خزر در دوره منتهی به نیمه نخست سال آبی ۹۹ - ۱۳۹۸ ، حاکی از کاهش میزان کل آب ورودی از رودخانه‌های اصلی است.

 کاهش قابل ملاحظه آبدهی رودخانه ولگا درسال ۲۰۱۹ (۲۰۵ میلیارد مترمکعب) نسبت به میانگین بلندمدت این رودخانه ( ۲۴۰ میلیارد مترمکعب)درکاهش تراز آب دریای خزر تأثیرگذار بوده است.

البته این میزان کاهش از افت شدید آبدهی این رودخانه در سال های ۱۹۹۶ ( ۱۷۶ میلیارد مترمکعب)و ۲۰۱۵ ( ۱۸۲ میلیارد مترمکعب)کمتراست.

میزان آبدهی ولگا در سال ۲۰۲۰ نیز طبق پیش‌بینی مؤسسه آبشناسی و هواشناسی روسیه، کمتر از حد نرمال خواهد بود.

عامل دیگر مؤثر در کاهش تراز آب به‌ ویژه در سال‌های اخیر، روند افزایش دمای سطح آب است که به عنوان شاخصی در ارزیابی پتانسیل تبخیر از دریای خزر مورد مطالعه قرار می‌گیرد.

نتایج بررسی میانگین دمای سطح آب خزر در سال  ۲۰۱۹میلادی نشان داده است، متوسط دمای آب، ۰.۲ درجه سانتیگراد نسبت به سال گذشته و ۱ درجه سانتیگراد نسبت به میانگین بلند مدت، افزایش یافته است.

تحلیل تغییرات دمای آب در دوره اخیر حاکی از روند افزایشی دمای آب خزر به‌ ویژه در بخش‌های میانی و جنوب شرقی این دریا است.