قاچاق کالا در هرمزگان و ضربه به تولیدداخلی

در استانی مهم و راهبردی در کنار تنگه هرمز و همسایه با کشورهای حوزه خلیج فارس که از آن به پایتخت اقتصادی ایران یاد می شود، قاچاقچیان این روزها دیگر کمتر از مسیرهای جاده ای آن برای قاچاق کالا استفاده می کنند و بیشتر کالاهای قاچاق و مواد مخدر از طریق دریا جابه جا می شود.

پایتختی اقتصادی که هر روز شاهد اعلام آمارهای بسیار کشفیات قاچاق در آن در بحث مواد مخدر، سوخت، مشروبات الکلی و دیگر کالاها هستیم ، نشان می دهد با وجود قوانین بسیار در این حوزه و برخورد شدید با قاچاقچیان برای بالا بردن ریسک قاچاق، هنوز سودآوری بسیاری در این بخش وجود دارد که قاچاقچیان با وجود خطرات این تجارت سیاه، ریسک آن را برای کسب سودهای شیرین می پذیرند.

در حال حاضر باز هم بیشتر کشفیات قاچاق کالا در استان هرمزگان به دلیل جذابیت مالی آن در اقلام دخانیاتی، مواد غذایی، مشروبات الکلی ، فرآورده های سوختی، لوازم صوتی و تصویری، لوازم آرایشی و بهداشتی و خودرو است.

استان هرمزگان به لحاظ موقعیت جغرافیایی و قرار گرفتن در سواحل ۲ پهنه دریایی خلیج فارس و دریای عمان، فراهم بودن زیرساخت های فرامرزی، داشتن مرزهای طولانی و انجام بیش از ۶۰ درصد تجارت خارجی کشور از این استان، همواره مورد توجه قاچاقچیان جهت انجام فعالیتهای قاچاق بوده است.

 کالاهای سودآوری همچون سوخت و قیر و دیگر محصولات نفتی که قیمت داخلی آن بسیار مناسبت تر از قیمت های خارجی می باشد، از طریق راههای دریایی هرمزگان به کشورهای همسایه قاچاق شده و از آن سو لوازم خانگی ، تجهیزات الکترونیکی، قطعات یدکی ، مواد غذایی و دیگر کالاها به صورت قانونی و غیرقانونی وارد این استان شده و پس از انباشت در کالاها، در طول زمان وارد بازار مصرف داخلی می شود.

برخی از کالاهایی که به صورت قاچاق وارد هرمزگان می شوند، دارای هیچ نشان اعتباری از کشور مبدأ نمی باشند اما به دلیل بسته بندی های عالی و پرزرق و برق بودنشان در داخل کشور ما متقاضی بسیاری دارند که در این خصوص باید فرهنگسازی مناسب انجام شود.

نقش منطقه ای و ملی هرمزگان در مبارزه با قاچاق کالا و ارز

استان مهم و راهبردی  هرمزگان با ۱۰۳ هزار کیلومتر مربع وسعت و ۱۳ شهرستان، دارای راه هوایی، ریلی، دریایی و جاده ای است که بندر شهید رجایی به عنوان دروازه طلایی اقتصاد ایران یکی از بندرهای مهم استان به شمار می آید.

موقعیت ویژه هرمزگان باعث شده حجم قابل توجهی از کالای قاچاق از طریق مبادی رسمی، ساحلی، روستایی و خورها وارد استان شود.

رییس قوه قضاییه فروردین ماه امسال در تماس ویدیو کنفرانسی رییس کل دادگستری هرمزگان، اظهار داشت: هرمزگان از استان های مهم و راهبردی کشور است و در خط مقدم مبارزه با قاچاق قرار دارد.

حجت الاسلام والمسلمین ابراهیم رییسی با اشاره به بیانات رهبر معظم انقلاب در رابطه با مبارزه با قاچاق کالا، افزود: لازمه مبارزه با قاچاق کالا این است که سامانه‌هایی به صورت هماهنگ در بخش‌های مختلف گمرکات، نظام پولی و بانکی، وزارت اقتصاد و دارایی و بخش‌های نظارتی فعال شده و این سامانه‌ها با هم لینک شود به نحوی که بتوان مرزها و شرایط بازار را کنترل کرد.

وی وجود فساد و قاچاق را عاملی در متوقف شدن چرخه تولید دانست و گفت: قانونگذاری‌ها و اجراییات باید مبتنی بر تحقق شعار سال باشد و دستگاه‌های نظارتی و قضاوتی هم در راستای تحقق این شعار حرکت کنند.

افزایش کشفیات ملاک عملکرد مثبت مبارزه با قاچاق کالا نیست

اما معاون سیاسی، امنیتی و اجتماعی استانداری هرمزگان با تاکید بر تلاش همه جانبه در مبارزه با قاچاق کالا و ارز، اظهار داشت: در این مسیر تنها افزایش کشفیات نباید ملاک عملکرد مثبت مبارزه با قاچاق کالا و ارز باشد.

سعید ناجی افزود: مبارزه با قاچاق کالا و ارز باید با هدف رونق تولید و جلوگیری از سواستفاده مالی و اقتصادی در کشور باشد.

وی ادامه داد: در این مسیر افزایش کشفیات خوب است اما به تنهایی نمی تواند نشانگر عملکرد مثبت مبارزه با قاچاق باشد.

ناجی اضافه کرد: برای دستیابی به هدف اصلی مبارزه با قاچاق باید برنامه‌ریزی منظم و دقیق صورت گیرد، زیر گستردگی و حجم سنگین کار در این حوزه می‌تواند موجب پراکندگی فعالیت و عدم رسیدن به نتیجه شود.

وی با اشاره به نقش مهم هرمزگان در مبارزه با قاچاق کالا و ارز، تصریح کرد: هرمزگان در مبارزه با قاچاق کالا و ارز نقش منطقه ای و حتی ملی دارد.

این مقام مسوول گفت: با توجه به نقش مهم هرمزگان در مبارزه با قاچاق کالا و ارز، باید تصمیماتی که در آن در همین راستا اخذ می‌شود، به گونه ای باشد که روند قاچاق کالا و عرضه محصولات غیرمجاز در کشور را کاهش دهد.

ناجی افزود: با وجود محدود بودن امکانات و تجهیزات در مبارز با قاچاق کالا و ارز، اقدامات مثبتی در استان هرمزگان در این خصوص انجام شده که این رویه باید قدرت و قوت بیشتری ادامه یابد.

وی تصریح کرد: بالا رفتن آمار کشفیات خوب است اما باید بتوان حاصل عملکرد کمیسیون مبارزه با قاچاق کالا و ارز را در افزایش تولید داخلی و رونق اقصادی کشور مشاهده کرد.

معاون سیاسی امنیتی و اجتماعی استانداری هرمزگان تاکید کرد: زمانی می‌توان گفت مبارزه با قاچاق کالا و ارز نتیجه بخش بوده که شاهد رشد تولید و افزایش میل خرید اجناس ملی در کشور باشیم.

شرط تحقق جهش تولید مبارزه با قاچاق کالا است

رییس کل دادگستری هرمزگان نیز با اشاره به تاثیر سوء قاچاق کالا و ارز بر اقتصاد کشور گفت: اقتصاد در سالیان مختلف مورد توجه رهبر معظم انقلاب قرار گرفته است و با ورود به سال جدید، این اهمیت با نامگذاری به عنوان "جهش تولید" پررنگ تر شده است.

علی صالحی افزود: در جریان سفر سال گذشته ریاست قوه قضاییه به استان هرمزگان و تأکید بر استفاده ازنظر متخصصان در مبارزه با قاچاق کالا و ارز، دستور تشکیل مجتمع ویژه رسیدگی به جرائم قاچاق کالا و ارز در بندرعباس صادر و خوشبختانه به فاصله یک روز پس از این سفر، این خواسته اجرایی شد.

وی با بیان اینکه قاچاق کالا به عنوان یکی از عوامل اصلی ضربه به اقتصاد هر کشور قلمداد می‌شود، ادامه داد: تمام پرونده‌های قاچاق سازمان‌یافته و حرفه‌ای و همچنین پرونده‌های مهم فساد مالی به‌صورت تخصصی و ویژه توسط  قضات مجرب در این مجتمع ویژه و تخصصی، رسیدگی شده و تا اجرای کامل احکام، مدیریت می شوند.

رییس شورای قضایی هرمزگان مبارزه با قاچاق کالا را شرط پیاده سازی اقتصاد مقاومتی و جهش تولید عنوان و اظهارداشت: به منظور بستر سازی برای تحقق شعار سال با تکیه بر توان داخلی، باید فضای اقتصادی کشور را برای قاچاقچیان ناامن کرد و با برنامه ریزی دقیق و اتخاذ تمهیدات مناسب، ارتکاب قاچاق را به سمت افزایش ریسک پذیری به ضرر قاچاقچیان برهم زد.

صالحی افزود: با اتخاذ تمهیدات مناسب و تشریک مساعی میان دستگاه قضایی و دیگر متولیان امر باید گریزگاه‌های قاچاقچیان از نظارت‌های قانونی بسته و با اتخاذ تمهیدات مناسب، موانع موجود در مسیر سرمایه گذاری و جهش تولید مرتفع گام‌های بلندی به منظور اجرای سیاست‌های ابلاغی برداشته شود.

قاچاق سوخت، قاچاق سرمایه ملی و دشمنی با محیط زیست است

قاچاق کالا و ارز علاوه بر تبعات سوء اقتصاد و اجتماعی، گاه خسارت های جبران ناپذیری در عرصه محیط زیست نیز دارد که این مقوله بیشتر به قاچاق سوخت بازمی گردد.

زمانی که قاچاقچیان سوخت با عوامل انتظامی و مرزبانی مواجه شده و عرصه را بر خود تنگ ببینند ، بلافاصله محموله های سوختی را که بیشتر در مشک های پلاستیکی حمل می شود، در آب دریا رها کرده و متواری می شوند.

برخی از قاچاقچیان با رها سازی مشک های پر از گازوییل در کنار درختان حرا در آبهای استان محل زیست لارو آبزیان را نابوده کرده و نسل گونه های نادر ماهیان را از میان می برند و زیست دریا را با مشکلات و خطرات بسیاری مواجه می کنند.

این اقدام آنها علاوه بر هدر دادن سرمایه ملی، موجب آسیب جدی به منابع آبزیان و طبیعت بکر دریا می شود که جبران ناپذیر و دشمنی مسلم با محیط زیست است.

گسترش پدیده قاچاق و تاثیر مخرب آن بر تولید

در تقویم رسمی کشورمان، ۱۲ تیرماه سالروز صدور فرمان رهبر معظم انقلاب اسلامی در موضوع مبارزه با قاچاق کالا و ارز است.

در فرمان رهبر معظم انقلاب اسلامی در خصوص مبارزه همه‌جانبه با قاچاق کالا و ارز ضمن اشاره به آثار مخرب قاچاق کالا در امر تولید، تجارت و اشتغال ، به همه دستگاه‌ها تکلیف شده که به عنوان امری واجب در این مبارزه سهم خود را ایفا کنند و موضوع مبارزه را از پیش از مبادی ورودی کانون شکل‌گیری تا سطح عرضه پیگیری نمایند..

 مدیرکل امنیتی و انتظامی استانداری هرمزگان گفت: گسترش پدیده قاچاق و تاثیر مخرب آن در امر تولید ، تجارت قانونی ، سرمایه گذاری و اشتغال ، خطر جدی و بزرگی است که باید با جدیت تمام با آن مبارزه کرد.

احمد پویا فر در گفت وگو با ایرنا افزود: مبارزه جدی با قاچاق یکی از الزامات حمایت از کالای ایرانی است و در سالهای اخیر سیاست مدیریت استان بر مبنای شناسایی و برخورد با قاچاق سازمان یافته و سرشبکه های اصلی بوده و مبارزه با ورود قاچاق کالا و ارز همچنان از راهبردهای اصلی است.

وی ادامه داد: در میان توجه به مرزنشینان و ملوانانی که از طریق قانونی امرار معاش می کنند، همواره مورد توجه ویژه بوده است.

وی اهم اقدام های صورت گرفته در هرمزگان به منظور مبارزه با قاچاق کالا و ارز را پیگیری و نظارت بر اجرای آیین نامه کالای ملوانی ، احداث بازارچه های محصور کالای ملوانی، استقرار پلیس امنیت اقتصادی در اسکله های ٩ گانه مشمول، ساماندهی انبارهای اموال تملیکی و مجهز کردن آنها به دوربین، تعیین تکلیف کالاهای سریع فساد در کمترین زمان ممکن ، کاهش مدت زمان رسیدگی به پرونده های قاچاق کالا و ارز با افزایش شعبه های تعزیرات حکومتی در استان و تاسیس سه اداره تعزیرات در شهرستانهای درگیر موضوع قاچاق و افزایش صد درصدی کشفیات قاچاق در سال  ۹۸عنوان کرد.

مبارزه با قاچاق کالا و ارز در هر مقطعی راهگشای تولید است

ناظر گمرکات هرمزگان و مدیرکل گمرک شهید رجایی با اشاره به برنامه ریزی های صورت گرفته برای مقابله با قاچاق کالا و ارز، گفت: مبارزه با قاچاق در هر مقطعی راهگشای تولید است که با حمایت از واحدهای تولیدی کشور و ناامن کردن محیط برای قاچاقچیان می توان در مبارزه با قاچاق موفق بود

ابوالفضل اکبر پور در گفت وگو با ایرنا بیان داشت: در سیاست های اقتصادی کشور مبارزه با قاچاق از اولویت های مهم کاری است و گمرک به عنوان مرزبان اقتصادی و کارکنان گمرک به عنوان دیده بان های این ارگان با جدیت و همت تمام به دنبال مبارزه با این پدیده شوم هستند.

وی با اشاره به فرمایش مقام معظم رهبری که مبارزه با قاچاق نیاز به یک اقدام انقلابی دارد، گفت: گمرک بر این مبنا تمام سعی و تلاش خود انجام می دهد تا هرچه بیشتر جلوی ورود کالای قاچاق را بگیرد .

ناظر گمرکات استان هرمزگان و مدیرکل گمرک شهید رجایی با اشاره به میزان قابل توجه قاچاق سوخت در استان گفت: متاسفانه قاچاق سوخت در استان بسیار رواج دارد ولی خوشبختانه مبارزه با آن نیز جدی بوده و علاوه بر مرزبانان اقتصادی ، ماموران نیروهای نظامی، انتظامی و امنیتی نیز در مبارزه با قاچاق سوخت نقش بسزایی را اعمال می کنند.

۱۰ پرونده قاچاق ۲۸۵ میلیاردی در گمرک شهید رجایی

ناظر گمرکات استان هرمزگان و مدیرکل گمرک شهید رجایی در ادامه بیان داشت: در مدت سه ماهه نخست سالجاری ۱۰ پرونده قاچاق به ارزش بیش از ۲۸۵ میلیارد ریال در گمرک تشکیل شده و مشغول رسیدگی به آن هستیم.

اکبرپور ادامه داد: سال گذشته نیز در گمرکات استان هرمزگان ۷۳ پرونده قاچاق به ارزش بیش ازیک هزارو ۷۲۲ میلیارد ریال تشکیل شد که همه آنها در روند دادرسی قرار دارند.

وی خاطرنشان کرد: شاخص ترین کشفیات گمرکات استان هرمزگان مربوط به کشف ماده مخدر شیشه با وزن بیش از ۲۰۰ کیلوگرم بود که به نحوه ای کاملا ماهرانه در کانتینر خالی یخچالی که از افغانستان عازم امارات بود جاسازی شده که توسط پرسنل گمرک شهید رجایی بندرعباس کشف شد.

کشف بزرگترین محموله قیر قاچاق در هرمزگان

خردادماه امسال بزرگترین محموله قیر قاچاق که از مشتقات مهم نفتی است توسط ماموران انتظامی هرمزگان کشف شد.

فرمانده انتظامی هرمزگان در این خصوص به خبرنگاران اظهار داشت: بزرگترین محموله قیر قاچاق به میزان یک میلیون و ۲۷۰ هزار لیتر در این استان کشف شد

سردار غلامرضا جعفری در تشریح جزییات این خبر افزود: در راستای مقابله جدی با قاچاق کالا و ارز و به منظور جلوگیری از خام فروشی وخروج سرمایه‌های ملی به خارج از کشور، کارشناسان پلیس امنیت اقتصادی استان با انجام کار اطلاعاتی گسترده و بهره گیری از شیوه های پلیسی شناسایی افرادی که در امر قاچاق قیر به خارج از کشور فعالیت داشتند، را به صورت ویژه در دستورکار قرار دادند.

وی بیان داشت: با بررسی‌های فنی تحقیقاتی و میدانی  کارشناسان پلیس امنیت اقتصادی مشخص شد، اعضای این باند با جعل اسناد یک شرکت به صورت سازمان یافته در ۲ فقره کوتاژ با بارنامه های جعلی در مجموع یک میلیون و ۲۷۰ هزار لیتر در قالب ۸۰ دستگاه کانتینر به میزان هشت هزار و ۸۰۰ بشکه محموله‌های قیر را به خارج از کشور صادر کرده‌اند.

فرمانده انتظامی هرمزگان اظهارداشت: در این رابطه ۲ نفر از اعضای اصلی این باند شناسایی و در عملیاتی جداگانه دستگیر و با تشکیل پرونده جهت سیر مراحل قانونی به مراجع قضایی معرفی شدند.

جعفری با اعلام اینکه قاچاق و صادرات این محموله‌های نفتی از هرمزگان به سمت کشورهای اندونزی و هندوستان بوده ، ادامه داد: برای یکی از متهمان قرار وثیقه ۲۰ میلیارد ریالی صادر شده است.

آسمان مه آلود تولید ملی در سایه قاچاق کالا و ارز

یکی از مهمترین معضلات اجتماعی و اقتصادی که بسیاری از کشورها از جمله ایران با آن مواجه می باشند، پدیده شوم قاچاق کالا و ارز است که تاثیرات مخرب بسیاری بر اقتصاد ملی و تولید داخلی دارد.

قاچاق کالا پدیده ای شوم و منحوس که همچون کرونای جان طلب این روزها، شیره تولید و کسب و کار داخلی را می مکد و فرصت های اشتغالزایی را از میان برداشته و نفس های اقتصاد را به شماره می اندازد.

قاچاق کالا و ارز از یک سو موجب کاهش درآمدهای گمرکی و مالیاتی، تولید داخلی، افزایش فرار سرمایه و خروج بی حاصل ارز از کشور می شود و از سویی دیگر با از میان بردن فرصت های تولید، اشتغالزایی را کاهش داده و در نتیجه جامعه را با معضل بیکاری که تبعات اجتماعی، اقتصاد و امنیتی بسیاری به دنبال دارد، روبرو می کند.

با توجه به اینکه کالای قاچاق از مسیرهای غیرقانونی و بدون پرداخت عوارض و هزینه گمرکی و مالیاتی وارد بازار مصرف می شود، معمولا از جذابیت ویژه ای برای مصرف کننده داخلی برخوردار است که در نتیجه این جذابیت و استقبال مردم از خرید آن، صنایع داخلی مجبور به فعالیت با ظرفیتی کمتر از ظرفیت واقعی خود می شوند که در نتیجه قیمت تمام شده کالای داخلی افزایش یافته و به دنبال آن تورم در کشور ایجاد می شود.

با توجه به تاثیرهای سوء قاچاق کالا و ارز بر اقتصاد و تولید داخلی، مقابله با آن از جمله مهمترین اولویتهای سیاستگذاران و برنامه ریزان نظام و کشور است.

کلام آخر

کارشناسان و فعالان اقتصادی بر این باور هستند که اگرچه طبق گفته مسوولان تلاش بسیاری برای مقابله با قاچاق و ارز صورت گرفته ، اما همچنان ریسک انجام این کار در برابر سودآوری آن پایین بوده و از همین رو نیز گرایش بسیاری نسبت به انجام آن به ویژه در مناطقی که با مشکل بیکاری مواجه هستند، وجود دارد.

دلیل و یا دلایل اینکه چرا پدیده قاچاق ایجاد می شود و از جذابیت ویژه ای برای کنندگان کار برخوردار است، بر فعالان عرصه اقتصاد و برنامه ریزان پوشیده نیست و بیان مجدد آن در این گزارش اطاله مطلب و تکرار مکررات است اما برای خالی نبودن عریضه ، یادآوری می کنیم که کیفیت پایین کالای داخلی، بالا بودن تعرفه های گمرکی، بورکراسی اداری سخت و پیچیده، محرومیت ساکنان مناطق مرزی و همچنین پرداخت یارانه به برخی از کالاهای داخلی از جمله این علل است.

از همین رو باید برای ریشه کن کردن معضل قاچاق کالا و ارز به صورت عمقی به مساله پرداخته شود و ابتدا زمینه های انجام آن از میان برداشته شود و در کنار آن قوانین و جرایم ویژه و سخت گیرانه تری نسبت به قوانین و جرایم فعلی برای مبارزه با آن تدوین و مصوب شود.

از سویی دیگر باید با تقویت عزم و اراده ملی ، اعتماد مردم به مصرف کالاهای داخلی را افزایش داد و مدیریت تقاضا و اصلاح الگوی مصرف را نیز فراموش نکرد.